0:00:15.108,0:00:19.085 Tại sao những trạm xăng luôn ở kề bên nhau 0:00:19.109,0:00:21.815 Và đôi khi lái xe cả dặm [br]mà chẳng tìm được quán cafe nào 0:00:21.839,0:00:24.143 để rồi thấy ba bốn cái một lúc[br]ở một góc đường 0:00:24.167,0:00:27.051 Tại sao những tiệm tạp hóa, sửa xe[br]và cả những nhà hàng 0:00:27.075,0:00:28.718 hay tụ họp với nhau thành một khu 0:00:28.742,0:00:31.901 thay vì rải đều[br]trên một địa bàn dân cư 0:00:31.925,0:00:33.456 Trong khi có khá nhiều các lý do 0:00:33.480,0:00:36.164 ảnh hưởng đến quyết định[br]đặt địa điểm kinh doanh của bạn 0:00:36.188,0:00:39.796 hiện tượng kể trên có thể giải thích[br]bằng một câu chuyện đơn giản 0:00:39.820,0:00:42.292 Hotelling's Model of Spatial Competition[br](Mô hình Ganh đua vị trí của Hotelling) 0:00:43.121,0:00:45.217 Hãy tưởng tượng bạn[br]bán kem trên bờ biển 0:00:45.241,0:00:48.051 Bãi biển của bạn dài một dặm[br]không ai cạnh tranh với bạn 0:00:48.075,0:00:51.269 Bạn sẽ để xe kem ở đâu[br]để bán được nhiều kem nhất? 0:00:51.293,0:00:52.368 Ngay chính giữa. 0:00:52.392,0:00:55.418 Đi bộ nửa dặm có thể vẫn quá xa[br]đối với một số người 0:00:55.442,0:00:56.741 ở hai đầu của bãi 0:00:56.765,0:00:59.770 nhưng dù sao xe kem của bạn[br]đã bán được nhiều người nhất có thể 0:00:59.794,0:01:01.118 Một ngày, khi bạn bắt đầu 0:01:01.142,0:01:03.522 anh họ Teddy của bạn cũng ở đó 0:01:03.546,0:01:04.900 với xe kem riêng của anh ấy 0:01:04.925,0:01:06.317 Thực tế, anh ta bán 0:01:06.341,0:01:08.516 loại kem giống hệt bạn 0:01:08.540,0:01:10.793 Bạn đồng ý chia bãi làm hai 0:01:10.817,0:01:13.634 Và để đảm bảo các khách hàng[br]không phải đi bộ quá xa 0:01:13.658,0:01:16.572 Bạn đặt xe kem 1/4 dặm [br]về phía nam trung tâm bãi 0:01:16.596,0:01:18.412 ngay chính giữa lãnh thổ của bạn 0:01:18.436,0:01:20.751 Teddy đặt 1/4 dặm về phía bắc[br]của trung tâm bãi 0:01:20.775,0:01:22.768 ngay chính giữa lãnh thổ của Teddy 0:01:22.792,0:01:25.935 Với thỏa thuận này, mọi người ở phía nam[br]của bạn sẽ mua kem của bạn 0:01:25.959,0:01:29.489 Những người bắc Teddy sẽ mua từ anh ấy[br]và một nửa số người còn lại ở giữa 0:01:29.513,0:01:31.172 sẽ đi đến xe kem gần hơn 0:01:31.196,0:01:33.751 Không ai phải đi hơn 1/4 dặm 0:01:33.775,0:01:36.653 và mỗi xe bán cho một nửa [br]số người trên bãi biển 0:01:36.677,0:01:40.836 Trong lý thuyết trò chơi (Game theory),[br]đây là giải pháp tối ưu cho xã hội 0:01:40.860,0:01:44.352 Nó giảm đến mức thấp nhất[br]quãng đường tối đa khách hàng phải đi 0:01:44.376,0:01:46.352 để đến một xe kem 0:01:46.376,0:01:48.235 Ngày tiếp theo, khi bạn đến 0:01:48.259,0:01:51.034 Teedy lại đặt xe ngay chính giữa bãi 0:01:51.058,0:01:54.301 Bạn thì về lại vị trí cũ[br]1/4 dặm phía nam điểm giữa 0:01:54.325,0:01:57.069 và có được 25% lượng khách,[br]những người phía nam bạn 0:01:57.093,0:02:00.635 Teddy vẫn có được toàn bộ khách [br]phía bắc anh ấy 0:02:00.659,0:02:04.702 nhưng bây giờ còn giành nửa [br]25% ở giữa hai người 0:02:04.726,0:02:07.584 Ngày thứ ba của chiến tranh kem[br]bạn đến sớm 0:02:07.608,0:02:10.167 và đặt xe ngay giữa lãnh thổ [br]phía bắc của Teddy 0:02:10.191,0:02:13.632 nghĩ rằng mình sẽ giành được 75% [br]người tắm biển phía nam 0:02:13.656,0:02:17.026 làm cho ông anh họ chỉ bán được 25%[br]số người còn lại về phái bắc 0:02:17.050,0:02:20.520 Teddy đến, anh ấy đặt xe[br]ngay cạnh bạn về phía nam 0:02:20.544,0:02:22.451 lấy đi toàn bộ khách hàng phía nam 0:02:22.475,0:02:25.259 và để cho bạn số ít khách[br]về phia bắc 0:02:25.283,0:02:29.336 Không chịu thua, bạn dời xe 10 bước[br]phía nam Teddy để đoạt lại khách hàng 0:02:29.360,0:02:32.836 Giờ nghỉ trưa, Teddy dời 10 bước[br]về phía nam bạn 0:02:32.860,0:02:36.535 và lần nữa. giành lại toàn bộ khách hàng[br]về phía đầu kia của bãi 0:02:36.559,0:02:38.134 Suốt ngày hôm đó 0:02:38.158,0:02:40.417 cả hai xe cứ lần lượt dời về phía nam 0:02:40.441,0:02:42.836 để tiếp cận phần đa số người mua 0:02:42.860,0:02:45.860 cho đến khi cả hai ở ngay chính giữa bãi 0:02:45.884,0:02:49.719 tựa lưng vào nhau, bán cho 50% khách [br]phía mình 0:02:49.743,0:02:51.935 Lúc này, bạn và ông anh họ[br]đối thủ cạnh tranh 0:02:51.959,0:02:54.951 đã đạt trạng thái Cân bằng Nash [br](Nash Equilibrium) của lý thuyết trò chơi 0:02:54.975,0:02:57.774 khi mà không ai còn có thể cải thiện[br]kết quả của họ nữa 0:02:57.798,0:02:59.937 nếu chệch đi chiến lược hiện tại 0:02:59.961,0:03:01.398 Chiến lược ban đầu của bạn 0:03:01.422,0:03:04.446 khi mỗi người 1/4 dặm[br]từ giữa bãi 0:03:04.470,0:03:07.086 không bền vững, bởi vì nó[br]không phải cân bằng Nash 0:03:07.110,0:03:10.936 Cả hai đều không thể dời về phía người kia[br]để bán được nhiều kem hơn nữa 0:03:10.960,0:03:13.246 Khi mà cả hai đã đều ở chình giữa bãi 0:03:13.270,0:03:16.902 bạn không thể dời vị trí để[br]gần hơn những khách hàng ở xa 0:03:16.926,0:03:19.212 mà không làm giảm đi[br]những khách hàng hiện tại 0:03:19.236,0:03:22.568 Tuy nhiên, bạn cũng đã đánh mất[br]giải pháp tối ưu cho xã hội 0:03:22.592,0:03:24.592 khi mà khách hàng ở hai đầu 0:03:24.616,0:03:27.602 phải đi xa hơn cần thiết[br]để tận hưởng que kem mát lạnh 0:03:27.626,0:03:29.570 Giờ về những chuỗi[br]cửa hàng thức ăn nhanh 0:03:29.594,0:03:32.271 thời trang, điện thoại di động[br]ở trung tâm mua sắm 0:03:32.295,0:03:33.879 Có lẽ sẽ tốt cho khách hàng hơn 0:03:33.903,0:03:36.164 nếu chúng được rải đều trong cộng đồng 0:03:36.188,0:03:39.520 nhưng điều đó là không thể[br]trong sự cạnh tranh ráo riết từ đối thủ 0:03:39.544,0:03:42.786 Thực tế, khách hàng đến từ nhiều hướng 0:03:42.810,0:03:45.715 và doanh nghiệp thì tự do cạnh tranh[br]với chiến lược marketing 0:03:45.739,0:03:48.501 tạo sự khác biệt của dòng sản phẩm,[br]hay giảm giá 0:03:48.525,0:03:50.252 nhưng trong cốt lõi 0:03:50.276,0:03:53.621 doanh nghiệp thường thích[br]ở càng gần đối thủ càng tốt.