0:00:01.850,0:00:05.420
[Pocę się. Nie ufam niczemu,[br]co przychodzi łatwo.]

0:00:07.420,0:00:12.350
Już widać metę,[br]a ty jeszcze przyspieszasz.

0:00:12.350,0:00:15.480
Nogi przyspieszają, oddech się pogłębia,

0:00:15.480,0:00:17.021
serce bije szybciej,

0:00:17.021,0:00:20.526
a pot rozlewa się na skórze.

0:00:20.526,0:00:23.162
Skąd nagle bierze się ta substancja

0:00:23.162,0:00:26.460
i jaka właściwie jest jej rola?

0:00:26.460,0:00:29.782
Możemy się pocić z wielu przyczyn:

0:00:29.782,0:00:30.896
ostre jedzenie,

0:00:30.896,0:00:31.871
nerwowość,

0:00:31.871,0:00:33.589
czy choroba.

0:00:33.589,0:00:37.892
Jednak ćwiczenia to prawdopodobnie[br]najlepiej znany czynnik.

0:00:37.892,0:00:41.403
W ich przypadku pocenie[br]to odpowiedź organizmu na ruch,

0:00:41.403,0:00:43.902
zapoczątkowana głęboko w komórkach.

0:00:43.902,0:00:47.093
Kiedy przyspieszasz, [br]mięśnie pracują ciężej,

0:00:47.093,0:00:49.851
zwiększa się ich[br]zapotrzebowanie na energię.

0:00:49.851,0:00:52.693
Proces zwany "oddychaniem komórkowym"

0:00:52.693,0:00:56.913
zużywa glukozę i tlen do stworzenia ATP,

0:00:56.913,0:01:00.545
waluty energetycznej komórki.

0:01:00.545,0:01:05.841
Duża część tego procesu odbywa się[br]w strukturach zwanych "mitochondriami".

0:01:05.841,0:01:07.275
Im więcej się ruszasz,

0:01:07.275,0:01:11.713
tym ciężej pracują mitochondria[br]zaopatrując ciało w energię.

0:01:11.713,0:01:14.335
Praca ta jednak kosztuje.

0:01:14.335,0:01:18.568
Gdy komórki rozkładają ATP,[br]wydzielają ciepło.

0:01:18.568,0:01:23.002
Ciepło stymuluje czujniki[br]temperatury organizmu.

0:01:23.002,0:01:27.005
Receptory te wykrywają nadmiar ciepła[br]produkowany przez komórki mięśni

0:01:27.005,0:01:30.713
i przekazują tę informację do podwzgórza,

0:01:30.713,0:01:32.991
które reguluje temperaturę ciała.

0:01:32.991,0:01:34.475
Podwzgórze odpowiada,

0:01:34.475,0:01:37.825
wysyłając sygnały za pomocą[br]układu współczulnego

0:01:37.825,0:01:40.695
do gruczołów potowych skóry.

0:01:40.695,0:01:42.896
Gruczoły są rozmieszczone po całym ciele,

0:01:42.896,0:01:46.786
zwłaszcza na dłoniach,

0:01:46.786,0:01:48.426
podeszwach stóp

0:01:48.426,0:01:50.025
oraz na głowie.

0:01:50.025,0:01:52.845
Kiedy gruczoł potowy [br]po raz pierwszy dostaje sygnał,

0:01:52.845,0:01:56.121
płyn otaczający komórki[br]w spiralnej podstawie

0:01:56.121,0:01:59.986
zawiera duże ilości sodu i chlorku.

0:01:59.986,0:02:03.531
Komórki pompują te jony do pustej rurki,

0:02:03.531,0:02:06.176
która przebiega przez gruczoł potowy.

0:02:06.176,0:02:09.757
Ponieważ w rurce[br]jest więcej soli niż poza nią,

0:02:09.757,0:02:13.555
woda przenika do środka przez osmozę.

0:02:13.555,0:02:18.268
Gdy podstawowa substancja[br]wydziela się na spodzie rurki,

0:02:18.268,0:02:24.057
ciśnienie wody wypycha ją w górę[br]do długiej, prostej części kanału.

0:02:24.057,0:02:25.818
Zanim przesiąknie na skórę,

0:02:25.818,0:02:29.968
komórki tworzące rurkę[br]odzyskają jak najwięcej soli,

0:02:29.968,0:02:32.057
tak aby proces mógł trwać dalej.

0:02:32.057,0:02:35.147
Woda zawarta w pocie[br]pochłania ciepło ciała

0:02:35.147,0:02:39.027
i paruje po przedostaniu się[br]na powierzchnię,

0:02:39.027,0:02:43.498
co skutkuje obniżeniem temperatury ciała.

0:02:43.498,0:02:46.494
Proces ten, znany pod nazwą[br]"chłodzenia ewaporacyjnego",

0:02:46.494,0:02:49.479
był dla naszych przodków istotny[br]w procesie adaptacji.

0:02:49.479,0:02:53.199
Efekt chłodzenia pomaga[br]nie tylko w trakcie ćwiczeń.

0:02:53.199,0:02:56.796
Pocimy się też w wielu innych sytuacjach.

0:02:56.796,0:03:02.269
Twarze niektórych obficie się pocą[br]przy jedzeniu ostrych potraw,

0:03:02.269,0:03:06.771
Dzieje się tak, ponieważ przyprawy[br]wywołują w mózgu tę samą reakcję nerwową,

0:03:06.771,0:03:12.600
która aktywuje receptory temperatury[br]reagujące zwykle na wzrost ciepła.

0:03:12.600,0:03:15.935
Pocenie się jest także[br]częścią reakcji obronnej,

0:03:15.935,0:03:19.991
stymulowanej przez sytuacje stresowe,[br]takie jak zaproszenie kogoś na randkę

0:03:19.991,0:03:22.290
lub udział w rozmowie kwalifikacyjnej.

0:03:22.290,0:03:25.821
Dzieje się tak, ponieważ adrenalina[br]stymuluje aktywność mięśni

0:03:25.821,0:03:28.751
i powoduje rozszerzenie[br]naczyń krwionośnych,

0:03:28.751,0:03:33.481
dwie reakcje, które podnoszą temperaturę[br]i aktywują proces pocenia.

0:03:33.481,0:03:36.780
Pocimy się także podczas choroby.

0:03:36.780,0:03:39.521
W czasie gorączki [br]infekcja stymuluje podwzgórze,

0:03:39.521,0:03:43.281
tym samym zwiększając aktywność mięśni,

0:03:43.281,0:03:46.951
co w efekcie wyzwala [br]więcej energii w postaci ciepła.

0:03:46.951,0:03:49.021
Zwiększa to ogólną temperaturę organizmu,

0:03:49.021,0:03:54.482
mechanizm ochronny,[br]który utrudnia życie wirusom.

0:03:54.482,0:03:58.163
Tak jak podczas biegu, pocenie pozwala[br]organizmowi na regulację cieplną.

0:03:58.163,0:04:00.561
Gdy przestajesz gorączkować[br]lub wygrywasz wyścig,

0:04:00.561,0:04:03.960
receptory temperatury[br]wykrywają spadek ciepła,

0:04:03.960,0:04:08.473
a podwzgórze kończy proces pocenia.

0:04:08.473,0:04:10.352
Czasem, na przykład po biegu,

0:04:10.352,0:04:13.004
podwzgórze wysyła sygnał do ciała,

0:04:13.004,0:04:16.452
że trzeba uzupełnić wypoconą wodę.

0:04:16.452,0:04:19.411
Kiedy dążysz do kolejnego celu,

0:04:19.411,0:04:23.386
możesz uznać pot za swoisty[br]regulator cieplny,

0:04:23.386,0:04:26.193
który pozwoli ci dać z siebie wszystko.