0:00:06.194,0:00:09.257
Pokarm dla mózgu.

0:00:09.257,0:00:12.859
Gdyby usunąć z mózgu całą wodę,

0:00:12.859,0:00:16.390
a resztę rozbić na tworzące go[br]składniki odżywcze,

0:00:16.390,0:00:18.112
co otrzymalibyśmy?

0:00:18.112,0:00:22.199
Większą część stanowiłyby tłuszcze,

0:00:22.199,0:00:24.816
zwane również lipidami.

0:00:24.816,0:00:28.855
W pozostałej substancji mózgowej[br]znaleźlibyśmy białka i aminokwasy,

0:00:28.855,0:00:30.787
ślady mikroelementów

0:00:30.787,0:00:32.973
i glukozę.

0:00:32.973,0:00:37.392
Mózg to dużo więcej niż kombinacja[br]substancji odżywczych,

0:00:37.392,0:00:41.359
ale każda z nich ma wpływ[br]na nasze funkcjonowanie,

0:00:41.359,0:00:42.367
rozwój,

0:00:42.367,0:00:43.232
nastrój

0:00:43.232,0:00:44.940
i poziom energii.

0:00:44.940,0:00:46.726
Poobiednie zmęczenie

0:00:46.726,0:00:49.548
czy bezsenność w nocy

0:00:49.548,0:00:54.506
mogą wynikać z wpływu jedzenia[br]na nasz mózg.

0:00:54.506,0:00:59.758
Największymi gwiazdami wśród tłuszczów[br]w naszym mózgu są omega 3 i 6.

0:00:59.758,0:01:01.600
Te nienasycone kwasy tłuszczowe,

0:01:01.600,0:01:05.045
które chronią nas przed [br]neurodegeneracyjnymi chorobami mózgu,

0:01:05.045,0:01:07.256
pochodzą wyłącznie z pożywienia.

0:01:07.256,0:01:09.005
Pokarmy bogate w omegakwasy

0:01:09.005,0:01:09.827
jak orzechy,

0:01:09.827,0:01:10.651
ziarna

0:01:10.651,0:01:11.944
i tłuste ryby

0:01:11.944,0:01:16.755
są niezbędne do tworzenia i utrzymania[br]w dobrym stanie błon komórkowych.

0:01:16.755,0:01:19.320
Tłuszcze omega są dobre dla naszego mózgu,

0:01:19.320,0:01:23.918
ale regularne spożywanie innych,[br]takich jak tłuszcze trans i nasycone,

0:01:23.918,0:01:26.601
może zaszkodzić jego zdrowiu.

0:01:26.601,0:01:29.291
Białka i aminokwasy,

0:01:29.291,0:01:32.349
materiał budulcowy, dzięki któremu[br]rośniemy i rozwijamy się,

0:01:32.349,0:01:35.819
wpływają na nasze [br]samopoczucie i zachowanie.

0:01:35.819,0:01:39.976
Aminokwasy zawierają[br]prekursory neuroprzekaźników,

0:01:39.976,0:01:43.799
substancji chemicznych przenoszących[br]sygnały miedzy neuronami,

0:01:43.799,0:01:45.324
które wpływają na nastrój,

0:01:45.324,0:01:46.230
sen,

0:01:46.230,0:01:47.290
koncentrację

0:01:47.290,0:01:49.072
i masę ciała.

0:01:49.072,0:01:53.515
Dzięki nim czujemy senność[br]po zjedzeniu dużej porcji makaronu

0:01:53.515,0:01:56.855
i jesteśmy bardziej uważni[br]po posiłku bogatym w białko.

0:01:56.855,0:01:59.958
Złożone kombinacje [br]związków chemicznych w jedzeniu

0:01:59.958,0:02:04.754
mogą pobudzać komórki mózgu do wydzielania[br]wpływającej na nastrój noradrenaliny,

0:02:04.754,0:02:06.101
dopaminy

0:02:06.101,0:02:07.723
i serotoniny.

0:02:07.723,0:02:09.755
A że nie łatwo dotrzeć do komórek mózgu,

0:02:09.755,0:02:13.264
aminokwasy muszą walczyć[br]o ten ograniczony dostęp.

0:02:13.264,0:02:17.412
Zróżnicowana dieta pomaga utrzymać[br]zrównoważoną kombinację

0:02:17.412,0:02:19.287
neuroprzekaźników

0:02:19.287,0:02:23.633
i zapobiega nadmiernym wahaniom nastroju.

0:02:23.633,0:02:25.535
Podobnie jak inne organy w naszym ciele,

0:02:25.535,0:02:30.151
nasz mózg potrzebuje[br]regularnej dawki mikroelementów.

0:02:30.151,0:02:32.320
Antyoksydanty w owocach i warzywach

0:02:32.320,0:02:37.326
wzmacniają go i zwalczają wolne rodniki[br]niszczące komórki mózgowe,

0:02:37.326,0:02:41.223
pozwalając mózgowi wydajnie pracować[br]przez dłuższy okres czasu.

0:02:41.223,0:02:43.298
Bez mocy mikroelementów,

0:02:43.298,0:02:44.602
takich jak witamina B6,

0:02:44.602,0:02:45.764
B12

0:02:45.764,0:02:47.257
czy kwas foliowy,

0:02:47.257,0:02:51.869
nasze mózgi chorowałyby[br]i traciły sprawność.

0:02:51.869,0:02:53.633
Pierwiastki śladowe: żelazo,

0:02:53.633,0:02:54.462
miedź,

0:02:54.462,0:02:55.288
cynk,

0:02:55.288,0:02:56.288
i sód

0:02:56.288,0:03:01.191
są niezbędne dla zdrowia mózgu[br]i wczesnego rozwoju poznawczego.

0:03:01.191,0:03:04.567
Aby mózg mógł sprawnie [br]przetwarzać i syntetyzować

0:03:04.567,0:03:06.101
te cenne składniki odżywcze,

0:03:06.101,0:03:08.441
potrzebuje paliwa,[br]i to w dużych ilościach.

0:03:08.441,0:03:12.881
Chociaż mózg stanowi tylko[br]około 2% masy naszego ciała,

0:03:12.881,0:03:16.646
zużywa aż do 20% naszej energii.

0:03:16.646,0:03:19.691
Większość pochodzi z węglowodanów,

0:03:19.691,0:03:24.106
rozbijanych przy trawieniu na glukozę.

0:03:24.106,0:03:28.004
Płaty czołowe tak silnie [br]reagują na jej spadek,

0:03:28.004,0:03:31.786
że obniżenie sprawności umysłowej[br]jest jednym z pierwszych sygnałów

0:03:31.786,0:03:34.754
niedoboru tego składnika.

0:03:34.754,0:03:37.101
Przyjmując, że dostarczamy[br]glukozę regularnie,

0:03:37.101,0:03:42.136
jak różne rodzaje węglowodanów[br]wpływają na nasz mózg?

0:03:42.136,0:03:44.225
Są trzy rodzaje węglowodanów:

0:03:44.225,0:03:44.985
skrobia,

0:03:44.985,0:03:45.759
cukier

0:03:45.759,0:03:47.191
i błonnik.

0:03:47.191,0:03:48.856
Choć na etykietach spożywczych

0:03:48.856,0:03:52.135
są traktowane jako jedna kategoria,

0:03:52.135,0:03:56.172
stosunek cukru i błonnika [br]do całkowitej ilości węglowodanów

0:03:56.172,0:03:59.382
wpływa na reakcję organizmu i mózgu.

0:03:59.382,0:04:02.135
Pokarmy wysokoglikemiczne,[br]takie jak białe pieczywo,

0:04:02.135,0:04:05.639
powodują szybki wzrost[br]poziomu glukozy we krwi,

0:04:05.639,0:04:07.915
a następnie jego szybki spadek.

0:04:07.915,0:04:12.473
Obniża się nie tylko poziom glukozy[br]ale i koncentracja i nastrój.

0:04:12.473,0:04:17.941
Z kolei owies, ziarna i rośliny strączkowe[br]wolniej podnoszą poziom glukozy,

0:04:17.941,0:04:21.288
co pozwala utrzymać poziom koncentracji.

0:04:21.288,0:04:23.035
Aby mózg działał płynnie,

0:04:23.035,0:04:27.199
niezbędna jest zróżnicowana dieta,[br]bogata w składniki odżywcze.

0:04:27.199,0:04:29.980
To, co gryziemy, przeżuwamy i połykamy,

0:04:29.980,0:04:33.537
ma bezpośredni i długotrwały wpływ

0:04:33.537,0:04:35.977
na najważniejszy organ[br]w naszym organizmie.