0:00:01.103,0:00:04.228 Πώς χτίζουμε μια κοινωνία 0:00:04.253,0:00:05.990 χωρίς ορυκτά καύσιμα; 0:00:06.944,0:00:09.440 Αυτή είναι μια πολύ περίπλοκη πρόκληση, 0:00:09.920,0:00:14.400 και πιστεύω ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες[br]μπορούν να ηγηθούν σ' αυτή τη μετάβαση. 0:00:15.120,0:00:17.950 Και έχω επίγνωση ότι αυτή[br]είναι μια αμφισβητούμενη δήλωση, 0:00:18.440,0:00:23.736 αλλά η αλήθεια είναι ότι στις χώρες μας[br]διακυβεύονται τόσα πολλά 0:00:23.760,0:00:28.640 αν αφήσουμε τα ορυκτά καύσιμα[br]να μείνουν στο κέντρο της ανάπτυξής μας. 0:00:29.240,0:00:31.390 Μπορούμε να το κάνουμε διαφορετικά. 0:00:32.200,0:00:35.456 Κι ήρθε η ώρα, πραγματικά, 0:00:35.480,0:00:38.176 να καταρρίψουμε τον μύθο 0:00:38.200,0:00:43.256 ότι μια χώρα έχει να διαλέξει [br]ανάμεσα στην ανάπτυξη από τη μία, 0:00:43.280,0:00:48.680 κι από την άλλη, περιβαλλοντική προστασία,[br]ανανεώσιμα υλικά, ποιότητα ζωής. 0:00:49.800,0:00:52.400 Κατάγομαι από την Κόστα Ρίκα,[br]μια αναπτυσσόμενη χώρα. 0:00:52.680,0:00:55.180 Είμαστε σχεδόν πέντε εκατομμύρια άνθρωποι, 0:00:56.200,0:00:58.776 και ζούμε ακριβώς στη μέση [br]της αμερικανικής ηπείρου, 0:00:58.800,0:01:01.840 οπότε είναι εύκολο[br]να θυμάται κανείς που κατοικούμε. 0:01:03.080,0:01:09.650 Σχεδόν το 100% του ηλεκτρικού μας ρεύματος 0:01:10.380,0:01:13.036 προέρχεται από[br]ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, 0:01:13.036,0:01:14.096 από πέντε. 0:01:14.120,0:01:16.240 (Χειροκρότημα) 0:01:18.800,0:01:22.656 Υδροηλεκτρική, γεωθερμική, 0:01:22.680,0:01:26.450 αιολική, ηλιακή, βιομάζα. 0:01:27.000,0:01:29.136 Γνωρίζατε ότι πέρυσι, 0:01:29.160,0:01:32.616 για 299 ημέρες, 0:01:32.640,0:01:35.856 δεν χρησιμοποιήσαμε καθόλου ορυκτά καύσιμα 0:01:35.880,0:01:39.630 για να παράγουμε το ηλεκτρικό μας ρεύμα; 0:01:40.240,0:01:43.200 Είναι φανταστικό επίτευγμα, 0:01:44.360,0:01:48.760 κι όμως, κρύβει ένα παράδοξο, 0:01:51.080,0:01:54.136 το ότι σχεδόν το 70% 0:01:54.160,0:01:59.070 όλης της ενεργειακής μας κατανάλωσης[br]είναι το πετρέλαιο. 0:01:59.880,0:02:01.080 Γιατί; 0:02:01.800,0:02:04.536 Εξαιτίας του συστήματος μεταφορών μας, 0:02:04.560,0:02:07.816 που είναι τελείως εξαρτώμενο[br]από ορυκτά καύσιμα, 0:02:07.840,0:02:09.889 όπως και στις περισσότερες χώρες. 0:02:10.479,0:02:14.016 Οπότε, αν σκεφτούμε[br]την ενεργειακή μεταφορά ως ένα μαραθώνιο, 0:02:14.040,0:02:17.936 το ερώτημα είναι,[br]πώς θα φτάσουμε στη γραμμή τερματισμού, 0:02:17.960,0:02:21.710 πώς θ' απαλλάξουμε την υπόλοιπη[br]οικονομία από το διοξείδιο του άνθρακα; 0:02:21.880,0:02:24.420 Κι είναι σωστό να πω[br]ότι αν δεν πετύχουμε εμείς, 0:02:24.420,0:02:26.596 είναι δύσκολο να δούμε[br]ποιος άλλος θα πετύχει. 0:02:26.606,0:02:29.440 Έτσι, γι' αυτό θέλω να σας μιλήσω[br]για την Κόστα Ρίκα. 0:02:30.160,0:02:32.856 Γιατί πιστεύω[br]ότι είμαστε οι πλέον κατάλληλοι 0:02:32.880,0:02:37.680 στην καινοτομία ενός οράματος ανάπτυξης[br]χωρίς ορυκτά καύσιμα. 0:02:39.200,0:02:42.456 Αν πρέπει να ξέρετε[br]ένα πράγμα για τη χώρα μας, 0:02:42.480,0:02:44.680 αυτό είναι ότι δεν έχουμε στρατό. 0:02:45.440,0:02:48.600 Οπότε, θα σας πάω πίσω στο 1948. 0:02:49.400,0:02:53.390 Εκείνη τη χρονιά, η χώρα έβγαινε[br]από έναν εμφύλιο πόλεμο. 0:02:54.360,0:02:57.936 Χιλιάδες Κοσταρικανοί είχαν πεθάνει, 0:02:57.960,0:03:00.450 και οι οικογένειες είχαν διχαστεί βαθιά. 0:03:01.240,0:03:06.256 Κι όμως, μια εκπληκτική ιδέα[br]κέρδισε την καρδιά και το μυαλό όλων: 0:03:06.280,0:03:08.176 θα κάναμε επανεκκίνηση της χώρας, 0:03:08.200,0:03:11.256 κι ότι αυτή η Δεύτερη Δημοκρατία[br]δεν θα είχε στρατό. 0:03:11.280,0:03:13.060 Έτσι, τον καταργήσαμε. 0:03:13.360,0:03:16.016 Και ο τότε πρόεδρος, 0:03:16.040,0:03:18.216 ο Χοσέ Φιγκέρες, 0:03:18.240,0:03:23.890 βρήκε έναν εντυπωσιακό τρόπο, γκρεμίζοντας[br]τους τοίχους μιας στρατιωτικής βάσης. 0:03:25.200,0:03:28.376 Την επόμενη χρονιά, το 1949, 0:03:28.400,0:03:32.576 αυτή μας η απόφαση έγινε μόνιμη[br]στο νέο σύνταγμα, 0:03:32.600,0:03:36.760 και γι' αυτό μπορώ να σας πω[br]αυτή την ιστορία σχεδόν 70 χρόνια μετά. 0:03:37.520,0:03:39.286 Κι είμαι ευγνώμων. 0:03:39.560,0:03:42.820 Είμαι ευγνώμων που πήραν[br]αυτήν την απόφαση πριν γεννηθώ, 0:03:43.280,0:03:45.536 γιατί επέτρεψε σε μένα[br]και εκατομμύρια άλλους 0:03:45.560,0:03:48.060 να ζήσουμε σε μια πολύ σταθερή χώρα. 0:03:49.200,0:03:52.136 Και μπορεί να σκέφτεστε[br]ότι ήταν καλή τύχη, 0:03:52.160,0:03:53.496 αλλά δεν ήταν. 0:03:53.680,0:03:56.970 Υπήρξε ένα σχέδιο σκόπιμων επιλογών. 0:03:58.080,0:04:04.136 Τη δεκαετία του '40, οι Κοσταρικανοί[br]είχαν δωρεάν εκπαίδευση και περίθαλψη. 0:04:04.160,0:04:06.350 Αυτά τα ονομάσαμε κοινωνικές εγγυήσεις. 0:04:06.760,0:04:08.376 Καταργώντας τον στρατό, 0:04:08.400,0:04:13.336 μπορέσαμε να μετατρέψουμε τις δαπάνες[br]από στρατιωτικές σε κοινωνικές, 0:04:13.360,0:04:15.860 κι αυτό ήταν η κινητήριος δύναμη[br]της σταθερότητας. 0:04:16.120,0:04:17.375 Τη δεκαετία του '50 - 0:04:17.399,0:04:21.470 (Χειροκρότημα) 0:04:22.600,0:04:25.976 Τη δεκαετία του '50, αρχίσαμε[br]να επενδύουμε στην υδροηλεκτρική ενέργεια, 0:04:26.000,0:04:28.656 κι αυτό μας κράτησε μακριά από την παγίδα 0:04:28.680,0:04:31.736 της χρήσης ορυκτών καυσίμων[br]για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος, 0:04:31.760,0:04:34.500 κάτι για το οποίο[br]όλος ο κόσμος παλεύει σήμερα. 0:04:35.160,0:04:38.696 Τη δεκαετία του '70,[br]επενδύσαμε στα εθνικά πάρκα, 0:04:38.720,0:04:41.010 κι αυτό μας κράτησε μακριά 0:04:41.640,0:04:46.296 από τη βαθιά λανθασμένη λογική[br]της ανάπτυξης με όποιο κόστος 0:04:46.320,0:04:50.360 που βλέπετε οι άλλοι ν' ακολουθούν,[br]ειδικά στον αναπτυσσόμενο κόσμο. 0:04:50.800,0:04:54.460 Τη δεκαετία του '90 καινοτομήσαμε[br]στην πληρωμή για υπηρεσίες οικοσυστήματος, 0:04:54.460,0:04:57.306 κι αυτό μας βοήθησε ν' αντιστρέψουμε[br]την αποψίλωση των δασών 0:04:57.306,0:05:01.070 και τόνωσε τον οικοτουρισμό, που σήμερα[br]είναι ο κινητήριος μοχλός της ανάπτυξης. 0:05:01.100,0:05:03.936 Έτσι, οι επενδύσεις[br]στην προστασία του περιβάλλοντος 0:05:03.960,0:05:06.176 δεν έβλαψαν την οικονομία μας. 0:05:06.200,0:05:07.456 Εντελώς το αντίθετο. 0:05:07.480,0:05:09.496 Και δεν σημαίνει ότι είμαστε τέλειοι, 0:05:09.520,0:05:11.856 δεν σημαίνει ότι δεν έχουμε αντιθέσεις. 0:05:11.880,0:05:13.120 Δεν είναι αυτό το θέμα. 0:05:13.720,0:05:17.216 Το θέμα είναι ότι,[br]κάνοντας τις δικές μας επιλογές, 0:05:17.240,0:05:22.470 μπορέσαμε ν' αναπτύξουμε σθένος[br]στην αντιμετώπιση προβλημάτων ανάπτυξης. 0:05:24.080,0:05:27.656 Επίσης, αν πάρεις μια χώρα[br]όπως η δικιά μας, 0:05:27.680,0:05:31.576 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ [br]είναι περίπου 9.800 ευρώ, 0:05:31.600,0:05:33.320 ανάλογα το πώς θα το υπολογίσεις. 0:05:33.890,0:05:36.136 Αλλά σύμφωνα με[br]τον Δείκτη Κοινωνικής Προόδου, 0:05:36.160,0:05:38.056 είμαστε το απόλυτο άκρο 0:05:38.080,0:05:41.570 όταν μιλάμε για τη μετατροπή του ΑΕΠ[br]σε κοινωνική πρόοδο. 0:05:41.820,0:05:43.240 Η κατάργηση του στρατού, 0:05:43.240,0:05:45.586 η επένδυση στο περιβάλλον[br]και τους ανθρώπους, 0:05:45.586,0:05:48.200 έκανε κάτι πολύ ισχυρό, επίσης. 0:05:49.120,0:05:50.990 Δημιούργησε το αφήγημα, 0:05:52.000,0:05:54.616 το αφήγημα μιας μικρής χώρας[br]με μεγάλες ιδέες, 0:05:54.640,0:05:58.300 κι ήταν πολύ ενθαρρυντικό[br]να μεγαλώνεις μ' αυτό το αφήγημα. 0:05:59.520,0:06:01.696 Οπότε, το ερώτημα είναι, 0:06:01.720,0:06:05.270 ποια είναι η επόμενη μεγάλη ιδέα[br]γι' αυτή τη γενιά; 0:06:06.320,0:06:08.696 Και πιστεύω ότι αυτό που θ' ακολουθήσει 0:06:08.720,0:06:14.300 είναι αυτή γενιά να εγκαταλείψει[br]τα ορυκτά καύσιμα μια και καλή, 0:06:15.640,0:06:17.660 όπως ακριβώς κάναμε με το στρατό. 0:06:18.140,0:06:20.696 Τα ορυκτά καύσιμα δημιουργούν[br]την κλιματική αλλαγή. 0:06:20.720,0:06:22.096 Το ξέρουμε αυτό, 0:06:22.120,0:06:26.616 και ξέρουμε πόσο ευάλωτοι είμαστε[br]στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. 0:06:26.640,0:06:30.070 Έτσι, ως μια αναπτυσσόμενη χώρα,[br]είναι προς το μέγιστο συμφέρον μας 0:06:30.070,0:06:32.296 να δημιουργήσουμε ανάπτυξη[br]χωρίς ορυκτά καύσιμα 0:06:32.320,0:06:35.290 που βλάπτουν τους ανθρώπους[br]κατά κύριο λόγο. 0:06:36.880,0:06:38.120 Διότι 0:06:39.000,0:06:42.200 γιατί να συνεχίζουμε[br]να εισάγουμε πετρέλαιο 0:06:43.800,0:06:45.536 για τις μεταφορές 0:06:45.560,0:06:48.350 αν μπορούμε αντί γι' αυτό[br]να χρησιμοποιήσουμε ηλεκτρισμό; 0:06:48.720,0:06:50.146 Θυμηθείτε, 0:06:50.560,0:06:52.456 αυτή είναι η χώρα 0:06:52.480,0:06:58.536 όπου ο ηλεκτρισμός προέρχεται[br]από το νερό των ποταμών μας, 0:06:58.560,0:07:01.056 από τη θερμότητα των ηφαιστείων, 0:07:01.080,0:07:04.416 ανεμογεννήτριες, ηλιακούς συλλέκτες, 0:07:04.440,0:07:05.970 βιολογικά απόβλητα. 0:07:06.560,0:07:12.856 Κατάργηση των ορυκτών καυσίμων σημαίνει[br]διατάραξη του συστήματος μεταφορών 0:07:12.880,0:07:18.216 για να μπορούμε να τροφοδοτούμε λεωφορεία,[br]τρένα και αυτοκίνητα με ηλεκτρισμό 0:07:18.240,0:07:20.080 αντί με ρυπογόνο ενέργεια. 0:07:20.400,0:07:22.816 Και οι μεταφορές,[br]επιτρέψτε μου με να σας πω, 0:07:22.840,0:07:26.896 έχει εξελιχθεί σε υπαρξιακό ζήτημα[br]για μας τους Κοσταρικανούς, 0:07:26.920,0:07:29.336 γιατί το μοντέλο που έχουμε[br]δεν λειτουργεί για μας. 0:07:29.360,0:07:31.100 Βλάπτει τους ανθρώπους, 0:07:31.480,0:07:33.216 βλάπτει τις εταιρείες, 0:07:33.240,0:07:35.216 και βλάπτει την υγεία μας. 0:07:35.240,0:07:39.976 Γιατί όταν οι πολιτικές[br]και οι υποδομές αποτυγχάνουν, 0:07:40.000,0:07:43.240 να τι συμβαίνει σε καθημερινή βάση. 0:07:44.800,0:07:46.376 Δύο ώρες το πρωί, 0:07:46.400,0:07:48.216 δύο ώρες το βράδυ. 0:07:48.240,0:07:52.250 Δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει[br]να το αποδεχτούμε αυτό ως φυσιολογικό. 0:07:52.800,0:07:54.520 Είναι προσβλητικό 0:07:55.040,0:07:58.960 να πρέπει να ξοδεύουμε το χρόνο μας[br]έτσι κάθε μέρα που περνάει. 0:07:59.570,0:08:01.620 Και σ' αυτή τη λεωφόρο είναι σχετικά καλά 0:08:01.620,0:08:04.226 αν συγκριθεί με αυτό[br]που βλέπουμε σ' άλλες χώρες 0:08:04.226,0:08:05.790 όπου η κίνηση αυξάνεται ραγδαία. 0:08:06.000,0:08:08.560 Ξέρετε, οι Κοσταρικανοί[br]τ' ονομάζουν αυτό «presa». 0:08:09.280,0:08:11.630 Presa σημαίνει «φυλακισμένος». 0:08:12.360,0:08:15.336 Και οι άνθρωποι γίνονται βίαιοι 0:08:15.360,0:08:19.110 σε μια χώρα που κατά τ' άλλα[br]είναι ευτυχισμένη στην καθαρή ζωή. 0:08:20.040,0:08:21.280 Συμβαίνει. 0:08:21.880,0:08:23.670 Οπότε πολλά διακυβεύονται. 0:08:24.560,0:08:26.416 Τα καλά νέα 0:08:26.440,0:08:29.456 είναι ότι όταν μιλάμε[br]για οικολογικές μεταφορές 0:08:29.480,0:08:30.946 και διαφορετική κινητικότητα, 0:08:30.946,0:08:35.775 δεν μιλάμε για κάποια[br]μακρινή ουτοπία κάπου εκεί έξω. 0:08:35.799,0:08:39.819 Μιλάμε για την ηλεκτροκίνηση[br]που συμβαίνει σήμερα. 0:08:41.039,0:08:46.496 Μέχρι το 2022, τα ηλεκτρικά[br]και τα συμβατικά αυτοκίνητα 0:08:46.520,0:08:48.870 αναμένεται να κοστίζουν το ίδιο, 0:08:49.520,0:08:53.270 και πόλεις ήδη δοκιμάζουν[br]τα ηλεκτρικά λεωφορεία. 0:08:53.800,0:08:56.330 Κι αυτά[br]τα πραγματικά απίθανα δημιουργήματα 0:08:56.760,0:08:58.760 κάνουν εξοικονόμηση χρημάτων, 0:08:59.000,0:09:01.020 και μειώνουν τη μόλυνση. 0:09:01.480,0:09:05.456 Έτσι, αν θέλουμε ν' απαλλαχτούμε από τις[br]μεταφορές των ορυκτών καυσίμων, μπορούμε, 0:09:05.480,0:09:08.096 γιατί τώρα έχουμε επιλογές[br]που πριν δεν είχαμε. 0:09:08.120,0:09:09.900 Είναι πολύ συναρπαστικό. 0:09:10.760,0:09:11.960 Αλλά φυσικά, 0:09:13.280,0:09:16.770 κάποιοι νιώθουν πολύ άβολα[br]μ' αυτή την ιδέα, 0:09:17.760,0:09:20.936 και θα 'ρθουν και θα σας πουν 0:09:20.960,0:09:25.776 ότι ο κόσμος, και στην Κόστα Ρίκα, είναι[br]κολλημένος στο πετρέλαιο, συνέλθετε. 0:09:25.800,0:09:27.056 Αυτό θα σας πουν. 0:09:27.080,0:09:29.736 Και ξέρετε ποια είναι η απάντηση[br]σ' αυτό το επιχείρημα; 0:09:29.736,0:09:33.016 Ότι το 1948, δεν είχαμε πει[br]ότι ο κόσμος είναι κολλημένος στον στρατό, 0:09:33.040,0:09:34.976 οπότε ας κρατήσουμε και τον στρατό μας. 0:09:35.000,0:09:38.360 Όχι, κάναμε μια πολύ γενναία επιλογή, 0:09:38.640,0:09:41.240 κι αυτή η επιλογή είναι[br]που έκανε τη διαφορά. 0:09:41.600,0:09:45.780 Έτσι, ήρθε η ώρα γι' αυτή τη γενιά[br]να γίνει γενναία ξανά 0:09:45.780,0:09:48.256 και να καταργήσουμε[br]τα ορυκτά καύσιμα μια και καλή. 0:09:48.256,0:09:51.140 Και θα σας δώσω τρεις λόγους[br]γιατί πρέπει να το κάνουμε αυτό. 0:09:51.240,0:09:52.440 Πρώτον, 0:09:53.120,0:09:56.856 το μοντέλο των μεταφορών[br]και της αστικοποίησης δεν λειτουργεί, 0:09:56.880,0:10:01.800 άρα αυτή είναι η καλύτερη στιγμή[br]να ορίσουμε εκ νέου το αστικό μας μέλλον. 0:10:02.520,0:10:05.336 Δεν θέλουμε πόλεις[br]που έχουν φτιαχτεί γι' αυτοκίνητα. 0:10:05.360,0:10:07.696 Θέλουμε πόλεις γι' ανθρώπους 0:10:07.720,0:10:11.576 όπου μπορούμε να περπατάμε[br]και να χρησιμοποιούμε τα ποδήλατά μας. 0:10:11.600,0:10:13.736 Και θέλουμε μέσα μαζικής μεταφοράς, 0:10:13.760,0:10:15.256 -πολλά μέσα- 0:10:15.280,0:10:18.720 μέσα που είναι οικολογικά και αξιοπρεπή. 0:10:19.200,0:10:23.630 Γιατί αν συνεχίζουμε να προσθέτουμε[br]στόλους συμβατικών αυτοκινήτων, 0:10:24.760,0:10:27.330 οι πόλεις μας θα γίνουν ανυπόφορες. 0:10:28.000,0:10:29.736 Δεύτερον, πρέπει ν' αλλάξουμε, 0:10:29.760,0:10:33.720 αλλά η σταδιακή αλλαγή[br]δεν πρόκειται να είναι αρκετή. 0:10:34.720,0:10:36.760 Χρειαζόμαστε μεταμορφωτική αλλαγή. 0:10:37.600,0:10:40.456 Κι υπάρχουν κάποια σταδιακά έργα[br]στη χώρα μου, 0:10:40.480,0:10:42.680 κι είμαι η πρώτη που θα τα πανηγυρίσω. 0:10:43.800,0:10:46.176 Αλλά ας μην κοροϊδευόμαστε. 0:10:46.200,0:10:50.096 Δεν μιλάμε για να καταλήξουμε[br]με πολύ όμορφα ηλεκτρικά αμάξια εδώ 0:10:50.120,0:10:52.736 και μερικά ηλεκτρικά λεωφορεία εκεί 0:10:52.760,0:10:55.830 ενώ συνεχίζουμε να επενδύουμε[br]στις ίδιες υποδομές - 0:10:55.830,0:10:59.026 περισσότερα αυτοκίνητα, περισσότεροι[br]δρόμοι, περισσότερο πετρέλαιο. 0:10:59.026,0:11:02.976 Μιλάμε για την ανεξαρτητοποίηση[br]από το πετρέλαιο, 0:11:03.000,0:11:06.710 και δεν μπορείς να φτάσεις εκεί[br]μέσα από σταδιακές διαδικασίες. 0:11:08.360,0:11:11.830 Τρίτον, και το γνωρίζετε αυτό, 0:11:13.080,0:11:16.680 ο κόσμος διψάει για έμπνευση. 0:11:18.120,0:11:21.000 Διψά για ιστορίες επιτυχίας 0:11:21.000,0:11:23.016 στην αντιμετώπιση περίπλοκων προβλημάτων, 0:11:23.040,0:11:26.160 ειδικά στις αναπτυσσόμενες χώρες. 0:11:27.400,0:11:31.150 Έτσι, πιστεύω ότι η Κόστα Ρίκα[br]μπορεί να γίνει έμπνευση για τους άλλους, 0:11:31.720,0:11:34.456 όπως έγινε πέρυσι όταν αποκαλύψαμε 0:11:34.480,0:11:38.476 ότι για τόσες πολλές μέρες[br]δεν χρησιμοποιήσαμε ορυκτά καύσιμα 0:11:38.526,0:11:43.336 για να παράγουμε το ηλεκτρικό μας ρεύμα. 0:11:43.360,0:11:46.720 Τα νέα διαδόθηκαν σε όλο τον κόσμο. 0:11:47.640,0:11:50.736 Επίσης, κι αυτό με κάνει[br]ιδιαιτέρως περήφανη, 0:11:50.760,0:11:54.790 μια Κοσταρικανή, η Κριστιάνα Φιγκέρες, 0:11:55.480,0:12:01.280 συνέβαλε καθοριστικά στις διαπραγματεύσεις[br]για τη συμφωνία για το κλίμα στο Παρίσι. 0:12:02.600,0:12:06.660 Έτσι, πρέπει να προστατέψουμε αυτή[br]την κληρονομιά και να γίνουμε πρότυπο. 0:12:07.400,0:12:09.420 Και τι θ' ακολουθήσει; 0:12:10.240,0:12:11.520 Οι άνθρωποι. 0:12:12.280,0:12:15.180 Πώς θα κάνουμε τους ανθρώπους[br]να το ενστερνιστούν; 0:12:15.760,0:12:17.856 Πώς θα κάνουμε τους ανθρώπους 0:12:17.880,0:12:20.296 να πιστέψουν ότι είναι εφικτό 0:12:20.320,0:12:23.300 να χτιστεί μια κοινωνία[br]χωρίς ορυκτά καύσιμα; 0:12:24.040,0:12:27.670 Χρειάζεται πολύ δουλειά από μηδενική βάση. 0:12:29.120,0:12:32.890 Γι' αυτό, το 2014, δημιουργήσαμε[br]το «Costa Rica Limpia». 0:12:33.720,0:12:36.416 Limpia σημαίνει «καθαρός», 0:12:36.440,0:12:40.270 γιατί θέλουμε να δώσουμε κίνητρα[br]και έμπνευση στους πολίτες. 0:12:40.760,0:12:44.220 Αν δεν εμπλακούν οι πολίτες, 0:12:45.080,0:12:49.736 οι αποφάσεις για την οικολογικές μεταφορές[br]θα καθυστερούν από ατελείωτες, 0:12:49.760,0:12:52.736 κι εννοώ ατελείωτες, τεχνικές συζητήσεις, 0:12:52.760,0:12:57.370 κι από τεράστια άσκηση πίεσης[br]από διάφορα κατεστημένα συμφέροντα. 0:13:00.720,0:13:04.576 Η θέληση να είμαστε μια οικολογική χώρα[br]που τροφοδοτείται από ανανεώσιμες πηγές 0:13:04.600,0:13:06.926 αποτελεί ήδη μέρος της ιστορίας μας. 0:13:07.200,0:13:10.540 Δεν θα πρέπει να επιτρέψουμε σε κανέναν[br]να το πάρει αυτό από μας. 0:13:12.080,0:13:16.536 Πέρυσι, φέραμε ανθρώπους[br]από τις εφτά επαρχίες μας 0:13:16.560,0:13:20.430 να μιλήσουν για την κλιματική αλλαγή[br]με τρόπο που να τους αγγίζει, 0:13:20.720,0:13:23.616 κι επίσης φέραμε φέτος 0:13:23.640,0:13:25.530 μια άλλη ομάδα Κοσταρικανών 0:13:25.530,0:13:27.816 να μιλήσουν[br]για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. 0:13:27.840,0:13:29.096 Και ξέρετε κάτι; 0:13:29.120,0:13:31.376 Αυτοί οι άνθρωποι διαφωνούν σχεδόν σε όλα 0:13:31.400,0:13:34.056 εκτός από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας 0:13:34.080,0:13:36.436 και τις οικολογικές μεταφορές[br]και τον καθαρό αέρα. 0:13:36.436,0:13:38.176 Φέρνει τους ανθρώπους κοντά. 0:13:38.200,0:13:40.740 Και το κλειδί στην αληθινή συμμετοχή 0:13:40.740,0:13:43.506 είναι να βοηθήσετε τους ανθρώπους[br]να μην νιώθουν μικροί. 0:13:43.506,0:13:45.116 Οι άνθρωποι νιώθουν ανίσχυροι, 0:13:45.116,0:13:47.360 κι έχουν κουραστεί[br]να μην τους ακούει κανείς. 0:13:49.000,0:13:51.376 Έτσι, αυτό που κάνουμε[br]είναι χειροπιαστά πράγματα, 0:13:51.400,0:13:55.896 και μεταφράζουμε τεχνικά ζητήματα[br]στη γλώσσα των πολιτών 0:13:55.920,0:13:59.950 για να δείξουμε ότι οι άνθρωποι[br]μπορούν να συμβάλλουν και μάλιστα μαζί. 0:14:00.480,0:14:03.696 Για πρώτη φορά, παρακολουθούμε[br]τις υποσχέσεις που έχουν δωθεί 0:14:03.720,0:14:05.216 για τις οικολογικές μεταφορές, 0:14:05.240,0:14:08.256 και οι πολιτικοί ξέρουν[br]ότι πρέπει ν' ανταποκριθούν σ' αυτό, 0:14:08.256,0:14:11.560 αλλά το κομβικό σημείο θα είναι[br]όταν θα δημιουργήσουμε συνασπισμούς 0:14:11.960,0:14:13.816 -από πολίτες, εταιρείες, 0:14:13.840,0:14:16.016 υποστηρικτές των μέσων μεταφοράς- 0:14:16.040,0:14:18.816 που θα κάνουν την ηλεκτροκίνηση[br]το νέο καθεστώς, 0:14:18.840,0:14:21.670 ειδικά σε μία αναπτυσσόμενη χώρα. 0:14:22.560,0:14:26.256 Και μέχρι να έρθουν οι επόμενες εκλογές, 0:14:26.280,0:14:29.696 πιστεύω πως κάθε υποψήφιος θα πρέπει[br]να γνωστοποιήσει τη θέση του 0:14:29.720,0:14:31.616 για την κατάργηση των ορυκτών καυσίμων. 0:14:31.640,0:14:35.440 Γιατί αυτό το ζήτημα θα πρέπει να μπει[br]στην κεντρική πολιτική σκηνή. 0:14:36.520,0:14:39.976 Και σας λέω, αυτό δεν είναι[br]ζήτημα πολιτικής για το κλίμα 0:14:40.000,0:14:42.220 ή την περιβαλλοντική ημερήσια διάταξη. 0:14:42.760,0:14:45.750 Είναι για την χώρα που θέλουμε 0:14:46.160,0:14:48.256 και τις πόλεις που έχουμε, 0:14:48.280,0:14:49.936 και τις πόλεις που θέλουμε, 0:14:49.960,0:14:52.136 και το ποιος θ' αποφασίσει. 0:14:52.160,0:14:55.336 Γιατί στο τέλος της ημέρας,[br]αυτό που έχουμε να δείξουμε 0:14:55.360,0:14:58.496 είναι ότι η ανάπτυξη[br]με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας 0:14:58.520,0:15:00.620 είναι καλή για τον κόσμο, 0:15:01.440,0:15:03.856 για τους Κοσταρικανούς που ζουν σήμερα 0:15:03.880,0:15:06.880 κι ειδικά γι' αυτούς που δεν γεννήθηκαν. 0:15:09.560,0:15:12.256 Αυτό είναι το Εθνικό Μουσείο μας σήμερα. 0:15:12.640,0:15:14.336 Είναι φωτεινό και ήσυχο, 0:15:14.360,0:15:17.056 και όταν στέκεσαι μπροστά του, 0:15:17.080,0:15:20.376 είναι δύσκολο να πιστέψεις[br]ότι ήταν στρατόπεδο 0:15:20.400,0:15:22.576 στα τέλη της δεκαετίας του '40. 0:15:22.600,0:15:26.416 Ξεκινήσαμε μια καινούργια ζωή[br]χωρίς το στρατό σ' αυτό το μέρος, 0:15:26.440,0:15:30.296 κι εδώ είναι όπου η κατάργηση 0:15:30.320,0:15:33.216 των ορυκτών καυσίμων[br]θ' ανακοινωθεί μια μέρα. 0:15:33.240,0:15:35.536 Και θα γράψουμε ιστορία ξανά. 0:15:35.560,0:15:36.776 Σας ευχαριστώ. 0:15:36.800,0:15:37.932 (Χειροκρότημα)