1
00:00:07,318 --> 00:00:08,783
Συγχαρητήρια!

2
00:00:09,003 --> 00:00:10,872
Μόλις κερδίσατε το λαχείο,

3
00:00:10,872 --> 00:00:14,374
αλλά το βραβείο δεν είναι μετρητά 
ή μια πολυτελής κρουαζιέρα.

4
00:00:14,374 --> 00:00:17,938
Είναι ένα αξίωμα
στη νομοθετική αρχή της χώρας σας.

5
00:00:17,938 --> 00:00:20,106
Και δεν είστε ο μοναδικός τυχερός.

6
00:00:20,446 --> 00:00:23,897
Όλοι οι συνεργάτες σας 
επελέγησαν με τον ίδιο τρόπο.

7
00:00:24,287 --> 00:00:27,626
Μπορεί να σας φανεί περίεργος τρόπος 
διαχείρισης μιας κυβέρνησης,

8
00:00:27,626 --> 00:00:29,435
πόσο μάλλον μιας δημοκρατίας.

9
00:00:29,435 --> 00:00:32,320
Άλλωστε οι εκλογές είναι 
η επιτομή της δημοκρατίας, σωστά;

10
00:00:32,960 --> 00:00:37,489
Οι αρχαίοι Αθηναίοι που επινόησαν 
τον όρο είχαν διαφορετική γνώμη.

11
00:00:37,489 --> 00:00:42,271
Μάλιστα οι εκλογές έπαιζαν μόνο
έναν μικρό ρόλο στην Αθηναϊκή δημοκρατία,

12
00:00:42,271 --> 00:00:47,950
όπου οι περισσότερες θέσεις καλύπτονταν
από εθελοντές πολίτες με τυχαία κλήρωση.

13
00:00:49,209 --> 00:00:52,509
Σε αντίθεση με τις σύγχρονες
αντιπροσωπευτικές δημοκρατίες,

14
00:00:52,509 --> 00:00:57,300
όπου ο λαός εκλέγει όσους φτιάχνουν νόμους
και παίρνουν αποφάσεις εκ μέρους του,

15
00:00:57,300 --> 00:01:00,903
στην Αθήνα του 5ου αιώνα π.Χ. 
είχαν άμεση δημοκρατία

16
00:01:00,903 --> 00:01:02,965
που ενθάρρυνε την ευρεία συμμετοχή

17
00:01:02,965 --> 00:01:07,701
από κάθε «βουλόμενο», 
δηλαδή οποιονδήποτε επιθυμεί.

18
00:01:07,971 --> 00:01:12,019
Αυτό σήμαινε ότι οποιοσδήποτε
από τους 30.000 εκλέξιμους πολίτες

19
00:01:12,019 --> 00:01:14,321
μπορούσαν να παρευρεθούν
στην Εκκλησία του Δήμου,

20
00:01:14,321 --> 00:01:17,634
μια γενική συνέλευση, 
αρκετές φορές κάθε μήνα.

21
00:01:17,634 --> 00:01:22,234
Οποιοσδήποτε από τους 6.000 περίπου 
που παρευρίσκονταν σε κάθε συνέλευση

22
00:01:22,234 --> 00:01:25,092
είχε το δικαίωμα να απευθυνθεί
προς τους συμπολίτες τους,

23
00:01:25,092 --> 00:01:26,343
να προτείνει κάποιο νόμο,

24
00:01:26,343 --> 00:01:28,365
ή να καταθέσει αγωγή.

25
00:01:28,365 --> 00:01:32,386
Φυσικά, ένα πλήθος 6.000 ατόμων
που προσπαθούν να μιλήσουν ταυτόχρονα

26
00:01:32,386 --> 00:01:35,286
δεν αποτελεί την πιο αποτελεσματική 
μέθοδο διακυβέρνησης.

27
00:01:35,286 --> 00:01:39,696
Γι' αυτό και το Αθηναϊκό σύστημα 
βασιζόταν σε ένα διοικητικό συμβούλιο

28
00:01:39,696 --> 00:01:41,178
που ονομαζόταν Βουλή των 500,

29
00:01:41,178 --> 00:01:44,446
που καθόριζε τα θέματα προς συζήτηση 
και αξιολογούσε τις προτάσεις,

30
00:01:44,446 --> 00:01:49,231
σε συνδυασμό με εκατοντάδες ένορκους 
και δικαστές για τα νομικά θέματα.

31
00:01:49,971 --> 00:01:54,133
Οι κάτοχοι αυτών των αξιωμάτων,
δεν εξελέγονταν ούτε διορίζονταν,

32
00:01:54,133 --> 00:01:56,320
αλλά επιλέγονταν με κλήρωση.

33
00:01:57,130 --> 00:02:02,336
Αυτή η τυχαία επιλογή 
ονομάζεται κληροκρατία.

34
00:02:03,546 --> 00:02:06,317
Εκλογές γίνονταν μόνο

35
00:02:06,317 --> 00:02:09,564
για αξιώματα που προϋπέθεταν
εξειδικευμένες γνώσεις,

36
00:02:09,564 --> 00:02:11,375
όπως το αξίωμα του στρατηγού.

37
00:02:11,775 --> 00:02:16,105
Αυτά όμως θεωρούνταν αριστοκρατικά,
δηλαδή διοικούσαν οι καλύτεροι,

38
00:02:16,105 --> 00:02:19,538
σε αντίθεση με τη δημοκρατία, 
όπου διοικούν οι πολλοί.

39
00:02:20,698 --> 00:02:22,786
Πώς ξεκίνησε αυτό το σύστημα;


40
00:02:23,946 --> 00:02:27,816
Η δημοκρατία γεννήθηκε στην Αθήνα
μετά από μακρές περιόδους

41
00:02:27,816 --> 00:02:32,569
κοινωνικοπολιτικών αναταραχών
με διαμάχες ανάμεσα στους Ευγενείς.

42
00:02:32,988 --> 00:02:35,571
Δικαιώματα που παλιά 
είχαν μόνο οι εκλεκτοί,

43
00:02:35,571 --> 00:02:38,451
όπως το δικαίωμα λόγου στη συνέλευση
και το δικαίωμα ψήφου,

44
00:02:38,451 --> 00:02:41,160
επεκτάθηκαν και στους απλούς πολίτες.

45
00:02:41,514 --> 00:02:44,874
Η ικανότητα των απλών πολιτών 
να εκτελούν σωστά αυτά τα καθήκοντα

46
00:02:44,874 --> 00:02:49,356
έγινε μία από τις κεντρικές ιδέες 
της δημοκρατικής ιδεολογίας στην Αθήνα.

47
00:02:49,356 --> 00:02:51,121
Αντί να είναι προνόμιο,

48
00:02:51,121 --> 00:02:54,412
η συμμετοχή στα κοινά
ήταν καθήκον όλων των πολιτών,

49
00:02:54,412 --> 00:02:57,746
με την κληροκρατία και αυστηρά όρια
να αποτρέπουν τον σχηματισμό

50
00:02:57,746 --> 00:03:01,036
κυβερνητικών καστών
και πολιτικών κομμάτων.

51
00:03:01,126 --> 00:03:03,681
Σύμφωνα με τα δεδομένα του 21ου αιώνα,

52
00:03:03,681 --> 00:03:08,062
ο Αθηναϊκός τρόπος κυβέρνησης των πολλών 
απέκλειε πάρα πολύ κόσμο.

53
00:03:08,372 --> 00:03:11,891
Γυναίκες, σκλάβοι και ξένοι
δεν είχαν πλήρη πολιτικά δικαιώματα,

54
00:03:11,891 --> 00:03:15,245
και όταν αποκλείσουμε και όσους 
ήταν πολύ νεαροί για να υπηρετήσουν,

55
00:03:15,245 --> 00:03:21,657
το ποσοστό των διαθέσιμων Αθηναίων πολιτών
πέφτει στο 10% με 20% του πληθυσμού.

56
00:03:22,427 --> 00:03:25,436
Κάποιοι αρχαίοι φιλόσοφοι, 
όπως ο Πλάτωνας,

57
00:03:25,436 --> 00:03:30,707
θεωρούσαν αυτό το είδος δημοκρατίας 
άναρχο και ανόητο.

58
00:03:30,707 --> 00:03:33,502
Αλλά σήμερα ο όρος δημοκρατία
αντιμετωπίζεται τόσο θετικά,

59
00:03:33,502 --> 00:03:37,262
ώστε εντελώς διαφορετικά καθεστώτα
ισχυρίζονται ότι τον ενσωματώνουν.

60
00:03:37,262 --> 00:03:39,353
Την ίδια στιγμή, κάποιοι συμμερίζονται

61
00:03:39,353 --> 00:03:42,283
τον σκεπτικισμό του Πλάτωνα
σχετικά με τη σοφία του πλήθους.

62
00:03:42,473 --> 00:03:46,640
Πολλές σύγχρονες δημοκρατίες ελίσσονται
επιτρέποντας στους πολίτες να εκλέγουν

63
00:03:46,640 --> 00:03:51,294
αυτούς που θεωρούν κατάλληλους
για να νομοθετούν εκ μέρους τους.

64
00:03:51,874 --> 00:03:53,948
Όμως αυτό επιφέρει τα δικά του προβλήματα,

65
00:03:53,948 --> 00:03:55,662
όπως την επιρροή των πλουσίων,

66
00:03:55,662 --> 00:03:58,474
και την ανάδειξη επαγγελματιών πολιτικών

67
00:03:58,474 --> 00:04:01,515
με διαφορετικά ενδιαφέροντα
από αυτά των ψηφοφόρων τους.

68
00:04:01,985 --> 00:04:04,292
Θα μπορούσε η επαναφορά 
των εκλογών με κλήρωση

69
00:04:04,292 --> 00:04:06,452
να οδηγήσει
σε αποτελεσματικότερη κυβέρνηση

70
00:04:06,452 --> 00:04:09,597
μέσα από ένα πιο ευρύ
και αντιπροσωπευτικό νομοθετικό σώμα;

71
00:04:09,597 --> 00:04:13,536
Ή οι σύγχρονες πολιτικές εξουσίες,
όπως η Αθηναϊκή στρατιωτική διοίκηση,

72
00:04:13,536 --> 00:04:16,440
απαιτούν ειδικές γνώσεις και ικανότητες;

73
00:04:16,600 --> 00:04:18,424
Μάλλον δεν χρειάζεται να αγωνιάτε

74
00:04:18,424 --> 00:04:21,133
για να κερδίσετε μία θέση
στην κυβέρνηση της χώρας σας.

75
00:04:21,243 --> 00:04:22,940
Αλλά με βάση πού ζείτε,

76
00:04:22,940 --> 00:04:25,990
ίσως επιλεγείτε για να συμμετάσχετε
σε σώμα ενόρκων,

77
00:04:25,990 --> 00:04:27,661
σε μια συνέλευση πολιτών,

78
00:04:27,661 --> 00:04:29,530
ή σε μια διαβουλετική ψηφοφορία,

79
00:04:29,530 --> 00:04:32,625
όλα παραδείγματα του πώς 
η δημοκρατική αρχή της κληροκρατίας

80
00:04:32,625 --> 00:04:35,692
επιβιώνει ακόμα και σήμερα.