WEBVTT

00:00:06.194 --> 00:00:08.857
Beyniniz ve Yiyecekler

00:00:09.257 --> 00:00:12.859
Eğer beyninizdeki tüm sıvıyı çekseydiniz

00:00:12.859 --> 00:00:16.390
ve besinsel içerikli bileşenlere
ayırsaydınız,

00:00:16.390 --> 00:00:18.112
nasıl gözükürdü?

00:00:18.112 --> 00:00:22.199
Sudan arındırılmış beyninizin
ağırlığının büyük bir kısmı,

00:00:22.199 --> 00:00:24.816
lipidler olarak da bilinen
yağlardan oluşurdu.

00:00:24.816 --> 00:00:28.855
Geride kalan kısımda
proteinler ve aminoasitler,

00:00:28.855 --> 00:00:30.787
mikro besinlerden izler

00:00:30.787 --> 00:00:32.973
ve glikoz bulurdunuz.

00:00:32.973 --> 00:00:37.392
Beyin elbette besinsel parçaların 
toplamından çok daha fazlasıdır,

00:00:37.392 --> 00:00:41.359
ancak her bir bileşenin işleyiş,

00:00:41.359 --> 00:00:42.327
gelişim,

00:00:42.327 --> 00:00:43.632
ruh hali ve enerji üzerinde

00:00:43.632 --> 00:00:44.940
belirgin bir etkisi vardır.

00:00:44.940 --> 00:00:46.726
Yani öğle yemeği sonrası halsizlik

00:00:46.726 --> 00:00:49.548
ya da gece yarısı uyuyamamanız,

00:00:49.548 --> 00:00:54.506
sadece yediğiniz yemeğin beyniniz
üzerindeki etkisi olabilir.

00:00:54.506 --> 00:00:59.358
Omega 3 ve 6 beyninizdeki yağların
en önemlileridir.

00:00:59.358 --> 00:01:02.010
Dejeneratif beyin
rahatsızlıklarını önleyen

00:01:02.010 --> 00:01:04.835
bu önemli yağ asitlerini

00:01:05.045 --> 00:01:07.016
mutlaka tüketmeliyiz.

00:01:07.016 --> 00:01:08.975
Yani hücre zarı oluşması ve korunmasında

00:01:08.975 --> 00:01:10.407
kuruyemişler, tohumlar,

00:01:10.447 --> 00:01:11.851
yağlı balık gibi omega

00:01:12.201 --> 00:01:13.484
zengini besinleri

00:01:13.764 --> 00:01:16.385
tüketmek çok önemlidir.

00:01:16.555 --> 00:01:19.320
Omega yağları beyniniz için
faydalı yağlar iken,

00:01:19.320 --> 00:01:23.918
trans ve doymuş yağlar gibi 
diğer yağların uzun süre tüketimi

00:01:23.918 --> 00:01:26.601
beyin sağlığına zarar verebilir.

00:01:26.601 --> 00:01:29.291
Bu arada büyüme ve
gelişmenin yapı taşları olan

00:01:29.291 --> 00:01:32.069
protein ve amino asitler,

00:01:32.239 --> 00:01:35.659
his ve davranışlarımızı idare eder.

00:01:35.659 --> 00:01:40.756
Amino asitler nöronlar arasında sinyalleri
taşıyan kimyasal haberciler olan

00:01:40.796 --> 00:01:43.799
öncüler ve sinir ileticileridir.

00:01:43.799 --> 00:01:45.324
Bunlar ruh halimiz,

00:01:45.324 --> 00:01:46.230
uykumuz,

00:01:46.230 --> 00:01:47.290
dikkatimiz

00:01:47.290 --> 00:01:49.072
ve kilomuz gibi şeyleri etkilerler.

00:01:49.072 --> 00:01:53.415
Onlar, büyük bir tabak dolusu makarna
yedikten sonra kendimizi sakin

00:01:53.415 --> 00:01:57.085
ve protein zengini bir yemekten sonra 
canlı hissetmemizin nedenlerinden biri.

00:01:57.085 --> 00:01:59.958
Yiyeceklerdeki bileşiklerin 
karmaşık kombinasyonları

00:01:59.958 --> 00:02:04.434
beyin hücrelerini, ruh halimizi
değiştiren norepinefrin,

00:02:04.434 --> 00:02:05.641
dopamin

00:02:05.641 --> 00:02:07.723
ve serotonin salgılaması için uyarabilir.

00:02:07.723 --> 00:02:09.945
Fakat beyin hücrelerine varmak
biraz alengirli

00:02:09.945 --> 00:02:13.264
ve amino asitler sınırlı erişim yüzünden 
mücadele etmek zorundadır.

00:02:13.264 --> 00:02:17.272
Çeşitli yiyeceklerden oluşan bir beslenme
beyin habercilerinin dengeli

00:02:17.272 --> 00:02:19.287
bir birlikteliğini sürdürmeye
yardımcı olur

00:02:19.287 --> 00:02:23.633
ve ruh halinizin bir oraya 
bir buraya savrulmasını önler.

00:02:23.633 --> 00:02:25.535
Vücudumuzdaki diğer organlar gibi,

00:02:25.535 --> 00:02:30.151
beynimiz ayrıca mikrobesinlerin stabil 
olarak sağlanmasından faydalanır.

00:02:30.151 --> 00:02:32.320
Meyve ve sebzelerdeki antioksidanlar,

00:02:32.320 --> 00:02:36.666
uzun bir süre beyninizin iyi çalışmasını 
sağlayarak beyin hücrelerine

00:02:36.956 --> 00:02:40.973
zarar veren serbest radikallere karşı 
mücadelede beyni güçlendirir.

00:02:41.223 --> 00:02:43.298
Ve güçlü mikrobesinler olmadan,

00:02:43.298 --> 00:02:44.602
B6 vitamini,

00:02:44.602 --> 00:02:45.764
B12,

00:02:45.764 --> 00:02:47.257
ve folik asit gibi,

00:02:47.257 --> 00:02:51.869
beynimiz, beyin hastalıkları ve 
zeka gerilemesine karşı hassaslaşır.

00:02:51.869 --> 00:02:53.633
Minerallerden eser miktarda demir,

00:02:53.633 --> 00:02:54.462
bakır,

00:02:54.462 --> 00:02:55.288
çinko

00:02:55.288 --> 00:02:56.288
ve sodyum da

00:02:56.288 --> 00:03:01.191
beyin sağlığı ve erken bilişsel gelişim 
için temel niteliğindedir.

00:03:01.191 --> 00:03:04.237
Beyin bu değerli besinleri
etkin bir şekilde

00:03:04.237 --> 00:03:06.101
dönüştürmek ve sentezlemek için

00:03:06.101 --> 00:03:08.441
çok miktarda enerjiye ihtiyaç duyar.


00:03:08.441 --> 00:03:12.881
Beyin vücut ağırlığımızın sadece 
%2'si olmasına rağmen,

00:03:12.881 --> 00:03:16.646
enerjimizin %20'sini tüketir.

00:03:16.646 --> 00:03:20.021
Bu enerjinin çoğu vücudumuzun
glikoza ve kan şekerine parçaladığı

00:03:20.021 --> 00:03:24.106
karbonhidratlardan elde edilmektedir.

00:03:24.106 --> 00:03:28.004
Beynin ön lobu glikoz düşmesine 
oldukça hassastır,

00:03:28.004 --> 00:03:31.786
akli fonksiyonlardaki bir değişiklik

00:03:31.786 --> 00:03:34.754
beslenme eksikliğinin en önemli
işaretlerinden biridir.

00:03:34.754 --> 00:03:37.101
Düzenli olarak glikoz 
aldığımızı farz edersek,

00:03:37.101 --> 00:03:42.136
yediğimiz karbonhidratların bazı 
özel çeşitleri beyni nasıl etkiliyor?

00:03:42.136 --> 00:03:44.225
Karbonhidratların üç çeşidi vardır:

00:03:44.225 --> 00:03:44.985
nişasta,

00:03:44.985 --> 00:03:45.759
şeker

00:03:45.759 --> 00:03:47.191
ve lif.

00:03:47.191 --> 00:03:48.856
Besin etiketlerinin çoğunda,

00:03:48.856 --> 00:03:52.135
hepsi bir olarak sayılsa da

00:03:52.135 --> 00:03:55.772
şeker ve lif çeşitlerinin tamamına oranı

00:03:56.172 --> 00:03:59.382
vücudun ve beynin nasıl
tepki vereceğini etkiler.

00:03:59.382 --> 00:04:02.135
Beyaz ekmek gibi yüksek glisemik gıdalar,

00:04:02.135 --> 00:04:05.509
kana hızlı glikoz karışmasını sağlar

00:04:05.639 --> 00:04:07.915
ve sonra kısa sürede azalır.

00:04:07.915 --> 00:04:12.473
Kan şekerimiz düşer ve bununla birlikte
ilgi eşiğimiz ve ruh halimiz de.

00:04:12.473 --> 00:04:17.941
Öte yandan, yulaf, hububat ve bakliyatlar
daha yavaş glikoz karışımı sağlayarak

00:04:17.941 --> 00:04:21.288
daha düzenli bir dikkkat hali oluşturur.

00:04:21.288 --> 00:04:23.035
Sürekli beyin gücü için,

00:04:23.035 --> 00:04:27.199
besleyici zengini gıdaların olduğu bir
beslenme biçimini tercih etmek önemlidir.

00:04:27.199 --> 00:04:30.300
Isırdığınız, çiğnediğiniz ve yuttuğunuz 
şeyler söz konusu olunca,

00:04:30.300 --> 00:04:33.537
seçimlerinizin vücudunuzun en güçlü 
organı olan beyniniz üzerinde

00:04:33.537 --> 00:04:35.977
direkt ve uzun süreli bir etkisi olur.