WEBVTT

00:00:15.367 --> 00:00:16.993
Sâu trong những khu rừng của Việt Nam,

00:00:16.993 --> 00:00:18.555
những người lính của cả 2 bên

00:00:18.555 --> 00:00:20.229
đã giao tranh ác liệt

00:00:20.229 --> 00:00:22.098
trong vòng gần 20 năm.

00:00:22.098 --> 00:00:23.533
Nhưng chìa khóa thắng lợi của những người Cộng sản

00:00:23.533 --> 00:00:25.051
không phải là vũ khi hay sức chịu đựng

00:00:25.051 --> 00:00:26.881
mà là một con đường mòn.

00:00:26.881 --> 00:00:28.312
Đường mòn Hồ Chí Minh,

00:00:28.312 --> 00:00:30.831
trải dài qua Việt Nam, Lào và Campuchia,

00:00:30.831 --> 00:00:33.336
bắt đầu với một mạng lưới đường đất đơn giản

00:00:33.336 --> 00:00:35.029
và sau đó phát triển trở thành trung tâm

00:00:35.029 --> 00:00:37.051
của chiến lược thằng lợi của Miền bắc Việt Nam

00:00:37.051 --> 00:00:38.452
trong suốt chiến tranh Việt Nam,

00:00:38.452 --> 00:00:39.480
cung cấp vũ khí,

00:00:39.480 --> 00:00:40.348
quân đội,

00:00:40.348 --> 00:00:42.464
và ủng hộ tinh thần cho miền Nam.

00:00:42.464 --> 00:00:43.753
Con đường là một mạng lưới đường mòn,

00:00:43.753 --> 00:00:44.430
đường đất,

00:00:44.430 --> 00:00:45.578
và đường vượt sông

00:00:45.578 --> 00:00:47.668
len lỏi từ miền bắc

00:00:47.668 --> 00:00:50.504
vào miền nam dọc theo dãy Trường Sơn

00:00:50.504 --> 00:00:51.959
giữa Việt Nam và Lào.

00:00:51.959 --> 00:00:54.421
Một chuyến đi vào miền Nam như vậy mất khoảng 6 tháng.

00:00:54.421 --> 00:00:56.207
Nhưng, với kỹ thuật và sự khéo léo,

00:00:56.207 --> 00:00:59.039
người Việt Nam đã mở rộng và nâng cấp con đường.

00:00:59.039 --> 00:01:00.294
Cho tới cuối cuộc chiến,

00:01:00.294 --> 00:01:02.295
khi con đường chính đi vòng qua Lào,

00:01:02.295 --> 00:01:03.923
chỉ mất chừng 1 tuần.

00:01:03.923 --> 00:01:05.091
Và đây là cách mà nó diễn ra.

00:01:05.091 --> 00:01:08.258
Năm 1959, khi mà mối quan hệ

00:01:08.258 --> 00:01:10.242
giữa Miền Bắc và Miền Nam bị phá hoại,

00:01:10.242 --> 00:01:13.272
một hệ thống đường mòn đã được dựng lên nhằm đưa

00:01:13.272 --> 00:01:17.164
quân đội, vũ khí và trang thiết bị vào Miền Nam Việt Nam.

00:01:17.164 --> 00:01:19.186
Những người lính đầu tiên di chuyển từng hàng một

00:01:19.186 --> 00:01:21.838
theo những con đường của những người dân tộc thiểu số

00:01:21.838 --> 00:01:24.233
và những nhánh cây gãy tại những ngã rẽ

00:01:24.233 --> 00:01:26.856
thường giúp họ đi đúng hướng.

00:01:26.856 --> 00:01:29.323
Ban đầu, hầu hết những người Cộng sản nòng cốt

00:01:29.323 --> 00:01:30.283
đi theo con đường

00:01:30.283 --> 00:01:33.307
là những người Miền Nam được sinh ra và huấn luyện tại Miền Bắc.

00:01:33.307 --> 00:01:34.752
Họ ăn mặc như những người nông dân bình thường

00:01:34.752 --> 00:01:37.230
với quần đen, áo lụa và một chiếc khăn rằn.

00:01:37.230 --> 00:01:39.090
Họ đi dép cao su Hồ Chí Minh

00:01:39.090 --> 00:01:40.501
được cắt ra từ những chiếc lốp xe tải,

00:01:40.501 --> 00:01:42.378
và mang một khẩu phần cơm nhất định

00:01:42.378 --> 00:01:44.123
trong những túi ruột tượng,

00:01:44.123 --> 00:01:46.173
một dải vải dài quấn quanh cơ thể.

00:01:46.173 --> 00:01:47.313
Điều kiện thật là khắc nghiệt

00:01:47.313 --> 00:01:49.298
và nhiều người đã chết bởi tác hại của thời tiết,

00:01:49.298 --> 00:01:50.345
sốt rét,

00:01:50.345 --> 00:01:51.907
và chứng kiết lỵ amip.

00:01:51.907 --> 00:01:52.605
Bị lạc,

00:01:52.605 --> 00:01:53.816
đói tới chết,

00:01:53.816 --> 00:01:56.852
và khả năng bị tấn công bởi hổ hoặc gấu

00:01:56.852 --> 00:01:58.227
là những mối đe dọa thường trực.

00:01:58.227 --> 00:02:00.395
Những bữa ăn luôn luôn chỉ là cơm và muối,

00:02:00.395 --> 00:02:01.939
và dễ dàng bị cạn kiệt.

00:02:01.939 --> 00:02:04.152
Sợ hãi, chán nản và nhớ nhà

00:02:04.152 --> 00:02:05.318
là những cảm xúc chủ đạo.

00:02:05.318 --> 00:02:07.278
Và những người lính đã dành những thời gian rảnh

00:02:07.278 --> 00:02:08.295
để viết những bức thư

00:02:08.295 --> 00:02:09.399
vẽ phác họa,

00:02:09.399 --> 00:02:11.962
uống rượu và hút thuốc với những người dân địa phương.

00:02:11.962 --> 00:02:13.291
Những người lính đầu tiên đi trên con đường

00:02:13.291 --> 00:02:14.959
đã không phải gặp phải nhiều cuộc giao chiến.

00:02:14.959 --> 00:02:17.061
Và sau chuyến đi dài 6 tháng,

00:02:17.061 --> 00:02:19.314
việc tới được Miền Nam là một điểm nhấn,

00:02:19.314 --> 00:02:21.790
thường được kỉ niệm bằng những bài hát.

00:02:21.790 --> 00:02:25.088
Đến năm 1965, những chuyến đi trên con dường đã có thể thực hiện bằng ô tô tải

00:02:25.088 --> 00:02:27.666
Hàng nghìn xe tải được cung cấp bởi Trung Quốc và Nga

00:02:27.666 --> 00:02:31.478
thực hiện nhiệm vụ giữa làn bom B-52 dữ dội

00:02:31.478 --> 00:02:34.430
và những những người tài xế được biết đến như là những phi công trên mặt đất

00:02:34.430 --> 00:02:36.360
Những chuyến đi trên con đường ngày càng tăng,

00:02:36.360 --> 00:02:37.774
vì vậy quân Mỹ cũng tăng cường đánh bom tuyến đường.

00:02:37.774 --> 00:02:39.733
Họ lái xe vào ban đêm và rạng sáng

00:02:39.733 --> 00:02:41.223
để tránh những cuộc không kích,

00:02:41.223 --> 00:02:42.311
và những người canh gác đã sẵn sàng

00:02:42.311 --> 00:02:44.318
để cảnh báo tài xế về những chiếc phi cơ địch.

00:02:44.318 --> 00:02:46.692
Người dân quanh tuyến đường cũng tổ chức những đội

00:02:46.692 --> 00:02:48.026
để đảm bảo dòng lưu thông

00:02:48.026 --> 00:02:51.111
và giúp những lái xe sửa chữa những hư hại bởi những cuộc không kích.

00:02:51.111 --> 00:02:52.324
Với lời kêu goi,

00:02:52.324 --> 00:02:54.145
"Tất cả vì Miền Nam ruột thịt!"

00:02:54.145 --> 00:02:56.543
và "Xe chưa qua

00:02:56.543 --> 00:02:58.749
nhà không tiếc."

00:02:58.749 --> 00:03:00.291
Một vài gia đình còn quyên góp cửa

00:03:00.291 --> 00:03:02.642
và gỗ giường để sửa chữa những con đường.

00:03:02.642 --> 00:03:05.003
Lực lượng Việt Minh còn lừa

00:03:05.003 --> 00:03:07.525
những máy bay Mỹ đánh bom vào sườn núi

00:03:07.525 --> 00:03:09.103
để lấy đất đá

00:03:09.103 --> 00:03:11.173
xây dựng và bảo trì những con đường.

00:03:11.173 --> 00:03:14.674
Bụi đỏ từ con đường thấm vào từng ngóc ngách.

00:03:14.674 --> 00:03:16.660
Đường mòn Hồ Chí Minh có một tác động sâu sắc

00:03:16.660 --> 00:03:17.766
tới chiến tranh Việt Nam

00:03:17.766 --> 00:03:19.975
và nó là chìa khóa cho sự thành công của Hà Nội.

00:03:19.975 --> 00:03:22.731
Chiến thắng của Miền Bắc Việt Nam không phải do những trận đánh,

00:03:22.731 --> 00:03:24.145
mà là nhờ con đường mòn Hồ Chí Minh,

00:03:24.145 --> 00:03:25.072
đó là nhân tố chính trị,

00:03:25.072 --> 00:03:25.609
chiến lược,

00:03:25.609 --> 00:03:27.067
và kinh tế.

00:03:27.067 --> 00:03:28.862
Những người Mỹ nhận ra đươc thành tựu của nó,

00:03:28.862 --> 00:03:29.737
và gọi tên con đường là

00:03:29.737 --> 00:03:31.073
"Một trong những thành tựu vĩ đại

00:03:31.073 --> 00:03:33.329
trong kỹ thuật quân sự của thế kỷ 20."

00:03:33.329 --> 00:03:35.159
Con đường là bằng chứng của sức mạnh ý chí

00:03:35.159 --> 00:03:36.285
của nhân dân Việt Nam,

00:03:36.285 --> 00:03:37.795
và những người đàn ông và phụ nữ từng đi trên con đường

00:03:37.795 --> 00:03:39.496
trở thành những anh hùng dân tộc.