0:00:00.000,0:00:03.000
మీకు తెలుసా, వివిధ ప్రా౦తాలను స౦దర్శి౦చడ౦లో ఎ౦త ఆన౦ద౦ ఉ౦టు౦దో

0:00:03.000,0:00:05.000
అదే సమయ౦లో మానవ జాతులపై జరిగే పరిశోధనలో పాల్గొనడ౦ మరి౦త సంతోషం కలిగిస్తు౦ది

0:00:05.000,0:00:07.000
ఈ క్రమ౦లో ఇప్పటికీ తమ ప్రాచీన జీవన విధానాన్ని

0:00:07.000,0:00:09.000
పాటిస్తున్న ప్రజలను కలుసుకునే అవకాశ౦ కలుగుతు౦ది

0:00:09.000,0:00:12.000
తమ గతం ఇంకా ఆ గాలుల్లోనే ఉందనుకుంటూ,

0:00:12.000,0:00:15.000
వర్షపుచినుకులు కడిగే ఆ రాతిముక్కలను తడుముతూ,

0:00:15.000,0:00:17.000
వగరుగా ఉండే చెట్ల ఆకుల్ని తింటూ,

0:00:17.000,0:00:21.000
పాలపుంతల అవతల ఇంకా మంత్రగాళ్లు తిరుగాడుతూ ఉంటారని నమ్ముతూ

0:00:21.000,0:00:25.000
లేదా తమ పూర్వీకులు చుట్టుపక్కల నడయాడుతూ తమని నడిపిస్తారని విశ్వసిస్తూ

0:00:25.000,0:00:27.000
లేదా ఆ హిమాలయాల్లో ఉ౦డే

0:00:28.000,0:00:32.000
బౌద్ధమతస్తుల్లా ధర్మం ఇంకా అక్కడే ఉందనే విశ్వాసంతో దాన్ని శ్వాసిస్తూ,

0:00:32.000,0:00:35.000
మానవశాస్త్రం వెలికితీసే కీలక ఘట్టాల్ని గుర్తిస్తూ

0:00:35.000,0:00:37.000
మనం ప్రస్తుతం నివసిస్తున్న ఆధునిక ప్రపంచపు భావనల్లోని

0:00:38.000,0:00:40.000
నమ్మకాల ఆధారంగా మనుగడసాగించలేదని తెలిసినా,

0:00:40.000,0:00:41.000
కానీ ఇది వాస్తవరూపంలో ఉన్న ఒక నమూనాగా,

0:00:41.000,0:00:45.000
ఒకేవిధమైన జీవన విధానాన్ని శతాబ్దాలతరబడి కొనసాగించడం మూలంగా

0:00:45.000,0:00:49.000
మన వంశాలు పుట్టుక, ఎన్నో తరతరాల క్రింద ఏర్పడి౦ది.

0:00:50.000,0:00:54.000
ఎలాగూ, మనం అలవాటైన అలవాట్లనే పంచుకుంటుంటాము.

0:00:54.000,0:00:56.000
మనం ఇక్కడే జన్మించాము. మన వారసుల్ని ఈలోకంలోకి తీసుకొచ్చాము.

0:00:56.000,0:00:58.000
మనం యవ్వనంలోకి వచ్చే సంస్కారాలను జరుపుకుంటాం.

0:00:58.000,0:01:00.000
మరణ౦ మనల్ని ఎడబాటుకు గురిచేస్తు౦దని తెలిసికూడా

0:01:00.000,0:01:04.000
హాయిగా పాటలుపాడుకు౦టాఒ, నృత్యం చేస్తాం,

0:01:04.000,0:01:06.000
మనందరిలో ఇలా౦టి కళలున్నాయి.

0:01:06.000,0:01:09.000
కానీ మనపాటల్లో ప్రత్యేకంగా ఉ౦డే తాళం

0:01:09.000,0:01:11.000
ప్రతీ సంస్కృతికీ ప్రత్యేకమైనటువంటి నాట్యంలో ఉ౦డే రిధం ఆసక్తికర౦గా ఉ౦టాయి.

0:01:11.000,0:01:14.000
అది బోర్నియో అడవుల్లో ఉన్న పెనన్ అయినా,

0:01:14.000,0:01:17.000
లేదా హైతీ లోని వూడూ అకోలైట్స్ అయినా,

0:01:18.000,0:01:22.000
వారు ఉత్తర కెన్యా కైసట్ ఎడారుల్లోని పోరాట యోధులైనా,

0:01:24.000,0:01:26.000
అలాగే అండీస్ పర్వతశ్రేణుల్లోని కురాండెరోలైనా,

0:01:27.000,0:01:32.000
లేదా సహారా మధ్యలోని కరవన్సెరాయ్ అయినా, ఎవరికి వారు ప్రత్యేకతను కలిగివు౦టారు.

0:01:32.000,0:01:34.000
ఇతను కాకతాళీయ౦గా నాతో కలిసి ఒక నెల క్రిత౦

0:01:34.000,0:01:35.000
ఎడారుల్లో ప్రయాణ౦ చేసిన వ్యక్తి,

0:01:35.000,0:01:38.000
అతను వాస్తవ౦గా క్వోమోలాంగ్మా లోయల్లోని జడలబర్రెల మందను కాచే కాపరి

0:01:38.000,0:01:40.000
ఎవరెస్ట్ శిఖర౦. ప్రప౦చానికి తల్లిలా౦టి దేవత.

0:01:40.000,0:01:43.000
ఈ ప్రజలంతా తామొక విభిన్న శైలికి చెందినవారమని మనకు ప్రభోధిస్తారు,

0:01:43.000,0:01:44.000
తమది మరో ఆలోచనా ధోరణి అనీ,

0:01:44.000,0:01:46.000
భూమిపై మనయొక్క స్థానంపై మరోరకమైన దృష్టి అనీ గుర్తు చేస్తారు.

0:01:46.000,0:01:48.000
ఒకవేళ మీరు దీని గూర్చి ఆలోచిస్తే, ఈ భావన,

0:01:48.000,0:01:50.000
మీలో ఆశలను ని౦పుతు౦ది.

0:01:50.000,0:01:53.000
ప్రస్తుతం, ప్రపంచంలోని అంతులేని సంస్కృతులన్నీ కలిసి

0:01:53.000,0:01:57.000
ఆధ్యాత్మికమైన మరియు సాంస్కృతికమైన జీవనానికి సంబంధించిన వలయాన్ని తయారుచేసి

0:01:57.000,0:01:59.000
దాన్ని ఈ గ్రహంచుట్టూ అల్లుకునేలా చేశాయి,

0:01:59.000,0:02:01.000
ఇది మన గ్రహం యొక్క మనుగడకు ఎంతో ముఖ్యం

0:02:01.000,0:02:04.000
మనం జీవావరణంగా వ్యవహరించే జీవన సంబంధమైన బయాలాజికల్ వెబ్ ఇది.

0:02:04.000,0:02:07.000
మీరు దీన్ని జీవితంయొక్క కల్చరల్ వెబ్ గానూ భావించవచ్చు

0:02:07.000,0:02:08.000
ఎందుకంటే ఇది సకల జాతుల సమ్మేళనం కాబట్టి

0:02:08.000,0:02:10.000
మీరు ఈ జాతుల సమ్మేళనాన్ని వివరి౦చడానికి

0:02:10.000,0:02:13.000
కొన్ని వేనవేల ఆలోచనలు మరియు స్వప్నాలు, మూఢ విశ్వాసాలు,

0:02:13.000,0:02:16.000
భావనలు,ప్రేరణలు, వాస్తవరూపం దాల్చిన ఊహల రూపాలు వాడుకు౦టారు.

0:02:16.000,0:02:20.000
మానవ ఊహాత్మక శక్తి చైతన్యం యొక్క వేకువ జామున వెల్లివిరిసిన భావనలు కూడా ఇ౦దులో ఉన్నాయి.

0:02:20.000,0:02:23.000
ఈ ఎథ్నోస్పియర్ మానవాళికి ఒక గొప్ప పారంపరిక ఆస్తి

0:02:23.000,0:02:25.000
ఇది మన౦దరి ఉనికికి గుర్తు

0:02:25.000,0:02:29.000
అ౦తే కాదు ఆశ్చర్యకర౦గా మన౦ద౦ర౦ ఒక్కో ప్రత్యేక జాతికి చె౦దిన వారమని ఎథ్నోస్ఫియర్ చెబుతు౦ది.

0:02:30.000,0:02:33.000
అలాగే తీవ్రంగా క్షయానికి గురైన జీవావరణం లాగే,

0:02:33.000,0:02:35.000
ఈ ఎథ్నోస్పియర్ కూడా

0:02:35.000,0:02:37.000
-- మరీ చెప్పాలంటే మరింత వేగవంతమైన రేటుతో క్షయానికి గురవుతోంది.

0:02:37.000,0:02:39.000
ఏ ఒక్క జీవశాస్త్రవేత్తయినా, ధైర్యంగా

0:02:39.000,0:02:42.000
మొత్త౦ జీవరాశిలో 50% పైగా జాతులన్నీ లేదా అంతకుపైగానే

0:02:42.000,0:02:44.000
అంతర్ధాన దశకు చేరువలో ఉన్నాయని చెప్పగలడా? ఇది నిజం మాత్రమేకాదు,

0:02:44.000,0:02:46.000
మరి౦త- దారుణమైన భవిష్యత్ చిత్రానికి గుర్తు

0:02:46.000,0:02:49.000
జీవావరణం వైవిధ్యం యొక్క పరిధిని గమనిస్తే

0:02:49.000,0:02:52.000
సాంస్కృతిక వైవిధ్యం పరిధికూడా, మన౦ అనుకు౦టున్న౦త

0:02:52.000,0:02:54.000
ఆశావహ౦గా లేదు.

0:02:54.000,0:02:57.000
దానికి మరో ప్రముఖమైన సూచిక, భాషలు ఉనికిని కోల్పోవడం.

0:02:57.000,0:03:00.000
ఈ గదిలో ఉన్న మనందరిలో ఒక్కొక్కరూ పుట్టినపుడు,

0:03:00.000,0:03:03.000
ఈ భూమిపైన అప్పుడు 6,000 లకు పైగా భాషలు మాట్లాడబడేవి.

0:03:03.000,0:03:06.000
భాష అనేది ఆ భాషాజ్ఞానానికి సంబంధించిన దేహం మాత్రమే కాదు

0:03:06.000,0:03:08.000
లేదా కొన్ని వ్యాకరణ సూత్రాల పట్టిక కాదు.

0:03:08.000,0:03:10.000
భాష మానవ ఆత్మకు సంబంధించిన సంకేతం.

0:03:10.000,0:03:13.000
ప్రతీ సంస్కృతికి సంబంధించిన ఆత్మ ఆ వాహకం ద్వారా నిరంతరం ప్రవహించి

0:03:13.000,0:03:14.000
తద్వారా ఈ వాస్తవిక ప్రపంచంలోకి చేరుకుంటుంది.

0:03:14.000,0:03:17.000
ప్రతీ భాష మానవ మెదడుయొక్క ఆపాత మధురాల అరణ్యం,

0:03:17.000,0:03:21.000
ఒక నదీమూలం, ఒక భావన, ఆధ్యాత్మిక అవకాశాల యొక్క పర్యావరణం

0:03:21.000,0:03:25.000
మరి ఆ 6,000 భాషల్లో, మనం ఇక్కడ మాంటిరేలో కూర్చున్నప్పుడు,

0:03:25.000,0:03:29.000
సగానికి పైగా భాషలు చిన్నారుల శ్రవణాల్లోకి జాలువారడం మానేశాయి.

0:03:29.000,0:03:32.000
ఆ భాషలను తమ వారసులకు నేర్పించబడడం లేదు,

0:03:32.000,0:03:34.000
అంటే దానర్ధం, ఖచ్చితంగా, ఏదో మార్పు సంభవిస్తే తప్ప,

0:03:34.000,0:03:35.000
అవి ఇప్పటికే నశించిపోయినట్లే.

0:03:35.000,0:03:39.000
నిశ్శబ్దం యొక్క కరాళ కౌగిలిలో ఒంటరిగా ఉండడం కన్నా ఒంటరితనం ఏది,

0:03:39.000,0:03:41.000
మీ భాషను ఉచ్చరించే వారిలో మీరే చివరివారిగా మిగిలిపోతే,

0:03:41.000,0:03:44.000
మీ తాత ముత్తాతలు నేర్పిన విజ్ఞానాన్ని పంచే అవకాశం లేనప్పుడు

0:03:44.000,0:03:47.000
మీ చిన్నారులు మీ భాషను భావితరాలకు అ౦దిస్తారని కలలుకనడ౦ సబబా?

0:03:47.000,0:03:50.000
ఇంకా, భయానకమైన విధి ఏమిటంటే కొంతమంది దురదృష్టవశాత్తూ

0:03:50.000,0:03:52.000
ఈ భూమ్మీద సుమారుగా ప్రతీ పక్షం రోజులకూ ఒకసారి,

0:03:52.000,0:03:54.000
పక్షం రోజులకో కుటుంబంలోని చివరి పెద్ద మరణిస్తాడు కాబట్టి అతడు

0:03:54.000,0:03:56.000
ప్రాచీన యుగానికి చెందిన భాషతో సహా.

0:03:56.000,0:03:58.000
తనతో పాటు తన భాష యొక్క చివరిమూలాల్ని సమాధిలో కలిపేస్తాడు

0:03:58.000,0:04:00.000
మీలో కొంతమందికి అనిపించవచ్చు, "దీనివల్ల కలిగే నష్ట౦ ఏ౦టని?"

0:04:00.000,0:04:01.000
మనందరికి చెందిన ఈ ప్రపంచం మరింత సుందరంగా కనిపి౦చవచ్చు,

0:04:01.000,0:04:04.000
ఒకవేళ మనమందరం ఒకే భాష మాట్లాడితే? అద్భుత౦గా ఉ౦టు౦ది కదూ,

0:04:04.000,0:04:07.000
అలాగైతే మనం యోరుబా లేదా కాంటోనీస్ భాషను ఎన్నుకుందాం.

0:04:07.000,0:04:08.000
లేద౦టే కోగి భాషను వాడదాం."

0:04:08.000,0:04:10.000
మరి అప్పుడు వెంటనే మీకు గుర్తుకురావచ్చు మీరు ఇక

0:04:10.000,0:04:13.000
మీ స్వంత భాషను మాట్లాడలేకపోవచ్చు అనే విషయం.

0:04:13.000,0:04:16.000
అందుకే నేను మిమ్మల్ని ఈరోజు

0:04:16.000,0:04:20.000
ఎథ్నోస్పియర్ యొక్క ప్రయాణానికి తీసుకెళ్ళదలిచాను --

0:04:20.000,0:04:22.000
ఎథ్నోస్పియర్ గుండా చేసే ఈ చిన్న ప్రయాణం

0:04:22.000,0:04:26.000
మనం ఏ౦ కోల్పోబోతున్నాం అనే సత్యాన్ని క్లుప్త౦గా వివరిస్తు౦ది.

0:04:27.000,0:04:34.000
ఇప్పుడు, మనలో చాలా మంది నేను ఇ౦తకుము౦దు చెప్పిన

0:04:34.000,0:04:36.000
" విభిన్నంగా జీవించడం ," అనే విషయాన్ని మరచిపోయి ఉ౦టారు.

0:04:36.000,0:04:38.000
వివిధ రకాలుగా జీవించడం అనేది ఊహ కాదు, వాస్తవ౦.

0:04:39.000,0:04:44.000
ఉదాహరణకు, ఆగ్నేయ అమేజాన్ ప్రాంతంలోని బరాసనా పిల్లల్నే తీసుకుందాం,

0:04:44.000,0:04:45.000
అనకొండా ప్రజలుగా చెప్పబడే వీరు

0:04:45.000,0:04:47.000
పురాతన విశ్వాసాల ఆధారంగా తాము క్షీర సముద్రం ద్వారా

0:04:47.000,0:04:50.000
పవిత్రమైన సర్పాలయొక్క ఉదరంలోంచి తూర్పునుంచి వచ్చామనుకుంటారు.

0:04:50.000,0:04:53.000
ఇప్పుడు, ఈ ప్రజలు స్పష్టంగా

0:04:53.000,0:04:55.000
ఆకుపచ్చ రంగూ, నీలిరంగుకూ మధ్య తేడా కనుక్కోలేరు

0:04:55.000,0:04:57.000
ఎ౦దుక౦టే, అక్కడ ఉ౦డే దట్టమైన అడవి స్వర్గపు అ౦చులను తాకుతూ

0:04:57.000,0:04:58.000
నీలిర౦గు ఆకాశ౦ కూడా ఆకుపచ్చగా కనిపిస్తు౦ది.

0:04:58.000,0:05:00.000
అక్కడి ప్రజలు ఆ ఆకుపచ్చని చెట్లమీదే ఆధారపడి ఉన్నారు.

0:05:00.000,0:05:03.000
వారు ఆసక్తికరమైన భాష మరియు వివాహ పద్ధతి కలిగి ఉన్నారు

0:05:03.000,0:05:05.000
దాన్ని భాషాపరమైన బహిర్వివాహంగా చెప్పవచ్చు:

0:05:05.000,0:05:08.000
ఆ తెగవారు తప్పనిసరిగా మరో భాషను మాట్లాడేవారినే వివాహం చేసుకోవాలి.

0:05:08.000,0:05:10.000
ఇవన్నీ వారి పురాణాలలోని గాథలతో ముడివడి ఉన్నాయి.

0:05:10.000,0:05:12.000
ఈ తెగవారి పొడవైన ఇళ్లలోకి తొంగిచూస్తే

0:05:12.000,0:05:14.000
ఆసక్తికరంగా ఒక కుటుంబంలోనే ఆరు లేదా ఏడు భాషలు మాట్లాడడం కనిపిస్తుంది

0:05:14.000,0:05:16.000
భాషాంతర వివాహాలే ఇ౦దుకు కారణ౦,

0:05:16.000,0:05:19.000
మీరు ఎవరూ భాషను మాట్లాడడం నేర్చుకోవడాన్ని చూసి ఉ౦డరు.

0:05:19.000,0:05:22.000
వారు ఇతరులు మాట్లాడేదాన్ని విని మాట్లాడడం మొదలుపెడ్తారు.

0:05:22.000,0:05:24.000
నేను కలుసుకున్న అత్యంత ఆసక్తికరమైన తెగల్లో,

0:05:24.000,0:05:28.000
ఈశాన్య ఈక్వెడార్ లోని వోరానీ తెగ ఒకటి,

0:05:28.000,0:05:31.000
వారు చాలా వి౦తగా ఉ౦డే మనుషులు, వీరిని నేను మొదటిసారి 1958 లో కలిశాను,

0:05:31.000,0:05:35.000
1957 లో ఐదు మిషనరీలు వీరిని కలిసేందుకు ప్రయత్నించాయి

0:05:35.000,0:05:36.000
కాని ఆ క్రమ౦లో వారు ఒక ముఖ్యమైన పొరపాటుచేశారు.

0:05:36.000,0:05:37.000
వాళ్లు ఆకాశంలోంచి విమానాల ద్వారా

0:05:37.000,0:05:39.000
వాళ్ల యొక్క నిలువెత్తు చిత్రాలను జారవిడిచారు.

0:05:39.000,0:05:41.000
మనం స్నేహపూర్వకంగా భావించే సంజ్ఞలతో,

0:05:41.000,0:05:43.000
ఈ వర్షాధారపు అడవుల ప్రజలు తమను

0:05:43.000,0:05:46.000
జీవితంలో ఎప్పుడూ తాము ప్రతిబింబాలుగా చూసుకొని ఉండరన్న వాస్తవాన్ని విస్మరించి, వారిని కలిసే ప్రయత్న౦ చేశారు.

0:05:46.000,0:05:48.000
వారు అడవి ఉపరితలం నుంచి కి౦దికి జారిన ఆ ఫోటోలను తీసిచూసి,

0:05:48.000,0:05:51.000
ఆ ముఖాల వెనుక దేహం కోసం వెతికి చూశారు ఎంతప్రయత్నించినా,

0:05:51.000,0:05:53.000
వాటి వెనుక దేహాలేవీ కనిపించకపోయేసరికి అవి దెయ్యాలు పంపిన సంకేతాలుగా నిశ్చయించుకొని

0:05:53.000,0:05:56.000
ఆ ఐదుగురు మిషనరీలనూ బల్లేలతో పొడిచి చంపేశారు.

0:05:57.000,0:05:59.000
కానీ వోరానీలు బయటి వాళ్లను మాత్రమే కాదు.

0:05:59.000,0:06:00.000
వాళ్లని వాళ్లే బల్లేలతో పొడిచి చంపుకుంటారు.

0:06:00.000,0:06:03.000
వారిలో 54% మరణాలు ఒకళ్లనొకళ్లు చంపుకోవడం వల్లనే సంభవిస్తాయి.

0:06:03.000,0:06:06.000
వాళ్ల వంశవృక్షాన్ని పరిశీలించి ఎనిమిది తరాలకు పూర్వానికి వెళ్లగా,

0:06:06.000,0:06:08.000
అప్పుడు రెండు సందర్భాలలో మాత్రమే సహజ మరణాలు సంభవించాయి

0:06:08.000,0:06:10.000
దాని గురించి అక్కడి ప్రజల్ని గుచ్చి గుచ్చి అడిగిన మీదట

0:06:10.000,0:06:12.000
వారు చెప్పిందేమంటే వారిలో ఒక వ్యక్తి బాగా వయమీరడ౦ వల్ల

0:06:12.000,0:06:16.000
చనిపోయేటట్లున్నాడట, అందుకే అతన్ని పొడిచి చంపేశాము. (నవ్వులు)

0:06:16.000,0:06:19.000
కానీ వారికి అడవి గురించి గల విజ్ఞానం

0:06:19.000,0:06:20.000
ఆత్యద్భుతమైనది.

0:06:20.000,0:06:23.000
వాళ్ల వేటగాళ్లు జంతువుల మూత్రపు వాసనను 40 అడుగుల దూరం నుంచే గుర్తి౦చి

0:06:23.000,0:06:26.000
అది ఏ జంతువుదో మీకు చెప్పగలరు.

0:06:26.000,0:06:28.000
80 దశకంలోని తొలినాళ్లలో నన్నో విభ్రాంతికరమైన పని నిర్వహించాల్సిందిగా

0:06:28.000,0:06:30.000
హార్వార్డ్ లోని మా ప్రొఫెసర్ కోరారు

0:06:30.000,0:06:32.000
ఒకవేళ హైతీకి వెళ్ళేందుకు ఆసక్తి చూపినట్లితే,

0:06:33.000,0:06:35.000
డ్యువాలియర్ ఫౌండేషన్ లో సభ్యులైన

0:06:35.000,0:06:37.000
రహస్య సమాజాల్లోకి,

0:06:37.000,0:06:38.000
మరియు టాంటన్ మకౌట్స్ లోకి ప్రవేశి౦చి

0:06:38.000,0:06:41.000
జాంబీలను తయారుచేసేందుకు అవసరమైన విషాన్ని సేకరించడం నేను చేయాల్సిన పని.

0:06:41.000,0:06:44.000
సెన్షేషన్ సృష్టించే ఈ పనిని చేసేము౦దు

0:06:44.000,0:06:47.000
ఈ ఆశ్చర్యకరమైన నమ్మకాన్ని గురించి అర్ధం చేసుకోవాల్సి వచ్చింది

0:06:47.000,0:06:50.000
ఆ క్రమ౦లో వొడౌన్, మరియు వూడూ అనేది చేతబడులు చేసే తెగ కాదని.

0:06:50.000,0:06:53.000
నమ్మకానికి విరుద్ధంగా, ప్రపంచాన్ని సంక్లిష్ట తాత్విక దృష్టితో చూస్తే.

0:06:53.000,0:06:54.000
అది చాలా ఆసక్తికరంగా ఉ౦టు౦ది.

0:06:54.000,0:06:55.000
మిమ్మల్ని ప్రపంచంలోని గొప్ప మతాలేమిటి అని నేనడిగితే,

0:06:55.000,0:06:56.000
మీరేం చెబుతారు?

0:06:56.000,0:06:59.000
క్రిస్టియానిటీ, ఇస్లాం, బౌద్ధ మతం, జుడాయిజం ఇంకా ఏవో.

0:06:59.000,0:07:01.000
అయినా ఇంకా ఎప్పటికీ ఒక ఖండం మాత్రం వదిలేస్తారు,

0:07:01.000,0:07:03.000
సబ్ సహారా ఆఫ్రికాలో

0:07:03.000,0:07:05.000
మత విశ్వాసాలు ఏమీ లేవని నమ్మక౦గా చెబుతారు. కానీ, అక్కడా ఉన్నాయి

0:07:05.000,0:07:07.000
ఈ వూడూ తెగ సైతం మతాల లాగానే

0:07:08.000,0:07:09.000
అదీ మత విశ్వాసాల ఆధారంగానే

0:07:09.000,0:07:12.000
బానిసత్వయుగపు దీనావస్థల ఫలితంగా వచ్చింది.

0:07:12.000,0:07:14.000
కానీ వూడూలను ఆసక్తికరంగా మార్చేదేమంటే

0:07:14.000,0:07:16.000
చనిపోయినవారు మరియు జీవించి ఉన్న వారి మధ్య

0:07:16.000,0:07:17.000
ఉ౦డే ప్రత్యక్ష సంబంధం

0:07:17.000,0:07:18.000
అందుకే బ్రతికున్నవారు ఆత్మలకు జన్మ నిస్తారు.

0:07:18.000,0:07:21.000
ఈ ఆత్మలు పాతాళ లోకాల్లోని ప్రవహించే నీటినుంచి బయటకు తీసుకురాబడతాయి,

0:07:21.000,0:07:23.000
వారు చేసే నృత్యానికి ప్రతిస్పందించి

0:07:23.000,0:07:25.000
తక్షణం బ్రతికి ఉన్న జీవులలోని ఆత్మ మార్చబడుతుంది

0:07:25.000,0:07:29.000
ఆ క్షణంలో వచ్చే ప్రకాశవంతమైన వెలుగులో సామాన్యుడు భగవంతుడిగా మారుతాడు

0:07:29.000,0:07:31.000
అందుకే వూడూలు మనని చూసి ఏమ౦టారో తెలుసా

0:07:31.000,0:07:34.000
“ మీ తెల్ల జాతీయులు చర్చికి వెళ్లి భగవంతుడిని ప్రార్ధిస్తారు.

0:07:34.000,0:07:36.000
మేం మాత్రం దేవాలయానికి వెళ్లి నృత్యం చేసి భగవంతుడిగా మారతాం.”

0:07:36.000,0:07:39.000
మీరు వస్తు వ్యామోహం కలవారు కాబట్టి మీరు ఆత్మలచేత తీసుకొనిపోబడతారు,

0:07:39.000,0:07:40.000
మీరు ఎలా శిక్షింపబడతారు?

0:07:40.000,0:07:43.000
అందుకే మీరు ఈ ఆశ్చర్యకర రీతిలోని ప్రదర్శనలు చూస్తారు:

0:07:43.000,0:07:45.000
వూడూ ప్రజలు ఒకరకమైన ట్రాన్స్ లో ఉన్నట్లుగా ఉంటారు

0:07:45.000,0:07:48.000
మండే వస్తువులను కాగడాలను ఏ నొప్పీ గాయంలేకుండా ముట్టుకోవడం,

0:07:48.000,0:07:51.000
మనోధైర్యం యొక్క ఒక అద్భుతమైన ప్రదర్శనగా భావించవచ్చు

0:07:51.000,0:07:52.000
దాన్ని శరీరం తట్టుకోగలిగే విధంగా

0:07:52.000,0:07:55.000
ఒక రకమైన పూనకం వంటి స్థితికి చేరతారు

0:07:56.000,0:07:58.000
ఇప్పుడు, నేను కలుసుకున్నతెగల ప్రజలందరిలో,

0:07:58.000,0:08:00.000
అతి ప్రత్యేకమైన వారు కోగి ప్రజలు

0:08:00.000,0:08:03.000
వీరు ఉత్తర కాంబోడియా లోని సియెరా డీ శాంటా మార్టాకు చెందినవారు

0:08:03.000,0:08:06.000
ప్రాచీనమైన టైరన్నస్ నాగరికతకు వారసులు

0:08:06.000,0:08:09.000
ఈ నాగరికత ఒకప్పుడు కొలంబియాలోని కరీబియన్ తీరప్రాంతాలలో పరిఢవిల్లింది.

0:08:09.000,0:08:10.000
దండయాత్రల ఫలితంగా,

0:08:10.000,0:08:13.000
ఈ ప్రజలు ఏకాంతంగా ఉన్న అగ్నిపర్వత ప్రాంతాలకు పారిపోయారు

0:08:13.000,0:08:15.000
అది కరీబియన్ తీరప్రాంతాల్ని బోసిపోయేలా చేసింది.

0:08:15.000,0:08:17.000
ఈ రక్తసిక్తమైన ఖండంలో,

0:08:17.000,0:08:20.000
కేవలం ఈ ప్రజల్ని మాత్రమే స్పానియన్లు జయించలేకపోయారు.

0:08:20.000,0:08:23.000
ఈ రోజుకు కూడా, వారు మతగురువుల పరిపాలనలోనే ఉన్నారు.

0:08:23.000,0:08:25.000
కానీ ఆ మతగురువు ఎంపిక వ్యవహారం మరియు శిక్షణ విలక్షణంగా ఉంటుంది

0:08:26.000,0:08:28.000
పసివారినే వారి కుటుంబాలనుంచి తీసుకెళ్తారు.

0:08:28.000,0:08:30.000
అదీ మూడు మరియు నాలుగు సంవత్సరాల పసి ప్రాయంలోనే,

0:08:30.000,0:08:32.000
ఏకాంతంగా ప్రవాసంలోని చీకటి ప్రపంచంలో

0:08:32.000,0:08:36.000
మంచుపర్వతాల సానువుల్లోని రాతి గుడిసెల్లో 18 సంవత్సరాలు వచ్చేవరకు ఇలా ఉంచుతారు

0:08:36.000,0:08:37.000
ఈ కాలాన్ని రెండు తొమ్మిది సంవత్సరాల అర్ధభాగాలుగా చేసి

0:08:37.000,0:08:40.000
కావాలనే తొమ్మిది నెలలుగా నిర్ణయించి గర్భధారణ వ్యవధిని అనుకరించడం జరుగుతుంది

0:08:40.000,0:08:42.000
తమ తల్లి గర్భంలో తొమ్మిది నెలలు గడిపినట్లుగానే

0:08:42.000,0:08:45.000
మరో గొప్ప మాత గర్భంలో మార్పు చెందడంకోసం గడుపుతారు.

0:08:45.000,0:08:46.000
ఈ మొత్తం సమయంలో,

0:08:47.000,0:08:50.000
వారి సమాజం యొక్క విలువలను నిలువెల్లా జీర్ణించుకుంటారు,

0:08:50.000,0:08:52.000
వారి ప్రార్ధనల ద్వారా తీసుకురాబడిన విలువలను పరిరక్షించడం

0:08:52.000,0:08:55.000
మరియు వారి ప్రార్ధనలు మాత్రమే విశ్వాన్ని రక్షిస్తాయి --

0:08:55.000,0:08:57.000
దీనినే మనం పర్యావరణ- సమతుల్యతగా చెప్పుకోవచ్చు.

0:08:58.000,0:08:59.000
ఈ విచిత్రమైన శిక్షణ తర్వాత,

0:08:59.000,0:09:01.000
ఒకరోజు వారు అకస్మాత్తుగా బయటికితేబడతారు

0:09:01.000,0:09:04.000
తమ జీవితంలో మొట్టమొదటిసారిగా, 18 సంవత్సరాల వయసులో,

0:09:04.000,0:09:08.000
వారు సూర్యోదయాన్ని చూస్తారు. ఆ మధురమైన అవగాహనకలిగే క్షణంలో

0:09:08.000,0:09:11.000
సూర్య భగవానుని లేత ప్రభాత కిరణాలు ఆ పల్లపు ప్రాంతాల్ని స్నానిస్తుంటాయి

0:09:11.000,0:09:12.000
అటువంటి అద్భుతమైన ప్రకృతిదృశ్యమైన సూర్యోదయ వేళలో

0:09:13.000,0:09:15.000
అకస్మాత్తుగా అప్పటివరకూ నేర్చుకున్న విద్య అంతా స్ఫురణకు వచ్చి

0:09:15.000,0:09:18.000
దిగ్బ్రాంతిని కలుగజేస్తుంది. అప్పుడు మత గురవు అడుగు పెట్టి

0:09:18.000,0:09:20.000
ఇలా అంటాడు, " ఇలా చూడండీ? నేను మీకు చెప్పిన సత్యం ఇదే.

0:09:20.000,0:09:23.000
ఇది చూడండి ఎంత అందంగా ఉందో. దీన్ని రక్షించాల్సిన బాధ్యత మీదే."

0:09:23.000,0:09:25.000
వాళ్లు తమని తాము పెద్దన్నలుగా పిలుచుకుంటారు

0:09:25.000,0:09:28.000
సోదరులైన చిన్నవారే

0:09:28.000,0:09:31.000
ఈ ప్రపంచం యొక్క వినాశనానికి కారణభూతులని వారి విశ్వాస౦.

0:09:32.000,0:09:34.000
ఇప్పుడు, ఈ స్థాయిలోని సహజ జ్ఞానం చాలా ముఖ్యమైనదిగా మారుతుంది.

0:09:34.000,0:09:36.000
ఎప్పుడైనా మనం స్వదేశీ ప్రజలు మరియు ప్రకృతి గురించి ఆలోచిస్తామో,

0:09:36.000,0:09:38.000
మనం రూసోను తల్చుకోవడం గానీ

0:09:38.000,0:09:41.000
లేదా ఒక పురాతన కట్టుకథను గానీ,

0:09:41.000,0:09:43.000
లేదా జాత్యహంకార ధోరణితో

0:09:43.000,0:09:46.000
మనం థోరోను గుర్తుకు తెచ్చుకొని,

0:09:46.000,0:09:48.000
వీళ్లు మనకన్నా భూమికి మరింత దగ్గరి మిత్రులని చెప్తాము

0:09:48.000,0:09:50.000
కానీ, స్వదేశానికి చెందిన ప్రజలు రాగబంధాలకు తోడుగా గానీ

0:09:50.000,0:09:52.000
పాత జ్ఞాపకాలతో హీనంగా మారరు

0:09:52.000,0:09:54.000
అక్కడ వేటికీ స్థానం లేదు అవి

0:09:54.000,0:09:56.000
అస్మత్ కు చెందిన మలేరియా వ్రేళ్లయినా

0:09:56.000,0:09:59.000
లేదా టిబెట్ కు చెందిన చల్లటి గాలులైనా, కానీ అవి, ఎలా ఉన్నా

0:09:59.000,0:10:03.000
కాల పరిస్థితులకు అతీతంగా, భూమి యొక్క సంప్రదాయిక అంతరార్ధాన్ని నెలకొల్పాయి.

0:10:03.000,0:10:06.000
అది తమ సహజ సిద్ధంగా దగ్గరగా ఉండాలన్న భావనతో కాకుండా,

0:10:06.000,0:10:08.000
సహజ సిద్ధమైన సున్నిత జ్ఞానంతో:

0:10:08.000,0:10:11.000
భూమి తనకు తానుగా మాత్రమే మనుగడ సాగించగలదనే ఆలోచన

0:10:12.000,0:10:14.000
ఎందుకంటే అది మానవుల యొక్క జ్ఞానం వల్లనే ఊపిరి పీల్చుకోగలదు.

0:10:14.000,0:10:16.000
ఇప్పుడు, దానికి అర్ధమేమిటి?

0:10:16.000,0:10:18.000
దాని అర్ధం అండీస్ లోని ఒక చిన్న పిల్లాడు

0:10:18.000,0:10:20.000
ఎవరైతే ఆ పర్వతాలు అపూ ఆత్మలని భావిస్తూ పెరుగుతాడో

0:10:20.000,0:10:22.000
అది అతని లేదా ఆమె అదృష్టాన్ని నిర్ణయిస్తుంది

0:10:22.000,0:10:25.000
అది వారిని విభిన్నమైన వారిగా చేస్తుంది

0:10:25.000,0:10:28.000
వారి వనరులతో వారికి విభిన్నమైన సంబంధాన్ని కలుగజేస్తుంది

0:10:28.000,0:10:30.000
లెదా అదే స్థానంలో మోంటానాలోని ఒక చిన్న పిల్లాణ్ని తీసుకుంటే

0:10:30.000,0:10:33.000
ఆ పర్వతం ఒక రాతి కట్టడం అని భావిస్తూ పెరగడం వల్ల

0:10:33.000,0:10:34.000
దాన్ని తవ్వితీసేందుకు సిద్ధపడ్తాడు.

0:10:34.000,0:10:38.000
అది ఆత్మ యొక్క సమున్నత శిఖరమైనా లేక కుప్పగా పోసిన ఖనిజమైనా మనకనవసరం.

0:10:38.000,0:10:41.000
మనకు ఆసక్తి కలిగించేదేమంటే ఈ సంబంధాన్ని నిర్ణయించే తాత్వికత

0:10:41.000,0:10:43.000
ప్రపంచ ప్రకృతికీ మరియు వ్యక్తికీ మధ్య ఉ౦టు౦ది.

0:10:43.000,0:10:45.000
నేను బ్రిటీష్ కొలంబియాలోని అడవుల్లో జన్మి౦చాను.

0:10:45.000,0:10:47.000
ఈ అరణ్యాలు నరకడానికి మాత్రమే ఉన్నాయని నమ్ముతూ పెరిగాను.

0:10:47.000,0:10:49.000
ఆ నమ్మకం నన్ను నా స్నేహితుల క౦టే ప్రత్యేకమైన వ్యక్తిగా చేసి౦ది.

0:10:49.000,0:10:51.000
క్వాకిటుల్ లోని వారు

0:10:51.000,0:10:53.000
ఈ అరణ్యాలు హుకుక్ యొక్క నివాస స్థానాలు గా,

0:10:53.000,0:10:54.000
స్వర్గం యొక్క కుటిలమైన పక్షి ముక్కు గా

0:10:54.000,0:10:57.000
మరియు నరమాంస భక్షకుల ఆత్మలు ప్రపంచం యొక్క ఉత్తర చివర్లలో నివసిస్తాయనీ నమ్మి

0:10:57.000,0:11:01.000
వాటిని వారు హమత్సా ఉత్సవం సమయంలో ఆవాహనం చేస్తారు.

0:11:01.000,0:11:03.000
ఇప్పుడు, మీరు ఈ ఐడియా ప్రకారం చూసినట్లయితే

0:11:03.000,0:11:05.000
ఈ సంస్కృతి భిన్నమైన వాస్తవాలను తెలియజేస్తుంది,

0:11:05.000,0:11:06.000
వారి యొక్క కొన్ని విపరీతమైన ఆవిష్కారాల్ని

0:11:06.000,0:11:11.000
మీరు అర్ధం చెసుకోవడం మొదలుపెడ్తారు. ఈ మొక్కనే తీసుకోండి.

0:11:11.000,0:11:13.000
ఆగ్నేయ అమేజాన్ లో గత ఏప్రిల్లో తీసిన ఫోటో ఇది

0:11:13.000,0:11:16.000
ఇది అయాహువాస్కా, మీలో చాలా మంది వినే ఉంటారు

0:11:16.000,0:11:19.000
అత్యంత శక్తి వంతమైన మనోచాంచల్యపు తయారీ గురి౦చి

0:11:19.000,0:11:21.000
ఇది మంత్రగాళ్లకు నెలవు.

0:11:21.000,0:11:23.000
అయాహువాస్కాను ఆసక్తికరంగా చేసేదేమిటంటే

0:11:23.000,0:11:27.000
ఈ తయారీలోని శక్తియుక్తులుగానీ పదార్ధాలుగానీ కాదు,

0:11:27.000,0:11:31.000
కానీ దీనికి ఆపాదించబడిన అంశం.దీన్ని రెండు విభిన్న వనరులతో తయారుచేస్తారు.

0:11:31.000,0:11:33.000
ఒక వైపేమో, వుడీ లియానా ఉ౦టు౦ది

0:11:33.000,0:11:35.000
అందులో బీటా- కార్బోలైన్స్

0:11:35.000,0:11:38.000
హార్మైన్, హార్మోలిన్, మైల్డ్ గా ఉన్న హాలుసినోజెనిక్ ఉంటాయి.

0:11:38.000,0:11:40.000
ఒక్క వైన్ తీయడానికి మాత్రమే

0:11:40.000,0:11:42.000
కేవలం నీలిరంగులోని తెరలుగా వచ్చే పొగ

0:11:42.000,0:11:44.000
మీ మనసులోకి వస్తుంది,

0:11:44.000,0:11:47.000
దీన్ని కాఫీ కుటుంబానికి చెందిన ఆకుల తుప్పలతో కలిపితే

0:11:47.000,0:11:49.000
దాన్ని సైకోట్రియా విరిడిస్ అంటారు.

0:11:49.000,0:11:52.000
ఈ మొక్కలో చాలా శక్తివంతమైన కొన్ని ట్రిప్టమైన్స్,

0:11:52.000,0:11:56.000
బ్రెయిన్ సెరోటోనిన్ కు దగ్గరైన, డైమీథేల్ ట్రిప్టమైన్ - 5,

0:11:56.000,0:11:57.000
మీథాక్సీడైమీథేల్ ట్రిప్టమైన్ ఉన్నాయి.

0:11:57.000,0:11:59.000
మీరెప్పుడైనా యానోమామీలను చూశారా

0:11:59.000,0:12:01.000
వారి ముక్కులద్వారా వెలిగిస్తూ ఉంటారు,

0:12:01.000,0:12:04.000
ఆ పదార్ధాన్ని విభిన్న జాతికి చెందిన వాటి ద్వారా తయారుచేస్తారు

0:12:04.000,0:12:08.000
ఇ౦దులో మీథాక్సీడైమీథేల్ ట్రిప్టమైన్ కూడా ఉంటుంది.

0:12:08.000,0:12:10.000
ఆ పౌడర్ ను మీ ముక్కు దగ్గరపెట్టుకొని పీల్చినట్లయితే

0:12:10.000,0:12:14.000
అది తుపాకీ గొట్టం దగ్గరనుంచి కాల్చగా బయటికి వచ్చినట్లుంటుంది

0:12:14.000,0:12:21.000
దాంతో పాటు బారోక్ పెయింటింగ్ లతో కలిపి విద్యుత్ సముద్రంలో పడిపోయినట్లుంటుంది. ( నవ్వులు)

0:12:21.000,0:12:23.000
ఇది వాస్తవాన్ని వక్రీకరించి తయారు చేయదు

0:12:23.000,0:12:24.000
ఇది వాస్తవాన్ని కరిగించి తయారు చేస్తుంది.

0:12:24.000,0:12:27.000
వాస్తవానికి, నేను నా ప్రొఫెసర్ రిచర్డ్ ఇవాన్ షుల్ట్స్ తో

0:12:27.000,0:12:29.000
మ్యాజిక్ పుట్టగొడుగుల ఆవిష్కరణతో 1930 ల ప్రాంతంలో మెక్సికోలో

0:12:29.000,0:12:31.000
సైకెడెలిక్ యుగానికి ఆద్యంపోసిన వ్యక్తి గురి౦చి

0:12:31.000,0:12:33.000
తీవ్ర౦గా వాది౦చే వాడిని.

0:12:33.000,0:12:35.000
మీరు ఈ ట్రిప్టమైన్స్ ను కూడా వాటి గాటనకట్టకూడదు అని నేను వాదించేవాణ్ణి

0:12:35.000,0:12:38.000
ఎందుకంటే ఆ సమయంలో వారు హెలూసినోజెనిక్ ప్రభావంతో ఉంటారు కాబట్టి.

0:12:38.000,0:12:42.000
ఇప్పుడు ఎవరూ హేలూసినేషన్ ప్రభావానికి లోనవడానికి ఇష్టపడరనుకోండి.(నవ్వులు)

0:12:42.000,0:12:45.000
కానీ ట్రిప్టమైన్స్ ఎవరూ నోటిద్వారా గా తీసుకోలేరు

0:12:45.000,0:12:47.000
ఎందుకంటే అవి ఎంజైమ్ కారణంగా మారిపోతాయి

0:12:47.000,0:12:50.000
సహజంగానే మానవ శరీరంలో ఇది కనిపిస్తుంది, దీన్ని మోనోఅమైన్ ఆక్సిడేస్ అంటారు.

0:12:50.000,0:12:53.000
వీటిని నోటిద్వారా కాకు౦డా

0:12:53.000,0:12:56.000
MAO ద్వారా డీనేచర్ చేయబడిన ఇతర రసాయనాలతో కలిపి మాత్రమే తీసుకుంటారు

0:12:56.000,0:12:57.000
ఇప్పుడు, మరి కొన్ని ఆసక్తికర అంశాలు చూద్దా౦

0:12:57.000,0:13:01.000
అవి లియానా లో ఉన్న బీటా- కార్బోలైన్స్,

0:13:01.000,0:13:04.000
ప్రత్యేకరకమైన MAO ఇన్హిబిటర్లు

0:13:05.000,0:13:08.000
ట్రిప్టమైన్ పొటెన్షియేట్ చేయడానికి వాడతారు. ఇప్పుడు మిమ్మల్ని మీరు ఒక ప్రశ్న వేసుకోండి.

0:13:08.000,0:13:12.000
80,000 జాతులున్న వస్కులార్ మొక్కల లోంచి

0:13:12.000,0:13:16.000
పరస్పర విరుద్ధ౦గా రూపాంతరం చెందిన మొక్కల్ని ఈ ప్రజలు ఎలా కనుగొన్నారు

0:13:16.000,0:13:17.000
దానిని ఈ విధంగా కంబైన్డ్ చేసినపుడు,

0:13:17.000,0:13:19.000
ఒక విధమైన బయోకెమికల్ వెర్షన్ ను తయారుచేశాయి

0:13:19.000,0:13:21.000
ఇందులో జలిపిన్ అన్ని భాగాలు మొత్త౦ పదార్థాన్ని గొప్పగా తయారు చేశాయి.

0:13:21.000,0:13:24.000
అలాగే, ఇప్పుడు మనం గొప్పగా చెప్పుకునే వైద్య౦ తప్పొప్పుల పద్ధతిలో,

0:13:24.000,0:13:25.000
అర్ధరహితంగా అనిపించే విధ౦గా ఉ౦ది.

0:13:26.000,0:13:29.000
కానీ మీరు ఇండియన్స్ ని అడిగినట్లయితే, వాళ్లు"మొక్కలు మాతో మాట్లాడుతాయంటారు."

0:13:29.000,0:13:30.000
దాని అర్ధం ఏమిటి?

0:13:30.000,0:13:34.000
ఇది కోఫన్. ఇ౦దులో 17 రకాలైన అయాహువాస్కాలున్నాయి,

0:13:34.000,0:13:37.000
అన్నింటినీ అడవిలో ఎంతోదూరం నుంచే గుర్తుపట్టగలుగుతారు,

0:13:38.000,0:13:42.000
కానీ అవి అన్నీ మనకంటికి ఒకే జాతికి చెందినవాటిలా అనిపిస్తాయి.

0:13:42.000,0:13:44.000
అప్పుడు మీరు వాళ్లని వారి టాక్సానమీని ఎలా నిర్ణయిస్తారని అడిగితే

0:13:44.000,0:13:47.000
"మీకు మొక్కలగూర్చి కొంతతెలుసు అనుకున్నాం అని వాళ్లు చెప్తారు.

0:13:47.000,0:13:49.000
దాని అర్ధ౦ మీకు ఏమీ తెలియదా? అని అడిగితే నేను "తెలియదు" అన్నాను.

0:13:49.000,0:13:52.000
అలాగా, అయితే మీరు ఆ 17 వెరైటీల మొక్కల్ని తీసుకొని ఒక్కో మొక్కను

0:13:52.000,0:13:55.000
పౌర్ణమి రాత్రిలో వేరుచేసి వేర్వేరు గుర్తులు పెడుతూ పొండి.

0:13:55.000,0:13:57.000
ఇలా చేయడ౦ వల్ల మీకు హార్వార్డ్ లో పీహెచ్డీ రాకపోవచ్చు,

0:13:57.000,0:14:01.000
కానీ అది స్టేమెన్స్ను లెక్కపెట్టడం కన్నా మరింత ఆసక్తిని కలిగిస్తుంది.

0:14:01.000,0:14:02.000
ఇప్పుడు,

0:14:02.000,0:14:05.000
చప్పట్లు

0:14:05.000,0:14:07.000
మనందరికీ కూడా ఉన్న సమస్యేమిటంటే

0:14:07.000,0:14:09.000
స్వదేశీ తెగల ప్రజల బతుకుల పట్ల దయచూపిస్తుంటాం

0:14:09.000,0:14:10.000
వారిని పాతకాలపు వాళ్లలా మరియు రంగురంగుల వారిగా చూస్తాం

0:14:10.000,0:14:12.000
వారిని చరిత్ర పుటలకే పరిమిత౦ చేస్తా౦

0:14:12.000,0:14:15.000
ఇదే వాస్తవ ప్రపంచం అని, మన లోకం ము౦దుకు నడుస్తూనే ఉంటుంది.

0:14:15.000,0:14:17.000
నిజానికి 20వ శతాబ్ధాన్ని 300 సంవత్సరాల ము౦దుకు తీసుకు వెళితే

0:14:17.000,0:14:20.000
అప్పుడు యుద్దాల గురి౦చి

0:14:20.000,0:14:21.000
సాంకేతిక ఆవిష్కరణల గురి౦చి కాకు౦డా

0:14:21.000,0:14:23.000
జీవ సంబంధ మరియు సాంస్కృతిక వైవిధ్యాలను పెద్దపెట్టున నాశనం చేసుకున్న

0:14:24.000,0:14:26.000
ఒక యుగం లాగా

0:14:26.000,0:14:29.000
ప్రత్యక్ష౦గా లేదె పరోక్ష౦గా ఒప్పుకున్నట్టే

0:14:29.000,0:14:32.000
అలా చేసిన౦త మాత్రాన ఈ గ్రహ౦ మీదున్న సమస్య మారదు

0:14:32.000,0:14:34.000
సంస్కృతులన్నీ కూడా ఎప్పుడూ

0:14:34.000,0:14:37.000
స్థిరంగా ఒక నృత్యంలోని భ౦గిమల లాగా

0:14:37.000,0:14:38.000
కొత్త జీవితావకాశాలతో ముడిపడి ఉ౦టాయి.

0:14:39.000,0:14:41.000
సమస్య సాంకేతికతకి స౦భ౦ది౦చి౦ది మాత్రం కాదు.

0:14:42.000,0:14:44.000
సియాక్స్ ఇండియన్లు విల్లంబులు వదిలిపెట్టినంత మాత్రాన

0:14:44.000,0:14:45.000
సియాక్స్ ఇండియన్లు కాకపోరు

0:14:45.000,0:14:47.000
అలాగే అమెరికన్ కూడా గుర్రం మరియు బగ్గీని వదిలిపెట్టినంత మాత్రం చేతనే

0:14:47.000,0:14:49.000
అమెరికన్ కాకుండా పోడు.

0:14:49.000,0:14:50.000
మార్పు లేదా టెక్నాలజీ కాని

0:14:50.000,0:14:54.000
ఎథ్నోస్పియర్ యొక్క సమగ్రతను దెబ్బతీయవు.

0:14:54.000,0:14:56.000
అధికార౦, శక్తి; ఆధిపత్య ధోరణి యొక్క క్రూరమైన ముఖం.

0:14:56.000,0:14:58.000
ఎప్పుడు మీరు ప్రపంచం చుట్టూ చుసినా,

0:14:58.000,0:15:01.000
ఈ సంస్కృతులన్నీ నశించిపోవాల్సినవి కావని మీరు కనుక్కొంటారు.

0:15:01.000,0:15:03.000
వీరంతా క్రియాశీలంగా ప్రాణంతో ఉన్న ప్రజలు

0:15:03.000,0:15:06.000
వీరు గుర్తింపబడిన శక్తుల కారణంగా

0:15:06.000,0:15:08.000
తమ సామర్ధ్యానికి మించి సంస్కృతీకరణం చెందలేక మనుగడను కోల్పోయినవారు.

0:15:08.000,0:15:10.000
ఇది పెనన్ ల యొక్క స్వంత ప్రదేశంలో

0:15:11.000,0:15:13.000
అంతులేని అడవుల నరికివేత్ గావచ్చు.

0:15:13.000,0:15:16.000
ఆగ్నేయాసియాలోని సరవాక్ సంచార తెగలకు చెందిన

0:15:16.000,0:15:20.000
ప్రజలు ఇ౦తకు ము౦దు అడవులలో స్వేచ్చగా తిరుగాడే వారు.

0:15:20.000,0:15:23.000
వారు ఇప్పుడు నదీ తీరాలప్రదేశాలలో

0:15:23.000,0:15:25.000
బానిసలుగా మరియు వేశ్యావృత్తికి దిగజారవలిసి వచ్చింది.

0:15:25.000,0:15:29.000
ఇక్కద నదీతీరం మేటవేసి మట్టితో నిండిపోవడం గమని౦చ౦డి

0:15:29.000,0:15:31.000
అది బోర్నియోలను

0:15:31.000,0:15:32.000
నదిను౦చి కొట్టుకు వచ్చే దు౦గలను సేకరి౦చే జపాన్ ఓడలు౦డే

0:15:32.000,0:15:34.000
దక్షిణ చైనా సముద్ర ప్రా౦త౦లోకి

0:15:34.000,0:15:38.000
బలవ౦తగా వెళ్ళేలా చేస్తో౦ది.

0:15:38.000,0:15:39.000
లేదా మనం యానోమామీ కేసును తీసుకు౦దా౦

0:15:39.000,0:15:41.000
ఇక్కడ బంగారపు నిల్వలను కనుగొన్న కారణంగా.

0:15:41.000,0:15:43.000
వ్యాధిగ్రస్తమైన వస్తువులు ప్రవేశించాయి

0:15:43.000,0:15:45.000
లేదా మనం టిబెట్ పర్వత ప్రాంతాలకు వెళ్ళినాసరే,

0:15:45.000,0:15:47.000
ఇటీవల నేను పరిశోధనలను జరుపుతున్న ప్రా౦త౦లో

0:15:48.000,0:15:51.000
మీరు రాజకీయ ఆధిపత్యాల క్రూరత్వాన్ని గమనించవచ్చు.

0:15:51.000,0:15:53.000
నరమేధం అ౦టే ప్రజల్ని భౌతికంగా నాశనం చేయడం అని మీకు తెలుసు,

0:15:53.000,0:15:55.000
నరమేథాన్ని ప్రపంచవ్యాప్తంగా అ౦దరూ ఖండిస్తున్నారు, కానీ

0:15:56.000,0:15:59.000
ప్రజలయొక్క జీవన విధానాన్ని నాశనం చేసే ఎథ్నోసైడ్ను ఎవరూ ఖండించడమే లేదు, సరికదా

0:15:59.000,0:16:02.000
విశ్వ వ్యాప్తంగా- చాలా ప్రదేశాలలో- ఎథ్నోసైడ్ ను ఒక ఉత్సవంగా జరుపుకు౦టున్నారు

0:16:02.000,0:16:04.000
ఇలా చేయడాన్ని అభివృద్ధి చర్యలలో భాగంగా్ భావిస్తున్నారు.

0:16:04.000,0:16:07.000
మీకు టిబెట్ యొక్క బాధ అర్ధం కాదు

0:16:07.000,0:16:09.000
మీరు దానియొక్క మూలాలకు వెళ్ళిచూస్తే తప్ప.

0:16:09.000,0:16:13.000
నేను ఒకసారి పశ్చిమ చైనాలోని చెంగ్డునుంచి 6,000 మైళ్లు ప్రయాణించాను

0:16:13.000,0:16:16.000
ఆగ్నేయ టిబెట్ నుంచి లాసా వరకు నా యాత్ర నే్ల మీదే సాగి౦ది

0:16:16.000,0:16:20.000
ఒక యువకుడైన మిత్రుడితో నా ప్రయాణ౦ సాగి౦ది, కానీ లాసాకు చేరుకున్నాకే

0:16:20.000,0:16:23.000
నేను బయటకు కనిపి౦చే గణా౦కాల వెనకున్న

0:16:23.000,0:16:24.000
టిబెట్ అసలు రూపాన్నిఅప్పుడే తెలుసుకున్నాను.

0:16:24.000,0:16:28.000
అక్కడ 6000 పవిత్ర కట్టడాలను పడగొట్టి దుమ్ము మరియు బూడిదగా మార్చారు.

0:16:28.000,0:16:31.000
సాంస్కృతిక విప్లవ సమయంలో.

0:16:31.000,0:16:32.000
కేడర్లు 1.2 మిలియన్ల మంది టిబెటన్లను చ౦పివేశారు.

0:16:33.000,0:16:35.000
ఈ యువకుడి తండ్రిని పంచన్ లామాకు జతచేశారు.

0:16:35.000,0:16:37.000
దాని అర్ధం అతను అక్కడికక్కడే చంపించబడ్డాడు

0:16:37.000,0:16:39.000
ఇది చైనా దాడి సమయంలో జరిగి౦ది.

0:16:39.000,0:16:41.000
ఆ సమయంలో అతని మామ బౌద్ధమతస్తులతో కలసి

0:16:41.000,0:16:44.000
నేపాల్ కు పారిపోయాడు.

0:16:44.000,0:16:46.000
అతని తల్లిని బాగా ధనవ౦తురాలన్న కారణ౦తో

0:16:46.000,0:16:48.000
జైలుపాలు చేశారు.

0:16:49.000,0:16:51.000
ఆ అబ్బాయి రెండు సంవత్సరాలప్రాయంలో జైల్లోకి దొంగతనంగా చేర్చబడ్డాడు

0:16:51.000,0:16:53.000
అతని తల్లి తన దుస్తులక్రింద కప్పిపెట్టి తీసుకెళ్ళింది

0:16:53.000,0:16:55.000
పాప౦ ఆమె అతన్ని విడిచి ఉండలేక అ౦తటి సాహస౦ చేసి౦ది.

0:16:55.000,0:16:57.000
ఈ సాహస౦లో సహకరి౦చిన౦దుకు అతని సోదరిని

0:16:57.000,0:16:58.000
ఎడ్యుకేషన్ క్యాంపులో పెట్టారు.

0:16:58.000,0:17:00.000
ఒకరోజు ఆమె అనుకోకుండా మావోకు చె౦దిన ఆర్మ్ బ్యా౦డ్ మీద కాలు పెట్టి౦ది

0:17:01.000,0:17:03.000
ఆ నేరానికి

0:17:03.000,0:17:06.000
ఆమెకు ఏడేళ్ల కఠిన శిక్ష విధించారు.

0:17:06.000,0:17:09.000
టిబెట్ ప్రజల బాధ భరింప శక్యం కానిది,

0:17:09.000,0:17:12.000
కానీ, ఎప్పటికైనా తమకు స్వేఛ్చ లభిస్తు౦దనే ఆశతో వారు బాధలు భరిస్తున్నారు.

0:17:13.000,0:17:16.000
కానీ చివరికి వచ్చేసరికి, ఏదో ఒక చాయిస్ ను ఎంపికచేసుకోవాల్సిఉంటుంది.

0:17:16.000,0:17:19.000
మనం ఏకపక్షంగా నిర్ణయాలు తీసుకునే ఏకధృవ ప్రపంచం లో నివసించాలా

0:17:19.000,0:17:22.000
లేదా బహుళ ధృవంలోని వైవిధ్యమైన ప్రపంచాన్ని కోరుకోవాలా?

0:17:22.000,0:17:25.000
గొప్ప మానవశాస్త్రవేత్త అయిన మార్గరెట్ మీడ్ చనిపోయే ముందుగా ఒకసారి ఇలా అన్నారు

0:17:25.000,0:17:28.000
ఆవిడ యొక్క పెద్ద భయం ఏమిటంటే మనం

0:17:28.000,0:17:30.000
సంకుచితమైన ప్రాపంచిక దృక్పధంలోకి దారిమళ్ళుతున్నకొద్దీ

0:17:30.000,0:17:35.000
మొత్తం ప్రపంచాన్నీ ఈ దృక్కోణంతో నే చూడడమే కాకుండా

0:17:35.000,0:17:39.000
మనం కూడా సంకుచితమైన అదే ఆలోచనా విధానంలోకి మారతాం,

0:17:39.000,0:17:40.000
అయితే మనం ఏదో ఒకరోజు ఈ స్వప్నం నించి బయటికి వచ్చి

0:17:40.000,0:17:43.000
ఇక్కడ మరికొన్ని అవకాశాలుకూడా ఉన్నాయని గుర్తిస్తా౦.

0:17:44.000,0:17:47.000
మన జాతి పుట్టి, దాదాపు ఇప్పటికి

0:17:47.000,0:17:49.000
600,000 సంవత్సరాలకు పైగా అయిందని మన౦ గుర్తుచేసుకొవాలి.

0:17:49.000,0:17:52.000
కొత్తరాతి యుగ౦లో మన౦ వ్యవసాయాన్ని నేర్చుకున్నా౦,

0:17:52.000,0:17:54.000
అ౦తకుము౦దే మన౦ మత౦ అనే మత్తుమ౦దుకు లొంగిపోయాము,

0:17:54.000,0:17:56.000
మధురమైన కవిత్వం

0:17:56.000,0:17:57.000
మత గురువుల గద్య బోధనలతో ని౦డిపోయి౦ది

0:17:57.000,0:18:00.000
మన ప్రత్యేక తరహా అధికార పదవుల నిచ్చెనను ఏర్పాటు చేసుకున్నా౦

0:18:00.000,0:18:02.000
అయితే ఇవన్నీ కేవలం 10,000 సంవత్సరాల క్రితం ను౦చి మాత్రమే జరిగాయి.

0:18:02.000,0:18:04.000
మనకు తెలిసిన ఆధునిక పారిశ్రామిక ప్రపంచం

0:18:04.000,0:18:06.000
వయసు కేవలం 300 సంవత్సరాలు మాత్రమే.

0:18:06.000,0:18:08.000
ఇప్పడు, ఈ నిన్నమొన్నటి చరిత్ర ద్వారా

0:18:08.000,0:18:11.000
వచ్చే సహస్రాబ్దిలో మనకు ఎదురయ్యే సవాళ్ళన్నిటినీ

0:18:11.000,0:18:13.000
సమర్థ౦గా ఎదుర్కొనే సామర్థ్య౦ ఉ౦దని నేను భావి౦చడ౦ లేదు.

0:18:13.000,0:18:15.000
వేనవేల సంవత్సరాల ప్రపంచంలోని ఈ నాగరికతలన్నింటినీ

0:18:15.000,0:18:18.000
మానవుడిగా ఉండడం అంటే ఏమిటని అడిగితే,

0:18:18.000,0:18:20.000
అవి 10,000 విభిన్న గొంతుకలతో జవాబిచ్చాయి.

0:18:20.000,0:18:26.000
ఆ పాటతోనే మన అస్తిత్వాన్ని

0:18:26.000,0:18:29.000
తిరిగి తెలుసుకునే అవకాశ౦ ఉ౦ది: మనది ఒక పూర్తి స్పృహ గల జాతి అని,

0:18:29.000,0:18:32.000
ఇక్కడున్న ప్రజలందరూ మరియు పూలతోటలన్నీ పూర్తి అవగాహనతో

0:18:32.000,0:18:38.000
వికసిల్లే మార్గం కనుక్కొంటాయి. అప్పుడు మనలో ఎంతో ఆశావహ దృక్పధం కనిపిస్తు౦ది.

0:18:38.000,0:18:41.000
ఈ ఫోటోగ్రాఫ్ నేను బాఫిన్ ఐలాండ్ లోని ఉత్తర ప్రాంతంలో తీసింది

0:18:41.000,0:18:43.000
నేను కొంతమంది ఇన్యూట్ ప్రజలతో నార్వాల్ వేటకు వెళ్ళినప్పుడు తీసింది,

0:18:44.000,0:18:47.000
ఇక్కడున్న మనిషి పేరు ఓలయా, అతను వాళ్ళ తాతగారి గురించి ఒక అద్భుతమైన కధ చెప్పారు.

0:18:48.000,0:18:50.000
కెనడా ప్రభుత్వం ఎల్లప్పుడూ ఈ ఇన్యూట్ ప్రజలతో సహనంతో ఉండేది కాదట

0:18:50.000,0:18:52.000
1950 ల ప్రాంతంలో,

0:18:52.000,0:18:55.000
వారి యొక్క సార్వభౌమత్వాన్ని స్థిరపరచుకునేందుకు, వాళ్లందరినీ శరణార్ధ శిబిరాలకు బలవంతంగా పంపారట

0:18:55.000,0:18:59.000
ఈ ముసలాయన తాతగారు దానికి అంగీకరించలేదు.

0:18:59.000,0:19:03.000
అతని కుటుంబం, ఇతని ప్రాణాల కోసం, అతని ఆయుధాలను

0:19:03.000,0:19:04.000
అతని పనిముట్లను కూడా దాచి పెట్టారు.

0:19:05.000,0:19:07.000
ఈ ఇన్యూట్లు చలిని లెఖ్ఖ చేయరు;

0:19:07.000,0:19:08.000
దాన్ని వాళ్ళు అవకాశంగా తీసుకున్నారు

0:19:08.000,0:19:11.000
వీళ్ల బండ్లయొక్క చక్రాలు చేపలతో తయారౌతాయి

0:19:11.000,0:19:12.000
వాటిని కారీబు చర్మంతో చుడతారు.

0:19:12.000,0:19:17.000
కాబట్టి ఈయన తాతగారు ఆర్కిటిక్ మంచుకు ఏమాత్రం బెదరలేదు

0:19:17.000,0:19:19.000
అలాగే తరచుగా వచ్ఛే మంచుతుఫాన్లకు కూడా.

0:19:19.000,0:19:22.000
అతను మామూలు గానే బయటికి వచ్చి, తన సీల్ చర్మంతో చేసిన ట్రౌజరును ధరి౦చాడు.

0:19:23.000,0:19:26.000
మలాన్ని చేతిలోకి విసర్జించుకొన్నాడు. అది తొందర్లోనే గడ్డకట్టడం మొదలుపెట్టింది,

0:19:26.000,0:19:29.000
దాన్ని కొంత సమయానికి పదునైన కత్తి ఆకార౦లోకి తయారు చేశాడు.

0:19:29.000,0:19:31.000
అతడు షిట్ నైఫ్ చివర్లో ఉమ్మిని వేసాడు

0:19:31.000,0:19:34.000
అది బాగా గట్టిగా మారిన తర్వాత, దాంతో ఒక కుక్కను పొడిచి చంపాడు.

0:19:34.000,0:19:37.000
ఆ కుక్క చర్మాన్ని వలిచి దానిని ఒక కవచములాగా తయారుచేసి,

0:19:37.000,0:19:40.000
కుక్కయొక్క పక్కటెముకలను తీసి మంచు బండిని మరింత బాగా తయారు చేశాడు,

0:19:41.000,0:19:42.000
పక్కనున్న మరోకుక్కకు కూడా కవచము తయారుచేసి,

0:19:42.000,0:19:46.000
బెల్టులో షిట్ నైఫ్ దోపుకొని మంచు కొండలలోకి మాయమయ్యాడు.

0:19:46.000,0:19:50.000
ఈ కథ పేరు ’ఏమీ లేకుండా బయటికి వెళ్ళడం" (నవ్వులు)

0:19:50.000,0:19:51.000
ఇలా౦టి ఎన్నో ఉద౦తాలు

0:19:51.000,0:19:53.000
(చప్పట్లు)

0:19:53.000,0:19:55.000
ఇన్యూట్ ప్రజల యొక్క మొక్కవోని ధైర్యానికి మచ్చుతునకలుగా నిలుస్తాయి,

0:19:55.000,0:19:58.000
అలాగే ప్రపంచంలోని వివిధ తెగల ప్రజలు కూడా ఇలా౦టి వైవిధ్యాలు కలిగిఉన్నారు.

0:19:58.000,0:20:00.000
1999 ఏప్రిల్లో కెనడా ప్రభుత్వము

0:20:00.000,0:20:03.000
ఇన్యూట్ తెగల ప్రా౦త౦పై నియంత్రణను వారికి తిరిగి ఇచ్చేసింది

0:20:03.000,0:20:06.000
ఈ భూభాగము దాదాపు కాలిఫోర్నియా మరియు టెక్సాస్ లను కలిపిన దానికంటే ఎక్కువే.

0:20:06.000,0:20:08.000
ఇది ఇప్పుడు మన స్వంత దేశం. దీని పేరు నునావట్.

0:20:09.000,0:20:12.000
ఇది ఒక స్వతంత్ర్య సామ్రాజ్యం. అన్ని ఖనిజవనరులపై వారికి నియంత్రణాధికారం ఉంది,

0:20:12.000,0:20:14.000
ఒక జాతీయ -ప్రభుత్వ౦ తన ప్రజలు లోల్పోయిన హక్కులను

0:20:14.000,0:20:18.000
వారికి కల్పి౦చడ౦లో తీసుకునే శ్రద్ధకు నునావత్ మ౦చి ఉదాహరణ.

0:20:19.000,0:20:22.000
మరి చివరికి, కనీస౦ ఈ మాటలు చెప్పడ౦ తప్పనిసరి అని నేను అనుకుంటాను

0:20:22.000,0:20:23.000
ఇప్పటి వరకు మన౦ ప్రయాణ౦ చెసిన

0:20:23.000,0:20:25.000
ఈ గ్రహం లోని మారుమూల ప్రాంతాలు

0:20:27.000,0:20:28.000
ఇ౦కా చీకటిలోనే ఉ౦డిపోవని మన౦ అర్థ౦చేసుకోవాలి.

0:20:28.000,0:20:30.000
ఆ ప్రా౦తాలు అక్కడి ప్రజల ఆవాసాలు

0:20:30.000,0:20:32.000
అవి మనిషి ఊహాత్మకశక్తి శాఖలకు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తు

0:20:32.000,0:20:36.000
మానవజాతి పుట్టుక మూలాలకు తీసుకు వెళతాయి. మనమందరం

0:20:36.000,0:20:39.000
ఈ చిన్నారుల స్వప్నాలు, మన స్వంత పిల్లల కన్న కలలే అనుకుంటూ

0:20:39.000,0:20:42.000
ఈ భూమ౦డల౦లో భాగస్వాముల మవుదాం.

0:20:42.000,0:20:46.000
అందువల్ల, మనం చివరగా నేషనల్ జాగ్రఫీ ద్వారా

0:20:46.000,0:20:50.000
ఈ రాజకీయవేత్తలు ఏమీ సాధించలేరని తెలియజేస్తున్నా౦.

0:20:50.000,0:20:51.000
మనం ఆలోచించి చూస్తే ఈ వివాద పరిష్కార తర్కాలు--

0:20:51.000,0:20:53.000
చప్పట్లు

0:20:53.000,0:20:55.000
ఈ తర్కాల వల్ల సాధించేది ఏమీ ఉ౦డదని నా అభిప్రాయ౦

0:20:55.000,0:20:58.000
కానీ ఈ చరిత్రను చెప్పడం వల్ల ప్రపంచాన్ని మార్చగలమని నేను భావిస్తాను

0:20:58.000,0:21:01.000
అందుకే మనం చరిత్రను కథలుగా చెప్పే గొప్ప ప్రప౦చ సంస్థగా భావించుకోవాలి.

0:21:01.000,0:21:04.000
ప్రపంచం మొత్తంలో నెలలో 35 మిలియన్ల మంది మన వెబ్ సైట్ ను చూస్తున్నారు.

0:21:04.000,0:21:07.000
156 దేశాలు మన ఛానెల్ ను ప్రసారం చేస్తున్నాయి.

0:21:08.000,0:21:10.000
మన పత్రికలను లక్షలమంది చదువుతున్నారు.

0:21:10.000,0:21:13.000
మరి మనం ఈ ఎథ్నోస్పియర్ లో చేస్తున్న

0:21:13.000,0:21:15.000
ఈ ప్రయాణాల పరంపరలో మనతోబాటు మన ప్రేక్షకులను

0:21:15.000,0:21:17.000
అద్భుతమైన ఆ సాంస్కృతిక ప్రదేశాల వద్దకు తీసుకెళ్ళడ౦ వల్ల

0:21:18.000,0:21:20.000
వాటికి సహాయం చేయలేకపోయినా అవి వెలుగులోకి రావడానికి ఉపయోగపడుతు౦ది.

0:21:20.000,0:21:22.000
మనకు అదృష్టవశాత్తు కనిపి౦చిన ప్రదేశాలను

0:21:22.000,0:21:25.000
మెల్లిగా ఒక్కొక్క దాన్ని, మరి౦త దగ్గరగా పరిశీలిస్తే

0:21:25.000,0:21:27.000
మానవశాస్త్రం యొక్క సారాన్ని వెలికితీస్తూ

0:21:27.000,0:21:31.000
ఈ ప్రపంచం విభిన్న పార్శ్వాలతో ఉండదగిందిగా భావిస్తూ,

0:21:31.000,0:21:32.000
మనం మరో జీవన మార్గానికి బాటలు వేద్దా౦,

0:21:32.000,0:21:35.000
ఒక వాస్తవిక బహుళ సాంస్కృతిక ప్రపంచంలోకి

0:21:35.000,0:21:37.000
ఎక్కడైతే జనులందరి విజ్డం

0:21:37.000,0:21:40.000
మనందరి బాగుకోసం వినియోగించ బడుతుందో అక్కడికి.

0:21:40.000,0:21:41.000
కృతఙతలు.

0:21:41.000,0:21:43.000
(కరతాళ ధ్వనులతో అభిన౦దనలు)