WEBVTT

00:00:00.732 --> 00:00:03.619
Đây là tin vui cho các gia đình.

00:00:03.619 --> 00:00:05.868
50 năm qua đã chứng kiến 
một cuộc cách mạng

00:00:05.868 --> 00:00:07.924
về ý nghĩa của gia đình.

00:00:07.924 --> 00:00:10.219
Có gia đình nhiều thế hệ,
hay nhận con nuôi,

00:00:10.219 --> 00:00:12.524
gia đình nhỏ ở riêng,

00:00:12.524 --> 00:00:15.403
và gia đình đã li dị
nhưng sống cùng nhà.

00:00:15.403 --> 00:00:18.462
Nhưng trên hết, gia đình đang 
ngày càng vững mạnh hơn.

00:00:18.462 --> 00:00:21.011
8 trên 10 người nói rằng
gia đình họ có ngày nay

00:00:21.011 --> 00:00:25.548
vững mạnh hơn 
gia đình mà họ đã lớn lên.

NOTE Paragraph

00:00:25.548 --> 00:00:27.532
Và giờ là tin xấu.

00:00:27.532 --> 00:00:29.930
Hầu hết mọi người bị quá tải

00:00:29.930 --> 00:00:32.241
trước sự hỗn độn
của cuộc sống gia đình.

00:00:32.241 --> 00:00:34.299
Mọi cha mẹ mà tôi biết, 
bao gồm cả tôi,

00:00:34.299 --> 00:00:36.895
thấy như mình luôn 
phải chơi phòng thủ.

00:00:36.895 --> 00:00:39.948
Khi mà trẻ con ngừng mọc răng, 
chúng bắt đầu chống đối.

00:00:39.948 --> 00:00:41.988
Khi chúng không cần ta tắm cho nữa,

00:00:41.988 --> 00:00:45.188
lại cần giúp giải quyết chuyện
rình rập trên mạng hay bị bắt nạt.

NOTE Paragraph

00:00:45.188 --> 00:00:47.878
Và đây là tin xấu nhất.

00:00:47.878 --> 00:00:50.804
Con chúng ta cảm thấy
chúng ta không thể kiểm soát cuộc sống.

00:00:50.804 --> 00:00:53.869
Ellen Galinsky ở
Viện Gia đình và Việc làm

00:00:53.869 --> 00:00:56.148
đã hỏi 1.000 trẻ em: 
"Nếu con có 1 điều ước

00:00:56.148 --> 00:00:59.581
về ba mẹ con, 
thì con sẽ ước điều gì?"

00:00:59.581 --> 00:01:01.899
Những bậc phụ huynh 
đoán rằng bọn trẻ sẽ nói

00:01:01.899 --> 00:01:04.765
muốn cha mẹ dành nhiều
thời gian với chúng hơn.

00:01:04.765 --> 00:01:07.610
Họ đã sai.
Điều ước duy nhất của trẻ con là gì?

00:01:07.610 --> 00:01:11.956
Là cha mẹ chúng 
bớt mệt mỏi và căng thẳng.

NOTE Paragraph

00:01:11.956 --> 00:01:14.057
Làm thế nào để 
thay đổi khuynh hướng này?

00:01:14.057 --> 00:01:17.275
Có thể làm những điều cụ thể 
để giảm bớt căng thẳng,

00:01:17.275 --> 00:01:19.141
làm cho gia đình khắng khít hơn,

00:01:19.141 --> 00:01:23.997
và nói chung là chuẩn bị cho
con chúng ta bước vào thế giới?

NOTE Paragraph

00:01:23.997 --> 00:01:27.193
Tôi đã mất vài năm cố tìm 
câu trả lời cho câu hỏi đó,

00:01:27.193 --> 00:01:30.218
đi khắp nơi, gặp nhiều gia đình,
gặp các học giả, chuyên gia,

00:01:30.218 --> 00:01:33.276
từ các nhà đàm phán hòa bình ưu tú

00:01:33.276 --> 00:01:37.323
đến các nhà tài chính của Warren Buffett 
hay lực lượng Mũ Nồi Xanh.

00:01:37.323 --> 00:01:40.689
Tôi đã cố tìm xem
những gia đình hạnh phúc đã làm gì

00:01:40.689 --> 00:01:45.675
và tôi có thể học được gì từ họ
để khiến gia đình tôi hạnh phúc hơn?

NOTE Paragraph

00:01:45.675 --> 00:01:47.540
Tôi muốn kể về 
một gia đình tôi đã gặp

00:01:47.540 --> 00:01:50.164
và tại sao tôi nghĩ rằng
họ đã mách nước cho tôi.

00:01:50.164 --> 00:01:53.151
7 giờ chiều Chủ Nhật, 
ở Hidden Springs, bang Idaho, Mỹ,

00:01:53.151 --> 00:01:55.459
6 thành viên nhà Starr ngồi cùng nhau

00:01:55.459 --> 00:01:58.697
kể lại điều nổi bật nhất 
trong tuần của họ - họp mặt gia đình.

00:01:58.697 --> 00:02:00.922
Đây là một gia đình Mỹ bình thường,

00:02:00.922 --> 00:02:03.673
có những vấn đề
như những gia đình Mỹ khác.

00:02:03.673 --> 00:02:06.465
David là kỹ sư phần mềm. 
Eleanor chăm sóc con

00:02:06.465 --> 00:02:09.257
4 đứa, tuổi từ 10 đến 15.

00:02:09.257 --> 00:02:12.281
Một đứa học thêm toán 
ở phía bên kia thị trấn.

00:02:12.281 --> 00:02:14.786
Một đứa chơi bóng vợt ở rìa thị trấn.

00:02:14.786 --> 00:02:18.297
Một đứa bị hội chứng Asperger.
Một đứa khác bị Tăng Động Giảm Chú Ý.


NOTE Paragraph

00:02:18.297 --> 00:02:21.625
Eleanor nói:
"Cuộc sống của chúng tôi lộn xộn lắm"

NOTE Paragraph

00:02:21.625 --> 00:02:24.969
Gia đình Starr 
làm một bước rất bất ngờ.

00:02:24.969 --> 00:02:27.737
Thay vì nhờ sự giúp đỡ
từ bạn bè hay người thân,

00:02:27.737 --> 00:02:30.449
họ nhờ công ty của David,

00:02:30.449 --> 00:02:33.227
vào "phát triển linh hoạt" (agile),
chương trình tiên tiến

00:02:33.227 --> 00:02:36.297
chỉ mới được lan rộng ra
trong các nhà máy Nhật

00:02:36.297 --> 00:02:39.273
để khởi động ở thung lũng Silicon.

00:02:39.273 --> 00:02:42.141
Trong phương thức Agile,
công nhân chia thành nhóm nhỏ,

00:02:42.141 --> 00:02:44.827
làm việc trong khoảng thời gian ngắn.

00:02:44.827 --> 00:02:47.769
Thay vì cần giám đốc điều hành 
đưa ra tuyên bố quan trọng,

00:02:47.769 --> 00:02:50.969
nhóm có thể tự quản lý.

00:02:50.969 --> 00:02:53.600
Bạn sẽ có phản hồi liên tục,
được cập nhật hàng ngày.

00:02:53.600 --> 00:02:57.217
Bạn sẽ có nhận xét hàng tuần,
không ngừng thay đổi.

00:02:57.217 --> 00:03:00.417
David nói, khi mang 
hệ thống này về nhà,

00:03:00.417 --> 00:03:03.833
khi họp mặt gia đình, mọi người
nói chuyện với nhau nhiều hơn

00:03:03.833 --> 00:03:06.209
giảm căng thẳng, 
và làm ai cũng

00:03:06.209 --> 00:03:09.313
hạnh phúc hơn khi là 
một phần trong gia đình.

00:03:09.313 --> 00:03:12.296
Khi áp dụng họp mặt gia đình 
và những kỹ thuật khác,

00:03:12.296 --> 00:03:15.809
vào cuộc sống của 
2 con gái sinh đôi 5 tuổi của mình,

00:03:15.809 --> 00:03:19.873
vợ chồng tôi thấy những thay đổi lớn lao
kể từ khi con gái chúng tôi ra đời.

00:03:19.873 --> 00:03:22.062
Những cuộc họp mặt này có tác dụng

00:03:22.062 --> 00:03:24.561
dầu chỉ mất 20 phút.

NOTE Paragraph

00:03:24.561 --> 00:03:26.713
Thế Agile là gì,
và tại sao nó có ích

00:03:26.713 --> 00:03:29.441
với một thứ có vẻ khác biệt,
như gia đình?

00:03:29.441 --> 00:03:31.790
Năm 1983, Jeff Sutherlan
là chuyên gia công nghệ

00:03:31.790 --> 00:03:34.107
tại một công ty tài chính
ở New England.

00:03:34.107 --> 00:03:37.125
Ông ta đã rất thất vọng về 
cách thiết kế các phần mềm.

00:03:37.125 --> 00:03:39.877
Công ty có mô hình thác nước
(waterfall method),

00:03:39.877 --> 00:03:42.935
giám đốc điều hành đưa ra yêu cầu
rồi dần dần được truyền xuống

00:03:42.935 --> 00:03:44.554
cho các người lập trình bên dưới,

00:03:44.554 --> 00:03:47.202
không ai tham khảo ý kiến 
những nhà lập trình này.

00:03:47.202 --> 00:03:49.781
83% dự án thất bại.

00:03:49.781 --> 00:03:52.178
Chúng quá khuếch trương,
hoặc quá lỗi thời

00:03:52.178 --> 00:03:54.860
tại thời điểm hoàn thành.

00:03:54.860 --> 00:03:57.304
Sutherland muốn tạo một hệ thống

00:03:57.304 --> 00:04:01.482
giúp ý tưởng, không chỉ truyền xuống 
mà còn được truyền lên trên

00:04:01.482 --> 00:04:04.027
và có thể được điều chỉnh 
trong thời gian thực.

00:04:04.027 --> 00:04:07.090
Ông ấy đã đọc 
Harvard Business Review 30 năm

00:04:07.090 --> 00:04:09.882
trước khi tình cờ 
gặp được một bài báo năm 1986:

00:04:09.882 --> 00:04:12.961
"Trò chơi phát triển sản phẩm mới 
được làm mới"


00:04:12.961 --> 00:04:15.212
Bài báo nói, tốc độ kinh doanh
đang đẩy nhanh

00:04:15.212 --> 00:04:17.341
xin lưu ý -
đây là vào năm 1986

00:04:17.341 --> 00:04:21.306
các công ty thành công 
rất linh hoạt.

00:04:21.306 --> 00:04:23.705
Nổi bật là Toyota và Canon,

00:04:23.714 --> 00:04:26.829
có nhóm làm việc linh hoạt, chặt chẽ 
như một đội bóng bầu dục.

00:04:27.874 --> 00:04:29.759
Nghe Sutherland, chúng tôi đọc bài báo,

00:04:29.759 --> 00:04:31.924
và thốt lên: "Tìm ra rồi!.

00:04:31.924 --> 00:04:34.641
Trong hệ thống của Sutherland,
các công ty không làm

00:04:34.641 --> 00:04:37.642
các dự án lớn mà phải tốn đến 2 năm

00:04:37.642 --> 00:04:38.870
Họ phân nhỏ các phần ra,

00:04:38.870 --> 00:04:41.319
không có gì phải làm quá 2 tuần.

00:04:41.319 --> 00:04:43.385
Thay vì nói:
"Hãy đến kho nguyên liệu,

00:04:43.385 --> 00:04:46.386
đem về một điện thoại di động 
hoặc một trang mạng xã hội"

00:04:46.386 --> 00:04:48.818
sẽ nói: "Đến kho nguyên liệu
tìm một thành phần

00:04:48.818 --> 00:04:51.338
rồi đem về đây, 
cùng thảo luận, cùng lắp ráp."

00:04:51.338 --> 00:04:54.946
Thế sẽ chóng thành công hay thất bại .


00:04:54.946 --> 00:04:58.114
Ngày nay, Agile được sử dụng 
ở hàng trăm quốc gia,

00:04:58.114 --> 00:05:01.052
và nó càn quét vào 
cả các bộ phận quản lý.

00:05:01.052 --> 00:05:03.562
Tất nhiên, cũng bắt đầu 
áp dụng những kỹ thuật này

00:05:03.562 --> 00:05:05.837
vào gia đình mỗi người.

00:05:05.837 --> 00:05:08.410
Bạn mở blog lên, 
đọc thấy hướng dẫn sử dụng

00:05:08.410 --> 00:05:10.306
Sutherland còn nói, họ có cả

00:05:10.306 --> 00:05:11.816
ngày Lễ Tạ ơn Agile,

00:05:11.816 --> 00:05:14.327
để một nhóm người 
chuẩn bị thức ăn,

00:05:14.327 --> 00:05:17.658
một nhóm dọn bàn, 
một nhóm đón khách ở cửa.

00:05:17.658 --> 00:05:21.178
Sutherland nói, đó là 
Lễ tạ ơn hay nhất đến giờ.

NOTE Paragraph

00:05:21.178 --> 00:05:23.858
Hãy xét một vấn đề mà
gia đình đang đối mặt:

00:05:23.858 --> 00:05:26.875
một buổi sáng om xòm
và xem Agile có thể giúp được gì.

00:05:26.875 --> 00:05:29.041
Phần chủ yếu là 
trách nhiệm giải trình,

00:05:29.041 --> 00:05:30.840
cả nhóm sử dụng bộ tản thông tin,

00:05:30.840 --> 00:05:34.603
là những tấm bảng lớn
ghi trách nhiệm của mỗi người.

00:05:34.603 --> 00:05:36.539
Nhà Starr áp dụng điều này,

00:05:36.539 --> 00:05:38.200
tạo danh sách kiểm tra mỗi sáng

00:05:38.200 --> 00:05:41.788
để mỗi đứa trẻ đánh dấu 
các công việc nhà đã hoàn thành.

00:05:41.788 --> 00:05:44.168
Buổi sáng tôi ghé thăm,
Eleanor đi xuống lầu,

00:05:44.168 --> 00:05:46.878
rót một cốc cà phê, 
rồi ngồi trên chiếc ghế dựa

00:05:46.878 --> 00:05:48.386
cô ngồi đó,

00:05:48.386 --> 00:05:51.384
nhẹ nhàng nói chuyện 
với từng đứa

00:05:51.384 --> 00:05:53.375
khi từng đứa đi xuống lầu,

00:05:53.375 --> 00:05:55.744
kiểm tra danh sách, 
tự ăn bữa sáng,

00:05:55.744 --> 00:05:58.527
kiểm tra danh sách lần nữa, 
để đĩa vào chậu rửa chén,

00:05:58.527 --> 00:06:01.647
xem lại danh sách, cho vật nuôi ăn
hay làm việc nhà được giao,

00:06:01.647 --> 00:06:04.071
kiểm tra lần nữa,
thu dọn đồ đạc,

00:06:04.071 --> 00:06:06.708
và tự đi ra xe buýt.

00:06:06.708 --> 00:06:10.785
Đó là một trong những gia đình 
vận hành tuyệt vời nhất, tôi từng thấy.

NOTE Paragraph

00:06:10.785 --> 00:06:13.927
Khi tôi kịch liệt phản đối, nghĩ
điều này không hợp với nhà tôi

NOTE Paragraph

00:06:13.927 --> 00:06:16.110
con chúng tôi cần 
quá nhiều sự giám sát,

NOTE Paragraph

00:06:16.110 --> 00:06:17.410
Eleanor nhìn tôi và nói

NOTE Paragraph

00:06:17.410 --> 00:06:18.578
"Tôi từng nghĩ thế!"

00:06:18.578 --> 00:06:20.898
"Tôi nói với David:
đừng xen vào bếp núc của em.

00:06:20.898 --> 00:06:22.519
Nhưng tôi đã sai".

NOTE Paragraph

00:06:22.519 --> 00:06:24.623
Tôi quay sang David:
"Làm sao áp dụng được?"

NOTE Paragraph

00:06:24.623 --> 00:06:27.559
Anh ấy nói: "Không thể 
xem thường sức mạnh của việc này."

00:06:27.559 --> 00:06:29.093
Và anh ấy lập một dấu kiểm.

00:06:29.093 --> 00:06:31.229
Anh ấy nói: "Ở chỗ làm 
mê cái dấu này lắm.

00:06:31.229 --> 00:06:33.705
trẻ con chắc chắn khoái."

NOTE Paragraph

00:06:33.705 --> 00:06:36.542
Tuần tôi mang về gia đình
danh sách kiểm tra buổi sáng,

00:06:36.542 --> 00:06:40.689
tiếng la hét của cha mẹ giảm một nửa. 
(Cười lớn)

00:06:40.689 --> 00:06:43.774
Nhưng khi có những buổi họp mặt 
gia đình mới thực sự thay đổi.

00:06:43.774 --> 00:06:47.095
Vậy, theo mô hình Agile, 
chúng ta cần 3 câu hỏi:

00:06:47.095 --> 00:06:49.017
Tuần này, nhà mình đã làm tốt cái gì?

00:06:49.017 --> 00:06:53.177
cái gì đã làm chưa tốt,
và đồng ý về phương hướng tuần tới?

00:06:53.177 --> 00:06:54.764
Mọi thành viên đều đưa ra ý kiến

00:06:54.764 --> 00:06:57.496
rồi chọn ra 2 ý kiến để tập trung vào.

00:06:57.496 --> 00:07:01.398
Đột nhiên, con gái chúng tôi
đã thốt lên điều tuyệt vời:

00:07:01.398 --> 00:07:03.518
Cái gì đã được làm tốt ở tuần này?

00:07:03.518 --> 00:07:06.438
Không còn sợ lái xe.
Dọn giường ngủ.

00:07:06.438 --> 00:07:09.350
Cái gì đã làm không tốt?
Tờ bài tập toán,

00:07:09.350 --> 00:07:12.537
hay việc chào đón khách ở cửa.

00:07:12.537 --> 00:07:15.965
Cũng giống nhiều bậc cha mẹ, 
lũ trẻ giống tam giác quỷ Bermuda.

00:07:15.965 --> 00:07:18.510
Kiểu, suy nghĩ và ý tưởng đi vào,
nhưng không trở ra.

00:07:18.510 --> 00:07:20.044
Ý tôi là, chúng không nói ra.

00:07:20.044 --> 00:07:23.807
Cách này bỗng giúp tiếp cận trực tiếp 
suy nghĩ sâu thẳm nhất của con.

00:07:23.807 --> 00:07:25.594
Nhưng tuyệt nhất
là khi chúng tôi

00:07:25.594 --> 00:07:28.248
chuyển đến phần 
chúng ta sẽ làm gì vào tuần kế tiếp?

00:07:28.248 --> 00:07:30.265
Bạn biết đó,
ý tưởng chủ đạo của Agile là

00:07:30.265 --> 00:07:32.070
nhóm tự quản lý bản thân,

00:07:32.070 --> 00:07:35.414
áp dụng với phần mềm,
và cũng áp dụng tốt với lũ trẻ.

00:07:35.414 --> 00:07:37.105
Con chúng tôi yêu thích việc này.

00:07:37.105 --> 00:07:39.294
Vì chúng có thể đưa ra 
tất cả mọiý tưởng.

00:07:39.294 --> 00:07:41.340
Ví dụ, tuần này,
sẽ đón 5 vị khách ở cửa,

00:07:41.340 --> 00:07:43.903
thêm 10 phút đọc sách
trước khi đi ngủ.

00:07:43.903 --> 00:07:46.715
Nếu đánh ai, sẽ không được
ăn tráng miệng trong một tháng.

00:07:46.715 --> 00:07:48.882
Thành ra, con chúng tôi 
thành Stalin nhí.

00:07:48.882 --> 00:07:51.827
Chúng tôi phải 
liên tục kéo chúng lại.

00:07:51.827 --> 00:07:53.819
Có một khoảng cách giữa

00:07:53.819 --> 00:07:57.187
cung cách của chúng trong cuộc họp 
và hành vi những ngày còn lại,

00:07:57.187 --> 00:07:59.301
nhưng thực ra,
chúng tôi thấy không sao.

00:07:59.301 --> 00:08:01.651
Chúng tôi thấy như
đã đặt những dây cáp ngầm

00:08:01.651 --> 00:08:04.981
và vài năm tới, chúng sẽ 
làm bừng sáng thế giới của con.


NOTE Paragraph

00:08:04.981 --> 00:08:07.411
3 năm sau đó,
con gái tôi đã gần 8 tuổi.

00:08:07.411 --> 00:08:09.848
Chúng tôi vẫn tổ chức
những buổi họp như thế.

00:08:09.848 --> 00:08:14.580
Vợ tôi coi đó là những 
giây phút làm mẹ quý giá nhất.

NOTE Paragraph

00:08:14.580 --> 00:08:16.963
Bài học ở đây là gì?

00:08:16.963 --> 00:08:19.464
Từ "Agile" được đưa 
vào từ điển năm 2001

00:08:19.464 --> 00:08:21.664
khi Jeff Sutherland và
một nhóm thiết kế

00:08:21.664 --> 00:08:25.796
họp tại Utad, viết 
12 điểm của Tuyên ngôn Agile.

00:08:25.796 --> 00:08:29.327
Tôi nghĩ bây giờ là lúc cho
Tuyên ngôn Agile về Gia Đình

00:08:29.327 --> 00:08:32.702
Tôi đã học hỏi từ nhà Starr 
và nhiều gia đình khác tôi đã gặp

00:08:32.702 --> 00:08:35.461
và đề nghị sẽ có 3 điểm.

NOTE Paragraph

00:08:35.461 --> 00:08:39.029
Nguyên tắc số 1: 
Thích nghi mọi lúc.

NOTE Paragraph

00:08:39.029 --> 00:08:40.815
Khi lên chức ba,
bạn biết tôi nhận ra:

00:08:40.815 --> 00:08:43.914
Mình sẽ đặt ra luật 
và bám lấy chúng,

00:08:43.914 --> 00:08:47.563
giả định rằng cha mẹ đoán trước được
những vấn đề có thế xảy ra.

00:08:47.563 --> 00:08:50.997
Nhưng không thể. 
Điều tuyệt vời của hệ thống Agile

00:08:50.997 --> 00:08:52.863
là xây dựng 
một hệ thống luôn thay đổi

00:08:52.863 --> 00:08:55.894
vì thế có thể đối phó 
với những gì xảy đến trong đời thực.

00:08:55.894 --> 00:08:57.338
Như hay nói trên Internet:

00:08:57.338 --> 00:09:00.082
Nếu hôm nay làm chính xác 
điều đã làm 6 tháng trước,

00:09:00.082 --> 00:09:01.740
thì bạn đã làm sai.

00:09:01.740 --> 00:09:04.648
Các bậc cha mẹ 
có thể học nhiều từ điều đó.

00:09:04.648 --> 00:09:07.960
Nhưng với tôi, "Thích nghi mọi lúc" 
còn sâu sắc hơn thế.

00:09:07.960 --> 00:09:10.336
Phải tách cha mẹ
thoát ra khỏi sự bó buộc rằng,

00:09:10.336 --> 00:09:12.673
ý tưởng duy nhất áp dụng ở nhà

00:09:12.673 --> 00:09:16.040
đến từ tham vấn tâm lý
hay các ông thầy,

00:09:16.040 --> 00:09:18.360
hoặc chuyên gia tư vấn gia đình.

00:09:18.360 --> 00:09:20.632
Sự thật là, tư tưởng của họ đã cũ rích,

00:09:20.632 --> 00:09:22.928
trong khi những thế giới khác
có đầy ý tưởng mới

00:09:22.928 --> 00:09:26.253
khiến các đội, nhóm làm việc hiệu quả.

NOTE Paragraph

00:09:26.253 --> 00:09:27.388
Xin đưa vài ví dụ.

00:09:27.388 --> 00:09:30.608
Bắt đầu với vấn đến lớn nhất:
Bữa tối gia đình

00:09:30.608 --> 00:09:32.665
Ai cũng biết rằng
có một bữa tối gia đình

00:09:32.665 --> 00:09:34.993
là tốt cho bọn trẻ.

00:09:34.993 --> 00:09:37.952
Nhưng nhiều khi ta không làm được.

00:09:37.952 --> 00:09:40.224
1 bếp trưởng nổi tiếng 
ở New Orleans nói,

00:09:40.224 --> 00:09:42.603
"Không sao, chỉ cần chuyển giờ cơm tối.


00:09:42.603 --> 00:09:44.739
Tôi không ở nhà, 
không thể làm bữa tối,

00:09:44.739 --> 00:09:47.731
thì ăn sáng cùng nhau,
gặp mặt lúc ăn nhẹ trước khi đi ngủ.

00:09:47.731 --> 00:09:50.597
Và khiến bữa cơm Chủ Nhật ý nghĩa hơn".

00:09:50.597 --> 00:09:54.147
Những khảo sát gần đây 
đã ủng hộ anh ta.

00:09:54.147 --> 00:09:57.059
Chỉ cần 10 phút thật sự hiệu quả

00:09:57.059 --> 00:09:58.896
trong bất kỳ bữa ăn gia đình nào.

00:09:58.896 --> 00:10:02.814
Phần còn lại là: "Bỏ khủyu tay khỏi bàn đi con!",
"Đưa chai tương cà cho bố!"

00:10:02.814 --> 00:10:04.851
Có thể lấy 10 phút đó

00:10:04.851 --> 00:10:08.131
đặt vào bất cứ lúc nào trong ngày
và nó sẽ có cùng tác dụng,

00:10:08.131 --> 00:10:10.956
Chuyển giờ cơm tối,
đó là sự thích nghi.

NOTE Paragraph

00:10:10.956 --> 00:10:13.246
Một nhà tâm lý học môi trường 
nói với tôi,

00:10:13.246 --> 00:10:16.581
"Ngồi trên một chiếc ghế cứng
có mặt ghế cứng,

00:10:16.581 --> 00:10:18.031
bạn cũng cứng nhắc hơn.

00:10:18.031 --> 00:10:21.934
Ngồi trên một chiếc ghế có nệm lót,
bạn cũng cởi mở hơn".

00:10:21.934 --> 00:10:23.541
Cô ấy bảo tôi, "Khi phạt lũ trẻ,

00:10:23.541 --> 00:10:25.939
hãy ngồi trên một 
chiếc ghế thẳng có nệm lót,

00:10:25.939 --> 00:10:28.493
cuộc nói chuyện sẽ tốt hơn".

00:10:28.493 --> 00:10:32.110
Vợ chồng tôi đã chuyển chỗ ngồi 
trong những cuộc nói chuyện căng thẳng

00:10:32.110 --> 00:10:34.930
vì tôi thường ngồi phía trên, 
ở vị trí quyền lực.

00:10:34.930 --> 00:10:37.970
Vì thế, thay đổi chỗ ngồi,
đó là sự thích nghi.

NOTE Paragraph

00:10:37.970 --> 00:10:41.324
Vấn đề là, vô vàn ý tưởng mới
ở thế giới bên ngoài,

00:10:41.324 --> 00:10:43.711
nhưng phải gắn kết chúng với cha mẹ.

00:10:43.711 --> 00:10:46.138
Và đó là nguyên tắc số 1:
Thích nghi mọi lúc.

00:10:46.138 --> 00:10:50.578
Hãy thoải mái, cởi mở, 
để những ý tưởng hay nhất chiến thắng.

NOTE Paragraph

00:10:50.578 --> 00:10:54.674
Nguyên tắc số 2: 
Trao quyền cho bọn trẻ.

00:10:54.674 --> 00:10:57.688
Bản năng cha mẹ 
là ra lệnh cho lũ trẻ.

00:10:57.688 --> 00:11:00.282
Thế dễ hơn, và thú thật,
chúng ta thường làm đúng.

00:11:00.282 --> 00:11:02.345
Cũng có lý khi nhiều hệ thống

00:11:02.345 --> 00:11:05.397
ở mô hình thác nước hơn gia đình.

00:11:05.397 --> 00:11:07.214
Nhưng bài học lớn nhất ta học được

00:11:07.214 --> 00:11:10.101
là đảo chiều thác nước
càng nhiều càng tốt.

00:11:10.101 --> 00:11:13.966
Tranh thủ sự tự giáo dục của bọn trẻ.

00:11:13.966 --> 00:11:15.854
Mới hôm qua, khi họp gia đình,

00:11:15.854 --> 00:11:18.733
chúng tôi đưa ý kiến 
về việc phản ứng thái quá.

00:11:18.733 --> 00:11:22.029
Thế rồi rút ra: "Được rồi, giờ ta sẽ
có thưởng có phạt, được không?"

00:11:22.029 --> 00:11:26.605
Một đứa con gái của tôi đề đạt
1 tuần được có 5 phút phản ứng thái quá.

00:11:26.605 --> 00:11:28.363
Và chúng tôi khá đồng thuận.

00:11:28.363 --> 00:11:30.002
Nhưng sau đó, chị con bé bắt đầu.

00:11:30.002 --> 00:11:33.139
Con bé nói, "Thế là con có 
1 lần phản ứng mạnh suốt 5 phút

00:11:33.139 --> 00:11:36.609
hay là 10 lần mỗi lần
30 giây phản ứng thái quá?"

00:11:36.609 --> 00:11:38.837
Con thấy thế được đấy
Bao lần cũng được.

00:11:38.837 --> 00:11:41.109
Ba mẹ cũng phạt nữa chứ?

00:11:41.109 --> 00:11:46.013
Nhiều nhất là 
15 phút phản ứng thái quá, 


00:11:46.013 --> 00:11:49.437
Cứ mắc quá 1 phút
chúng con phải chống đẩy 1 lần.

00:11:49.437 --> 00:11:52.821
Bạn thấy đó, rất hữu hiệu.
Và hệ thống này không hiền đâu!

00:11:52.821 --> 00:11:55.549
Quyền lực của cha mẹ 
vẫn còn tồn tại.

00:11:55.549 --> 00:11:58.264
Tuy nhiên, chúng ta 
tập cho bọn trẻ độc lập,

00:11:58.264 --> 00:12:00.831
đó là mục tiêu cuối cùng của chúng ta.

00:12:00.831 --> 00:12:03.149
Tối nay, khi tôi rời nhà đến đây,

00:12:03.149 --> 00:12:04.973
một đứa con gái của tôi 
bắt đầu la hét.

00:12:04.973 --> 00:12:07.488
đứa kia nói: "Phản ứng thái quá! 
Phản ứng thái quá"

00:12:07.488 --> 00:12:10.417
và bắt đầu đếm, 
trong 10 giây, đứa kia im luôn.

00:12:10.417 --> 00:12:13.926
Với tôi, đó là giấy chứng nhận 
phép lạ của Agile.

00:12:13.926 --> 00:12:16.133
(Cười lớn) 
(Vỗ tay)

00:12:16.133 --> 00:12:20.869
Các nghiên cứu cũng
chứng minh cho điều này.

00:12:20.869 --> 00:12:24.445
Những đứa trẻ tự đặt ra mục tiêu,
lên kế hoạch hàng tuần,

00:12:24.445 --> 00:12:28.370
tự đánh giá việc làm của mình
sẽ phát triển vỏ não trước,

00:12:28.370 --> 00:12:32.597
và kiểm soát cuộc sống tốt hơn.

00:12:32.597 --> 00:12:35.749
Vấn đề là, phải để các con 
thành công theo cách riêng của chúng,

00:12:35.749 --> 00:12:38.853
và phải, thỉnh thoảng,
thất bại theo cách của chúng.

00:12:38.853 --> 00:12:40.601
Chủ ngân hàng 
của Warren Buffett,

00:12:40.601 --> 00:12:42.843
trách tôi vì không để bọn trẻ

00:12:42.843 --> 00:12:45.512
mắc sai lầm với tiền tiêu vặt.

00:12:45.512 --> 00:12:47.488
Tôi nói, "Thế lỡ chúng nó 
đâm đầu xuống hố thì sao?"

00:12:47.488 --> 00:12:49.629
Ông ấy nói, "Thà đâm đầu xuống hố

00:12:49.629 --> 00:12:53.061
với 6 đô-la tiền tiêu vặt còn hơn
với 60.000 đô-la tiền lương 1 năm

00:12:53.061 --> 00:12:55.733
hay 6 triệu đô-la tiền thừa kế".

00:12:55.733 --> 00:12:58.213
Vì vậy, mấu chốt là 
hãy trao quyền cho bọn trẻ.

NOTE Paragraph

00:12:58.213 --> 00:13:02.999
Nguyên tắc số 3: 
Kể câu chuyện của bạn.

00:13:02.999 --> 00:13:06.962
Thích nghi thì tốt, 
nhưng cũng cần một nền tảng.

00:13:06.962 --> 00:13:08.902
Jim Collins, tác giả
"Good to Great",

00:13:08.902 --> 00:13:11.605
bảo tôi rằng thành công của 
các tổ chức dưới dạng gì

00:13:11.605 --> 00:13:13.119
cũng có 2 điểm giống nhau:

00:13:13.119 --> 00:13:16.414
giữ gìn cái cốt lõi,
và kích thích sự tiến bộ,

00:13:16.414 --> 00:13:18.619
Agileì rất tốt cho việc
kích thích tiến bộ,

00:13:18.619 --> 00:13:21.901
nhưng tôi thường được nhắc,
cần phải giữ gìn cái cốt lõi.

00:13:21.901 --> 00:13:23.955
Thế bạn làm nó bằng cách nào?

00:13:23.955 --> 00:13:26.162
Collins đã huấn luyện chúng tôi

00:13:26.162 --> 00:13:28.949
làm theo các doanh nghiệp,
đó là xác định sứ mệnh của mình

00:13:28.949 --> 00:13:31.343
và xác định giá trị cốt lõi của mình.

00:13:31.343 --> 00:13:34.901
Vì thế ông ấy giúp chúng tôi
lập tuyên bố sứ mệnh của gia đình.

00:13:34.901 --> 00:13:37.165
Theo mô hình hội nghị doanh nghiệp,
gia đình đã

00:13:37.165 --> 00:13:39.469
hội nghị tại gia.

00:13:39.469 --> 00:13:43.029
Tôi đã làm bỏng ngô.
Tôi đã làm cháy một túi nên phải làm thêm.

00:13:43.029 --> 00:13:43.901
Vợ tôi mua một bảng lật
(flip chart)

00:13:43.901 --> 00:13:46.518
Buổi chuyện trò thú vị về:
Điều gì quan trọng với mình?

00:13:46.518 --> 00:13:48.643
Nên phát huy những giá trị nào?

00:13:48.643 --> 00:13:50.399
Chúng tôi kết thúc với 10 tuyên bố.

00:13:50.399 --> 00:13:52.370
Chúng tôi là du hành 
chứ không du lịch.

00:13:52.370 --> 00:13:56.045
Không thích lưỡng lự
mà ưa giải pháp.

00:13:56.045 --> 00:13:59.276
Một lần nữa, nghiên cứu chỉ ra rằng
cha mẹ nên bớt thời gian

00:13:59.276 --> 00:14:01.615
lo lắng về việc cái sai của mình

00:14:01.615 --> 00:14:04.772
mà nên dành nhiều thời gian 
tập trung vào cái đúng,

00:14:04.772 --> 00:14:08.883
bớt lo lắng về những ngày buồn bã
để xây dựng những ngày tươi đẹp.

00:14:08.883 --> 00:14:11.619
Tuyên bố sứ mệnh gia đình
là một cách hay để xác định

00:14:11.619 --> 00:14:14.139
điều ta làm đúng.

NOTE Paragraph

00:14:14.139 --> 00:14:16.429
Vài tuần sau, 
có điện thoại từ trường.

00:14:16.429 --> 00:14:18.417
Một đứa nhà tôi 
dính đến 1 vụ gây gổ.

00:14:18.417 --> 00:14:20.773
Chúng tôi bỗng lo lắng kiểu, 
con mình xấu tính ư?

00:14:20.773 --> 00:14:22.027
Không biết phải làm sao,

00:14:22.027 --> 00:14:23.455
chúng tôi cháu vào phòng tôi.

00:14:23.455 --> 00:14:25.112
Sứ mệnh gia đình 
treo trên tường,

00:14:25.112 --> 00:14:28.223
và vợ tôi nói: "Thế mọi thứ trên đó
đều được áp dụng sao?"

00:14:28.223 --> 00:14:31.099
Nhìn xuống dưới danh sách, 
cô ấy đọc

00:14:31.099 --> 00:14:32.827
"Mang mọi người lại với nhau?"

00:14:32.827 --> 00:14:36.283
Đột nhiên chúng tôi có cách 
để bắt đầu câu chuyện.

NOTE Paragraph

00:14:36.283 --> 00:14:37.615
Cách tốt để kể 
câu chuyện của bạn

00:14:37.615 --> 00:14:40.910
là kể với bọn trẻ
chúng đến từ đâu.

00:14:40.910 --> 00:14:43.611
Các nhà nghiên cứu 
tại đại học Emory đã hỏi trẻ:


00:14:43.611 --> 00:14:45.693
"Em biết những gì?"

00:14:45.693 --> 00:14:47.771
Em biết ông bà 
sinh ra ở đâu không?

00:14:47.771 --> 00:14:50.235
Em biết ba mẹ 
học trung học ở đâu không?

00:14:50.235 --> 00:14:52.020
Em biết ai trong gia đình

00:14:52.020 --> 00:14:56.019
đã gặp hoàn cảnh khó khăn, bệnh tật,
và họ đã vượt qua không?

00:14:56.019 --> 00:14:59.589
Những đứa trẻ có điểm số cao
trên thang điểm này

00:14:59.589 --> 00:15:04.155
tự tin nhất và có ý thức tốt hơn 
trong việc kiểm soát cuộc sống.

00:15:04.155 --> 00:15:07.411
Bài kiểm tra "Em có biết" 
là chỉ tố dự báo lớn nhất

00:15:07.411 --> 00:15:10.115
về sức khỏe tinh thần
và hạnh phúc.

00:15:10.115 --> 00:15:12.291
Tác giả nghiên cứu này nói với tôi:

00:15:12.291 --> 00:15:16.145
những đứa trẻ có ý thức rằng
mình là một phần của câu chuyện lớn hơn

00:15:16.145 --> 00:15:19.099
sẽ tự tin hơn.

00:15:19.099 --> 00:15:22.075
Vậy nên nguyên tắc số 3 của tôi là: 
kể câu chuyện của bạn.

00:15:22.075 --> 00:15:26.066
Hãy dành thời gian kể về 
những giây phút tốt đẹp của gia đình,

00:15:26.066 --> 00:15:28.907
và làm cách nào bạn đã 
vượt qua những lúc khó khăn.

00:15:28.907 --> 00:15:31.363
Nếu bạn kể cho các con
câu chuyện vui này.

00:15:31.363 --> 00:15:37.074
bạn đã cho chúng công cụ 
để làm chúng hạnh phúc hơn.

NOTE Paragraph

00:15:37.074 --> 00:15:39.497
Tôi là chỉ là 1 cậu bé 
khi lần đầu đọc "Anna Karenina'

00:15:39.497 --> 00:15:41.249
và câu mở đầu nổi tiếng:

00:15:41.249 --> 00:15:43.208
"Tất cả những gia đình hạnh phúc 
đều giống nhau.

00:15:43.208 --> 00:15:47.299
Mỗi gia đình không hạnh phúc 
đều không hạnh phúc theo cách của mình"

00:15:47.299 --> 00:15:50.523
Khi lần đầu đọc nó, tôi đã nghĩ 
"Câu này thật ngớ ngẩn.

00:15:50.523 --> 00:15:53.646
Tất nhiên là những gia đình hạnh phúc 
cũng đâu giống nhau."

00:15:53.646 --> 00:15:55.987
Nhưng khi tôi bắt đầu dự án này.

00:15:55.987 --> 00:15:58.699
tôi bắt đầu nghĩ lại.

00:15:58.699 --> 00:16:01.251
Những hiểu biết gần đây
cho phép chúng ta, lần đầu tiên,

00:16:01.251 --> 00:16:03.987
xác định các phiến đá

00:16:03.987 --> 00:16:06.963
xây nên một gia đình hạnh phúc.

00:16:06.963 --> 00:16:09.107
Hôm nay tôi mới
nhắc đến 3 điều:

00:16:09.107 --> 00:16:14.274
Thích nghi mọi lúc, trao quyền cho trẻ, 
và kể câu chuyện của bạn.

00:16:14.289 --> 00:16:18.660
Liệu rằng, sau này, 
có thể nói Tolstoy đã đúng?

00:16:18.660 --> 00:16:22.036
Câu trả lời, tôi tin, là có.

00:16:22.036 --> 00:16:24.748
Khi Leo Tolstoy 5 tuổi,

00:16:24.748 --> 00:16:26.490
anh trai Nikilay đến chỗ ông,

00:16:26.490 --> 00:16:29.464
và nói rằng anh ấy đã khắc 
bí quyết để cả vụ trụ hạnh phúc

00:16:29.464 --> 00:16:32.244
trên một cây gậy màu xanh 
mà anh ấy đã giấu đi

00:16:32.244 --> 00:16:35.360
trong một khe núi 
thuộc tài sản của gia đình ở Nga.

00:16:35.360 --> 00:16:38.669
Nếu tìm được cây gậy đó, 
tất cả nhân loại sẽ được hạnh phúc.

00:16:41.978 --> 00:16:45.289
Tolstoy đã sống, ám ảnh về cây gậy đó,
nhưng không bao giờ tìm ra nó.

00:16:45.289 --> 00:16:49.640
Sự thật là, ông ấy đã yêu cầu được chôn
ở khe núi ông nghĩ đang giấu cây gậy.

00:16:49.640 --> 00:16:54.185
Ngày này, ông ấy vẫn nằm đó, 
dưới một nắm cỏ xanh.

00:16:54.185 --> 00:16:56.736
Câu chuyện đó đã ám ảnh tôi

00:16:56.736 --> 00:16:58.944
và bài học cuối cùng
tôi học được là:

00:16:58.944 --> 00:17:01.608
Hạnh phúc không phải 
là thứ chúng ta tìm kiếm,

00:17:01.608 --> 00:17:04.504
mà là thứ chúng ta tạo ra.

00:17:04.504 --> 00:17:07.774
Đa số khi nhìn vào 
những tổ chức hoạt động tốt,

00:17:07.774 --> 00:17:10.755
đều cùng rút ra kết luận giống nhau.

00:17:10.755 --> 00:17:13.144
Sự lớn lao không 
phụ thuộc vào ngoại cảnh.

00:17:13.144 --> 00:17:16.008
mà vào lựa chọn.

00:17:16.008 --> 00:17:19.472
Bạn không cần một kế hoạch lớn.
Bạn không cần một thác nước.

00:17:19.472 --> 00:17:21.656
Bạn chỉ cần bước từng bước nhỏ,

00:17:21.656 --> 00:17:23.848
tích lũy những chiến thắng nhỏ,

00:17:23.848 --> 00:17:26.672
vươn tay hướng tới
cây gậy xanh đó.

00:17:26.672 --> 00:17:30.321
Và cuối cùng, 
đây có lẽ là bài học lớn nhất.

00:17:30.321 --> 00:17:34.488
Bí mật của một gia đình hạnh phúc là gì?
Nỗ lực.

NOTE Paragraph

00:17:34.488 --> 00:17:38.488
(Vỗ tay)