[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.37,0:00:01.93,Default,,0000,0000,0000,,Είμαι λεξικογράφος.
Dialogue: 0,0:00:01.93,0:00:03.68,Default,,0000,0000,0000,,Φτιάχνω λεξικά.
Dialogue: 0,0:00:03.68,0:00:05.30,Default,,0000,0000,0000,,Και η δουλειά μου ως λεξικογράφος
Dialogue: 0,0:00:05.30,0:00:08.84,Default,,0000,0000,0000,,είναι να βάλω όσες περισσότερες λέξεις \Nμπορώ στο λεξικό.
Dialogue: 0,0:00:08.84,0:00:14.92,Default,,0000,0000,0000,,Δεν αποφασίζω εγώ τι είναι λέξη -\Nαυτό είναι δική σας δουλειά.
Dialogue: 0,0:00:14.92,0:00:17.82,Default,,0000,0000,0000,,Όλοι όσοι μιλούν Αγγλικά \Nαποφασίζουν μαζί
Dialogue: 0,0:00:17.82,0:00:20.15,Default,,0000,0000,0000,,τι είναι λέξη και τι δεν είναι.
Dialogue: 0,0:00:20.15,0:00:25.30,Default,,0000,0000,0000,,Κάθε γλώσσα είναι μια ομάδα ανθρώπων \Nπου συμφωνούν να αλληλοκαταλαβαίνονται.
Dialogue: 0,0:00:25.30,0:00:29.91,Default,,0000,0000,0000,,Όταν μερικές φορές οι άνθρωποι διαφωνούν \Nαν μια λέξη είναι σωστή ή όχι,
Dialogue: 0,0:00:29.91,0:00:31.68,Default,,0000,0000,0000,,δεν έχουν κάποιο σοβαρό λόγο.
Dialogue: 0,0:00:31.68,0:00:34.49,Default,,0000,0000,0000,,Έτσι λένε κάτι όπως, \N«Έτσι λέει η γραμματική!»
Dialogue: 0,0:00:34.49,0:00:36.42,Default,,0000,0000,0000,,(Γέλια)
Dialogue: 0,0:00:36.86,0:00:40.42,Default,,0000,0000,0000,,Δεν δίνω μεγάλη σημασία στη γραμματική,\Nαλλά μην το μαρτυρήσετε.
Dialogue: 0,0:00:40.42,0:00:43.56,Default,,0000,0000,0000,,Στην πράξη, \Nυπάρχουν δύο είδη γραμματικής.
Dialogue: 0,0:00:43.56,0:00:46.43,Default,,0000,0000,0000,,Υπάρχει το είδος γραμματικής \Nπου ζει μέσα στο μυαλό σου,
Dialogue: 0,0:00:46.43,0:00:48.54,Default,,0000,0000,0000,,και αν είσαι φυσικός ομιλητής της γλώσσας
Dialogue: 0,0:00:48.54,0:00:50.13,Default,,0000,0000,0000,,ή καλός ομιλητής της γλώσσας,
Dialogue: 0,0:00:50.13,0:00:53.53,Default,,0000,0000,0000,,είναι οι ενστικτώδεις κανόνες που τηρείς,\Nόταν μιλάς αυτή την γλώσσα.
Dialogue: 0,0:00:53.53,0:00:56.55,Default,,0000,0000,0000,,Είναι αυτό που μαθαίνεις,\Nόταν μαθαίνεις τη γλώσσα ως παιδί.
Dialogue: 0,0:00:56.55,0:00:58.19,Default,,0000,0000,0000,,Ορίστε ένα παράδειγμα:
Dialogue: 0,0:00:58.19,0:00:59.71,Default,,0000,0000,0000,,Αυτό είναι ένα «wug», σωστά;
Dialogue: 0,0:00:59.71,0:01:01.78,Default,,0000,0000,0000,,Ένα «wug».
Dialogue: 0,0:01:01.78,0:01:03.47,Default,,0000,0000,0000,,Να κι άλλο ένα.
Dialogue: 0,0:01:03.47,0:01:04.63,Default,,0000,0000,0000,,Τώρα είναι δύο.
Dialogue: 0,0:01:04.63,0:01:05.92,Default,,0000,0000,0000,,Είναι δύο...
Dialogue: 0,0:01:05.92,0:01:07.11,Default,,0000,0000,0000,,Ακροατήριο: Wugs.
Dialogue: 0,0:01:07.11,0:01:10.67,Default,,0000,0000,0000,,Έριν ΜακΚίν: Ακριβώς! Ξέρετε να φτιάχνετε \Nτον πληθυντικό του «wug».
Dialogue: 0,0:01:10.67,0:01:12.24,Default,,0000,0000,0000,,Ο κανόνας ζει στο μυαλό σας.
Dialogue: 0,0:01:12.24,0:01:15.25,Default,,0000,0000,0000,,Δεν χρειάστηκε να τον διδαχθείτε,\Nαπλώς τον καταλαβαίνετε.
Dialogue: 0,0:01:15.25,0:01:18.88,Default,,0000,0000,0000,,Είναι ένα πείραμα που έγινε από καθηγήτρια\Nτου [Πανεπιστημίου της Βοστώνης]
Dialogue: 0,0:01:18.88,0:01:22.02,Default,,0000,0000,0000,,ονόματι Τζιν Μπέρκο Γκλίσον το 1958.
Dialogue: 0,0:01:22.02,0:01:25.05,Default,,0000,0000,0000,,Πολύ καιρό το συζητάμε.
Dialogue: 0,0:01:25.05,0:01:28.56,Default,,0000,0000,0000,,Αυτοί οι φυσικοί κανόνες \Nπου υπάρχουν στο μυαλό σας,
Dialogue: 0,0:01:28.56,0:01:32.78,Default,,0000,0000,0000,,δεν είναι σαν τους κανόνες κυκλοφορίας,\Nμοιάζουν περισσότερο με νόμους της φύσης.
Dialogue: 0,0:01:32.78,0:01:36.14,Default,,0000,0000,0000,,Κανείς δεν χρειάζεται να σου υπενθυμίσει \Nέναν φυσικό νόμο, σωστά;
Dialogue: 0,0:01:36.14,0:01:38.61,Default,,0000,0000,0000,,Όταν φεύγετε το πρωί, \Nη μαμά σας δεν σας λέει,
Dialogue: 0,0:01:38.61,0:01:41.50,Default,,0000,0000,0000,,«Γλυκό μου, θα κάνει κρύο, \Nπάρε μπλούζα με κουκούλα,
Dialogue: 0,0:01:41.50,0:01:44.44,Default,,0000,0000,0000,,και μην ξεχνάς να υπακούς \Nστο νόμο της βαρύτητας».
Dialogue: 0,0:01:44.44,0:01:46.32,Default,,0000,0000,0000,,Κανείς δεν το λέει.
Dialogue: 0,0:01:46.32,0:01:53.18,Default,,0000,0000,0000,,Βέβαια υπάρχουν κανόνες που αφορούν\Nπερισσότερο τους τρόπους παρά τη φύση.
Dialogue: 0,0:01:53.18,0:01:56.05,Default,,0000,0000,0000,,Μπορείτε να θεωρήσετε τη λέξη \Nσαν ένα καπέλο.
Dialogue: 0,0:01:56.05,0:01:58.30,Default,,0000,0000,0000,,Εφόσον μάθεις τη χρήση του καπέλου
Dialogue: 0,0:01:58.30,0:02:01.16,Default,,0000,0000,0000,,δεν χρειάζεται να σου πουν,\N«Μην φοράς το καπέλο στο πόδι».
Dialogue: 0,0:02:01.16,0:02:04.51,Default,,0000,0000,0000,,Μπορεί να χρειαστεί να σου πουν,\N«Φοράμε καπέλο σε κλειστό χώρο;
Dialogue: 0,0:02:04.51,0:02:06.26,Default,,0000,0000,0000,,Ποιος φοράει συνήθως καπέλο;
Dialogue: 0,0:02:06.26,0:02:09.40,Default,,0000,0000,0000,,Τι είδους καπέλα μπορείς να φορέσεις;»
Dialogue: 0,0:02:09.40,0:02:11.82,Default,,0000,0000,0000,,Αυτά είναι σαν το δεύτερο είδος \Nτης γραμματικής
Dialogue: 0,0:02:11.82,0:02:16.12,Default,,0000,0000,0000,,που οι γλωσσολόγοι αποκαλούν χρήση,\Nσε αντιδιαστολή με τη γραμματική.
Dialogue: 0,0:02:16.12,0:02:20.26,Default,,0000,0000,0000,,Μερικές φορές χρησιμοποιούμε αυτό \Nτο κανονοκεντρικό είδος γραμματικής
Dialogue: 0,0:02:20.26,0:02:23.04,Default,,0000,0000,0000,,για να αποθαρρύνουμε τον κόσμο \Nαπό τη λεξιπλασία.
Dialogue: 0,0:02:23.04,0:02:25.73,Default,,0000,0000,0000,,Νομίζω ότι είναι τουλάχιστον ανόητο.
Dialogue: 0,0:02:25.73,0:02:28.99,Default,,0000,0000,0000,,Για παράδειγμα, οι άνθρωποι πάντα λένε
Dialogue: 0,0:02:28.99,0:02:34.23,Default,,0000,0000,0000,,«Γίνε δημιουργικός, φτιάξε νέα μουσική,\Nτέχνη, εφευρέσεις, επιστήμη, τεχνολογία»
Dialogue: 0,0:02:34.23,0:02:36.27,Default,,0000,0000,0000,,Στο θέμα όμως των λέξεων λένε,
Dialogue: 0,0:02:36.27,0:02:40.99,Default,,0000,0000,0000,,«Μη! Όχι. Τέρμα η δημιουργικότητα, \Nφιγουρατζήδες. Χαλαρώστε.»
Dialogue: 0,0:02:41.00,0:02:42.42,Default,,0000,0000,0000,,(Γέλια)
Dialogue: 0,0:02:42.42,0:02:44.14,Default,,0000,0000,0000,,Εμένα δεν μου φαίνεται λογικό.
Dialogue: 0,0:02:44.14,0:02:46.47,Default,,0000,0000,0000,,Οι λέξεις είναι θαυμάσιες. \NΘέλουμε περισσότερες.
Dialogue: 0,0:02:46.47,0:02:50.53,Default,,0000,0000,0000,,Θέλω να φτιάξετε όσο πιο πολλές μπορείτε.
Dialogue: 0,0:02:50.53,0:02:55.54,Default,,0000,0000,0000,,Και θα σας πω έξι τρόπους για \Nνα φτιάξετε νέες λέξεις στα Αγγλικά.
Dialogue: 0,0:02:55.55,0:02:57.64,Default,,0000,0000,0000,,Ο πρώτος τρόπος είναι ο ευκολότερος.
Dialogue: 0,0:02:57.64,0:02:59.86,Default,,0000,0000,0000,,Βασικά, κλέψτε τις από άλλες γλώσσες.
Dialogue: 0,0:02:59.86,0:03:02.69,Default,,0000,0000,0000,,[«Πηγαίνετε να κλέψετε άλλους ανθρώπους»]\N(Γέλια)
Dialogue: 0,0:03:03.94,0:03:05.76,Default,,0000,0000,0000,,Οι γλωσσολόγοι το λένε δάνειο,
Dialogue: 0,0:03:05.76,0:03:08.93,Default,,0000,0000,0000,,αλλά αφού ποτέ δεν τις επιστρέφουμε,\Nθα πρέπει να είμαι ειλικρινής
Dialogue: 0,0:03:08.93,0:03:10.78,Default,,0000,0000,0000,,και να το πω κλέψιμο.
Dialogue: 0,0:03:10.78,0:03:14.15,Default,,0000,0000,0000,,Συνήθως παίρνουμε λέξεις για ωραία \Nπράγματα, όπως τα νόστιμα φαγητά.
Dialogue: 0,0:03:14.15,0:03:17.94,Default,,0000,0000,0000,,Πήραμε το «κουμκουάτ» από τα Κινεζικά \Nκαι το «καραμέλα» από τα Γαλλικά.
Dialogue: 0,0:03:17.94,0:03:20.85,Default,,0000,0000,0000,,Παίρνουμε λέξεις για εντυπωσιακά\Nπράγματα, όπως το «νίντζα».
Dialogue: 0,0:03:20.85,0:03:22.30,Default,,0000,0000,0000,,Αυτό ήρθε από τα Γιαπωνέζικα,
Dialogue: 0,0:03:22.30,0:03:25.57,Default,,0000,0000,0000,,που είναι εντυπωσιακό,\Nεπειδή δύσκολα κλέβεις από έναν νίντζα.
Dialogue: 0,0:03:25.57,0:03:27.68,Default,,0000,0000,0000,,(Γέλια)
Dialogue: 0,0:03:27.68,0:03:30.94,Default,,0000,0000,0000,,Ένας άλλος τρόπος \Nγια να φτιάξεις λέξεις στα Αγγλικά
Dialogue: 0,0:03:30.94,0:03:33.88,Default,,0000,0000,0000,,είναι συμπυκνώνοντας \Nδύο άλλες αγγλικές λέξεις.
Dialogue: 0,0:03:33.88,0:03:35.32,Default,,0000,0000,0000,,Αυτό λέγεται σύνθεση.
Dialogue: 0,0:03:35.32,0:03:37.12,Default,,0000,0000,0000,,Οι αγγλικές λέξεις είναι σαν τα Lego:
Dialogue: 0,0:03:37.12,0:03:40.45,Default,,0000,0000,0000,,Με αρκετή δύναμη, \Nμπορείς να ενώσεις δύο κομμάτια.
Dialogue: 0,0:03:40.45,0:03:42.11,Default,,0000,0000,0000,,(Γέλια)
Dialogue: 0,0:03:42.83,0:03:44.63,Default,,0000,0000,0000,,Το κάνουμε συνέχεια στα Αγγλικά:
Dialogue: 0,0:03:44.63,0:03:50.10,Default,,0000,0000,0000,,Λέξεις όπως «heartbroken», «bookworm»,\N«sandcastle», είναι όλες σύνθετες.
Dialogue: 0,0:03:50.10,0:03:53.61,Default,,0000,0000,0000,,Εμπρός, φτιάξτε λέξεις σαν το «duckface» \Nαπλώς μην κάνετε ντάκφεϊς.
Dialogue: 0,0:03:53.61,0:03:55.08,Default,,0000,0000,0000,,(Γέλια)
Dialogue: 0,0:03:55.84,0:03:59.85,Default,,0000,0000,0000,,Ένας άλλος τρόπος να φτιάξεις λέξεις \Nστα Αγγλικά μοιάζει με τη σύνθεση,
Dialogue: 0,0:03:59.85,0:04:04.90,Default,,0000,0000,0000,,αλλά τώρα συμπιέζουμε τις λέξεις τόσο πολύ
Dialogue: 0,0:04:04.90,0:04:06.53,Default,,0000,0000,0000,,που κάποια κομμάτια φεύγουν.
Dialogue: 0,0:04:06.53,0:04:08.22,Default,,0000,0000,0000,,Είναι λοιπόν ανάμιξη λέξεων,
Dialogue: 0,0:04:08.22,0:04:12.06,Default,,0000,0000,0000,,Όπως το «brunch» είναι ανάμιξη\Nτου «breakfast» και του «lunch».
Dialogue: 0,0:04:12.06,0:04:14.80,Default,,0000,0000,0000,,Το «motel» είναι ανάμιξη του «motor» \Nκαι του «hotel».
Dialogue: 0,0:04:14.80,0:04:17.74,Default,,0000,0000,0000,,Ποιος εδώ ήξερε ότι το «motel» \Nήταν λέξη από ανάμιξη;
Dialogue: 0,0:04:17.74,0:04:19.76,Default,,0000,0000,0000,,Ναι, είναι τόσο παλιά λέξη στα Αγγλικά
Dialogue: 0,0:04:19.76,0:04:22.69,Default,,0000,0000,0000,,που πολλοί δεν ξέρουν \Nότι λείπουν κομμάτια.
Dialogue: 0,0:04:22.69,0:04:26.99,Default,,0000,0000,0000,,Το «edutainment» είναι ανάμιξη \Nτου «education» και του «entertainment».
Dialogue: 0,0:04:26.99,0:04:32.20,Default,,0000,0000,0000,,Και φυσικά το «electrocute» είναι ανάμιξη \Nτου «electric» και του «execute».
Dialogue: 0,0:04:32.20,0:04:34.01,Default,,0000,0000,0000,,(Γέλια)
Dialogue: 0,0:04:34.01,0:04:37.33,Default,,0000,0000,0000,,Μπορείτε επίσης να φτιάξετε λέξεις \Nαλλάζοντας τη λειτουργία τους.
Dialogue: 0,0:04:37.33,0:04:39.02,Default,,0000,0000,0000,,Αυτό λέγεται λειτουργική αλλαγή.
Dialogue: 0,0:04:39.02,0:04:41.36,Default,,0000,0000,0000,,Παίρνεις μια λέξη \Nπου είναι ένα μέρος του λόγου,
Dialogue: 0,0:04:41.36,0:04:43.52,Default,,0000,0000,0000,,και την κάνεις \Nδιαφορετικό μέρος του λόγου.
Dialogue: 0,0:04:43.52,0:04:47.54,Default,,0000,0000,0000,,Εντάξει, ποιος ήξερε ότι το «friend» \Nδεν ήταν πάντα ρήμα;
Dialogue: 0,0:04:48.88,0:04:53.08,Default,,0000,0000,0000,,Ήταν ουσιαστικό \Nμέχρι που το κάναμε ρήμα.
Dialogue: 0,0:04:53.08,0:04:56.34,Default,,0000,0000,0000,,Σχεδόν κάθε λέξη στα Αγγλικά\Nμπορεί να γίνει ρήμα.
Dialogue: 0,0:04:56.34,0:04:58.98,Default,,0000,0000,0000,,Μπορείς να πάρεις επίθετα \Nκαι να τα κάνεις ουσιαστικά.
Dialogue: 0,0:04:58.98,0:05:02.70,Default,,0000,0000,0000,,Το «commercial» ήταν επίθετο \Nκαι τώρα είναι ουσιαστικό.
Dialogue: 0,0:05:02.70,0:05:05.15,Default,,0000,0000,0000,,Και φυσικά μπορείς \Nνα «green» (πρασινίσεις) κάτι.
Dialogue: 0,0:05:05.15,0:05:08.57,Default,,0000,0000,0000,,Άλλος τρόπος να φτιάξεις αγγλικές λέξεις \Nείναι ο ανάστροφος σχηματισμός.
Dialogue: 0,0:05:08.57,0:05:11.75,Default,,0000,0000,0000,,Μπορείς να πάρεις μια λέξη\Nκαι να την ζουπήξεις λιγάκι.
Dialogue: 0,0:05:11.75,0:05:16.57,Default,,0000,0000,0000,,Στα Αγγλικά η λέξη «editor» (διορθωτής)\Nπροϋπήρχε της λέξης «edit» (διορθώνω).
Dialogue: 0,0:05:16.57,0:05:18.32,Default,,0000,0000,0000,,Το «edit» προήλθε από το «editor».
Dialogue: 0,0:05:18.32,0:05:21.06,Default,,0000,0000,0000,,Κάποιες φορές αυτές οι αναστροφές\Nακούγονται λίγο χαζές:
Dialogue: 0,0:05:21.06,0:05:25.45,Default,,0000,0000,0000,,Όπως τα ρήματα «bulldoze», \N«butle» και «burgle».
Dialogue: 0,0:05:25.45,0:05:27.08,Default,,0000,0000,0000,,(Γέλια)
Dialogue: 0,0:05:27.28,0:05:29.05,Default,,0000,0000,0000,,Ένας άλλος τρόπος να φτιάξουμε λέξεις
Dialogue: 0,0:05:29.05,0:05:32.22,Default,,0000,0000,0000,,είναι να πάρουμε τα αρχικά\Nκαι να τα στριμώξουμε σε μια λέξη.
Dialogue: 0,0:05:32.22,0:05:35.25,Default,,0000,0000,0000,,Η National Aeronautics and Space \NAdministration γίνεται NASA.
Dialogue: 0,0:05:35.25,0:05:38.96,Default,,0000,0000,0000,,Και φυσικά μπορείς \Nνα το εφαρμόσεις στα πάντα, OMG!
Dialogue: 0,0:05:38.96,0:05:44.60,Default,,0000,0000,0000,,Δεν έχει σημασία \Nπόσο ανόητες ακούγονται οι νέες λέξεις.
Dialogue: 0,0:05:44.60,0:05:46.61,Default,,0000,0000,0000,,Είναι μια χαρά λέξεις για τη γλώσσα.
Dialogue: 0,0:05:46.61,0:05:50.63,Default,,0000,0000,0000,,Το «absquatulate» \Nείναι μια χαρά λέξη.
Dialogue: 0,0:05:50.63,0:05:53.49,Default,,0000,0000,0000,,Το «mugwump» επίσης.
Dialogue: 0,0:05:53.49,0:05:58.07,Default,,0000,0000,0000,,Δεν είναι απαραίτητο να είναι εύηχες \Nοι λέξεις, μπορεί να ηχούν και αστεία.
Dialogue: 0,0:05:58.07,0:06:00.26,Default,,0000,0000,0000,,Γιατί να φτιάχνετε λέξεις;
Dialogue: 0,0:06:00.26,0:06:02.40,Default,,0000,0000,0000,,Θα πρέπει να φτιάχνετε λέξεις \Nγιατί κάθε λέξη
Dialogue: 0,0:06:02.40,0:06:06.92,Default,,0000,0000,0000,,είναι μια ευκαιρία να εκφράσετε μια ιδέα\Nκαι να μεταφέρετε το νόημά σας.
Dialogue: 0,0:06:06.92,0:06:09.51,Default,,0000,0000,0000,,Και οι νέες λέξεις \Nτραβούν την προσοχή του κόσμου.
Dialogue: 0,0:06:09.51,0:06:12.16,Default,,0000,0000,0000,,Κάνουν τους ανθρώπους να εστιάζουν \Nσε όσα λέτε
Dialogue: 0,0:06:12.16,0:06:15.43,Default,,0000,0000,0000,,και έχετε μεγαλύτερη πιθανότητα\Nνα περάσετε το μήνυμά σας.
Dialogue: 0,0:06:15.43,0:06:18.24,Default,,0000,0000,0000,,Σήμερα πολλοί είπαν εδώ στη σκηνή,
Dialogue: 0,0:06:18.24,0:06:19.97,Default,,0000,0000,0000,,«Στο μέλλον μπορείτε να κάνετε αυτό,
Dialogue: 0,0:06:19.97,0:06:23.17,Default,,0000,0000,0000,,να βοηθήσετε εκεί, να βοηθήσετε \Nνα εξερευνήσουμε, να εφεύρουμε».
Dialogue: 0,0:06:23.17,0:06:25.10,Default,,0000,0000,0000,,Μπορείτε να φτιάξετε μια νέα λέξη τώρα.
Dialogue: 0,0:06:25.10,0:06:27.43,Default,,0000,0000,0000,,Τα Αγγλικά δεν έχουν όριο ηλικίας.
Dialogue: 0,0:06:27.43,0:06:29.70,Default,,0000,0000,0000,,Εμπρός, \Nαρχίστε να φτιάχνετε λέξεις σήμερα,
Dialogue: 0,0:06:29.70,0:06:33.60,Default,,0000,0000,0000,,στείλτε τις σε μένα κι εγώ θα τις αναρτήσω\Nστο διαδικτυακό μου λεξικό, το Wordnik.
Dialogue: 0,0:06:33.60,0:06:34.84,Default,,0000,0000,0000,,Σας ευχαριστώ πολύ.
Dialogue: 0,0:06:34.84,0:06:38.01,Default,,0000,0000,0000,,(Χειροκρότημα)