WEBVTT

00:00:07.318 --> 00:00:08.783
Συγχαρητήρια!

00:00:09.003 --> 00:00:10.872
Μόλις κερδίσατε το λαχείο,

00:00:10.872 --> 00:00:14.374
αλλά το βραβείο δεν είναι μετρητά 
ή μια πολυτελής κρουαζιέρα.

00:00:14.374 --> 00:00:17.938
Είναι ένα αξίωμα
στη νομοθετική αρχή της χώρας σας.

00:00:17.938 --> 00:00:20.106
Και δεν είστε ο μοναδικός τυχερός.

00:00:20.446 --> 00:00:23.897
Όλοι οι συνεργάτες σας 
επελέγησαν με τον ίδιο τρόπο.

00:00:24.287 --> 00:00:27.626
Μπορεί να σας φανεί περίεργος τρόπος 
διαχείρισης μιας κυβέρνησης,

00:00:27.626 --> 00:00:29.435
πόσο μάλλον μιας δημοκρατίας.

00:00:29.435 --> 00:00:32.320
Άλλωστε οι εκλογές είναι 
η επιτομή της δημοκρατίας, σωστά;

00:00:32.960 --> 00:00:37.489
Οι αρχαίοι Αθηναίοι που επινόησαν 
τον όρο είχαν διαφορετική γνώμη.

00:00:37.489 --> 00:00:42.271
Μάλιστα οι εκλογές έπαιζαν μόνο
έναν μικρό ρόλο στην Αθηναϊκή δημοκρατία,

00:00:42.271 --> 00:00:47.950
όπου οι περισσότερες θέσεις καλύπτονταν
από εθελοντές πολίτες με τυχαία κλήρωση.

00:00:49.209 --> 00:00:52.509
Σε αντίθεση με τις σύγχρονες
αντιπροσωπευτικές δημοκρατίες,

00:00:52.509 --> 00:00:57.300
όπου ο λαός εκλέγει όσους φτιάχνουν νόμους
και παίρνουν αποφάσεις εκ μέρους του,

00:00:57.300 --> 00:01:00.903
στην Αθήνα του 5ου αιώνα π.Χ. 
είχαν άμεση δημοκρατία

00:01:00.903 --> 00:01:02.965
που ενθάρρυνε την ευρεία συμμετοχή

00:01:02.965 --> 00:01:07.701
από κάθε «βουλόμενο», 
δηλαδή οποιονδήποτε επιθυμεί.

00:01:07.971 --> 00:01:12.019
Αυτό σήμαινε ότι οποιοσδήποτε
από τους 30.000 εκλέξιμους πολίτες

00:01:12.019 --> 00:01:14.321
μπορούσαν να παρευρεθούν
στην Εκκλησία του Δήμου,

00:01:14.321 --> 00:01:17.634
μια γενική συνέλευση, 
αρκετές φορές κάθε μήνα.

00:01:17.634 --> 00:01:22.234
Οποιοσδήποτε από τους 6.000 περίπου 
που παρευρίσκονταν σε κάθε συνέλευση

00:01:22.234 --> 00:01:25.092
είχε το δικαίωμα να απευθυνθεί
προς τους συμπολίτες τους,

00:01:25.092 --> 00:01:26.343
να προτείνει κάποιο νόμο,

00:01:26.343 --> 00:01:28.365
ή να καταθέσει αγωγή.

00:01:28.365 --> 00:01:32.386
Φυσικά, ένα πλήθος 6.000 ατόμων
που προσπαθούν να μιλήσουν ταυτόχρονα

00:01:32.386 --> 00:01:35.286
δεν αποτελεί την πιο αποτελεσματική 
μέθοδο διακυβέρνησης.

00:01:35.286 --> 00:01:39.696
Γι' αυτό και το Αθηναϊκό σύστημα 
βασιζόταν σε ένα διοικητικό συμβούλιο

00:01:39.696 --> 00:01:41.178
που ονομαζόταν Βουλή των 500,

00:01:41.178 --> 00:01:44.446
που καθόριζε τα θέματα προς συζήτηση 
και αξιολογούσε τις προτάσεις,

00:01:44.446 --> 00:01:49.231
σε συνδυασμό με εκατοντάδες ένορκους 
και δικαστές για τα νομικά θέματα.

00:01:49.971 --> 00:01:54.133
Οι κάτοχοι αυτών των αξιωμάτων,
δεν εξελέγονταν ούτε διορίζονταν,

00:01:54.133 --> 00:01:56.320
αλλά επιλέγονταν με κλήρωση.

00:01:57.130 --> 00:02:02.336
Αυτή η τυχαία επιλογή 
ονομάζεται κληροκρατία.

00:02:03.546 --> 00:02:06.317
Εκλογές γίνονταν μόνο

00:02:06.317 --> 00:02:09.564
για αξιώματα που προϋπέθεταν
εξειδικευμένες γνώσεις,

00:02:09.564 --> 00:02:11.375
όπως το αξίωμα του στρατηγού.

00:02:11.775 --> 00:02:16.105
Αυτά όμως θεωρούνταν αριστοκρατικά,
δηλαδή διοικούσαν οι καλύτεροι,

00:02:16.105 --> 00:02:19.538
σε αντίθεση με τη δημοκρατία, 
όπου διοικούν οι πολλοί.

00:02:20.698 --> 00:02:22.786
Πώς ξεκίνησε αυτό το σύστημα;


00:02:23.946 --> 00:02:27.816
Η δημοκρατία γεννήθηκε στην Αθήνα
μετά από μακρές περιόδους

00:02:27.816 --> 00:02:32.569
κοινωνικοπολιτικών αναταραχών
με διαμάχες ανάμεσα στους Ευγενείς.

00:02:32.988 --> 00:02:35.571
Δικαιώματα που παλιά 
είχαν μόνο οι εκλεκτοί,

00:02:35.571 --> 00:02:38.451
όπως το δικαίωμα λόγου στη συνέλευση
και το δικαίωμα ψήφου,

00:02:38.451 --> 00:02:41.160
επεκτάθηκαν και στους απλούς πολίτες.

00:02:41.514 --> 00:02:44.874
Η ικανότητα των απλών πολιτών 
να εκτελούν σωστά αυτά τα καθήκοντα

00:02:44.874 --> 00:02:49.356
έγινε μία από τις κεντρικές ιδέες 
της δημοκρατικής ιδεολογίας στην Αθήνα.

00:02:49.356 --> 00:02:51.121
Αντί να είναι προνόμιο,

00:02:51.121 --> 00:02:54.412
η συμμετοχή στα κοινά
ήταν καθήκον όλων των πολιτών,

00:02:54.412 --> 00:02:57.746
με την κληροκρατία και αυστηρά όρια
να αποτρέπουν τον σχηματισμό

00:02:57.746 --> 00:03:01.036
κυβερνητικών καστών
και πολιτικών κομμάτων.

NOTE Paragraph

00:03:01.126 --> 00:03:03.681
Σύμφωνα με τα δεδομένα του 21ου αιώνα,

00:03:03.681 --> 00:03:08.062
ο Αθηναϊκός τρόπος κυβέρνησης των πολλών 
απέκλειε πάρα πολύ κόσμο.

00:03:08.372 --> 00:03:11.891
Γυναίκες, σκλάβοι και ξένοι
δεν είχαν πλήρη πολιτικά δικαιώματα,

00:03:11.891 --> 00:03:15.245
και όταν αποκλείσουμε και όσους 
ήταν πολύ νεαροί για να υπηρετήσουν,

00:03:15.245 --> 00:03:21.657
το ποσοστό των διαθέσιμων Αθηναίων πολιτών
πέφτει στο 10% με 20% του πληθυσμού.

00:03:22.427 --> 00:03:25.436
Κάποιοι αρχαίοι φιλόσοφοι, 
όπως ο Πλάτωνας,

00:03:25.436 --> 00:03:30.707
θεωρούσαν αυτό το είδος δημοκρατίας 
άναρχο και ανόητο.

00:03:30.707 --> 00:03:33.502
Αλλά σήμερα ο όρος δημοκρατία
αντιμετωπίζεται τόσο θετικά,

00:03:33.502 --> 00:03:37.262
ώστε εντελώς διαφορετικά καθεστώτα
ισχυρίζονται ότι τον ενσωματώνουν.

00:03:37.262 --> 00:03:39.353
Την ίδια στιγμή, κάποιοι συμμερίζονται

00:03:39.353 --> 00:03:42.283
τον σκεπτικισμό του Πλάτωνα
σχετικά με τη σοφία του πλήθους.

00:03:42.473 --> 00:03:46.640
Πολλές σύγχρονες δημοκρατίες ελίσσονται
επιτρέποντας στους πολίτες να εκλέγουν

00:03:46.640 --> 00:03:51.294
αυτούς που θεωρούν κατάλληλους
για να νομοθετούν εκ μέρους τους.

00:03:51.874 --> 00:03:53.948
Όμως αυτό επιφέρει τα δικά του προβλήματα,

00:03:53.948 --> 00:03:55.662
όπως την επιρροή των πλουσίων,

00:03:55.662 --> 00:03:58.474
και την ανάδειξη επαγγελματιών πολιτικών

00:03:58.474 --> 00:04:01.515
με διαφορετικά ενδιαφέροντα
από αυτά των ψηφοφόρων τους.

00:04:01.985 --> 00:04:04.292
Θα μπορούσε η επαναφορά 
των εκλογών με κλήρωση

00:04:04.292 --> 00:04:06.452
να οδηγήσει
σε αποτελεσματικότερη κυβέρνηση

00:04:06.452 --> 00:04:09.597
μέσα από ένα πιο ευρύ
και αντιπροσωπευτικό νομοθετικό σώμα;

00:04:09.597 --> 00:04:13.536
Ή οι σύγχρονες πολιτικές εξουσίες,
όπως η Αθηναϊκή στρατιωτική διοίκηση,

00:04:13.536 --> 00:04:16.440
απαιτούν ειδικές γνώσεις και ικανότητες;

00:04:16.600 --> 00:04:18.424
Μάλλον δεν χρειάζεται να αγωνιάτε

00:04:18.424 --> 00:04:21.133
για να κερδίσετε μία θέση
στην κυβέρνηση της χώρας σας.

00:04:21.243 --> 00:04:22.940
Αλλά με βάση πού ζείτε,

00:04:22.940 --> 00:04:25.990
ίσως επιλεγείτε για να συμμετάσχετε
σε σώμα ενόρκων,

00:04:25.990 --> 00:04:27.661
σε μια συνέλευση πολιτών,

00:04:27.661 --> 00:04:29.530
ή σε μια διαβουλετική ψηφοφορία,

00:04:29.530 --> 00:04:32.625
όλα παραδείγματα του πώς 
η δημοκρατική αρχή της κληροκρατίας

00:04:32.625 --> 00:04:35.692
επιβιώνει ακόμα και σήμερα.