1 00:00:01,024 --> 00:00:03,707 ဒီကလေးငယ်ကို တစ်ချက်လောက် ကြည့်စေချင်ပါတယ်။ 2 00:00:04,179 --> 00:00:08,975 သင်တို့ ဆွဲဆောင်ခံရတာက သူ့မျက်လုံးတွေနဲ့ သင်တို့ ထိတွေ့လိုတဲ့ အရေပြားပါ။ 3 00:00:09,386 --> 00:00:12,526 ဒါပေမဲ့ ဒီနေ့ သင်တို့ မမြင်နိုင်တဲ့ အရာတစ်ခုအကြောင်း ပြောပြမလို့ပါ။ 4 00:00:12,550 --> 00:00:15,302 သူ့ရဲ့ ဒီဦးနှောက် သေးသေးလေးထဲမှာ ဖြစ်ပျက်နေတာကိုပါ။ 5 00:00:16,135 --> 00:00:20,056 အာရုံကြော သိပ္ပံရဲ့ ခေတ်မီ ကိရိယာတွေက ကျွန်မတို့ကို သရုပ်ပြပေးနေတာက 6 00:00:20,080 --> 00:00:23,975 အဲဒီမှာ ဖြစ်ပျက်နေတာတွေဟာ ဒုံးပျံ သိပ္ပံထက် ဘာမှ မလျော့ဘူးတာဆိုတာပါ။ 7 00:00:24,736 --> 00:00:28,173 ကျွန်မတို့ လေ့လာနေတာက ကလေးစိတ်ရဲ့ "အာကာသ ပွင့်လင်းမှု"လို့ 8 00:00:28,197 --> 00:00:34,095 ရိုမန်တစ် စာရေးဆရာတွေနဲ့ ကဗျာဆရာတွေက သရုပ်ဖော်ခဲ့တာကို 9 00:00:34,119 --> 00:00:35,976 ရှင်းလင်းပြတော့မှာပါ။ 10 00:00:37,013 --> 00:00:40,471 ဒီမှာ ကျွန်မတို့ မြင်ရတာက အိန္ဒိယက မိခင်တစ်ဦးဖြစ်ပြီး 11 00:00:40,495 --> 00:00:44,399 Koro စကားကို ပြောနေတာပါ။ ဒါက အသစ်တွေ့ရှိတဲ့ ဘာသာစကားတစ်ခုပါ။ 12 00:00:44,797 --> 00:00:46,604 သူဟာ သူ့ကလေးငယ်ကို စကားပြောနေတယ်။ 13 00:00:47,089 --> 00:00:48,245 ဒီမိခင်နဲ့ ကမ္ဘာထဲက 14 00:00:48,269 --> 00:00:51,488 Koro စကားပြောသူ ၈၀၀ နားလည်တာက 15 00:00:51,512 --> 00:00:54,722 ဒီဘာသာစကားကို ထိန်းသိမ်းဖို့ ဒီစကားကို ကလးငယ်တွေကို 16 00:00:54,746 --> 00:00:57,332 ပြောပြဖို့ လိုအပ်တယ်ဆိုတာပါ။ 17 00:00:57,356 --> 00:01:00,231 အဲဒီမှာက အရေးပါတဲ့ ပဟေဠိတစ်ခု ရှိနေတယ်။ 18 00:01:00,255 --> 00:01:03,029 သင်တို့၊ ကျွန်မတို့ လူကြီးတွေကို ပြောခြင်းဖြင့် 19 00:01:03,029 --> 00:01:05,764 ဘာသာစကားတစ်ခုကို ဘာကြောင့် သင် မထိန်းသိမ်းနိုင်တာလဲ။ 20 00:01:05,788 --> 00:01:07,976 ကောင်းပြီ၊ ဒါက ဦးနှောက်နဲ့ ဆိုင်ပါတယ်။ 21 00:01:08,538 --> 00:01:12,976 ဒီမှာ မြင်ရတာက ဘာသာစကားမှာ သင်ယူခြင်းအတွက် အရေးပါတဲ့ ကာလတစ်ခုရှိတာပါ။ 22 00:01:13,000 --> 00:01:16,800 ဒီဆလိုက်ကို ဖတ်ပုံက အလျားလိုက် ဝင်ရိုး ပေါ်က သင့်အသက်ကို ကြည့်ဖို့ပါ။ 23 00:01:16,824 --> 00:01:19,507 (ရယ်သံများ) 24 00:01:19,531 --> 00:01:23,170 ထောင်လိုက် မြင်ရမှာက ဒုတိယ ဘာသာစကားတစ်ခု ဆည်းပူးခြင်းမှာ သင့်ကျွမ်းကျင်မှုပါ။ 25 00:01:23,789 --> 00:01:27,648 ကလေးငယ်တွေနဲ့ ကလေးတွေဟာ ခုနစ်နှစ် မပြည့်မီအထိတော့ ပါရမီရှင်တွေပါ။ 26 00:01:27,672 --> 00:01:29,976 ဒီနောက်မှာတော့ စနစ်တကျ ကျဆင်းမှု တစ်ခုရှိတယ်။ 27 00:01:30,000 --> 00:01:32,497 ပျိုဖော်ဝင်စ နောက်ပိုင်းမှာ ကျွန်မတို့ဟာ ကျသွားတယ်။ 28 00:01:32,934 --> 00:01:35,466 ဘယ်သိပ္ပံပညာရှင်ကမှ ဒီမျဉ်းကွေးကို မငြင်းပေမဲ့ 29 00:01:35,490 --> 00:01:37,445 တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာရှိတဲ့ လက်တွေ့ခန်းတွေကတော့ 30 00:01:37,469 --> 00:01:40,518 ဘာလို့ ဒီနည်းနဲ့ အဲဒီလို ဖြစ်လာရတယ် ဆိုတာကို အဖြေရှာနေကြတယ်။ 31 00:01:40,518 --> 00:01:44,552 ကျွန်မ လက်တွေ့ခန်းထဲက အလုပ်က ဖွံ့ဖြိုးမှုမှာ ပထမ အရေးပါတဲ့ ကာလဖြစ်ပြီး 32 00:01:44,576 --> 00:01:46,421 ဒါက ကလေးတွေ သူတို့ရဲ့ ဘာသာစကားထဲက 33 00:01:46,445 --> 00:01:49,810 အသုံးအနှုန်းတွေရဲ့ အသံတွေကို ကျွမ်းကျင်ဖို့ ကြိုးစားတဲ့ ကာလပါ။ 34 00:01:49,834 --> 00:01:52,324 ကျွန်မတို့ ထင်တာက သင်ယူထားတဲ့ အသံတွေကို လေ့လာရင်း 35 00:01:52,348 --> 00:01:54,613 ကျန်တဲ့ ဘာသာစကားအတွက် ပုံစံတစ်ခု ရှိလာမယ်ပေါ့။ 36 00:01:54,637 --> 00:01:57,575 ဖြစ်လောက်တာက ကလေးဘဝမှာ ရှိနိုင်လောက်တဲ့ အရေးပါတဲ့ ကာလတွေအတွက် 37 00:01:57,599 --> 00:02:00,462 လူမှုရေး၊ ခံစားမှုနဲ့ သိမှတ်မှုဆိုင်ရာ ဖွံ့ဖြိုးမှုအတွက်ပါ။ 38 00:02:01,035 --> 00:02:02,976 ဒါနဲ့ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ ကျွန်မတို့ သုံးတဲ့ 39 00:02:03,000 --> 00:02:05,503 နည်းစနစ်နဲ့ ဘာသာစကားတွေ အားလုံးရဲ့ အသံတွေကို သုံးရင်း 40 00:02:05,527 --> 00:02:07,383 ကလေးငယ်တွေကို လေ့လာနေခဲ့တယ်။ 41 00:02:07,407 --> 00:02:09,314 ကလေးငယ်က မိဘရဲ့ ပေါင်ပေါ်မှာ ထိုင်ပြီး 42 00:02:09,314 --> 00:02:12,167 အသံတစ်သံ ပြောင်းတဲ့အခါ ခေါင်းတွေ လှည့်လာဖို့ လေ့ကျင့်ပေးတယ်။ 43 00:02:12,167 --> 00:02:13,625 ဥပမာ "အာ၊ အီး"ပေါ့။ 44 00:02:13,649 --> 00:02:17,082 သင့်တော်တဲ့ အချိန်မှာ သူတို့ လှည့်လာရင် သေတ္တာ အနက်က မီးလင်းပြီး 45 00:02:17,106 --> 00:02:19,090 ပန်ဒါ ဝက်ဝံက ဒရမ်ကို ထုလိုက်တယ်။ 46 00:02:19,114 --> 00:02:21,532 ခြောက်လသားတစ်ယောက်က ဒီအလုပ်ကို သဘောကျတယ်။ 47 00:02:22,160 --> 00:02:23,321 ကျွန်မတို့ ဘာကို သိရလဲ။ 48 00:02:23,345 --> 00:02:25,505 ကောင်းပြီ၊ တစ်ကမ္ဘာလုံးက ကလေးငယ်တွေဟာ 49 00:02:25,529 --> 00:02:29,187 ကျွန်မ သရုပ်ဖော်ချင် တဲ့ "ကမ္ဘာ့ နိုင်ငံသားတွေ"ပါ။ 50 00:02:29,646 --> 00:02:32,574 ဘာသာစကား အားလုံးရဲ့ အသံအားလုံးကို သူတို့ ခွဲခြားနိုင်တယ်။ 51 00:02:32,598 --> 00:02:35,830 ကျွန်မတို့တွေ ဘယ်နိုင်ငံမှာ စမ်းစမ်၊၊ ဘယ်ဘာသာစကား သုံးသုံးပါ။ 52 00:02:35,854 --> 00:02:38,849 ဒါက မှတ်သားလောက်စရာဖြစ်တာက ဒါကို သင်နဲ့ ကျွန်မ မလုပ်နိုင်လို့ပါ။ 53 00:02:38,873 --> 00:02:40,844 ယဉ်ကျေးမှု နယ်သတ်ထားတဲ့ နားထောင်သူတွေပါ။ 54 00:02:40,868 --> 00:02:43,263 ကိုယ်ပိုင် ဘာသာစကားရဲ့ အသံတွေကို ခွဲခြားနိုင်ပေမဲ့ 55 00:02:43,287 --> 00:02:45,398 နိုင်ငံခြား ဘာသာစကား အသံတွေကို မခွဲတတ်ဘူး။ 56 00:02:45,398 --> 00:02:48,349 ဒီတော့ မေးခွန်း ပေါ်လာတယ်။ ဒီကမ္ဘာ့ နိုင်ငံသားတွေက ဘယ်အချိန်မှာ 57 00:02:48,349 --> 00:02:51,233 ဘာသာစကား နယ်သတ်ထားတဲ့ နားထောင်သူတွေအဖြစ် ပြောင်းသွားလဲ။ 58 00:02:51,257 --> 00:02:54,394 အဖြေကတော့ ပထမဆုံး မွေးနေ့တွေ မတိုင်ခင်မှာပါ။ 59 00:02:54,418 --> 00:02:57,774 ဒီမှာ သင်မြင်ရတာက တိုကျိုနဲ့ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု ဟောဒီ ဆီရက်တယ်မှာ 60 00:02:57,774 --> 00:03:00,061 စမ်းသပ်ခဲ့တဲ့ ကလေးတွေအတွက် ခေါင်းလှည့် အလုပ်ပေါ်က 61 00:03:00,061 --> 00:03:01,499 ဖျော်ဖြေမှုပါ။ 62 00:03:01,523 --> 00:03:03,272 "ရ" "လ" အသံတွေကို နားထောင်စဉ်ပါ၊ 63 00:03:03,296 --> 00:03:06,102 အင်္ဂလိပ် ဘာသာအတွက် အရေးကြီးပေမဲ့ ဂျပန်ဘာသာအတွက် မဟုတ်ဘူး။ 64 00:03:06,126 --> 00:03:09,504 ဒီတော့ ခြောက်လကနေ ရှစ်လမှာ ကလေးငယ်တွေဟာ လုံးဝ တူညီတယ်။ 65 00:03:09,528 --> 00:03:12,106 အဲဒီနောက် နှစ်လအကြာတွင် မယုံနိုင်စရာတစ်ခု ဖြစ်ပေါ်တယ်။ 66 00:03:12,106 --> 00:03:14,786 အမေရိကက ကလေးငယ်တွေဟာ အများကြီး ပိုတော်လာတယ်။ 67 00:03:14,810 --> 00:03:16,734 ဂျပန်က ကလေးတွေဟာ အများကြီး ပိုဆိုးလာတယ်။ 68 00:03:16,758 --> 00:03:20,208 ဒါပေမဲ့ ကလေးငယ် အုပ်စု နှစ်စုစလုံးဟာ သူတို့ သင်ယူရတော့မယ့် အတိအကျ 69 00:03:20,232 --> 00:03:21,724 ဘာသာစကားအတွက် ပြင်ဆင်နေတယ်။ 70 00:03:21,748 --> 00:03:26,372 ဒီတော့ မေးခွန်းက ဒီအရေးကြီးတဲ့ နှစ်လ ကာလ အတွင်းမှာ ဘာဖြစ်ပျက်နေတာလဲ။ 71 00:03:26,396 --> 00:03:28,739 ဒါက အသံ ဖွံ့ဖြိုးမှုအတွက် အရေးပါတဲ့ ကာလဆိုပေမဲ့ 72 00:03:28,763 --> 00:03:30,202 အဲဒီမှာ ဘာတွေဆက်ပြီး ဖြစ်နေလဲ။ 73 00:03:30,202 --> 00:03:32,181 ဒီတော့ အရာနှစ်ခု ဆက်ဖြစ်နေပါတယ်။ 74 00:03:32,205 --> 00:03:35,081 ပထမက ကလေးငယ်တွေဟာ ကျွန်မတို့ကို စူးစိုက်စွာ နားထောင်နေပြီး 75 00:03:35,105 --> 00:03:38,838 ကျွန်မတို့ ပြောတာကို နားထောင်ရင်း သူတို့ဟာ အချက်အလက်တွေကို ယူနေတယ်။ 76 00:03:38,862 --> 00:03:40,843 အချက်အလက်တွေကို ယူနေကြတာပါ။ 77 00:03:40,867 --> 00:03:43,590 မိခင်စကားဖြင့် ပြောနေကြတဲ့ မိခင်နှစ်ဦးကိူ နားထောင်ကြည့်ပါ။ 78 00:03:43,590 --> 00:03:46,656 ကလေးတွေကို ပြောတဲ့အခါ ကျွန်မတို့ သုံးတဲ့ အများသုံး ဘာသားစကာ၊ပါ။ 79 00:03:46,656 --> 00:03:48,707 ပထမက အင်္ဂလိပ်လို၊ နောက်တော့ ဂျပန်လိုပါ။ 80 00:03:48,731 --> 00:03:52,170 (ဗီဒီယို) မင်းရဲ့မျက်လုံးပြာတွေကို ချစ်တယ် 81 00:03:52,194 --> 00:03:55,000 သိပ်ချစ်စရာကောင်းပြီး ချိုသာလိုက်တာ။ 82 00:03:56,049 --> 00:04:01,976 (ဂျပန်ဘာသာစကား) 83 00:04:02,452 --> 00:04:05,819 Patricia Kuhl: စကား ထုတ်လုပ်မှုအတွင်း ကလေးငယ်တွေ နားထောင်စဉ် 84 00:04:05,843 --> 00:04:10,612 သူတို့ လုပ်နေတာက သူတို့ကြားတဲ့ ဘာသာစကား မှာရှိတဲ့ အချက်အလက်တွေကို ယူနေတာပါ။ 85 00:04:11,353 --> 00:04:14,263 ပြီးတော့ ဒီဖြန့်ဝေမှုတွေက ကြီးထွားလာတယ်။ 86 00:04:14,287 --> 00:04:18,660 ကျွန်မတို့ သိလိုက်တာက ကလေးတွေဟာ အချက်အလက်တွေကို ခံစားလွယ်ပြီး 87 00:04:18,684 --> 00:04:22,512 ဂျပန်နဲ့ အင်္ဂလိပ် အချက်အလက်တွေဟာ အလွန့်အလွန်ကို ခြားနားပါတယ်။ 88 00:04:22,536 --> 00:04:25,193 အင်္ဂလိပ်မှာ ရသံတွေ၊ လသံတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ 89 00:04:25,217 --> 00:04:26,976 ဒီဖြန့်ဝေမှုက ပြသတယ်။ 90 00:04:27,000 --> 00:04:29,840 ဂျပန်ရဲ့ ဖြန့်ဝေမှုက လုံးဝကို ခြားနားပါတယ်။ 91 00:04:29,864 --> 00:04:32,865 အလယ်အလတ် အသံတွေရဲ့ အုပ်စုတစ်စုကို မြင်တဲ့ နေရာမှာ 92 00:04:32,889 --> 00:04:35,304 ဒါက ဂျပန် "ရ" လို့ သိကြပါတယ်။ 93 00:04:35,328 --> 00:04:39,436 ဒီတော့ ကလေးငယ်တွေဟာ ဘာသာစကားရဲ့ အချက်အလက်တွေကို လေ့ကျက်ပြီး ဒါက 94 00:04:39,460 --> 00:04:41,252 သူတို့ ဦးနှောက်တွေကို ပြောင်းလဲစေတယ် 95 00:04:41,252 --> 00:04:43,313 ဒါက သူတို့ကို ကမ္ဘာ့ နိုင်ငံသားတွေ အဖြစ်ကနေ 96 00:04:43,337 --> 00:04:46,283 ယဉ်ကျေးမှု နယ်သတ်ထားတဲ့ နားထောင်သူတွေ အဖြစ် ပြောင်းလဲစေတယ်။ 97 00:04:46,307 --> 00:04:51,020 ဒါပေမဲ့ ကျွန်မတို့ လူကြီးတွေဟာ ဒီအချက်အလက်တွေကို မရယူကြတော့ဘူး။ 98 00:04:51,044 --> 00:04:53,601 ကျွန်မတို့ဟာ ဖွံ့ဖြိုးမှုမှာ စောစီးစွာ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့တဲ့ 99 00:04:53,625 --> 00:04:56,174 မှတ်ဉာဏ်ထဲက ကိုယ်စား ပြုမှုတွေရဲ့ လွှမ်းမိုးတာခံရတယ်။ 100 00:04:56,198 --> 00:04:57,976 ဒီတော့ ဒီမှာ မြင်နေရတာက 101 00:04:58,000 --> 00:05:01,233 အရေးပါတဲ့ ကာလက ဘာလဲဆိုတာရဲ့ ပုံစံတွေ ပြောင်းလဲခြင်းပါ။ 102 00:05:01,257 --> 00:05:04,026 ကျွန်မတို့ သင်္ချာဆိုင်ရာ ရှုထောင့်ကနေ ငြင်းခုံနေတာက 103 00:05:04,050 --> 00:05:07,374 ဖြန့်ဝေမှုတွေ တည်ငြိမ်သွားတဲ့အခါ ဘာသာစကားဆိုင်ရာ အရာတွေကို လေ့လာခြင်းက 104 00:05:07,374 --> 00:05:09,594 နှေးသွားလောက်တယ်ဆိုတာပါ။ 105 00:05:09,618 --> 00:05:12,680 ဒါက နှစ်ဘာသာ ကျွမ်းကျင်သူတွေအကြောင်း မေးခွန်းများစွာ ဖြစ်စေတယ်။ 106 00:05:12,918 --> 00:05:16,949 နှစ်ဘာသာကျွမ်းသူတွေဟာ တချိန်လုံး စိတ်ထဲမှာ အချက်အလက် နှစ်စုံကို သိမ်းထားပြီး 107 00:05:16,973 --> 00:05:19,856 သူတို့ စကားပြောနေသူကို လိုက်ပြီး လိုအပ်သလို တစ်ခုပြီး 108 00:05:19,880 --> 00:05:21,652 နောက်တစ်ခုကို ပြောင်းသုံးသွားတာပါ။ 109 00:05:21,676 --> 00:05:22,830 ဒီတော့ ကိုယ့်ဘာသာ မေးတာက 110 00:05:22,854 --> 00:05:26,261 ကလေးငယ်တွေဟာ ဘာသာစကား အသစ်စက်စက် တစ်ခုပေါ်က အချက်အလက်တွေကို ယူနိုင်လား။ 111 00:05:26,285 --> 00:05:29,563 ဒါကို အမေရိကန် ကလေးငယ်တွေကို ထိတွေ့စေရင်း စမ်းသပ်ခဲ့တယ်။ 112 00:05:29,587 --> 00:05:31,276 အရေးပါတဲ့ ကာလအတွင်း ပထမအကြိမ် အဖြစ် 113 00:05:31,276 --> 00:05:33,992 မန်ဒရင်းအထိ ဒုတိယ ဘာသာစကား တစ်ခုကို လုံးဝ မကြားဖူးသူတွေပါ။ 114 00:05:34,016 --> 00:05:37,553 တိုင်ပေနဲ့ ဆီယက်တယ်က တစ်ဘာသာကိုသာ ပြောသူတွေကို မန်ဒရင်း အသံတွေမှာ 115 00:05:37,601 --> 00:05:40,263 စမ်းသပ်တဲ့အခါ အလားတူပုံစံ ပြတယ်ဆိုတာ ကျွန်မတို့ သိတယ်။ 116 00:05:40,287 --> 00:05:42,758 ခြောက်လကနေ ရှစ်လအထိ လုံးဝကို တူညီပါတယ်။ 117 00:05:42,782 --> 00:05:45,318 နောက် နှစ်လကြ၊တဲ့အခါ မယုံနိုင်စရာတစ်ခု ဖြစ်ပေါ်လာတယ်။ 118 00:05:45,342 --> 00:05:48,894 ဒါပေမဲ့ ထိုင်ဝမ် ကလေးငယ်တွေ ပိုတော်လာပြီး အမေရိကန် ကလေးငယ်တွေ တော်မလာဘူး။ 119 00:05:48,918 --> 00:05:53,800 ကျွန်မတို့ လုပ်တာက ဒီကာလအတွင်း အမေရိကန် ကလေးငယ်တွေကို မန်ဒရင်းနဲ့ ထိတွေ့စေတာပါ။ 120 00:05:53,824 --> 00:05:56,832 မန်ဒရင်း ဆွေမျိုးတွေကို တစ်လတာ လာရောက်၊ လည်ပတ်စေပြီး 121 00:05:56,856 --> 00:06:00,653 အိမ်ကို ပြောင်းလာစေကာ ကလေးငယ်တွေကို ၁၂ ကြိမ် တွေ့ဆုံစကားပြောစေတာမျိုးပါ။ 122 00:06:00,677 --> 00:06:02,883 ဒါက လက်တွေ့ခန်းထဲမှာ တွေ့ရတဲ့ ပုံမျိုးပါ။ 123 00:06:02,907 --> 00:06:08,463 (မန်ဒရင်း စကား) 124 00:06:24,182 --> 00:06:26,908 PK: သူတို့ရဲ့ ဦနှောက်လေးတွေကို ကျွန်မတို့ ဘာလုပ်လိုက်လဲ။ 125 00:06:26,932 --> 00:06:28,976 (ရယ်သံများ) 126 00:06:29,000 --> 00:06:31,671 လက်တွေခန်းထဲ ဝင်လာသူတွေ မန်းဒရင်းစကား ကျွမ်းကျင်မှုတွေ 127 00:06:31,695 --> 00:06:34,907 မတိုးတက်တာ သေချာစေဖို့ ထိန်းချုပ်ရေး အုပ်စုတစ်စုကို စမ်းဖို့လိုတယ်။ 128 00:06:34,931 --> 00:06:37,584 ဒီတော့ ကလေးငယ်တစ်စု ဝင်လာပြီး အင်္ဂလိပ်စကား နားထောင်တယ်။ 129 00:06:37,608 --> 00:06:39,010 ဒီဂရပ်ဖ်ကနေ မြင်ရတာက 130 00:06:39,034 --> 00:06:41,617 အင်္ဂလိပ်စကား ထိတွေ့မှုက မန်ဒရင်းကို မတိုးတက်စေတာပါ။ 131 00:06:41,641 --> 00:06:45,236 ဒါပေမဲ့ မန်ဒရင်းကို ၁၂ ကြိမ်ကြာ ထိတွေ့ ခဲ့တဲ့ ကလေးငယ်တွေ ဖြစ်ခဲ့ကို ကြည့်ပါ။ 132 00:06:45,260 --> 00:06:47,660 သူတို့ဟာ ဆယ်လခွဲကြာ နားထောင်နေခဲ့ကြတဲ့ 133 00:06:47,684 --> 00:06:50,660 ထိုင်ဝမ်က ကလေးတွေလိုပဲ တော်ခဲ့ကြတယ်။ 134 00:06:50,684 --> 00:06:54,508 ဒါက သရုပ်ပြတာ ကလေးငယ်တွေဟာ ဘာသာစကား အသစ်တစ်ခုမှာ အချက်အလက်တွေ ယူကြမယ်ဆိုတာပါ။ 135 00:06:54,532 --> 00:06:57,976 သူတို့ရှေ့မှာ ဘာကိုပဲ ချပေးပေး အချက်အလက်တွေ ယူကြလိမ့်မယ်။ 136 00:06:58,000 --> 00:06:59,590 ကျွန်မတို့ အံ့ဩမိတာက 137 00:06:59,614 --> 00:07:03,851 ဒီသင်ယူခြင်း လေ့ကျင့်ခန်းမှာ လူသား ပါဝင်နေတဲ့ ကဏ္ဍပါ။ 138 00:07:04,168 --> 00:07:08,484 ဒီတော့ နောက်ထပ် ကလေးငယ်တစ်စုကို စမ်းတယ်။ ကလေးတွေဟာ ရတဲ့ ပမာဏဟာ အတူတူပါပဲ။ 139 00:07:08,508 --> 00:07:11,260 အလားတူး ၁၂ ကြိမ်ကြာအောင် ဆိုပေမဲ့ ရုပ်သံစက်မှ တစ်ဆင့်ပါ။ 140 00:07:11,260 --> 00:07:14,661 နောက်ထပ် ကလေးငယ်တစ်စုက အကြားအာရုံ ထိတွေ့မှုသာ ရရှိပြီး 141 00:07:14,685 --> 00:07:16,773 စခရင်ပေါ်က ဝက်ဝံရုပ်ကို ကြည့်ခဲ့သူတွေပါ။ 142 00:07:16,797 --> 00:07:18,976 သူတို့ဦးနှောက်တွေကို ကျွန်မတို့ ဘာလုပ်လိုက်လဲ။ 143 00:07:19,000 --> 00:07:22,375 ဒီမှာ မြင်ရတာက အကြားအာရုံ ရလဒ်ပါ၊ 144 00:07:22,923 --> 00:07:24,661 ဘယ် သင်ယူမှုပဲဖြစ်ဖြစ်၊ 145 00:07:24,685 --> 00:07:26,443 ဗီဒီယို ရလဒ် 146 00:07:27,236 --> 00:07:29,081 ဘယ် သင်ယူမှုပဲဖြစ်ဖြစ်ပါ။ 147 00:07:29,105 --> 00:07:33,246 သူတို့ရဲ့ အချက်အလက်တွေကို ယူဖို့ ကလေးတွေအတွက် လူသားတစ်ဦး လိုတာပါ။ 148 00:07:33,342 --> 00:07:35,508 ကလေးတွေ အချက်အလက်တွေကို ယူနေစဉ် 149 00:07:35,508 --> 00:07:37,613 လူမှုဆိုင်ရာ ဦးနှောက်က ထိန်းနေတယ်။ 150 00:07:37,613 --> 00:07:41,434 လူသားတွေ ရှေ့မှာရှိနေတဲ့ ဖြစ်ရပ်နဲ့ ရုပ်မြင်သံကြား ရှေ့မှာ ရှိနေတဲ့ ဖြစ်ရပ်မှာ 151 00:07:41,458 --> 00:07:45,396 ဦးနှောက်အတွင်းကို ဝင်ပြီး ဒီအရာ ဖြစ်ပျက်နေတာကို မြင်ချင်တယ်။ 152 00:07:45,420 --> 00:07:50,117 ကံကောင်းတာက ကျွန်မတို့ဆီမှာ အဲဒီလို လုပ်ပေးနိုင်တဲ့ စက်တစ်လုံး ရှိနေခြင်းပါ။ 153 00:07:50,141 --> 00:07:51,434 magnetoencephalography ပါ။ 154 00:07:51,458 --> 00:07:54,317 ဒါက အင်္ဂါဂြိုဟ်က ဆံပင် ခြောက်စက် တစ်ခုများလား ထင်ရပါတယ်။ 155 00:07:54,317 --> 00:07:58,550 ဒါပေမဲ့ ဒါက လုံးဝ ဘေးကင်းပါတယ်၊ ခန္ဓာကိုယ်ထဲ ထိုးပေးရန်မလို၊ တိတ်ဆိတ်တယ်။ 156 00:07:58,574 --> 00:08:01,017 ကျွန်မတို့ ရှာကြည့်နေတာက မီလီမီတာအထိ 157 00:08:01,041 --> 00:08:04,357 တိကျမှုရှိပြီး အချိန်အရ မီလီစက္ကန့်အထိ တိကျဖို့ လိုတာပါ။ 158 00:08:04,381 --> 00:08:07,003 306 SQUIDs ကို အသုံးပြုရင်းပါ။၊ 159 00:08:07,027 --> 00:08:10,127 ဒါတွေက ကျွန်မတို့ တွေးနေစဉ် ပြောင်းလဲတဲ့ သံလိုက်စက်ကွင်းတွေကို 160 00:08:10,151 --> 00:08:13,782 ဖမ်းယူဖို့ စူပါလျှပ်ကူး ကွမ်တမ် စွက်ဖက်ရေး ကိရိယာတွေနဲ့ ဖမ်းယူတာပါ။ 161 00:08:13,782 --> 00:08:19,391 ကျွန်မတို့ဟာ ကမ္ဘာမှာ MEG စက်တစ်လုံးဖြင့် ကလေးငယ်တွေ နားထောင်နေစဉ် 162 00:08:19,432 --> 00:08:22,273 သူတို့ကို မှတ်တမ်းတင်ခဲ့ကြတာ ပထမဦးဆုံး အကြိမ်ဖြစ်ခဲ့တယ်။ 163 00:08:22,297 --> 00:08:23,976 ဒီတော့ ဒါက Emma လေးပါ။ 164 00:08:24,000 --> 00:08:25,908 ခြောက်လ သမီးပါ။ 165 00:08:25,932 --> 00:08:31,050 နောက်ပြီး သူ့နားတွေထဲက နားကြပ်တွေနဲ့ ဘာသာစကား အမျိုးမျိုးကို နားထောင်နေတယ်။ 166 00:08:31,074 --> 00:08:33,298 သူ လှုပ်လို့ရတာကို မြင်နိုင်ပါတယ်။ 167 00:08:33,322 --> 00:08:37,092 ကျွန်မတို့ဟာ သူ့ဦးခေါင်းကို ကက်ဦးထုတ် ထဲက အခင်းပြားလေးနဲ့ ခြေရာခံနေတာကြောင့် 168 00:08:37,116 --> 00:08:40,091 သူဟာ လုံးဝ ချောင်ချောင်ချိချိ လှုပ်ရှားဖို့ လွတ်လပ်တယ်။ 169 00:08:40,115 --> 00:08:42,328 ဒါက နည်းပညာဆိုင်ရာ အံ့ဖွယ် စွမ်းရည်ပြသမှုပါ။ 170 00:08:42,352 --> 00:08:43,936 ဘာကို ကျွန်မတို့ မြင်နေရလဲ။ 171 00:08:43,960 --> 00:08:45,854 ကလေးငယ် ဦးနှောက်ကို မြင်နေတာပါ။ 172 00:08:45,878 --> 00:08:51,164 သူ့ဘာသာစကားထဲက စကားလုံးတစ်လုံးကို ကလေးငယ် ကြားစဉ်မှာ အကြားအာရုံ ဧရိယာတွေက လင်းလာကာ 173 00:08:51,188 --> 00:08:55,976 ဒီနောက်မှာတော့ အဆက်အစပ်နဲ့ ပတ်သက်တယ်လို့ ထင်တဲ့ ၎င်းကို ဝန်းရံနေတဲ့ ဧရိယာတွေက 174 00:08:56,000 --> 00:08:59,976 ၎င်းရဲ့မတူတဲ့ ဧရိယာတွေနဲ့ ဦးနှောက်ကို ညှိနှိုင်းပေးတယ်၊ ကျိုးကြောင်း ဆက်စပ်မှု 175 00:09:00,000 --> 00:09:02,976 အခြားတစ်ခုကို နှိုးဆွပေးတဲ့ ဦးနှောက် ဧရိယာတစ်ခုပါ။ 176 00:09:03,601 --> 00:09:08,985 ကျွန်မတို့ဟာ ကလေးဦးနှောက် ဖွံ့ဖြိုးမှုနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အသိပညာရဲ့ ခမ်းနားတဲ့ 177 00:09:09,009 --> 00:09:11,245 ရွေခေတ်တစ်ခေတ်ကို စတင်နိုင်တော့မှာပါ။ 178 00:09:11,269 --> 00:09:13,690 ကလေးတစ်ယောက်ရဲ့ ဦးနှောက်ကို သူတို့တွေ စိတ်ခံစားမှု 179 00:09:13,714 --> 00:09:17,955 တစ်ခု ရှိစဉ်၊ အပြော၊ အရေး သင်ယူစဉ်၊ သင်္ချာ ပုစ္ဆာတစ်ပုဒ် ဖြေရှင်းစဉ်၊ 180 00:09:17,979 --> 00:09:21,181 စိတ်ကူးတစ်ခု ရစဉ် မြင်နိုင်ကြတော့မှာပါ။ 181 00:09:21,515 --> 00:09:24,864 သင်ယူရေး အခက်အခဲရှိနေတဲ့ ကလေးတွေအတွက် ဦးနှောက် အခြေခံ စွက်ဖက်ကုသမှုတွေ 182 00:09:24,888 --> 00:09:27,158 တီထွင်နိုင်တော့မှာပါ။ 183 00:09:27,571 --> 00:09:30,637 ကဗျာဆရာတွေ၊ စာရေးဆရာတွေ သရုပ်ဖော်သလို 184 00:09:30,661 --> 00:09:34,815 အံဖွယ်ရာ ပွင့်လင်းမှုကို ကျွန်မတို့ မြင်နိုင်တော့မယ် ထင်ပါတယ်။ 185 00:09:34,839 --> 00:09:38,263 ကလေးတစ်ယောက် အသိစိတ်ရဲ့ အကြွင်းမဲ့ ပြည့်စုံတဲ့ ပွင့်လင်းမှုပါ။ 186 00:09:39,024 --> 00:09:41,700 ကလေးရဲ့ ဦးနှောက်ကို လေ့လာစူးစမ်းရာမှာ 187 00:09:41,724 --> 00:09:45,720 လူသားဖြစ်ဖို့က ဘာကို ဆိုလိုတဲ့အကြောင်း အမှန်တရားတွေကို ဖော်ထုတ်နိုင်တော့မှာပါ။ 188 00:09:45,744 --> 00:09:46,899 ဒီလုပ်ငန်းစဉ်ထဲမှာ 189 00:09:46,923 --> 00:09:50,018 ကျွန်မတို့ ဘဝ တစ်သက်တာလုံး သင်ယူနိုင်ဖို့အတွက် ကိုယ့်အသိစိတ်တွေကို 190 00:09:50,018 --> 00:09:51,709 ဆက်လက် ဖွင့်ထားနိုင်လောက်မှာပါ။ 191 00:09:51,733 --> 00:09:52,976 ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ 192 00:09:53,000 --> 00:09:56,000 (လက်ခုပ်သံများ)