Ik ben lexicografe. Ik maak woordenboeken. En mijn taak als lexicografe is om te proberen alle mogelijke woorden in het woordenboek te zetten. Mijn taak is niet om te beslissen wat een woord is: dat is jullie taak. Iedereen die Engels spreekt, bepaalt samen wat een woord is en wat geen woord is. Elke taal is gewoon een groep mensen die afspreken om elkaar te begrijpen. Welnu, wanneer mensen proberen te bepalen of een woord goed of slecht is, hebben ze soms geen goede reden. Dus zeggen ze iets als: "Vanwege de grammatica!" (Gelach) Ik geef eigenlijk niet zoveel om grammatica -- niet verder vertellen. Maar het woord 'grammatica', eigenlijk zijn er twee soorten. Je hebt de grammatica die in je hersenen zit, en als je een moedertaalspreker bent of een taal heel goed kent, zijn het de onbewuste regels die je volgt wanneer je die taal spreekt. En dat is wat je leert wanneer je als kind een taal leert. Hier heb ik een voorbeeld: Dit is een 'wug', toch? Het is een 'wug'. Daar is er nog een. Er zijn er twee. Er zijn twee ... Publiek: 'Wugs'. Erin McKean: Precies! Jullie weten hoe het meervoud van 'wug' gevormd wordt. Die regel zit in je hersenen. Je hebt hem nooit moeten leren, je kent hem gewoon. Dit is een experiment verzonnen door een professor genaamd Jean Berko Gleason aan de Universiteit van Boston in 1958. We hebben het hier dus al heel lang over. Welnu, deze natuurlijke regels die in je hersenen opgeslagen zijn, zijn niet zoals verkeersregels, maar meer zoals natuurwetten. En niemand moet je eraan doen denken een natuurwet te respecteren, toch? Wanneer je 's morgens naar buiten gaat, zegt je moeder niet: "Hee, schat, ik denk dat het koud wordt, neem een hoodie mee, en vergeet niet aan de zwaartekracht te denken." Niemand zegt dat. Er zijn andere regels die meer om gewoonten draaien dan om de natuur. Denk bijvoorbeeld aan een woord als hoed. Eens je weet waar hoeden voor dienen, moet niemand zeggen: "Draag geen hoed aan je voeten." Wat ze moeten zeggen, is: "Mag je een hoed binnen dragen? Wie mag een hoed dragen? Welke soorten hoeden kun je dragen?" Deze vragen horen bij de tweede soort grammatica, die linguïsten vaak taalgebruik noemen, in plaats van grammatica. Welnu, mensen gebruiken dit soort op regels gebaseerde grammatica soms om mensen te ontmoedigen nieuwe woorden te verzinnen. En ik denk dat dat, tja, stom is. Dus, bijvoorbeeld, mensen zeggen je altijd: "Wees creatief, maak nieuwe muziek, kunst, uitvindingen, wetenschap en technologie." Maar als het om woorden gaat, zeggen ze: "Niet doen! Nee. Creativiteit stopt hier, snotneuzen. Hou er over op." (Gelach) Maar dat klinkt mij niet logisch. Woorden zijn tof. We zouden er meer moeten hebben. Ik wil dat jullie zoveel mogelijk nieuwe woorden maken. En ik ga jullie zes manieren vertellen die je daarvoor kan gebruiken. De eerste manier is de makkelijkste. Het komt neer op stelen vanuit andere talen. ["Ga andere mensen beroven"] (Gelach) Linguïsten noemen dit lenen. maar we geven de woorden nooit terug, dus ik ben gewoon eerlijk en noem het stelen. Meestal nemen we woorden voor dingen die we leuk vinden, zoals lekker eten. We hebben 'kumquat' uit het Chinees overgenomen, en 'caramel' uit het Frans. We nemen ook woorden over voor coole dingen zoals 'ninja'. Dat komt uit het Japans, wat eigenlijk een cool trucje is want stelen van ninja's is moeilijk. (Gelach) Een andere manier om woorden te maken in het Engels is door twee andere Engelse woorden samen te persen. Dat wordt samenstelling genoemd. Engelse woorden zijn als Lego: als je genoeg kracht gebruikt, kun je elke twee woorden combineren. (Gelach) We doen dat zo vaak in het Engels: woorden als 'heartbroken', 'bookworm', 'sandcastle' zijn alle samenstellingen. Dus ga je gang, maak nieuwe woorden als 'duckface', maar maak geen duckface. (Gelach) Nog een manier waarop je nieuwe woorden kan maken, lijkt op samenstellen, maar je gebruikt zoveel kracht wanneer je de woorden samenperst dat sommige delen eraf vallen. Dit zijn dus mengwoorden, 'brunch' is bijvoorbeeld een mengeling van 'breakfast' en 'lunch'. 'Motel' is een mengwoord van 'motor' en 'hotel'. Wie van jullie wist dat 'motel' een mengwoord is? Ja, dat woord is zo oud in het Engels dat veel mensen niet weten dat er delen ontbreken. 'Edutainment' is een mengwoord van 'education' en 'entertainment.' En natuurlijk is 'electrocute' een mengwoord van 'electric' en 'execute'. (Gelach) Je kan ook woorden maken door hun werking te veranderen. Dat heet functionele shift. Je neemt een woord met een bepaalde taalfunctie, en verandert het in een met een andere taalfunctie. Oké, wie van jullie wist dat 'friend' niet altijd een werkwoord is geweest? 'Friend' was vroeger een substantief en wij maakten er een werkwoord van. Van bijna elk Engels woord kan een werkwoord gemaakt worden. Je kan ook adjectieven nemen en die in substantieven veranderen. 'Commercial' was vroeger een adjectief en nu is het een substantief. En natuurlijk kun je ook dingen groen maken. Je kan ook nieuwe Engelse woorden maken via retrograde vorming. Je kan een woord nemen en het ietwat platdrukken. In het Engels hadden we bijvoorbeeld het woord 'editor' voor we 'edit' hadden. 'Edit' werd gevormd vanuit 'editor'. Soms klinken die retrograde vormingen een beetje dom: bulldozers 'bulldozen', butlers 'butlen' en burglars (inbrekers) 'burglen'. (Gelach) Nog een manier om woorden te maken is door de eerste letters van iets te nemen en samen te duwen. National Aeronautics and Space Administration wordt dus NASA En natuurlijk kun je dat met alles doen, OMG! Het maakt dus niet uit hoe dom de woorden zijn. Ze kunnen heel goede Engelse woorden zijn. 'Absquatulate' is een uitstekend Engels woord. 'Mugwump' is een uitstekend Engels woord. De woorden hoeven dus niet normaal te klinken, ze kunnen heel dom klinken. Waarom zou je nieuwe woorden moeten maken? Je zou nieuwe woorden moeten maken omdat elk woord je de kans geeft om je eigen idee en bedoeling door te drukken. En nieuwe woorden trekken de aandacht van mensen. Ze zorgen ervoor dat mensen zich concentreren op wat je zegt en daardoor heb je meer mogelijkheden om de inhoud over te brengen. Veel mensen hebben vandaag op dit podium gezegd: "In de toekomst kun jij dit ook, je kan hiermee helpen, je kan ons helpen verkennen, je kan ons helpen uitvinden." Je kunt op dit moment een nieuw woord maken. Engels kent geen leeftijdslimiet. Ga jullie gang, begin vandaag woorden te maken, stuur ze me op, en ik neem ze op in mijn online woordenboek, Wordnik. Heel erg bedankt. (Applaus)