WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:09.999
ลักษณะที่โดดเด่นที่สุด
ประการหนึ่งของสมองมนุษย์

00:00:10.023 --> 00:00:13.651
คือความสามารถในการมองเห็น
และอธิบายรูปแบบต่าง ๆ

00:00:13.675 --> 00:00:16.331
ในบรรดารูปแบบยากที่สุด
ที่เราพยายามจะทำความเข้าใจ

00:00:16.355 --> 00:00:20.765
คือแนวคิดเรื่องการไหลปั่นป่วน
ในพลศาสตร์ของไหล

00:00:20.789 --> 00:00:23.272
นักฟิสิกส์ชาวเยอรมัน
แวร์เนอร์ ไฮเซนแบร์ก กล่าวว่า

00:00:23.296 --> 00:00:27.357
"หากได้พบพระเจ้าแล้ว
ผมจะเอ่ยถามคำถามสองข้อ

00:00:27.381 --> 00:00:30.818
ว่าทำไมถึงสร้างสัมพัทธภาพ
แล้วทำไมถึงสร้างความปั่นป่วน

00:00:30.842 --> 00:00:34.908
ผมเชื่อเหลือเกินว่า
พระองค์จะทรงตอบข้อแรกได้"

00:00:34.932 --> 00:00:38.280
ความปั่นป่วนนั้นก็เข้าใจยาก
ไม่แพ้ความเข้าใจในเชิงคณิตศาสตร์

00:00:38.304 --> 00:00:42.170
เพียงแต่ว่าเราสามารถ
ใช้ศิลปะมาอธิบายรูปร่างของมันได้

00:00:42.194 --> 00:00:47.284
มิถุนายน ค.ศ. 1889 วินเซนต์ แวน โก๊ะ
ได้วาดภาพทิวทัศน์ก่อนพระอาทิตย์ขึ้น

00:00:47.308 --> 00:00:51.635
จากหน้าต่างในห้องโรงพยาบาลจิตเวช
แซ็งต์-ปอล-เดอ-โมโซล

00:00:51.659 --> 00:00:53.564
ในเมืองแซ็งต์-เรมี-เดอ-พรอว็องซ์

00:00:53.588 --> 00:00:56.816
ซึ่งเขามาเข้ารับการรักษา
ภายหลังตัดหูตนเอง

00:00:56.840 --> 00:00:58.415
ขณะอยู่ในภาวะวิกลจริต

00:00:59.312 --> 00:01:02.032
ในภาพ "ราตรีประดับดาว"
(Starry Night) ฝีพู่กันเป็นวง

00:01:02.056 --> 00:01:07.803
รังสรรค์ภาพท้องฟ้ายามค่ำคืน
ที่เต็มไปด้วยเกลียวเมฆและกลุ่มดาว

00:01:07.827 --> 00:01:11.724
แวน โก๊ะ และจิตรกรอิมเพรสชันนิสต์
ท่านอื่น ถ่ายทอดแสงแตกต่างไปจาก

00:01:11.748 --> 00:01:12.955
จิตรกรรุ่นก่อนหน้า

00:01:12.979 --> 00:01:15.749
ราวกับว่าจะสามารถบันทึก
การเคลื่อนไหวของแสงได้

00:01:15.773 --> 00:01:17.836
เช่น
ลายผิวน้ำยามต้องแสงอาทิตย์

00:01:17.860 --> 00:01:21.506
หรือแสงดาว
ระยิบระยับและพร่างพราว

00:01:21.530 --> 00:01:23.919
แหวกว่ายไปตามคลื่นเมฆขาว
ในท้องฟ้าครามยามราตรี

00:01:24.844 --> 00:01:27.391
ผลที่ได้นี้เกิดจากความส่องสว่าง

00:01:27.415 --> 00:01:30.916
ซึ่งหมายถึงความเข้มของแสง
ในสีสันบนผืนผ้าใบ

00:01:30.940 --> 00:01:33.608
ที่เปลือกสมองส่วนการมองเห็น
ส่วนดั้งเดิมของเรา

00:01:33.632 --> 00:01:37.554
สามารถเห็นความต่างของแสง
และการเคลื่อนไหว แต่ไม่เห็นสี

00:01:37.578 --> 00:01:40.603
ซึ่งจะผสมสองเนื้อสี
ที่คนละสีให้เข้ากัน

00:01:40.627 --> 00:01:42.949
หากมีความส่องสว่างเท่ากัน

00:01:42.973 --> 00:01:45.328
แต่เซลล์ประสาทแขนงย่อยที่มีใน
สัตว์กลุ่มไพรเมทในสมองของเรา

00:01:45.352 --> 00:01:48.482
จะเห็นสีที่ตัดกันโดยไม่ผสมปนเป

00:01:48.506 --> 00:01:51.433
เมื่อเกิดการตีความ
ทั้งสองอย่างพร้อมกัน

00:01:51.457 --> 00:01:57.005
แสงในหลายผลงานของจิตรกรเหล่านี้
จึงดูสั่นไหว เปล่งแสง วูบวาบอย่างประหลาด

00:01:57.898 --> 00:02:00.200
นี่คือวิธีการที่ผลงานของแวน โก๊ะ
และจิตรกรอิมเพรสชันนิสต์คนอื่น ๆ

00:02:00.225 --> 00:02:03.042
ใช้การป้ายสีด้วยฝีแปรงอย่างรวดเร็ว

00:02:03.067 --> 00:02:06.733
เพื่อถ่ายทอดการเคลื่อนที่ของแสง
ที่สมจริงอย่างน่าทึ่ง

00:02:07.702 --> 00:02:11.182
60 ปีต่อมา นักคณิตศาสตร์ชาวรัสเซีย
อังเดรย์ คอลโมโกรอฟ

00:02:11.206 --> 00:02:13.763
ทำให้เราเข้าใจความปั่นปวน
ในเชิงคณิตศาสตร์มากขึ้น

00:02:13.787 --> 00:02:18.133
เมื่อเขาเสนอสมมติฐานว่า
พลังงานในของไหลปั่นป่วนที่ระยะ อาร์

00:02:18.157 --> 00:02:22.467
แปรผันตรงกับระยะอาร์ยกกำลัง 5 ส่วน 3

00:02:22.491 --> 00:02:24.444
การทดลองการวัดพบว่าคอลโมโกรอฟ

00:02:24.469 --> 00:02:27.632
คำนวณได้ใกล้เคียงการไหลปั่นป่วนอย่างมาก

00:02:27.656 --> 00:02:29.788
แม้ว่าคำอธิบายที่สมบูรณ์ของ
ความปั่นป่วน

00:02:29.811 --> 00:02:32.576
จะยังคงเป็นหนึ่งในโจทย์ปัญหา
ที่ยังแก้ได้ไม่หมดของฟิสิกส์

00:02:33.181 --> 00:02:37.491
การไหลปั่นป่วนมีลักษณะคล้ายตนเอง
หากมีระดับขั้นพลังงาน

00:02:37.515 --> 00:02:41.099
พูดอีกอย่างคือ กระแสวนขนาดใหญ่
ถ่ายทอดพลังงานให้กระแสวนที่เล็กกว่า

00:02:41.123 --> 00:02:43.174
ซึ่งจะถ่ายทอดในระดับต่อไปเรื่อย ๆ

00:02:43.921 --> 00:02:47.204
ตัวอย่างเช่น จุดแดงใหญ่บนดาวพฤหัส

00:02:47.228 --> 00:02:50.568
การก่อตัวของเมฆ
และอนุภาคฝุ่นระหว่างดวงดาว

00:02:51.671 --> 00:02:54.885
ในปี ค.ศ. 2004 นักวิทยาศาสตร์
ส่องกล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิล

00:02:54.909 --> 00:02:59.907
พบกระแสวนของฝุ่นและแก๊ส
รอบดาวดวงหนึ่งที่ห่างไกล

00:02:59.931 --> 00:03:02.857
และชวนให้พวกเขานึกถึง
ภาพ "ราตรีประดับดาว" ของแวน โก๊ะ

00:03:03.961 --> 00:03:07.169
การค้นพบนี้เป็นแรงบันดาลใจให้
นักวิทยาศาสตร์จากเม็กซิโก สเปน และอังกฤษ

00:03:07.193 --> 00:03:10.570
สนใจศึกษาความส่องสว่าง
ในภาพเขียนของแวะ โก๊ะอย่างละเอียด

00:03:11.421 --> 00:03:15.676
พวกเขาค้นพบว่า
มีรูปแบบโครงสร้างการไหลปั่นป่วนที่ชัดเจน

00:03:15.700 --> 00:03:20.014
คล้ายสมการของคอลโมโกรอฟ
ที่ซ่อนอยู่ในหลาย ๆ ภาพของแวน โก๊ะ

00:03:20.998 --> 00:03:23.200
นักวิจัยจึงแปลงภาพเป็นไฟล์ดิจิทัล

00:03:23.224 --> 00:03:26.946
และวัดเทียบความสว่างที่แปรผัน
ในระหว่างทุก ๆ สองพิกเซล

00:03:26.970 --> 00:03:29.665
เมื่อพิจารณาจากส่วนโค้ง
ที่วัดการแยกพิกเซลแล้ว

00:03:29.689 --> 00:03:34.431
นักวิทยาศาสตร์สรุปว่าภาพที่แวน โก๊ะวาด
ในช่วงที่มีอาการกระวนกระวายทางจิต

00:03:34.455 --> 00:03:37.137
มีลักษณะคล้ายการไหลปั่นป่วนอย่างน่าทึ่ง

00:03:37.987 --> 00:03:41.974
ในขณะที่ภาพตนเองสูบกล้องยาเส้น
ที่วาดในช่วงที่ชีวิตของแวน โก๊ะ สุขสงบนั้น

00:03:41.999 --> 00:03:43.860
กลับไม่มีความคล้ายคลึงเช่นนี้อยู่

00:03:44.313 --> 00:03:46.787
รวมไปถึงผลงานของจิตรกรท่านอื่น

00:03:46.811 --> 00:03:49.337
ที่ดูเผิน ๆ แล้วปั่นป่วนพอกัน

00:03:49.362 --> 00:03:50.977
เช่นภาพ "หวีดสยอง" ของมุงค์

00:03:51.418 --> 00:03:54.672
แม้จะสรุปง่ายไปหน่อยหากกล่าวว่า
อัจฉริยภาพในช่วงปั่นป่วนของแวน โก๊ะ

00:03:54.696 --> 00:03:57.068
ทำให้เขาวาดภาพความปั่นป่วนได้

00:03:57.092 --> 00:04:02.002
แต่สิ่งที่ยากเกินบรรยายคือแสดงออกถึง
ความงดงามที่ถูกปลุกเร้าแห่งข้อเท็จจริง

00:04:02.026 --> 00:04:04.453
ในห้วงความทรมานแสนสาหัส

00:04:04.477 --> 00:04:07.907
แวน โก๊ะสามารถรับรู้และแสดง

00:04:07.931 --> 00:04:10.336
แนวคิดหนึ่งที่ยากอย่างยิ่งยวด

00:04:10.360 --> 00:04:13.597
ที่ธรรมชาติมอบให้มวลมนุษยชาติ

00:04:13.621 --> 00:04:15.736
และผสานมโนภาพ
ที่ไม่เหมือนใครของเขา

00:04:15.760 --> 00:04:19.926
เข้ากับความลี้ลับ
ของการเคลื่อนที่ ของไหล และแสง