1 00:00:15,108 --> 00:00:19,109 Dlaczego stacje benzynowe buduje się jedna przy drugiej? 2 00:00:19,109 --> 00:00:21,809 Dlaczego można przejechać kilkometry nie mijając żadnej kawiarni, 3 00:00:21,809 --> 00:00:24,143 żeby natknąć się na trzy na jednym rogu? 4 00:00:24,143 --> 00:00:27,075 Dlaczego sklepy spożywcze, warsztaty samochodowe czy restauracje 5 00:00:27,075 --> 00:00:31,925 zawsze wydają się grupować zamiast równo rozmieszczać w społeczności? 6 00:00:31,925 --> 00:00:35,843 Mimo że wiele czynników wpływa na wybór lokalizacji przedsiębiorstwa, 7 00:00:35,843 --> 00:00:39,475 grupowanie podobnych firm prosto wyjaśnia teoria 8 00:00:39,475 --> 00:00:43,711 zwaną modelem konkurencji przestrzennej Hotellinga. 9 00:00:43,711 --> 00:00:45,092 Wyobraź sobie, że sprzedajesz na plaży lody. 10 00:00:45,092 --> 00:00:48,075 Twoja plaża jest długości kilometra i nie masz żadnej konkurencji. 11 00:00:48,075 --> 00:00:51,293 Gdzie umieściłbyś swój wózek, żeby sprzedawać jak najwięcej? 12 00:00:51,293 --> 00:00:52,392 Pośrodku. 13 00:00:52,392 --> 00:00:55,442 Półkilometrowy spacer może na niektórych być zbyt daleki, 14 00:00:55,442 --> 00:00:58,776 ale twój wózek obsłuży największą liczbę klientów. 15 00:00:58,776 --> 00:01:02,692 Pewnego dnia na plaży pojawia się z wózkiem twój kuzyn Teddy. 16 00:01:02,692 --> 00:01:07,342 Co więcej, sprzedaje dokładnie te same lody co ty. 17 00:01:07,342 --> 00:01:10,810 Uzgadniacie, że podzielicie się plażą po połowie. 18 00:01:10,810 --> 00:01:13,126 Żeby klient nie musiał chodzić zbyt daleko 19 00:01:13,126 --> 00:01:16,376 ustawiasz swój wózek w ćwierć kilometra na południe od środka plaży, 20 00:01:16,376 --> 00:01:18,294 dokładnie w środku swojego terytorium. 21 00:01:18,294 --> 00:01:20,775 Teddy ustawia się ćwierć kilometra na północ od środka, 22 00:01:20,775 --> 00:01:22,792 na środku swojego terytorium. 23 00:01:22,792 --> 00:01:25,293 Dzięki tej umowie, każdy w południowej części kupuje twoje lody. 24 00:01:25,293 --> 00:01:29,241 Każdy na północ od Teddiego, a 50% plażowiczów pośrodku 25 00:01:29,241 --> 00:01:33,775 podchodzi do najbliższego z wózków. Nikt nie musi daleko chodzić, 26 00:01:33,775 --> 00:01:36,677 a obaj sprzedawcy obsługują po połowie plażowiczów. 27 00:01:36,677 --> 00:01:40,860 Teoretycy gier uważają to rozwiązanie za społecznie optymalne. 28 00:01:40,860 --> 00:01:44,376 Minimalizuje ono maksymalną liczbę kroków, które musi przejść odwiedzający, 29 00:01:44,376 --> 00:01:46,376 aby dotrzeć do wózka z lodami. 30 00:01:46,376 --> 00:01:48,259 Następnego dnia przychodzisz do pracy, 31 00:01:48,259 --> 00:01:51,058 a Teddy ustawił swój wózek na środku plaży. 32 00:01:51,058 --> 00:01:54,325 Powracasz do swojej lokalizacji ćwierć kilometra na południe od środka 33 00:01:54,325 --> 00:01:57,093 i obsługujesz 25% klientów na południe od siebie. 34 00:01:57,093 --> 00:02:00,659 Teddy wciąż obsługuje wszystkich klientów ze swojego terytorium, 35 00:02:00,659 --> 00:02:04,726 ale teraz dzielicie się 25% ludności z lini pomiędzy wózkami. 36 00:02:04,726 --> 00:02:07,559 W trzeci dzień lodowej wojny, to ty przychodzisz na plażę wcześniej, 37 00:02:07,559 --> 00:02:10,191 i ustawiasz się dokładnie pośrodku terytorium Teddiego, 38 00:02:10,191 --> 00:02:14,276 zakładając, że obsłużysz 75% plażowiczów z południa, 39 00:02:14,276 --> 00:02:17,576 zostawiając kuzynowi 25% klientów na północy. 40 00:02:17,576 --> 00:02:20,544 Przybywa Teddy i ustawia się zaraz na południe od ciebie, 41 00:02:20,544 --> 00:02:24,859 odbierając ci wszystkich klientów z południa, zostawiając cię z małą grupką ludzi na północy. 42 00:02:24,859 --> 00:02:29,360 Żeby nie być gorszym, przesuwasz się 10 kroków na południe od Teddiego, aby odzyskać klientów. 43 00:02:29,360 --> 00:02:32,860 Kiedy robisz sobie przerwę, Teddy zakrada się 10 kroków na południe, 44 00:02:32,860 --> 00:02:36,559 i po raz kolejny kradnie wszystkich klientów, ąż do końca plaży. 45 00:02:36,559 --> 00:02:40,025 W ciągu dnia oboje kolejno przesuwacie się na południe 46 00:02:40,025 --> 00:02:42,860 w kierunku większej masy kupujących lody, 47 00:02:42,860 --> 00:02:45,475 dopóki obaj nie znajdziecie się w centrum plaży, 48 00:02:45,475 --> 00:02:49,743 jeden po drugim, obsługując po 50% spragnionych lodów plażowiczów. 49 00:02:49,743 --> 00:02:54,975 W tym momencie ty oraz twój kuzyn konkurent osiągnęliście to, co w teorii gier nazywane jest Równowagą Nasha, 50 00:02:54,975 --> 00:02:59,961 gdzie żaden z was nie może poprawić swojej pozycji, odchodząc od aktualnie obranej strategii. 51 00:02:59,961 --> 00:03:03,859 Strategia pierwotna, gdzie każdy oddalony był o ćwierć mili od środka plaży 52 00:03:03,859 --> 00:03:07,110 nie przetrwała, bo nie była ona Równowagą Nasha. 53 00:03:07,110 --> 00:03:10,960 Każdy z was mógł przemieścić swój wózek bliżej drugiego, aby sprzedawać więcej lodów. 54 00:03:10,960 --> 00:03:12,825 Teraz, kiedy obaj jesteście na środku plaży, 55 00:03:12,825 --> 00:03:16,926 nie możecie już przemieścić wózka bliżej najodleglejszych klientów 56 00:03:16,926 --> 00:03:19,193 bez utraty większej ilości obecnych. 57 00:03:19,193 --> 00:03:22,592 Jednakże, brak już rozwiązania optymalnego społecznie, 58 00:03:22,592 --> 00:03:24,425 ponieważ klienci z obu końców plaży 59 00:03:24,425 --> 00:03:27,626 muszą iść dalej niż jest to konieczne, aby dostać swój przysmak. 60 00:03:27,626 --> 00:03:32,295 Pomślmy o restauracjach, butikach czy punktach telefonii komórkowej w centrach handlowych. 61 00:03:32,295 --> 00:03:36,009 Klienci mieliby lepszą obsługę poprzez rozmieszczenie punktów usług po równo w społeczności, 62 00:03:36,009 --> 00:03:39,544 ale to naraziłoby firmy na ataki agresywnej konkurencji. 63 00:03:39,544 --> 00:03:42,810 W prawdziwym świecie klienci przychodzą z więcej niż jednego kierunku, 64 00:03:42,810 --> 00:03:45,693 a firmy mogą konkurować poprzez strategie marketingowe, 65 00:03:45,693 --> 00:03:47,508 urozmaicając ofertę produktów albo obniżając ceny, 66 00:03:47,508 --> 00:03:51,942 ale tak naprawdę strategią jest to, że lubią trzymać konkurentów 67 00:03:51,942 --> 00:03:55,942 tak blisko jak tylko się da.