[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:00.25,Default,,0000,0000,0000,,Khoảng hai năm trước Dialogue: 0,0:00:28.52,0:00:30.52,Default,,0000,0000,0000,,Tôi được nhắc đến trong một bài báo\Ncủa New York Times có tên Dialogue: 0,0:00:30.52,0:00:32.76,Default,,0000,0000,0000,,"Cuộc phiêu lưu của một thiếu niên \Nnói nhiều ngôn ngữ" Dialogue: 0,0:00:32.76,0:00:35.84,Default,,0000,0000,0000,,trong đó kể về niềm đam mê \Nhọc ngoại ngữ, Dialogue: 0,0:00:35.84,0:00:38.25,Default,,0000,0000,0000,,1 thói quen khác thường của tôi Dialogue: 0,0:00:38.25,0:00:40.26,Default,,0000,0000,0000,,Lúc đầu tôi nghĩ điều đó rất tuyệt Dialogue: 0,0:00:40.26,0:00:42.46,Default,,0000,0000,0000,,Thật tốt khi người ta\Nchú ý đến học ngoại ngữ Dialogue: 0,0:00:42.46,0:00:43.79,Default,,0000,0000,0000,,và đó không còn là Dialogue: 0,0:00:43.79,0:00:45.75,Default,,0000,0000,0000,,một thói quen cô độc, Dialogue: 0,0:00:45.75,0:00:47.34,Default,,0000,0000,0000,,giúp tôi giao tiếp với\Nmọi người trên thế giới Dialogue: 0,0:00:48.94,0:00:51.48,Default,,0000,0000,0000,,Và khi tôi càng ở tâm điểm \Ncủa truyền thông lâu Dialogue: 0,0:00:52.35,0:00:54.80,Default,,0000,0000,0000,,tôi càng đi lệch trọng tâm\Ncâu chuyện của mình Dialogue: 0,0:00:55.56,0:00:58.92,Default,,0000,0000,0000,,Mặc dù tôi luôn thích thú được nói về\Ntại sao và thế nào, Dialogue: 0,0:00:58.92,0:01:01.56,Default,,0000,0000,0000,,tại sao tôi học ngoại ngữ,\Ntôi đã học như thế nào, Dialogue: 0,0:01:02.13,0:01:04.51,Default,,0000,0000,0000,,thay vào đó, mọi chuyện\Ntrở nên hơi hỗn loạn Dialogue: 0,0:01:04.51,0:01:08.93,Default,,0000,0000,0000,,trong đó, những show truyền thông chỉ muốn\Nlàm câu chuyện của tôi giật gân Dialogue: 0,0:01:09.66,0:01:11.50,Default,,0000,0000,0000,,Thế nên mọi việc diễn ra\Nnhư thế này Dialogue: 0,0:01:12.03,0:01:14.88,Default,,0000,0000,0000,,"Xin chào, hôm nay tôi có mặt với\NTimothy Doner, cậu bé 17 tuổi Dialogue: 0,0:01:14.88,0:01:17.05,Default,,0000,0000,0000,,người thông thạo 20 ngoại ngữ. Dialogue: 0,0:01:17.05,0:01:18.06,Default,,0000,0000,0000,,À, xin lỗi quý vị Dialogue: 0,0:01:18.06,0:01:20.52,Default,,0000,0000,0000,,Cậu ấy có thể nói xấu\Nquý vị bằng 25 ngôn ngữ Dialogue: 0,0:01:20.52,0:01:22.57,Default,,0000,0000,0000,,và thành thạo 10 ngoại ngữ khác. Dialogue: 0,0:01:22.57,0:01:26.24,Default,,0000,0000,0000,,Tim, hãy nói với khán giả\N'Chào buổi sáng' Dialogue: 0,0:01:26.24,0:01:28.77,Default,,0000,0000,0000,,và 'cảm ơn khán giả xem đài'\Nbằng tiếng Hồi giáo?'' Dialogue: 0,0:01:28.77,0:01:31.76,Default,,0000,0000,0000,,(Cười) Dialogue: 0,0:01:33.49,0:01:34.78,Default,,0000,0000,0000,,''Ờ... Ả Rập'' Dialogue: 0,0:01:36.26,0:01:39.76,Default,,0000,0000,0000,,(nói tiếng Ả Rập) Dialogue: 0,0:01:39.76,0:01:40.92,Default,,0000,0000,0000,,''Tuyệt, Tim. \NChúng tôi muốn Dialogue: 0,0:01:40.92,0:01:42.46,Default,,0000,0000,0000,,cậu giới thiệu bản thân và nói Dialogue: 0,0:01:42.46,0:01:44.77,Default,,0000,0000,0000,,'Tôi thông thạo 23 ngoại ngữ' \Nbằng tiếng Đức" Dialogue: 0,0:01:44.77,0:01:46.74,Default,,0000,0000,0000,,''Thực ra không hẳn thế. Nhưng..." Dialogue: 0,0:01:46.74,0:01:48.52,Default,,0000,0000,0000,,''Không, không, cứ nói cho khán giả nghe đi'' Dialogue: 0,0:01:48.52,0:01:57.76,Default,,0000,0000,0000,,(bằng tiếng Đức) Dialogue: 0,0:01:57.78,0:01:59.14,Default,,0000,0000,0000,,''Tuyệt vời. Còn bây giờ Dialogue: 0,0:01:59.14,0:02:00.76,Default,,0000,0000,0000,,một câu líu lưỡi tiếng Trung\Nđược không? Dialogue: 0,0:02:00.76,0:02:02.25,Default,,0000,0000,0000,,(Cười) Dialogue: 0,0:02:02.25,0:02:04.77,Default,,0000,0000,0000,,"ồ, chúng ta có thể nói về tiếng Trung, Dialogue: 0,0:02:04.77,0:02:07.47,Default,,0000,0000,0000,,bạn biết đấy, càng ngày càng nhiều người Mỹ\Nhọc tiếng Trung, Dialogue: 0,0:02:07.47,0:02:08.75,Default,,0000,0000,0000,,và tôi nghĩ là\Nđiều đó rất có ý nghĩa." Dialogue: 0,0:02:08.75,0:02:10.43,Default,,0000,0000,0000,,"Không. Không. Không\NNói Cứ nói cho chúng nghe một câu khó phát âm" Dialogue: 0,0:02:10.43,0:02:12.99,Default,,0000,0000,0000,,(Cười) Dialogue: 0,0:02:12.99,0:02:18.75,Default,,0000,0000,0000,,(bằng tiếng Trung) Dialogue: 0,0:02:18.75,0:02:19.78,Default,,0000,0000,0000,,Chàng trai này! Tim, thế Dialogue: 0,0:02:19.78,0:02:21.75,Default,,0000,0000,0000,,một câu tiếng Trung nữa đi" Dialogue: 0,0:02:21.75,0:02:23.43,Default,,0000,0000,0000,,"Tôi không làm thế thì tốt hơn, Dialogue: 0,0:02:23.43,0:02:25.11,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta có thể nói về Trung Quốc. Dialogue: 0,0:02:25.11,0:02:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có thể thu được nhiều điều\Nnhờ việc học ngoại ngữ. Dialogue: 0,0:02:27.00,0:02:28.92,Default,,0000,0000,0000,,''Ôi, Tim, tôi xin lỗi\NChúng ta hết giờ rồi" Dialogue: 0,0:02:28.92,0:02:30.53,Default,,0000,0000,0000,,(Cười) Dialogue: 0,0:02:30.53,0:02:33.77,Default,,0000,0000,0000,,(Vỗ tay) Dialogue: 0,0:02:37.51,0:02:39.09,Default,,0000,0000,0000,,''Bây giờ, tại sao cậu không\Nnói tạm biệt với khán giả Dialogue: 0,0:02:39.09,0:02:40.67,Default,,0000,0000,0000,,bằng tiếng Thổ Nhĩ Kỳ nhỉ Dialogue: 0,0:02:40.67,0:02:42.25,Default,,0000,0000,0000,,và chúng ta sẽ kết thúc ở đây.'' Dialogue: 0,0:02:42.25,0:02:44.42,Default,,0000,0000,0000,,''Nhưng chúng ta chưa\Nthực sự trao đổi gì cả'' Dialogue: 0,0:02:44.44,0:02:46.61,Default,,0000,0000,0000,,''Nhưng xin hãy nói tiếng Thổ Nhĩ Kỳ đi" Dialogue: 0,0:02:46.61,0:02:51.77,Default,,0000,0000,0000,,(bằng tiếng Thổ Nhĩ Kỳ) Dialogue: 0,0:02:51.77,0:02:53.09,Default,,0000,0000,0000,,''Đó là chàng trai này,\N Dialogue: 0,0:02:53.09,0:02:54.94,Default,,0000,0000,0000,,tự hỏi cậu ta có thể \Ntìm được bạn gái không.... Dialogue: 0,0:02:54.94,0:02:58.50,Default,,0000,0000,0000,,(Cười) Dialogue: 0,0:02:58.50,0:03:01.02,Default,,0000,0000,0000,,"Xin đừng rời xa màn hình\Ntiếp theo sẽ là Dialogue: 0,0:03:01.02,0:03:03.26,Default,,0000,0000,0000,,một chú chó bun lướt ván \Ntrong bộ đồ bơi" Dialogue: 0,0:03:03.26,0:03:05.25,Default,,0000,0000,0000,,(Cười) Dialogue: 0,0:03:05.25,0:03:10.74,Default,,0000,0000,0000,,(Vỗ tay) Dialogue: 0,0:03:10.74,0:03:13.100,Default,,0000,0000,0000,,Buồn cười thế đấy ạ.\N Dialogue: 0,0:03:13.100,0:03:16.08,Default,,0000,0000,0000,,Điều đó nhấn mạnh\N2 vấn đề khá quan trọng Dialogue: 0,0:03:16.08,0:03:17.70,Default,,0000,0000,0000,,qua cách mà người ta \Nthể hiện câu chuyện của tôi Dialogue: 0,0:03:17.70,0:03:19.07,Default,,0000,0000,0000,,Ở mức độ cá nhân, Dialogue: 0,0:03:20.16,0:03:24.47,Default,,0000,0000,0000,,Tôi cảm thấy học ngoại ngữ bây giờ\Ngần như trở thành một loại nghĩa vụ Dialogue: 0,0:03:24.47,0:03:29.36,Default,,0000,0000,0000,,tôi cảm thấy một thứ gì đó bỗng nhiên\Nphải được sắp xếp 1 cách cứng nhắc Dialogue: 0,0:03:29.36,0:03:31.42,Default,,0000,0000,0000,,Một điều gì đó mà phải\Nphân loại, hợp lý hóa, Dialogue: 0,0:03:31.42,0:03:33.27,Default,,0000,0000,0000,,biểu hiện bằng các con số cụ thể. Dialogue: 0,0:03:33.27,0:03:34.92,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nói X tiếng Dialogue: 0,0:03:34.92,0:03:36.58,Default,,0000,0000,0000,,Tôi biết Y tiếng. Dialogue: 0,0:03:36.58,0:03:38.24,Default,,0000,0000,0000,,trái ngược với điều tôi luôn làm, Dialogue: 0,0:03:38.24,0:03:40.50,Default,,0000,0000,0000,,đó là học ngoại ngữ \Nvì niềm vui trong đó Dialogue: 0,0:03:40.52,0:03:41.100,Default,,0000,0000,0000,,Học để giao tiếp với mọi người Dialogue: 0,0:03:41.100,0:03:43.81,Default,,0000,0000,0000,,học về các nền văn hóa khác Dialogue: 0,0:03:44.35,0:03:47.95,Default,,0000,0000,0000,,Ở một mức cao hơn, nó làm hạ giá\Ný nghĩa của việc nói một ngôn ngữ, Dialogue: 0,0:03:47.96,0:03:49.24,Default,,0000,0000,0000,,hay biết một ngôn ngữ Dialogue: 0,0:03:49.24,0:03:51.64,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bây giờ tôi có thể nói cho bạn \N1 điều gì đó tại TEDxTeen, Dialogue: 0,0:03:51.98,0:03:53.72,Default,,0000,0000,0000,,thì đó là việc biết một ngôn ngữ Dialogue: 0,0:03:53.72,0:03:56.68,Default,,0000,0000,0000,,không chỉ là biết một vài từ trong từ điển Dialogue: 0,0:03:56.68,0:03:58.23,Default,,0000,0000,0000,,Nó có ý nghĩa hơn nhiều Dialogue: 0,0:03:58.23,0:04:00.14,Default,,0000,0000,0000,,câu hỏi phòng vệ sinh ở đâu Dialogue: 0,0:04:00.14,0:04:01.52,Default,,0000,0000,0000,,hay mấy giờ rồi. Dialogue: 0,0:04:01.100,0:04:04.10,Default,,0000,0000,0000,,Mà tôi đang đi hơi nhanh rồi. Dialogue: 0,0:04:04.94,0:04:07.68,Default,,0000,0000,0000,,Với nhiều bạn chưa quen thuộc\Nvới câu chuyện của tôi, Dialogue: 0,0:04:07.68,0:04:10.23,Default,,0000,0000,0000,,các bạn có thể không biết từ \N''polyglot'' (đa ngôn ngữ) nghĩa là gì Dialogue: 0,0:04:10.23,0:04:12.05,Default,,0000,0000,0000,,đó quả là một từ kỳ cục Dialogue: 0,0:04:14.50,0:04:15.77,Default,,0000,0000,0000,,Tôi bắt đầu ở đây. Dialogue: 0,0:04:16.75,0:04:19.74,Default,,0000,0000,0000,,Đứa nhóc tì này là tôi, khoảng năm 2001 Dialogue: 0,0:04:19.74,0:04:21.72,Default,,0000,0000,0000,,đây là bắt đầu hành trình\Nhọc ngoại ngữ của tôi Dialogue: 0,0:04:21.72,0:04:23.66,Default,,0000,0000,0000,,Thực ra tôi đã từng là một diễn viên nhí Dialogue: 0,0:04:23.66,0:04:25.42,Default,,0000,0000,0000,,trước khi tôi bắt đầu học ngoại ngữ. Dialogue: 0,0:04:25.42,0:04:28.25,Default,,0000,0000,0000,,Và tôi luôn có một chút\Nnăng khiếu với ngữ điệu Dialogue: 0,0:04:28.25,0:04:30.52,Default,,0000,0000,0000,,Thế là tôi đi thử giọng\Ncho quảng cáo trên radio Dialogue: 0,0:04:30.52,0:04:31.76,Default,,0000,0000,0000,,hoặc quảng cáo trên ti vi Dialogue: 0,0:04:31.76,0:04:33.77,Default,,0000,0000,0000,,và tôi có thể giả giọng Austin Powers. Dialogue: 0,0:04:33.77,0:04:35.78,Default,,0000,0000,0000,,Tôi sẽ không diễn nó ở đây đâu. Dialogue: 0,0:04:36.74,0:04:39.77,Default,,0000,0000,0000,,(Cười) Dialogue: 0,0:04:39.77,0:04:41.20,Default,,0000,0000,0000,,hoặc là tôi có thể Dialogue: 0,0:04:41.20,0:04:42.62,Default,,0000,0000,0000,,Apu trong seri tThe Simpsons. Dialogue: 0,0:04:42.62,0:04:44.05,Default,,0000,0000,0000,,Có một lần thử giọng Dialogue: 0,0:04:44.05,0:04:45.08,Default,,0000,0000,0000,,tôi bị yêu cầu đi về, Dialogue: 0,0:04:45.08,0:04:46.32,Default,,0000,0000,0000,,họ bảo tôi đóng giả\Nmột đứa bé bị ngọng, Dialogue: 0,0:04:47.33,0:04:49.35,Default,,0000,0000,0000,,tôi thì lại muốn làm\NDarth Vader với giọng Pháp Dialogue: 0,0:04:49.36,0:04:53.50,Default,,0000,0000,0000,,(Cười) Dialogue: 0,0:04:53.50,0:04:55.92,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng điều đó đã dạy tôi những điều cơ bản Dialogue: 0,0:04:55.92,0:04:57.90,Default,,0000,0000,0000,,về việc phân tích âm thanh. Dialogue: 0,0:04:57.90,0:04:59.82,Default,,0000,0000,0000,,về việc bắt được âm của người nước ngoài Dialogue: 0,0:04:59.82,0:05:01.29,Default,,0000,0000,0000,,hay những mẫu câu nói Dialogue: 0,0:05:01.29,0:05:02.77,Default,,0000,0000,0000,,và thật sự sống với nó. Dialogue: 0,0:05:02.77,0:05:04.59,Default,,0000,0000,0000,,Nào, bây giờ, tua nhanh hơn một chút Dialogue: 0,0:05:05.24,0:05:06.77,Default,,0000,0000,0000,,lúc này tôi học lớp 3, Dialogue: 0,0:05:06.77,0:05:08.75,Default,,0000,0000,0000,,và tôi bắt đầu học tiếng Pháp\Nlần đầu tiên Dialogue: 0,0:05:08.75,0:05:10.26,Default,,0000,0000,0000,,Sáu tháng rồi đến một năm Dialogue: 0,0:05:10.26,0:05:11.76,Default,,0000,0000,0000,,thậm chí hai năm sau, Dialogue: 0,0:05:11.76,0:05:13.26,Default,,0000,0000,0000,,tôi vẫn không thể giao tiếp. Dialogue: 0,0:05:13.26,0:05:14.76,Default,,0000,0000,0000,,Tiếng Pháp chỉ là 1 môn học ở trường Dialogue: 0,0:05:14.76,0:05:16.94,Default,,0000,0000,0000,,và ngay cả khi tôi có thể nói những từ Dialogue: 0,0:05:16.94,0:05:19.26,Default,,0000,0000,0000,,như khuỷu tay, xương đầu gối, dây giầy Dialogue: 0,0:05:19.51,0:05:22.52,Default,,0000,0000,0000,,Tôi thật sự không thể giao tiếp \Ntrôi chảy với ai cả. Dialogue: 0,0:05:23.52,0:05:25.51,Default,,0000,0000,0000,,Tua nhanh hơn một chút. Dialogue: 0,0:05:25.51,0:05:27.01,Default,,0000,0000,0000,,Lớp 7, tôi học tiếng Latin Dialogue: 0,0:05:27.01,0:05:29.02,Default,,0000,0000,0000,,Tiếng Latin là một ngôn ngữ chết Dialogue: 0,0:05:29.02,0:05:31.11,Default,,0000,0000,0000,,và khi học tiếng Latin, bạn thật sự học Dialogue: 0,0:05:31.11,0:05:32.35,Default,,0000,0000,0000,,cách phân tích ngôn ngữ Dialogue: 0,0:05:32.35,0:05:33.75,Default,,0000,0000,0000,,và nhìn ngôn ngữ như một hệ thống Dialogue: 0,0:05:33.75,0:05:36.13,Default,,0000,0000,0000,,với các quy tắc, và như 1 phần\Ncủa 1 bộ xếp hình Dialogue: 0,0:05:36.13,0:05:37.27,Default,,0000,0000,0000,,Điều đó thật thú vị Dialogue: 0,0:05:37.27,0:05:39.62,Default,,0000,0000,0000,,nhưng tôi vẫn chưa cảm nhận\Nhọc ngôn ngữ là dành cho mình Dialogue: 0,0:05:40.49,0:05:42.51,Default,,0000,0000,0000,,Nào, lại tua một chút nhanh hơn Dialogue: 0,0:05:42.51,0:05:43.52,Default,,0000,0000,0000,,Khoảng 13 tuổi, Dialogue: 0,0:05:43.52,0:05:45.02,Default,,0000,0000,0000,,tôi quan tâm về Dialogue: 0,0:05:45.02,0:05:46.52,Default,,0000,0000,0000,,mâu thuẫn Israel - Palestine Dialogue: 0,0:05:46.52,0:05:48.02,Default,,0000,0000,0000,,Tôi bắt đầu học tiếng Do Thái. Dialogue: 0,0:05:48.02,0:05:49.50,Default,,0000,0000,0000,,Tôi không biết\Nphải làm thế nào. Dialogue: 0,0:05:49.50,0:05:51.75,Default,,0000,0000,0000,,Tôi chẳng biết\Ntôi nên làm gì Dialogue: 0,0:05:51.75,0:05:54.48,Default,,0000,0000,0000,,thế là tôi nghe rất nhiều nhạc Rap Dialogue: 0,0:05:54.48,0:05:57.01,Default,,0000,0000,0000,,Tôi học lời bài hát,\Ntôi nói lại những lời đó Dialogue: 0,0:05:57.01,0:05:59.26,Default,,0000,0000,0000,,rồi tôi thử chat với những người bản ngữ, Dialogue: 0,0:05:59.26,0:06:01.26,Default,,0000,0000,0000,,tuần một lần, tháng một lần Dialogue: 0,0:06:01.26,0:06:03.60,Default,,0000,0000,0000,,tôi tiến bộ lên Dialogue: 0,0:06:03.01,0:06:04.75,Default,,0000,0000,0000,,Tôi bắt đầu hiểu ra rất nhiều. Dialogue: 0,0:06:04.75,0:06:06.50,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nói không giống\Nngười bản ngữ, Dialogue: 0,0:06:06.50,0:06:08.76,Default,,0000,0000,0000,,tôi không thể nói chuẩn xác và Dialogue: 0,0:06:08.76,0:06:10.46,Default,,0000,0000,0000,,tôi đương nhiên chả hiểu ngữ pháp. Dialogue: 0,0:06:10.46,0:06:13.28,Default,,0000,0000,0000,,nhưng tôi đã làm những điều\Nmà tôi không bao giờ làm được ở trường Dialogue: 0,0:06:13.28,0:06:14.100,Default,,0000,0000,0000,,đó là nhặt nhạnh những căn bản\Ncủa một ngôn ngữ Dialogue: 0,0:06:14.100,0:06:16.20,Default,,0000,0000,0000,,tự học Dialogue: 0,0:06:16.77,0:06:18.04,Default,,0000,0000,0000,,Tiếp theo sau đó một chút Dialogue: 0,0:06:18.52,0:06:20.27,Default,,0000,0000,0000,,Tôi bắt đầu học tiếng Ả Rập khi 14 tuổi Dialogue: 0,0:06:20.27,0:06:22.02,Default,,0000,0000,0000,,trong một chương trình hè ở lớp 9 Dialogue: 0,0:06:22.02,0:06:23.78,Default,,0000,0000,0000,,Đó là mùa hè năm 2010 Dialogue: 0,0:06:23.78,0:06:25.51,Default,,0000,0000,0000,,Sau 1 tháng, tôi thấy tôi\Ncó thể đọc viết Dialogue: 0,0:06:25.51,0:06:26.55,Default,,0000,0000,0000,,không gặp vấn đề gì. Dialogue: 0,0:06:26.55,0:06:28.23,Default,,0000,0000,0000,,Tôi đã học những căn bản \Ncủa một ngôn ngữ chính thức Dialogue: 0,0:06:28.23,0:06:30.23,Default,,0000,0000,0000,,và một trong các phương ngữ Dialogue: 0,0:06:30.23,0:06:33.70,Default,,0000,0000,0000,,Và cuối cùng, tôi nhận ra rằng \Ntôi có thể học ngoại ngữ như 1 sở thích Dialogue: 0,0:06:34.78,0:06:39.52,Default,,0000,0000,0000,,Cuối cùng, ngày 24 tháng 3 năm 2011 Dialogue: 0,0:06:39.52,0:06:41.24,Default,,0000,0000,0000,,Tôi đã bị mất ngủ khủng khiếp Dialogue: 0,0:06:41.24,0:06:42.90,Default,,0000,0000,0000,,khi tôi học thêm ngôn ngữ khác Dialogue: 0,0:06:42.90,0:06:45.87,Default,,0000,0000,0000,,bằng các sách ngữ pháp hay xem ti vi, Dialogue: 0,0:06:45.87,0:06:49.47,Default,,0000,0000,0000,,ví dụ như tiếng Ả Rập hay Do Thái,\Ntrở thành cách tôi tập trung thời gian Dialogue: 0,0:06:50.42,0:06:56.03,Default,,0000,0000,0000,,Đêm đó, khi tôi vẫn còn thức\Ntới tận khuya lắc Dialogue: 0,0:06:56.03,0:06:58.74,Default,,0000,0000,0000,,Tôi đã tự thu âm mình nói tiếng Ả rập\Nvào máy tính Dialogue: 0,0:06:58.74,0:06:59.75,Default,,0000,0000,0000,,làm phụ đề Dialogue: 0,0:06:59.75,0:07:01.26,Default,,0000,0000,0000,,và đưa lên trang Youtube Dialogue: 0,0:07:01.26,0:07:02.100,Default,,0000,0000,0000,,với tiêu đề "Tim nói tiếng Ả Rập" Dialogue: 0,0:07:02.100,0:07:05.04,Default,,0000,0000,0000,,(bằng tiếng Ả Rập) Dialogue: 0,0:07:05.04,0:07:06.51,Default,,0000,0000,0000,,Hôm sau tôi làm điều tương tự Dialogue: 0,0:07:06.51,0:07:07.52,Default,,0000,0000,0000,,(bằng tiếng Do Thái) Dialogue: 0,0:07:07.52,0:07:08.76,Default,,0000,0000,0000,,Tim nói tiếng Do Thái Dialogue: 0,0:07:08.76,0:07:11.75,Default,,0000,0000,0000,,Những lời bình luận khi tôi ngó vào\Nthật tuyệt vời Dialogue: 0,0:07:11.75,0:07:12.75,Default,,0000,0000,0000,,Người ta nói kiểu như Dialogue: 0,0:07:12.75,0:07:14.85,Default,,0000,0000,0000,,"Oa, tôi chưa từng gặp một\Nngười Mỹ nói tiếng Ả Rập" Dialogue: 0,0:07:14.85,0:07:19.98,Default,,0000,0000,0000,,(Cười) Dialogue: 0,0:07:19.98,0:07:21.81,Default,,0000,0000,0000,,Chẳng lẽ là lỗi của họ à? Dialogue: 0,0:07:22.69,0:07:24.26,Default,,0000,0000,0000,,Ngoài ra, còn có những câu như Dialogue: 0,0:07:24.26,0:07:27.01,Default,,0000,0000,0000,,"Ồ, có lẽ bạn có thể sửa nguyên âm ở đây" Dialogue: 0,0:07:27.01,0:07:29.23,Default,,0000,0000,0000,,hay ''có lẽ từ này\Nđược phát âm như thế này'' Dialogue: 0,0:07:29.23,0:07:30.81,Default,,0000,0000,0000,,Thế là học ngoại ngữ,\Nbỗng nhiên Dialogue: 0,0:07:30.81,0:07:32.39,Default,,0000,0000,0000,,đi từ trên những trang sách Dialogue: 0,0:07:32.39,0:07:33.97,Default,,0000,0000,0000,,hay màn hình máy tính của tôi Dialogue: 0,0:07:33.97,0:07:35.10,Default,,0000,0000,0000,,đến cả thế giới\Nrộng lớn. Dialogue: 0,0:07:35.96,0:07:37.50,Default,,0000,0000,0000,,Sau đó tôi bị cuốn vào Dialogue: 0,0:07:37.50,0:07:40.52,Default,,0000,0000,0000,,tôi có cả một cộng đồng \Nđể tương tác cùng Dialogue: 0,0:07:40.52,0:07:43.25,Default,,0000,0000,0000,,và quan trọng là có một giáo viên\Nhay bạn nói chuyện Dialogue: 0,0:07:43.25,0:07:45.23,Default,,0000,0000,0000,,trong bất kỳ ngôn ngữ nào tôi muốn. Dialogue: 0,0:07:45.23,0:07:47.11,Default,,0000,0000,0000,,Tôi sẽ cho bạn xem một đoạn phim ngắn Dialogue: 0,0:07:47.95,0:07:54.14,Default,,0000,0000,0000,,Video: [tiếng Ả Rập] Tôi bắt đầu học tiếng\NẢ Rập cách đây 6 tháng Dialogue: 0,0:07:54.14,0:07:57.12,Default,,0000,0000,0000,,(tiếng Indonesia)\NNó bắt đầu từ ... một, hai, ba , bốn ... Dialogue: 0,0:07:58.67,0:08:00.11,Default,,0000,0000,0000,,khoảng bốn ngày trước Dialogue: 0,0:08:00.75,0:08:03.57,Default,,0000,0000,0000,,(Tiếng Do thái)\NTôi thật sự thấy rằng Dialogue: 0,0:08:03.57,0:08:06.57,Default,,0000,0000,0000,,đọc và viết\Nbằng tiếng Ả Rập dễ hơn Dialogue: 0,0:08:06.57,0:08:10.42,Default,,0000,0000,0000,,(tiếng Ojibwe)\NTôi đương nhiên thấy tiếng Ojibwe khó! Dialogue: 0,0:08:10.42,0:08:14.54,Default,,0000,0000,0000,,(tiếng Swahili)\Nnhưng hôm kia tôi về nhà Dialogue: 0,0:08:14.54,0:08:18.14,Default,,0000,0000,0000,,(Tiếng Pashto) Phát âm của tôi thế nào?\NCảm ơn rất nhiều! Dialogue: 0,0:08:18.90,0:08:21.75,Default,,0000,0000,0000,,Chúc một ngày tốt lành! Tạm biệt! Dialogue: 0,0:08:24.01,0:08:28.75,Default,,0000,0000,0000,,(Vỗ tay) Dialogue: 0,0:08:28.75,0:08:29.91,Default,,0000,0000,0000,,Tim Doner: Đó là\Nphương pháp của tôi Dialogue: 0,0:08:29.91,0:08:31.27,Default,,0000,0000,0000,,để vươn ra thế giới. Dialogue: 0,0:08:31.27,0:08:32.27,Default,,0000,0000,0000,,Khi tôi học những ngôn ngữ này Dialogue: 0,0:08:32.27,0:08:34.20,Default,,0000,0000,0000,,tôi gặp một số trở ngại. Dialogue: 0,0:08:34.20,0:08:36.06,Default,,0000,0000,0000,,Một là\Ntôi không biết cách tự học. Dialogue: 0,0:08:36.06,0:08:38.25,Default,,0000,0000,0000,,Thực tế, tôi dám chắc\Nnhiều bạn nếu bị nói là Dialogue: 0,0:08:38.25,0:08:39.89,Default,,0000,0000,0000,,bạn phải học tiếng Pashto\Ntrước tháng sau Dialogue: 0,0:08:39.89,0:08:41.32,Default,,0000,0000,0000,,bạn sẽ chẳng biết phải làm gì Dialogue: 0,0:08:41.36,0:08:42.91,Default,,0000,0000,0000,,Thế là tôi làm thử nghiệm Dialogue: 0,0:08:44.25,0:08:45.62,Default,,0000,0000,0000,,Đây là một ví dụ Dialogue: 0,0:08:45.62,0:08:48.60,Default,,0000,0000,0000,,Trong lớp Latin, tội đọc về\Nđiều mà Cicero mô tả Dialogue: 0,0:08:48.60,0:08:50.52,Default,,0000,0000,0000,,gọi là "Phương pháp của Loci" Dialogue: 0,0:08:50.52,0:08:51.76,Default,,0000,0000,0000,,Chính xác là Locurum. Dialogue: 0,0:08:51.76,0:08:55.24,Default,,0000,0000,0000,,Đó là một kỹ năng,\Ngiúp bạn ghi nhớ Dialogue: 0,0:08:55.24,0:08:56.46,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ, bạn muốn học Dialogue: 0,0:08:56.46,0:08:58.02,Default,,0000,0000,0000,,10 từ vựng trong một danh sách Dialogue: 0,0:08:58.02,0:08:59.14,Default,,0000,0000,0000,,Bạn lấy từng từ một Dialogue: 0,0:08:59.14,0:09:00.50,Default,,0000,0000,0000,,và thay vì học\Ntheo từng khối Dialogue: 0,0:09:00.50,0:09:02.42,Default,,0000,0000,0000,,bạn nhập chúng vào\Ntrí nhớ không gian của bạn Dialogue: 0,0:09:02.42,0:09:04.04,Default,,0000,0000,0000,,Ý của tôi là như thế này Dialogue: 0,0:09:04.04,0:09:05.76,Default,,0000,0000,0000,,đây là quảng trường Union Dialogue: 0,0:09:05.76,0:09:06.76,Default,,0000,0000,0000,,nơi tôi đến hàng ngày. Dialogue: 0,0:09:06.76,0:09:07.65,Default,,0000,0000,0000,,Nếu tôi nhắm mắt, Dialogue: 0,0:09:07.65,0:09:10.17,Default,,0000,0000,0000,,Tôi có thể mường tượng ra nó rất rõ nét Dialogue: 0,0:09:10.17,0:09:12.74,Default,,0000,0000,0000,,Tôi tưởng tượng \Nmình đang đi dọc quảng trường Union Dialogue: 0,0:09:12.74,0:09:15.01,Default,,0000,0000,0000,,và ở mỗi điểm trong tâm trí\Ncó tiếng vang vọng Dialogue: 0,0:09:15.01,0:09:17.26,Default,,0000,0000,0000,,tôi liên kết nó với một từ vựng Dialogue: 0,0:09:19.08,0:09:20.28,Default,,0000,0000,0000,,Tôi sẽ lấy ví dụ nhé. Dialogue: 0,0:09:20.28,0:09:21.93,Default,,0000,0000,0000,,Tôi đang đi bộ trên Đại lộ Park Dialogue: 0,0:09:21.93,0:09:23.47,Default,,0000,0000,0000,,và tiếng Nhật đi bộ là ''iku'' Dialogue: 0,0:09:23.47,0:09:25.52,Default,,0000,0000,0000,,Tôi đi thêm một chút nữa, rẽ phải, Dialogue: 0,0:09:25.52,0:09:27.77,Default,,0000,0000,0000,,ngồi lên bậc thang,\Nnơi mà tôi có thể ''Suwaru'' Dialogue: 0,0:09:27.77,0:09:30.03,Default,,0000,0000,0000,,Thẳng hướng Bắc từ đó\Nlà tượng George Washington Dialogue: 0,0:09:30.03,0:09:31.35,Default,,0000,0000,0000,,nơi tôi thường nghĩ là một vòi phun nước Dialogue: 0,0:09:31.35,0:09:33.23,Default,,0000,0000,0000,,thế thì ''nomu'', nghĩa là uống Dialogue: 0,0:09:33.23,0:09:35.78,Default,,0000,0000,0000,,Bên cạnh\Ncó một cái cây, bạn có thể ''kiru'' - cắt Dialogue: 0,0:09:35.78,0:09:37.26,Default,,0000,0000,0000,,Đi về phía Bắc,\Nhướng Barnes & Noble Dialogue: 0,0:09:37.26,0:09:39.04,Default,,0000,0000,0000,,bạn có thể ''yomu'', nghĩa là đọc Dialogue: 0,0:09:39.04,0:09:41.52,Default,,0000,0000,0000,,Nếu tôi thấy đói và muốn \Nđi tới quán Falafel yêu thích Dialogue: 0,0:09:41.52,0:09:45.48,Default,,0000,0000,0000,,tôi có thể đi qua một tòa nhà phía tây\Nvà tôi có thể ''taberu'', nghĩa là ăn Dialogue: 0,0:09:45.48,0:09:46.53,Default,,0000,0000,0000,,Sót mất một từ Dialogue: 0,0:09:46.53,0:09:48.82,Default,,0000,0000,0000,,Cũng được. 8 trên 10!\NKhông tệ lắm! Dialogue: 0,0:09:49.52,0:09:51.22,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nhận ra rằng, đa phần Dialogue: 0,0:09:51.22,0:09:53.36,Default,,0000,0000,0000,,bằng cách thử nghiệm phương pháp như vậy, Dialogue: 0,0:09:53.36,0:09:55.85,Default,,0000,0000,0000,,việc học ngôn ngữ trở thành\Nmột kinh nghiệm tương tác, Dialogue: 0,0:09:55.86,0:09:57.79,Default,,0000,0000,0000,,trở thành một điều\Nmà tôi có thể ghi nhớ tốt hơn Dialogue: 0,0:09:57.79,0:09:59.26,Default,,0000,0000,0000,,và tôi rất thích thú. Dialogue: 0,0:09:59.26,0:10:00.63,Default,,0000,0000,0000,,Có thể cách đó\Nkhông hợp với bạn Dialogue: 0,0:10:00.63,0:10:01.81,Default,,0000,0000,0000,,Tôi có 1 cách khác. Dialogue: 0,0:10:02.75,0:10:03.97,Default,,0000,0000,0000,,Có nhiều người hỏi tôi Dialogue: 0,0:10:03.97,0:10:05.76,Default,,0000,0000,0000,,Anh học nhiều ngoại ngữ\Nđến thế cùng một lúc Dialogue: 0,0:10:05.76,0:10:07.05,Default,,0000,0000,0000,,làm sao anh không bị lẫn lộn nhỉ? Dialogue: 0,0:10:07.05,0:10:08.54,Default,,0000,0000,0000,,hay làm thế nào anh nhớ\Nnhiều từ đến thế? Dialogue: 0,0:10:08.54,0:10:09.95,Default,,0000,0000,0000,,Trong tiếng Tây Ban Nha, \Ntôi học từ cái bàn Dialogue: 0,0:10:09.95,0:10:11.68,Default,,0000,0000,0000,,và từ quyển sách\Nvào tai này qua tai kia ngay. Dialogue: 0,0:10:12.19,0:10:14.04,Default,,0000,0000,0000,,Cách tôi làm là nắm chặt lấy nó. Dialogue: 0,0:10:14.04,0:10:15.69,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ Dialogue: 0,0:10:16.29,0:10:18.04,Default,,0000,0000,0000,,lấy ba từ này trong tiếng Indonesia. Dialogue: 0,0:10:18.04,0:10:20.24,Default,,0000,0000,0000,,Đây là những từ nằm trong \Nnhóm 50 từ đầu tiên tôi học Dialogue: 0,0:10:20.24,0:10:21.77,Default,,0000,0000,0000,,"Kepala", "Kabar", "Kantor". Dialogue: 0,0:10:21.77,0:10:23.75,Default,,0000,0000,0000,,về từ vựng, chúng không\Nliên quan gì đến nhau Dialogue: 0,0:10:23.75,0:10:24.77,Default,,0000,0000,0000,,''Kepala'' là đầu. ''Kabar'' là tin tức.\N''Kantor'' là văn phòng Dialogue: 0,0:10:27.26,0:10:30.27,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng mà chúng nghe na ná ''K'', ''A''\NĐúng không ạ? Dialogue: 0,0:10:30.27,0:10:31.28,Default,,0000,0000,0000,,Thế điều tôi làm là Dialogue: 0,0:10:31.28,0:10:34.76,Default,,0000,0000,0000,,tôi ghi nhớ những từ\Ntheo một khối có âm tương tự. Dialogue: 0,0:10:34.76,0:10:36.51,Default,,0000,0000,0000,,Nên nếu tôi nghe từ ''Kepala''\Ntrong tiếng Indo Dialogue: 0,0:10:36.51,0:10:38.76,Default,,0000,0000,0000,,Tôi lập tức nghĩ đến\Ntừ ''Kebar'' và ''Kantor'' Dialogue: 0,0:10:38.76,0:10:41.51,Default,,0000,0000,0000,,Giống như vậy, trong tiếng Ả Rập\N"Iktissad", "Istiklal", "Sokot". Dialogue: 0,0:10:41.51,0:10:42.76,Default,,0000,0000,0000,,Ba từ này chẳng liên quan đến nhau Dialogue: 0,0:10:42.76,0:10:45.24,Default,,0000,0000,0000,,Một là kinh tế, một là độc lập,\Nmột là suy sụp Dialogue: 0,0:10:45.24,0:10:47.27,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng nếu tôi nghe 1 từ, thì nó gợi nhớ..\N(Cười) Dialogue: 0,0:10:47.27,0:10:51.26,Default,,0000,0000,0000,,(Cười) Dialogue: 0,0:10:51.26,0:10:52.77,Default,,0000,0000,0000,,nó gợi nhớ các từ còn lại Dialogue: 0,0:10:53.49,0:10:54.54,Default,,0000,0000,0000,,Tương tự với tiếng Do Thái Dialogue: 0,0:10:54.54,0:10:56.01,Default,,0000,0000,0000,,(bằng tiếng Do Thái) Dialogue: 0,0:10:56.01,0:10:58.52,Default,,0000,0000,0000,,Ngay cả khi nghĩa của chúng là\Nquay lại, nhớ và tỏa sáng Dialogue: 0,0:10:58.52,0:11:01.01,Default,,0000,0000,0000,,hay trong tiếng Farsi chúng\Ncó liên quan đến nhau Dialogue: 0,0:11:01.01,0:11:02.29,Default,,0000,0000,0000,,Nên với tôi, nếu tôi nghe từ ''Pedar'' Dialogue: 0,0:11:02.29,0:11:03.27,Default,,0000,0000,0000,,nghĩa là bố Dialogue: 0,0:11:03.27,0:11:04.66,Default,,0000,0000,0000,,tôi sẽ tự động nghĩ ra các từ Dialogue: 0,0:11:04.66,0:11:06.51,Default,,0000,0000,0000,,"Mada", "Barodar", "Dokhtar". Dialogue: 0,0:11:06.51,0:11:08.51,Default,,0000,0000,0000,,mẹ, anh trai, con gái Dialogue: 0,0:11:08.51,0:11:10.27,Default,,0000,0000,0000,,Tóm lại, đó là một cách học Dialogue: 0,0:11:10.27,0:11:13.01,Default,,0000,0000,0000,,và tôi không nói rằng nó sẽ\Nkhiến bạn thông thạo 1 ngôn ngữ Dialogue: 0,0:11:13.01,0:11:14.09,Default,,0000,0000,0000,,nó chỉ là 1 trong các cách Dialogue: 0,0:11:14.09,0:11:15.86,Default,,0000,0000,0000,,để vượt qua những khó khăn Dialogue: 0,0:11:16.72,0:11:17.92,Default,,0000,0000,0000,,Và có thể bạn tự hỏi Dialogue: 0,0:11:18.66,0:11:20.09,Default,,0000,0000,0000,,Làm việc này thì được cái gì? Dialogue: 0,0:11:20.86,0:11:22.93,Default,,0000,0000,0000,,Tại sao học tiếng Pasho hay tiếng Ojibwe Dialogue: 0,0:11:22.93,0:11:24.34,Default,,0000,0000,0000,,khi bạn đang sống ở New York? Dialogue: 0,0:11:24.34,0:11:26.53,Default,,0000,0000,0000,,Lý do là Dialogue: 0,0:11:27.16,0:11:28.94,Default,,0000,0000,0000,,Thực ra,\Ntôi sống ở New York cả đời mình Dialogue: 0,0:11:28.94,0:11:31.26,Default,,0000,0000,0000,,và tôi luôn bị choáng ngợp\Nbởi số lượng ngôn ngữ Dialogue: 0,0:11:31.26,0:11:32.53,Default,,0000,0000,0000,,tôi có thể nghe trong 1 ngày Dialogue: 0,0:11:32.53,0:11:35.78,Default,,0000,0000,0000,,Đi dọc theo một con phố,\Ntôi sẽ thấy các bảng hiệu tiếng Trung \Nhay tiếng Tây Ban Nha Dialogue: 0,0:11:35.78,0:11:39.04,Default,,0000,0000,0000,,Tôi thấy hiệu sách Nga,\Nnhà hàng Ấn Độ, nhà tắm Thổ Nhĩ Kỳ. Dialogue: 0,0:11:39.04,0:11:41.23,Default,,0000,0000,0000,,Bất chấp sự đa dạng ngôn ngữ đó, Dialogue: 0,0:11:41.23,0:11:42.84,Default,,0000,0000,0000,,văn hóa Mỹ chủ đạo Dialogue: 0,0:11:42.84,0:11:44.86,Default,,0000,0000,0000,,vẫn dứt khoát ở dạng đơn ngữ Dialogue: 0,0:11:44.86,0:11:46.05,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn không tin, Dialogue: 0,0:11:46.05,0:11:49.52,Default,,0000,0000,0000,,hãy xem phản ứng với\Nvideo quảng cáo Coca-cola Super Bowl Dialogue: 0,0:11:51.02,0:11:55.26,Default,,0000,0000,0000,,Vì thế khi tôi bắt đầu thử nghiệm\Nvới việc học ngoại ngữ Dialogue: 0,0:11:55.26,0:11:56.43,Default,,0000,0000,0000,,tôi đã tìm thấy một cộng đồng Dialogue: 0,0:11:56.43,0:11:57.59,Default,,0000,0000,0000,,những người học ở ngay New York. Dialogue: 0,0:11:57.59,0:11:58.76,Default,,0000,0000,0000,,Tôi đã đi xa hơn giới hạn thành phố Dialogue: 0,0:11:58.76,0:12:01.78,Default,,0000,0000,0000,,và vì thiếu từ,\Ntự làm mình xấu hổ Dialogue: 0,0:12:01.78,0:12:03.50,Default,,0000,0000,0000,,tôi cố gắng nói chuyện\Nvới người ta cả ngày Dialogue: 0,0:12:03.50,0:12:05.08,Default,,0000,0000,0000,,tìm hiểu quan điểm của họ về mọi thứ Dialogue: 0,0:12:05.08,0:12:06.66,Default,,0000,0000,0000,,và sử dụng các kỹ năng ngôn ngữ mới phát hiện ra Dialogue: 0,0:12:06.66,0:12:09.48,Default,,0000,0000,0000,,Video: (bằng tiếng Nga) Tên anh là gì?\NNatan Dialogue: 0,0:12:09.48,0:12:10.94,Default,,0000,0000,0000,,Natan\NXin chào Dialogue: 0,0:12:10.94,0:12:11.98,Default,,0000,0000,0000,,Tên anh là gì? Dialogue: 0,0:12:11.98,0:12:13.77,Default,,0000,0000,0000,,Tôi là Tim Dialogue: 0,0:12:14.15,0:12:15.61,Default,,0000,0000,0000,,Rất vui được gặp anh Dialogue: 0,0:12:15.61,0:12:17.10,Default,,0000,0000,0000,,Rất vui được gặp anh Dialogue: 0,0:12:17.10,0:12:18.19,Default,,0000,0000,0000,,Anh từ đâu đến? Dialogue: 0,0:12:18.37,0:12:20.14,Default,,0000,0000,0000,,(bằng tiếng Urdu) Cuốn sách này là do Dialogue: 0,0:12:20.14,0:12:22.25,Default,,0000,0000,0000,,Qudratullah Shanab tự viết Dialogue: 0,0:12:23.74,0:12:24.90,Default,,0000,0000,0000,,''nawist'' nghĩa là gì? Dialogue: 0,0:12:25.62,0:12:28.80,Default,,0000,0000,0000,,Nó nghĩa là tác giả đã viết... Dialogue: 0,0:12:31.38,0:12:32.77,Default,,0000,0000,0000,,À, rồi, Khod-Nawist (tự viết) Dialogue: 0,0:12:32.77,0:12:34.25,Default,,0000,0000,0000,,xuất phát từ khod-nevashtan\Ntrong tiếng Ba Tư Dialogue: 0,0:12:34.25,0:12:36.24,Default,,0000,0000,0000,,Đấy, bạn có thể phải dùng rất nhiều tiếng Anh Dialogue: 0,0:12:36.24,0:12:37.44,Default,,0000,0000,0000,,có thể bạn không thật sự Dialogue: 0,0:12:37.44,0:12:39.28,Default,,0000,0000,0000,,đặc biệt thu hút khi bạn nói Dialogue: 0,0:12:39.28,0:12:40.21,Default,,0000,0000,0000,,nhưng vấn đề là\Nbạn đã bước ra ngoài Dialogue: 0,0:12:40.21,0:12:41.58,Default,,0000,0000,0000,,và bạn trải nghiệm Dialogue: 0,0:12:41.58,0:12:42.76,Default,,0000,0000,0000,,Tôi không nói tiếng Urdu giỏi Dialogue: 0,0:12:42.76,0:12:44.49,Default,,0000,0000,0000,,đoạn hội thoại đó nghe khá kỳ, Dialogue: 0,0:12:44.49,0:12:47.74,Default,,0000,0000,0000,,nhưng chỉ từ đó,\Ntôi đã học được từ mới ''Khod-nawist'' Dialogue: 0,0:12:47.88,0:12:49.64,Default,,0000,0000,0000,,và tôi sẽ không bao giờ quên nó. Dialogue: 0,0:12:50.26,0:12:52.84,Default,,0000,0000,0000,,Tiếp theo nữa, bạn lại có thể tự hỏi Dialogue: 0,0:12:52.84,0:12:55.17,Default,,0000,0000,0000,,Một lần nữa, làm việc này có ý nghĩa gì? Dialogue: 0,0:12:55.17,0:12:56.91,Default,,0000,0000,0000,,Tôi đã cố gắng giải thích với mọi người Dialogue: 0,0:12:56.91,0:12:58.49,Default,,0000,0000,0000,,những động lực khác nhau của tôi là gì Dialogue: 0,0:12:58.49,0:13:00.74,Default,,0000,0000,0000,,nhưng tôi thấy câu nói\Ncủa Nelson Mandela Dialogue: 0,0:13:00.74,0:13:02.28,Default,,0000,0000,0000,,là cách lý giải tốt nhất Dialogue: 0,0:13:02.28,0:13:04.06,Default,,0000,0000,0000,,''Nếu bạn nói với một người\Nbằng ngôn ngữ mà anh ta hiểu Dialogue: 0,0:13:04.06,0:13:05.51,Default,,0000,0000,0000,,điều đó sẽ ở lại trong đầu anh ta. Dialogue: 0,0:13:05.51,0:13:08.78,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn nói với một người bằng ngôn ngữ của anh ta\Nthì điều đó sẽ nằm lại trong trái tim anh ta Dialogue: 0,0:13:08.78,0:13:10.48,Default,,0000,0000,0000,,Khi tôi bắt đầu nhận thấy Dialogue: 0,0:13:10.48,0:13:12.36,Default,,0000,0000,0000,,có một sự kết nối rộng lớn Dialogue: 0,0:13:12.36,0:13:13.94,Default,,0000,0000,0000,,giữa ngôn ngữ và văn hóa Dialogue: 0,0:13:13.94,0:13:15.52,Default,,0000,0000,0000,,ngôn ngữ và tư duy. Dialogue: 0,0:13:15.52,0:13:19.02,Default,,0000,0000,0000,,Thực tình mà nói, \Nnếu bạn muốn học tiếng Ba Tư , ví dụ thế Dialogue: 0,0:13:19.02,0:13:21.05,Default,,0000,0000,0000,,bạn cầm từ điển lên, bạn nói\N''Tôi biết nói ''cảm ơn'' thế nào, Dialogue: 0,0:13:21.05,0:13:22.52,Default,,0000,0000,0000,,Tôi biết nói ''Cái này giá bao nhiêu?'' Dialogue: 0,0:13:22.52,0:13:23.64,Default,,0000,0000,0000,,và tôi biết nói ''tạm biệt''. Dialogue: 0,0:13:23.64,0:13:24.96,Default,,0000,0000,0000,,Ô, tôi biết tiếng Ba Tư.'' Dialogue: 0,0:13:25.35,0:13:28.26,Default,,0000,0000,0000,,Có lẽ là không, thực ra, hãy xem Dialogue: 0,0:13:28.26,0:13:30.76,Default,,0000,0000,0000,,nếu bạn muốn một cái gì đó\Nở một hiệu sách Ba Tư, Dialogue: 0,0:13:30.76,0:13:32.76,Default,,0000,0000,0000,,bạn có thể hỏi ai đó ''Cái này giá bao nhiêu?'' Dialogue: 0,0:13:32.76,0:13:35.01,Default,,0000,0000,0000,,Nói chung anh ta sẽ nói với thế này: Dialogue: 0,0:13:35.01,0:13:36.22,Default,,0000,0000,0000,,"Ghabeli nadaareh." Dialogue: 0,0:13:36.22,0:13:38.26,Default,,0000,0000,0000,,nghĩa là ''Nó vô giá trị'' Dialogue: 0,0:13:38.26,0:13:39.78,Default,,0000,0000,0000,,(Cười) Dialogue: 0,0:13:39.78,0:13:42.78,Default,,0000,0000,0000,,Thực tế đây là một nét văn hóa sâu sắc \Ngọi là ''Taaraf'' Dialogue: 0,0:13:42.78,0:13:44.75,Default,,0000,0000,0000,,trong đó, hai người đàm thoại với nhau Dialogue: 0,0:13:44.75,0:13:47.22,Default,,0000,0000,0000,,cả hai đều cố gắng cư xử\Nkhiêm nhường hơn người kia. Dialogue: 0,0:13:47.22,0:13:48.27,Default,,0000,0000,0000,,Thế nên nếu tôi đi mua sách Dialogue: 0,0:13:48.27,0:13:50.51,Default,,0000,0000,0000,,sẽ là thô lỗ nếu người đó nói với tôi\N''Nó giá 5 đồng'' Dialogue: 0,0:13:50.51,0:13:52.26,Default,,0000,0000,0000,,Anh ta phải nói ''Nó không có giá gì cả, thưa anh Dialogue: 0,0:13:52.26,0:13:54.23,Default,,0000,0000,0000,,Anh đẹp trai quá\Nanh tài giỏi quá Dialogue: 0,0:13:55.49,0:13:56.74,Default,,0000,0000,0000,,(Cười) Dialogue: 0,0:13:56.74,0:13:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Anh cứ cầm về,\NTôi rất khiêm nhường, anh cứ cầm luôn cho'' Dialogue: 0,0:13:58.00,0:14:00.77,Default,,0000,0000,0000,,(Cười) Dialogue: 0,0:14:00.77,0:14:04.28,Default,,0000,0000,0000,,Hoặc bạn có thể thấy gì đó\Nnhư thế này: Dialogue: 0,0:14:04.28,0:14:05.78,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn muốn cảm ơn ai đó Dialogue: 0,0:14:05.78,0:14:07.49,Default,,0000,0000,0000,,nếu bạn muốn bày tỏ lòng biết ơn, Dialogue: 0,0:14:07.49,0:14:08.77,Default,,0000,0000,0000,,hoặc nói "rất vui được gặp anh'' Dialogue: 0,0:14:08.77,0:14:10.51,Default,,0000,0000,0000,,Tôi có thể nói ''Có gì đâu,\Ntôi biết nói ''cảm ơn'' bằng tiếng Farsi mà Dialogue: 0,0:14:10.51,0:14:12.02,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nói tiếng Farsi''.\NTuy nhiên lại không hẳn thế Dialogue: 0,0:14:13.22,0:14:15.51,Default,,0000,0000,0000,,Thật ra tôi thường nghe thấy câu này\Nkhi nói chuyện với người Iran, Dialogue: 0,0:14:15.51,0:14:16.96,Default,,0000,0000,0000,,"Ghorbanet beram." Dialogue: 0,0:14:16.96,0:14:18.48,Default,,0000,0000,0000,,dịch sát nghĩa là Dialogue: 0,0:14:18.48,0:14:22.77,Default,,0000,0000,0000,,"Tôi có thể hy sinh cuộc đời tôi cho anh''\N(Cười) Dialogue: 0,0:14:22.77,0:14:24.77,Default,,0000,0000,0000,,Thế đấy, nó văn thơ Dialogue: 0,0:14:24.77,0:14:26.72,Default,,0000,0000,0000,,bạn có thể coi nó là thống thiết quá đáng Dialogue: 0,0:14:27.83,0:14:31.60,Default,,0000,0000,0000,,nhưng đó là điều bạn phải thật sự hiểu được văn hóa \Nđể nắm bắt được Dialogue: 0,0:14:32.54,0:14:34.26,Default,,0000,0000,0000,,Tôi không muốn phóng đại Dialogue: 0,0:14:34.26,0:14:36.26,Default,,0000,0000,0000,,vì, hãy nghĩ xem, \Nchúng ta cũng nói thế trong tiếng Anh suốt mà Dialogue: 0,0:14:36.26,0:14:37.77,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn hỏi ai đó ''Anh có khỏe không?'' Dialogue: 0,0:14:37.77,0:14:39.27,Default,,0000,0000,0000,,Bạn chờ đợi câu trả lời như thế nào? Dialogue: 0,0:14:39.27,0:14:40.27,Default,,0000,0000,0000,,''Tôi ổn'' Dialogue: 0,0:14:40.27,0:14:41.74,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn nói với tôi cái gì khác\Ntôi không quan tâm Dialogue: 0,0:14:41.74,0:14:42.76,Default,,0000,0000,0000,,(Cười) Dialogue: 0,0:14:42.76,0:14:43.78,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng chúng ta vẫn nói Dialogue: 0,0:14:43.78,0:14:44.77,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta nói ''Chúa phù hộ anh'' Dialogue: 0,0:14:44.77,0:14:47.06,Default,,0000,0000,0000,,ngay cả khi hiện tại nó chẳng có nội dung tôn giáo\Nthật sự hàm chứa trong đó Dialogue: 0,0:14:47.06,0:14:48.26,Default,,0000,0000,0000,,khi người ta hắt xì hơi\NĐúng không ạ? Thế thì Dialogue: 0,0:14:52.51,0:14:54.12,Default,,0000,0000,0000,,Thật là thú vị chúng ta nghĩ đến một điều Dialogue: 0,0:14:54.12,0:14:55.53,Default,,0000,0000,0000,,mà đa số các nhà ngôn ngữ học tin rằng Dialogue: 0,0:14:55.53,0:14:58.50,Default,,0000,0000,0000,,ngôn ngữ vốn không\Nảnh hưởng lên cách bạn nghĩ Dialogue: 0,0:14:58.50,0:15:01.23,Default,,0000,0000,0000,,Đúng thế. Không có ngôn ngữ nào\Ncó thể biến bạn thành thần đồng toán học. Dialogue: 0,0:15:01.23,0:15:02.90,Default,,0000,0000,0000,,Không có ngôn ngữ nào có thể làm cho Dialogue: 0,0:15:02.90,0:15:05.30,Default,,0000,0000,0000,,các vấn đề logic trở nên không thể hiểu được. Dialogue: 0,0:15:05.30,0:15:08.03,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng có một sự ràng buộc \Ngiữa ngôn ngữ và văn hóa Dialogue: 0,0:15:08.03,0:15:09.31,Default,,0000,0000,0000,,Có rất nhiều ngôn ngữ có thể nói cho bạn Dialogue: 0,0:15:09.31,0:15:11.60,Default,,0000,0000,0000,,về cả quan niệm văn hóa Dialogue: 0,0:15:11.60,0:15:13.08,Default,,0000,0000,0000,,và thực tế, trên trái đất, Dialogue: 0,0:15:13.08,0:15:16.23,Default,,0000,0000,0000,,mỗi hai tuần, có một ngôn ngữ chết đi Dialogue: 0,0:15:16.23,0:15:17.75,Default,,0000,0000,0000,,Không còn ai nói nó nữa. Dialogue: 0,0:15:17.75,0:15:19.77,Default,,0000,0000,0000,,Bởi chiến tranh, bởi đói kém, Dialogue: 0,0:15:19.77,0:15:21.73,Default,,0000,0000,0000,,đa số trường hợp là do bị đồng hóa Dialogue: 0,0:15:21.73,0:15:23.76,Default,,0000,0000,0000,,Có lẽ , sẽ dễ dàng cho tôi hơn\Nkhi không nói tiếng của làng tôi Dialogue: 0,0:15:23.76,0:15:26.24,Default,,0000,0000,0000,,mà nói tiếng Ả Rập, chẳng hạn. Dialogue: 0,0:15:26.24,0:15:28.76,Default,,0000,0000,0000,,Hoặc có thể tôi đến từ một bộ tộc Amazon, Dialogue: 0,0:15:28.76,0:15:30.07,Default,,0000,0000,0000,,môi trường sống của tôi bị mất dần Dialogue: 0,0:15:30.07,0:15:32.52,Default,,0000,0000,0000,,và hợp lý hơn là tôi\Nsẽ học tiếng Bồ Đào Nha Dialogue: 0,0:15:32.52,0:15:34.03,Default,,0000,0000,0000,,và để mất văn hóa của mình. Dialogue: 0,0:15:34.76,0:15:35.77,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nghĩ về điều đó. Dialogue: 0,0:15:35.77,0:15:38.26,Default,,0000,0000,0000,,Hai tháng nữa, kể từ hôm nay, ngày 1 tháng Tư Dialogue: 0,0:15:38.26,0:15:39.77,Default,,0000,0000,0000,,Đối với nhiều bạn, ngày đó sẽ căng thẳng Dialogue: 0,0:15:39.77,0:15:41.27,Default,,0000,0000,0000,,vì bạn phải nộp bài Dialogue: 0,0:15:41.27,0:15:42.78,Default,,0000,0000,0000,,hoặc phải trả tiền nhà. Dialogue: 0,0:15:42.78,0:15:44.26,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng đối với hai nhóm\Nngười trên thế giới Dialogue: 0,0:15:44.26,0:15:47.05,Default,,0000,0000,0000,,đối với hai nền văn hóa, điều đó có nghĩa là\Nsự ra đi của ngôn ngữ của họ Dialogue: 0,0:15:47.05,0:15:49.74,Default,,0000,0000,0000,,Cái chết của những truyền thuyết,\Ncủa lịch sử, của văn hóa dân gian. Dialogue: 0,0:15:49.74,0:15:51.78,Default,,0000,0000,0000,,Của cách hiểu thế giới của họ. Dialogue: 0,0:15:51.78,0:15:54.50,Default,,0000,0000,0000,,Nào, thế giờ bạn\Nôn lại tiếng Tây Ban Nha Dialogue: 0,0:15:54.50,0:15:56.50,Default,,0000,0000,0000,,đi đến lớp tiếng Nhật, Dialogue: 0,0:15:56.50,0:15:58.79,Default,,0000,0000,0000,,sẽ không ngăn cản được sự biến mất của ngôn ngữ Dialogue: 0,0:15:59.23,0:16:02.77,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng điều cần làm là,\Nbắt đầu mở rộng đầu óc của bạn với ý nghĩ Dialogue: 0,0:16:02.77,0:16:05.52,Default,,0000,0000,0000,,rằng ngôn ngữ\Ntrong ý nghĩa và bản chất của nó Dialogue: 0,0:16:05.52,0:16:08.74,Default,,0000,0000,0000,,thể hiện quan điểm về thế giới văn hóa. Dialogue: 0,0:16:08.74,0:16:11.49,Default,,0000,0000,0000,,Vè nếu tôi có thể truyền đạt cho bạn\Nmột điều tại TEDxTeen hôm nay Dialogue: 0,0:16:11.49,0:16:13.00,Default,,0000,0000,0000,,thì đó là: Dialogue: 0,0:16:13.00,0:16:14.98,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có thể dịch từ ngữ dễ dàng Dialogue: 0,0:16:14.98,0:16:17.38,Default,,0000,0000,0000,,nhưng bạn không thể\Ntruyền tải được hết ý nghĩa. Dialogue: 0,0:16:17.38,0:16:18.38,Default,,0000,0000,0000,,Cảm ơn Dialogue: 0,0:16:18.38,0:16:22.28,Default,,0000,0000,0000,,(Tiếng cổ vũ)