WEBVTT

00:00:06.542 --> 00:00:09.560
چقدر حاضرید برای یک دسته
گل لاله بپردازید؟

00:00:09.560 --> 00:00:12.292
چند دلار؟ یکصد دلار؟

00:00:12.292 --> 00:00:14.821
یک میلیون دلار چطور؟

00:00:14.821 --> 00:00:16.142
احتمالاً نه.

00:00:16.142 --> 00:00:19.002
خوب، چقدر حاضرید برای
این خونه بدهید،

00:00:19.002 --> 00:00:23.244
یا سهم مالکیت یک وبسایت
که تجهیزات حیوان خانگی میفروشد؟

00:00:23.244 --> 00:00:25.072
در مقاطع زمانی مختلف،

00:00:25.072 --> 00:00:28.925
گل لاله، قیمت ملک
و سهام وبسایت پت دات کام (pets.com)

00:00:28.925 --> 00:00:32.877
خیلی بالاتر از آنچه که 
ارزش دارند فروخته شد.

00:00:32.877 --> 00:00:38.379
در هر مورد، قیمت بالا و بالاتر رفت
و ناگهان کاهش یافت.

00:00:38.379 --> 00:00:40.742
اقتصاد دانان آن را حباب میگویند.

00:00:40.742 --> 00:00:43.316
خب دقیقاً در این حباب چه اتفاقی میافتد؟

00:00:43.316 --> 00:00:47.067
بگذارید با گل لاله شروع کنیم
تا ایده بهتری داشته باشیم.

00:00:47.067 --> 00:00:51.787
در قرن هفدهم
هلند وارد دوران طلایی خود شد.

00:00:51.787 --> 00:00:57.188
در دهه ۱۶۳۰، آمستردام بندر مهم 
و مرکز تجارت بود.

00:00:57.188 --> 00:01:01.203
هلندیها ادویههای مهم را
به میزان بسیار زیاد از آسیا

00:01:01.203 --> 00:01:03.381
برای سود با کشتی به اروپا حمل میکردند.

00:01:03.381 --> 00:01:07.983
بنابراین آمستردام سرشار از ثروتمندان شد،
تجار و بازرگانان ماهری که

00:01:07.983 --> 00:01:11.350
ثروتشان را با زندگی در قصرهای احاطه شده 


00:01:11.350 --> 00:01:14.182
با باغ های گل به نمایش میگذاشتند.

00:01:14.182 --> 00:01:17.387
و یک نوع گل بود که بطور
باور نکردی تقاضا داشت:

00:01:17.387 --> 00:01:18.906
گل لاله.

00:01:18.906 --> 00:01:21.601
لاله توسط کشتیهای تجاری

00:01:21.601 --> 00:01:23.372
از شرق به اروپا آورده شد.

00:01:23.372 --> 00:01:26.487
به همین دلیل، این به عنوان یک 
گل خارجی و عجیبی مورد توجه بود

00:01:26.487 --> 00:01:28.379
که رشد آن بسیار مشکل بود.

00:01:28.379 --> 00:01:32.197
به دلیل اینکه این یکسال
طول میکشید تا گل بدهد.

00:01:32.197 --> 00:01:36.149
در دهه ۱۶۳۰، شیوع ویروس شکستگی گل لاله 
( ایجاد شکستگی در رنگ و چند رنگ شدن آن)

00:01:36.149 --> 00:01:39.324
گل های انتخابی را 
با پوششی از گلبرگ های چند رنگی،

00:01:39.324 --> 00:01:43.377
مانند شعله آتش زیبا تر شدند.

00:01:43.377 --> 00:01:47.070
یک گل لاله مانند
این کمیابتر از لاله معمولی بود

00:01:47.070 --> 00:01:51.120
و به همین دلیل، قیمت
این لاله ها شروع به افزایش کرد،

00:01:51.120 --> 00:01:54.011
و همراه با آن،
محبوبیت گل لاله افزایش یافت.

00:01:54.011 --> 00:01:57.766
این خیلی قبل از آن نبود که در سراسر کشور
شوری برای گل لاله ایجاد شود

00:01:57.766 --> 00:02:00.689
و تب داغ گل لاله متولد شود.

00:02:00.689 --> 00:02:03.826
این شور و شعف
هنگامی رخ داد که قیمت رو به افزایش بود

00:02:03.826 --> 00:02:07.268
همراه با تمایل
به پرداخت مبالغ زیادی

00:02:07.268 --> 00:02:11.508
برای چیزی که ارزش ذاتی
آن خیلی کمتر بود.

00:02:11.508 --> 00:02:16.224
یک نمونه حاضر این مربوط به
تب داغ دات کام در دهه ۱۹۹۰ بود.

00:02:16.224 --> 00:02:21.424
سهام وبسایت های جدید و هیجان انگیز
مانند گل لاله در قرن هفدهم بود.

00:02:21.424 --> 00:02:23.584
همه تعدادی سهام میخواستند.

00:02:23.584 --> 00:02:27.240
هر چه بیشتر مردم گل لاله میخواستند،
قیمت بالاتر میرفت.

00:02:27.240 --> 00:02:29.682
در یک مقطع زمانی، یک شاخه گل لاله

00:02:29.682 --> 00:02:35.685
بیش از ده برابر درآمد سالیانه 
یک کارگر ماهر بود.

00:02:35.685 --> 00:02:36.741
در بازار سهام،

00:02:36.741 --> 00:02:41.201
قیمت سهام بر پایه
عرضه و تقاضا سرمایه گذاران هست.

00:02:41.201 --> 00:02:42.850
قیمت سهام تمایل به بالا رفتن دارد

00:02:42.850 --> 00:02:46.706
هنگامی که به نظر میرسد که یک شرکت 
در آینده درآمد بیشتری خواهد داشت.

00:02:46.706 --> 00:02:49.147
بنابراین سرمایهگذاران ممکن است
سهام بیشتری بخرند،

00:02:49.147 --> 00:02:53.461
که سبب بالا رفتن بیشتر قیمت
با توجه به افزایش تقاضا می شود.

00:02:53.461 --> 00:02:57.528
و این میتواند با توجه به تب سرمایهگذاران
در دوری بیافتد

00:02:57.528 --> 00:03:01.766
که در نهایت قیمت سهام
خیلی بالاتر از ارزش ذاتی آن میرود،

00:03:01.766 --> 00:03:03.852
و یک حباب ایجاد میکند.

00:03:03.852 --> 00:03:07.702
آنچه که برای پایان
تب داغ خرید و ترکیدن یک حباب

00:03:07.702 --> 00:03:11.068
این است که
درک جمعی به اینکه قیمت این سهام،

00:03:11.068 --> 00:03:14.350
یا لاله،
خیلی بیش از آنچه که ارزش دارد می باشد.

00:03:14.350 --> 00:03:16.691
این چیزی است که
برای هر دو مورد اتفاق افتاد.

00:03:16.691 --> 00:03:19.133
ناگهان تقاضا پایان یافت.

00:03:19.133 --> 00:03:21.674
قیمت بطرز سرسام آوری کاهش یافت،

00:03:21.674 --> 00:03:22.918
و ترکید!

00:03:22.918 --> 00:03:26.038
حبابها پاشید و بازار سقوط کرد.

00:03:26.038 --> 00:03:31.278
امروزه، دانشمندان کاری سخت و طولانی را 
برای پیش بینی آنچه باعث ایجاد حباب می شود

00:03:31.278 --> 00:03:33.323
و چگونگی جلوگیری از آن
انجام می دهند.

00:03:33.323 --> 00:03:35.736
هیجان خرید گل لاله تصویر مؤثری

00:03:35.736 --> 00:03:39.414
از اصول بنیادی بروز حباب را نشان می دهد

00:03:39.414 --> 00:03:42.285
و می تواند به ما در درکی از
نمونه های اخیر کمک کند

00:03:42.285 --> 00:03:46.100
مانند حباب املاک و مستغلات
از اواخر دهه اول ۲۰۰۰.

00:03:46.100 --> 00:03:48.388
مسیر اقتصاد به مراحل

00:03:48.388 --> 00:03:50.595
رونق و رکود ادامه خواهد یافت.

00:03:50.595 --> 00:03:52.952
بنابراین در حالی که ما
منتظر هیجان بعدی هستیم،

00:03:52.952 --> 00:03:54.932
و حباب بعدی از هم پاشید،

00:03:54.932 --> 00:03:57.220
یک دسته گل لاله برای خودمان بخریم

00:03:57.220 --> 00:04:01.256
و از این واقعیت که لازم نیست برای خرید آن
هزینه گزافی بپردازید، لذت ببرید.