1
00:00:01,850 --> 00:00:05,420
[Pocę się. Nie ufam niczemu,
co przychodzi łatwo.]

2
00:00:07,420 --> 00:00:12,350
Już widać metę,
a ty jeszcze przyspieszasz.

3
00:00:12,350 --> 00:00:15,480
Nogi przyspieszają, oddech się pogłębia,

4
00:00:15,480 --> 00:00:17,021
serce bije szybciej,

5
00:00:17,021 --> 00:00:20,526
a pot rozlewa się na skórze.

6
00:00:20,526 --> 00:00:23,162
Skąd nagle bierze się ta substancja

7
00:00:23,162 --> 00:00:26,460
i jaka właściwie jest jej rola?

8
00:00:26,460 --> 00:00:29,782
Możemy się pocić z wielu przyczyn:

9
00:00:29,782 --> 00:00:30,896
ostre jedzenie,

10
00:00:30,896 --> 00:00:31,871
nerwowość,

11
00:00:31,871 --> 00:00:33,589
czy choroba.

12
00:00:33,589 --> 00:00:37,892
Jednak ćwiczenia to prawdopodobnie
najlepiej znany czynnik.

13
00:00:37,892 --> 00:00:41,403
W ich przypadku pocenie
to odpowiedź organizmu na ruch,

14
00:00:41,403 --> 00:00:43,902
zapoczątkowana głęboko w komórkach.

15
00:00:43,902 --> 00:00:47,093
Kiedy przyspieszasz, 
mięśnie pracują ciężej,

16
00:00:47,093 --> 00:00:49,851
zwiększa się ich
zapotrzebowanie na energię.

17
00:00:49,851 --> 00:00:52,693
Proces zwany "oddychaniem komórkowym"

18
00:00:52,693 --> 00:00:56,913
zużywa glukozę i tlen do stworzenia ATP,

19
00:00:56,913 --> 00:01:00,545
waluty energetycznej komórki.

20
00:01:00,545 --> 00:01:05,841
Duża część tego procesu odbywa się
w strukturach zwanych "mitochondriami".

21
00:01:05,841 --> 00:01:07,275
Im więcej się ruszasz,

22
00:01:07,275 --> 00:01:11,713
tym ciężej pracują mitochondria
zaopatrując ciało w energię.

23
00:01:11,713 --> 00:01:14,335
Praca ta jednak kosztuje.

24
00:01:14,335 --> 00:01:18,568
Gdy komórki rozkładają ATP,
wydzielają ciepło.

25
00:01:18,568 --> 00:01:23,002
Ciepło stymuluje czujniki
temperatury organizmu.

26
00:01:23,002 --> 00:01:27,005
Receptory te wykrywają nadmiar ciepła
produkowany przez komórki mięśni

27
00:01:27,005 --> 00:01:30,713
i przekazują tę informację do podwzgórza,

28
00:01:30,713 --> 00:01:32,991
które reguluje temperaturę ciała.

29
00:01:32,991 --> 00:01:34,475
Podwzgórze odpowiada,

30
00:01:34,475 --> 00:01:37,825
wysyłając sygnały za pomocą
układu współczulnego

31
00:01:37,825 --> 00:01:40,695
do gruczołów potowych skóry.

32
00:01:40,695 --> 00:01:42,896
Gruczoły są rozmieszczone po całym ciele,

33
00:01:42,896 --> 00:01:46,786
zwłaszcza na dłoniach,

34
00:01:46,786 --> 00:01:48,426
podeszwach stóp

35
00:01:48,426 --> 00:01:50,025
oraz na głowie.

36
00:01:50,025 --> 00:01:52,845
Kiedy gruczoł potowy 
po raz pierwszy dostaje sygnał,

37
00:01:52,845 --> 00:01:56,121
płyn otaczający komórki
w spiralnej podstawie

38
00:01:56,121 --> 00:01:59,986
zawiera duże ilości sodu i chlorku.

39
00:01:59,986 --> 00:02:03,531
Komórki pompują te jony do pustej rurki,

40
00:02:03,531 --> 00:02:06,176
która przebiega przez gruczoł potowy.

41
00:02:06,176 --> 00:02:09,757
Ponieważ w rurce
jest więcej soli niż poza nią,

42
00:02:09,757 --> 00:02:13,555
woda przenika do środka przez osmozę.

43
00:02:13,555 --> 00:02:18,268
Gdy podstawowa substancja
wydziela się na spodzie rurki,

44
00:02:18,268 --> 00:02:24,057
ciśnienie wody wypycha ją w górę
do długiej, prostej części kanału.

45
00:02:24,057 --> 00:02:25,818
Zanim przesiąknie na skórę,

46
00:02:25,818 --> 00:02:29,968
komórki tworzące rurkę
odzyskają jak najwięcej soli,

47
00:02:29,968 --> 00:02:32,057
tak aby proces mógł trwać dalej.

48
00:02:32,057 --> 00:02:35,147
Woda zawarta w pocie
pochłania ciepło ciała

49
00:02:35,147 --> 00:02:39,027
i paruje po przedostaniu się
na powierzchnię,

50
00:02:39,027 --> 00:02:43,498
co skutkuje obniżeniem temperatury ciała.

51
00:02:43,498 --> 00:02:46,494
Proces ten, znany pod nazwą
"chłodzenia ewaporacyjnego",

52
00:02:46,494 --> 00:02:49,479
był dla naszych przodków istotny
w procesie adaptacji.

53
00:02:49,479 --> 00:02:53,199
Efekt chłodzenia pomaga
nie tylko w trakcie ćwiczeń.

54
00:02:53,199 --> 00:02:56,796
Pocimy się też w wielu innych sytuacjach.

55
00:02:56,796 --> 00:03:02,269
Twarze niektórych obficie się pocą
przy jedzeniu ostrych potraw,

56
00:03:02,269 --> 00:03:06,771
Dzieje się tak, ponieważ przyprawy
wywołują w mózgu tę samą reakcję nerwową,

57
00:03:06,771 --> 00:03:12,600
która aktywuje receptory temperatury
reagujące zwykle na wzrost ciepła.

58
00:03:12,600 --> 00:03:15,935
Pocenie się jest także
częścią reakcji obronnej,

59
00:03:15,935 --> 00:03:19,991
stymulowanej przez sytuacje stresowe,
takie jak zaproszenie kogoś na randkę

60
00:03:19,991 --> 00:03:22,290
lub udział w rozmowie kwalifikacyjnej.

61
00:03:22,290 --> 00:03:25,821
Dzieje się tak, ponieważ adrenalina
stymuluje aktywność mięśni

62
00:03:25,821 --> 00:03:28,751
i powoduje rozszerzenie
naczyń krwionośnych,

63
00:03:28,751 --> 00:03:33,481
dwie reakcje, które podnoszą temperaturę
i aktywują proces pocenia.

64
00:03:33,481 --> 00:03:36,780
Pocimy się także podczas choroby.

65
00:03:36,780 --> 00:03:39,521
W czasie gorączki 
infekcja stymuluje podwzgórze,

66
00:03:39,521 --> 00:03:43,281
tym samym zwiększając aktywność mięśni,

67
00:03:43,281 --> 00:03:46,951
co w efekcie wyzwala 
więcej energii w postaci ciepła.

68
00:03:46,951 --> 00:03:49,021
Zwiększa to ogólną temperaturę organizmu,

69
00:03:49,021 --> 00:03:54,482
mechanizm ochronny,
który utrudnia życie wirusom.

70
00:03:54,482 --> 00:03:58,163
Tak jak podczas biegu, pocenie pozwala
organizmowi na regulację cieplną.

71
00:03:58,163 --> 00:04:00,561
Gdy przestajesz gorączkować
lub wygrywasz wyścig,

72
00:04:00,561 --> 00:04:03,960
receptory temperatury
wykrywają spadek ciepła,

73
00:04:03,960 --> 00:04:08,473
a podwzgórze kończy proces pocenia.

74
00:04:08,473 --> 00:04:10,352
Czasem, na przykład po biegu,

75
00:04:10,352 --> 00:04:13,004
podwzgórze wysyła sygnał do ciała,

76
00:04:13,004 --> 00:04:16,452
że trzeba uzupełnić wypoconą wodę.

77
00:04:16,452 --> 00:04:19,411
Kiedy dążysz do kolejnego celu,

78
00:04:19,411 --> 00:04:23,386
możesz uznać pot za swoisty
regulator cieplny,

79
00:04:23,386 --> 00:04:26,193
który pozwoli ci dać z siebie wszystko.