1
00:00:06,194 --> 00:00:08,907
Vaš mozak pod utjecajem hrane

2
00:00:09,137 --> 00:00:12,859
Kada biste iz svog mozga isisali svu vlagu

3
00:00:12,859 --> 00:00:16,390
i rastavili ga na njegove
osnovne hranjive sastojke,

4
00:00:16,390 --> 00:00:18,112
kako bi to izgledalo?

5
00:00:18,112 --> 00:00:22,199
Većina mase vašeg dehidriranog mozga
sastojala bi se iz masti,

6
00:00:22,199 --> 00:00:24,816
koje još zovemo lipidima.

7
00:00:24,816 --> 00:00:28,855
U preostaloj masi mozga
našli biste bjelančevine i aminokiseline,

8
00:00:28,855 --> 00:00:30,787
tragove mikronutrijenata

9
00:00:30,787 --> 00:00:32,973
i glukozu.


10
00:00:32,973 --> 00:00:37,392
Naravno, mozak je više od samog zbroja
svojih nutritivnih dijelova,

11
00:00:37,392 --> 00:00:41,359
ali svaka komponenta ima
jedinstven utjecaj na funkcioniranje,

12
00:00:41,359 --> 00:00:42,367
razvoj,

13
00:00:42,367 --> 00:00:43,232
raspoloženje

14
00:00:43,232 --> 00:00:44,940
i energiju.

15
00:00:44,940 --> 00:00:46,726
Ta apatija nakon ručka

16
00:00:46,726 --> 00:00:49,548
ili budnost kasno noću
koju možda doživljavate,

17
00:00:49,548 --> 00:00:54,506
to bi jednostavno mogli biti
učinci hrane na vaš mozak.

18
00:00:54,506 --> 00:00:59,758
Od masnoća u vašem mozgu,
superzvijezde su omega-3 i omega-6.

19
00:00:59,758 --> 00:01:01,600
Ove esencijalne masne kiseline,

20
00:01:01,600 --> 00:01:05,045
koje povezuju sa sprječavanjem
degenerativnih bolesti mozga,

21
00:01:05,045 --> 00:01:07,196
moraju dolaziti iz prehrane.

22
00:01:07,196 --> 00:01:09,025
Prehrana bogata omega kiselinama poput

23
00:01:09,025 --> 00:01:09,897
orašastih plodova,

24
00:01:09,897 --> 00:01:10,651
sjemenki

25
00:01:10,651 --> 00:01:11,944
i masne ribe,

26
00:01:11,944 --> 00:01:16,755
ključna je za stvaranje i održavanje
staničnih membrana.

27
00:01:16,755 --> 00:01:19,320
I dok su omega masti dobre za vaš mozak,

28
00:01:19,320 --> 00:01:23,918
dugotrajno konzumiranje drugih masti,
poput trans i zasićenih masti,

29
00:01:23,918 --> 00:01:26,801
može ugroziti zdravlje mozga.

30
00:01:26,801 --> 00:01:29,291
U isto vrijeme,
bjelančevine i aminokiseline,

31
00:01:29,291 --> 00:01:32,349
hranjivi gradivni materijali
našeg rasta i razvoja,

32
00:01:32,349 --> 00:01:35,819
manipuliraju time
kako se osjećamo i ponašamo.

33
00:01:35,819 --> 00:01:39,976
Aminokiseline sadrže
prethodnike neurotransmitera,

34
00:01:39,976 --> 00:01:43,799
kemijskih prenositelja signala
između neurona,

35
00:01:43,799 --> 00:01:45,324
utječući na raspoloženje,

36
00:01:45,324 --> 00:01:46,230
san,

37
00:01:46,230 --> 00:01:47,290
pozornost

38
00:01:47,290 --> 00:01:49,072
i težinu.

39
00:01:49,072 --> 00:01:53,515
One su djelomično razlog zašto se osjećamo
smireno kada pojedemo tanjur tjestenine,

40
00:01:53,515 --> 00:01:56,855
ili pozornije nakon obroka
bogatog bjelančevinama.

41
00:01:56,855 --> 00:01:59,958
Složene kombinacije spojeva u hrani

42
00:01:59,958 --> 00:02:04,754
mogu potaknuti moždane stanice da otpuste
norepinefrin, koji mijenja raspoloženje,

43
00:02:04,754 --> 00:02:06,101
dopamin

44
00:02:06,101 --> 00:02:07,723
i serotonin.

45
00:02:07,723 --> 00:02:09,755
Dolazak do vaših
moždanih stanica je složen

46
00:02:09,755 --> 00:02:13,264
i aminokiseline se moraju boriti
za ograničen pristup.

47
00:02:13,264 --> 00:02:17,412
Prehrana raznovrsnim namirnicama pomaže
održanju uravnotežene kombinacije

48
00:02:17,412 --> 00:02:19,287
prijenosnika signala do mozga

49
00:02:19,287 --> 00:02:23,633
i sprječava da vaše raspoloženje ode
iz jedne u drugu krajnost.

50
00:02:23,633 --> 00:02:25,535
Poput drugih organa u našem tijelu,

51
00:02:25,535 --> 00:02:30,151
i naši mozgovi imaju koristi
od stalnog priljeva mikronutrijenata.

52
00:02:30,151 --> 00:02:32,320
Antioksidansi u voću i povrću

53
00:02:32,320 --> 00:02:37,326
jačaju mozak u njegovoj borbi protiv
slobodnih radikala koji uništavaju stanice

54
00:02:37,326 --> 00:02:41,223
i omogućuju mozgu da dobro
funkcionira kroz duže vrijeme.

55
00:02:41,223 --> 00:02:43,298
Bez moćnih mikronutrijenata,

56
00:02:43,298 --> 00:02:44,602
poput vitamina B6,

57
00:02:44,602 --> 00:02:45,764
B12

58
00:02:45,764 --> 00:02:47,257
i folne kiseline,

59
00:02:47,257 --> 00:02:51,869
naši mozgovi bili bi podložni
moždanim bolestima i propadanju.

60
00:02:51,869 --> 00:02:53,633
Tragovi minerala željeza,

61
00:02:53,633 --> 00:02:54,462
bakra,

62
00:02:54,462 --> 00:02:55,288
cinka

63
00:02:55,288 --> 00:02:56,288
i natrija,

64
00:02:56,288 --> 00:03:01,191
također su ključni za zdravlje mozga
i rani kognitivni razvoj.

65
00:03:01,191 --> 00:03:04,567
Kako bi mozak učinkovito
transformirao i sintetizirao

66
00:03:04,567 --> 00:03:06,101
ove dragocjene nutrijente,

67
00:03:06,101 --> 00:03:08,431
potrebno mu je dosta goriva.

68
00:03:09,221 --> 00:03:12,881
Iako ljudski mozak čini samo
oko 2% naše tjelesne težine,

69
00:03:12,881 --> 00:03:16,646
on koristi i do 20%
naših energetskih resursa.

70
00:03:17,386 --> 00:03:19,691
Većina ove energije dolazi
iz ugljikohidrata

71
00:03:19,691 --> 00:03:24,106
koje naše tijelo razbija u glukozu,
odnosno, šećer.

72
00:03:24,106 --> 00:03:28,214
Zapravo, frontalni režnjevi
su toliko osjetljivi na pad glukoze,

73
00:03:28,214 --> 00:03:31,786
da je promjena mentalnih funkcija
jedan od osnovnih signala

74
00:03:31,786 --> 00:03:34,754
nedostatka hranjivih tvari.

75
00:03:34,754 --> 00:03:37,101
Pod pretpostavkom da redovito
dobivamo glukozu,

76
00:03:37,101 --> 00:03:42,136
kako određeni tip ugljikohidrata
koje jedemo utječe na naše mozgove?

77
00:03:42,136 --> 00:03:44,225
Ugljikohidrati dolaze tri oblika:

78
00:03:44,225 --> 00:03:44,985
škrob,

79
00:03:44,985 --> 00:03:45,759
šećer

80
00:03:45,759 --> 00:03:47,191
i vlakna.

81
00:03:47,191 --> 00:03:48,856
Iako su na većini deklaracija

82
00:03:48,856 --> 00:03:52,135
zbrojeni u jedan
zajednički broj ugljikohidrata,

83
00:03:52,135 --> 00:03:56,172
odnos podgrupa šećera i vlakana
u ukupnoj količini

84
00:03:56,172 --> 00:03:59,382
utječe na to kako reagiraju
tijelo i mozak.

85
00:03:59,382 --> 00:04:02,135
Hrana visokog glikemijskog indeksa,
poput bijelog kruha,

86
00:04:02,135 --> 00:04:05,639
izaziva munjevito izlučivanje
glukoze u krvi,

87
00:04:05,639 --> 00:04:07,915
a onda slijedi pad.

88
00:04:07,915 --> 00:04:12,473
Šećer u krvi pada, a s njim
i naša pozornost i raspoloženje.

89
00:04:12,473 --> 00:04:17,941
S druge strane, zobene pahuljice, žitarice
i mahunarke sporije otpuštaju glukozu,

90
00:04:17,941 --> 00:04:21,288
čime se dobiva stabilnija razina
održavanja pažnje.

91
00:04:21,288 --> 00:04:23,035
Za održivu snagu mozga,

92
00:04:23,035 --> 00:04:27,199
ključno je odabrati raznovrsnu prehranu
bogatu hranjivim tvarima.

93
00:04:27,199 --> 00:04:29,980
Kada se govori o onome što grizete,
žvačete i gutate,

94
00:04:29,980 --> 00:04:33,537
vaši izbori imaju izravan
i dugotrajan utjecaj

95
00:04:33,537 --> 00:04:36,267
na najmoćniji organ u vašem tijelu.