1
00:00:01,457 --> 00:00:04,454
Nasz świat zna wielu superbohaterów,

2
00:00:04,454 --> 00:00:08,442
którzy mają tę najgorszą z supermocy:

3
00:00:08,442 --> 00:00:10,172
niewidzialność.

4
00:00:10,172 --> 00:00:12,349
Na przykład "catadores",

5
00:00:12,349 --> 00:00:16,462
ludzie zarabiający zbieraniem śmieci.


6
00:00:16,462 --> 00:00:21,122
Narodzili się z bezrobocia,
nierówności społecznej,

7
00:00:21,122 --> 00:00:28,591
ogromu śmieci i braków w systemie wywózki.

8
00:00:28,591 --> 00:00:34,500
Catadores wykonują uczciwie ciężką pracę

9
00:00:34,500 --> 00:00:37,418
dla dobra całego społeczeństwa.

10
00:00:37,418 --> 00:00:39,848
Nie spotykają się z uznaniem.

11
00:00:39,848 --> 00:00:47,422
W Brazylii zbierają 90% odpadów
podlegających recyklingowi.

12
00:00:47,422 --> 00:00:50,241
Większość catadores pracuje samotnie,

13
00:00:50,241 --> 00:00:55,845
zbierając śmieci na ulicy i sprzedając je
za grosze na skupach złomu.

14
00:00:55,845 --> 00:00:59,420
Mogą zebrać ponad 300 kg

15
00:00:59,420 --> 00:01:03,825
w torbach, wózkach sklepowych,
na rowerach i carroças...

16
00:01:04,505 --> 00:01:07,351
- wózkach z drewna i metalu

17
00:01:07,351 --> 00:01:10,169
typowych dla ulic Brazylii,

18
00:01:10,169 --> 00:01:12,792
tak jak graffiti i sztuka uliczna.

19
00:01:12,792 --> 00:01:17,743
Tak pierwszy raz spotkałem tych 
niepozornych bohaterów.

20
00:01:17,743 --> 00:01:20,023
Jestem artystą graffiti i aktywistą.

21
00:01:20,023 --> 00:01:26,208
Moja sztuka dotyczy tematów społecznych,
ekologicznych i politycznych.

22
00:01:26,208 --> 00:01:31,370
W 2007 roku zacząłem 
malować carroças zamiast ścian.

23
00:01:31,370 --> 00:01:34,324
Znalazłem nowy środek przekazu w mieście,

24
00:01:34,324 --> 00:01:38,141
a co więcej, udzieliłem głosu 
samym catadores.

25
00:01:38,141 --> 00:01:43,482
Przez dodanie sztuki i humoru 
temat wzbudził zainteresowanie,

26
00:01:43,482 --> 00:01:48,450
co zwróciło uwagę na catadores 
i podniosło ich poczucie własnej wartości.

27
00:01:48,450 --> 00:01:54,175
Teraz są znani na ulicach, 
w mediach i social mediach.

28
00:01:54,175 --> 00:01:59,902
Odkąd zająłem się tą sprawą,
nie przestaję pracować.

29
00:01:59,902 --> 00:02:04,316
Pomalowałem ponad 200 carroças
w różnych miastach.

30
00:02:04,316 --> 00:02:07,971
Mam zaproszenia na wystawy i wizyty
na całym świecie.

31
00:02:07,971 --> 00:02:11,953
Zauważyłem, że catadores

32
00:02:11,953 --> 00:02:13,981
są niewidoczni nie tylko w Brazylii.

33
00:02:13,981 --> 00:02:18,505
Spotkałem ich także w Argentynie, w Chile,

34
00:02:18,505 --> 00:02:23,079
Boliwii, Południowej Afryce, Turcji,

35
00:02:23,079 --> 00:02:28,104
nawet w rozwiniętych krajach, 
jak USA czy Japonia.

36
00:02:28,104 --> 00:02:32,820
Uświadomiłem sobie, że potrzebuję pomocy,

37
00:02:32,820 --> 00:02:34,653
bo jest to wielkie wyzwanie.

38
00:02:34,653 --> 00:02:40,135
Stworzyłem więc ruch, który nazwałem: 
"Odpicuj moją carroçę"...

39
00:02:40,135 --> 00:02:41,525
(Śmiech)

40
00:02:42,485 --> 00:02:44,165
...finansowany społecznościowo.

41
00:02:44,165 --> 00:02:45,169
Dziękuję

42
00:02:45,169 --> 00:02:46,888
(Brawa)

43
00:02:48,678 --> 00:02:52,840
"Odpicuj moją Carroçę" 
jest finansowane społecznościowo,

44
00:02:52,840 --> 00:02:56,156
żeby pomóc catadores i ich carroças.

45
00:02:56,156 --> 00:03:00,315
Catadores są pod opieka 
profesjonalistów i służby zdrowia:

46
00:03:00,315 --> 00:03:03,393
lekarzy, dentystów, ortopedów,


47
00:03:03,393 --> 00:03:06,393
fryzjerów i fizjoterapeutów

48
00:03:06,393 --> 00:03:07,698
i wielu innych.

49
00:03:07,698 --> 00:03:12,667
Co więcej dostają kamizelki, rękawice,
płaszcze przeciwdeszczowe, okulary,

50
00:03:12,667 --> 00:03:14,762
żeby widzieć miasto w pełnym uroku.

51
00:03:14,762 --> 00:03:19,780
Wolontariusze nie tylko odnawiają wózki,

52
00:03:19,780 --> 00:03:22,189
zakładają też elementy
zwiększające bezpieczeństwo:

53
00:03:22,189 --> 00:03:24,554
taśmy odblaskowe, klaksony i lusterka.

54
00:03:24,554 --> 00:03:27,119
Na koniec maluje je uliczny artysta.

55
00:03:27,119 --> 00:03:32,100
Tak stają się maleńką częścią 
tej cudownej ruchomej wystawy.

56
00:03:32,100 --> 00:03:38,208
Efekty pracy można zobaczyć na ulicach
São Paulo, Rio de Janeiro i Kurytyby.

57
00:03:38,208 --> 00:03:42,907
Żeby sprostać wymaganiom 
w innych miastach, nawet poza Brazylią,

58
00:03:42,907 --> 00:03:48,092
stworzyliśmy Pimpx, 
zainspirowany przez TEDx,

59
00:03:48,092 --> 00:03:54,026
prostą, finansowaną społecznościowo 
wersję "Odpicuj moją Carroçę".

60
00:03:54,026 --> 00:03:56,949
Teraz każdy może do nas dołączyć.

61
00:03:56,949 --> 00:03:59,290
W ciągu dwóch lat

62
00:03:59,290 --> 00:04:03,450
ponad 170 catadores, 800 wolontariuszy,

63
00:04:03,450 --> 00:04:07,117
200 artystów i ponad 1000 sponsorów

64
00:04:07,117 --> 00:04:10,596
zaangażowało się w ten projekt.

65
00:04:10,596 --> 00:04:13,071
"Odpicuj mi Carroça" 
wykorzystano też w szkołach

66
00:04:13,071 --> 00:04:16,095
podczas zajęć na temat recyklingu.


67
00:04:16,095 --> 00:04:20,108
Catadores przestali być niewidziani.

68
00:04:20,108 --> 00:04:23,662
Są coraz bardziej szanowni i docenianiami.

69
00:04:23,662 --> 00:04:28,219
Dzięki odpicowanym carroças
mogą zwalczać uprzedzenia,

70
00:04:28,219 --> 00:04:32,109
zwiększyć dochody
i interakcje ze społeczeństwem.

71
00:04:32,121 --> 00:04:34,873
Teraz, chciałbym rzucić wam wyzwanie.

72
00:04:34,873 --> 00:04:37,493
Zacznijcie zauważać i darzyć szacunkiem

73
00:04:37,493 --> 00:04:41,675
catadores i innych 
superbohaterów swoich miast.

74
00:04:41,675 --> 00:04:46,134
Spróbujcie widzieć świat
bez granic, bez uprzedzeń.

75
00:04:46,134 --> 00:04:47,764
Wierzcie mi lub nie,

76
00:04:47,764 --> 00:04:53,785
na całym świecie żyje 20 mln cartadores


77
00:04:53,785 --> 00:04:56,405
Następnym razem,
kiedy jednego z nich zobaczycie,

78
00:04:56,405 --> 00:05:01,656
pamiętajcie, że jest ważną częścią
naszego społeczeństwa.

79
00:05:01,656 --> 00:05:03,710
Muito orbigado, dziękuję.

80
00:05:03,710 --> 00:05:09,468
(Brawa)