[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.65,0:00:09.97,Default,,0000,0000,0000,,Een van de bijzonderste aspecten\Nvan het menselijk brein
Dialogue: 0,0:00:09.97,0:00:13.67,Default,,0000,0000,0000,,is het kunnen herkennen\Nen omschrijven van patronen.
Dialogue: 0,0:00:13.68,0:00:16.33,Default,,0000,0000,0000,,Een van de moeilijkst\Nte begrijpen patronen
Dialogue: 0,0:00:16.34,0:00:20.62,Default,,0000,0000,0000,,was het concept van turbulentie\Nin de stromingsleer.
Dialogue: 0,0:00:20.62,0:00:23.30,Default,,0000,0000,0000,,De Duitse natuurkundige\NWerner Heisenberg zei ooit:
Dialogue: 0,0:00:23.30,0:00:27.34,Default,,0000,0000,0000,,"Als ik God ontmoet,\Nvraag ik hem twee dingen:
Dialogue: 0,0:00:27.34,0:00:30.83,Default,,0000,0000,0000,,waarom is er relativiteit\Nen waarom is er turbulentie?
Dialogue: 0,0:00:30.83,0:00:34.64,Default,,0000,0000,0000,,Ik ben er zeker van dat hij een antwoord\Nop de eerste vraag heeft."
Dialogue: 0,0:00:34.64,0:00:38.31,Default,,0000,0000,0000,,Hoe moeilijk turbulentie ook\Nwiskundig te begrijpen is,
Dialogue: 0,0:00:38.31,0:00:41.94,Default,,0000,0000,0000,,toch kunnen we het uitbeelden met kunst.
Dialogue: 0,0:00:41.94,0:00:47.28,Default,,0000,0000,0000,,In juni 1889 schilderde Vincent van Gogh\Nhet uitzicht vlak voor zonsopgang
Dialogue: 0,0:00:47.29,0:00:50.88,Default,,0000,0000,0000,,door het raam van zijn kamer\Nin het psychiatrisch ziekenhuis
Dialogue: 0,0:00:50.88,0:00:53.45,Default,,0000,0000,0000,,van Saint-Paul-de-Mausole,\Nin Saint-Rémy-de-Provence,
Dialogue: 0,0:00:53.45,0:00:56.86,Default,,0000,0000,0000,,waar hij zich had laten opnemen\Nnadat hij zijn oor had verminkt
Dialogue: 0,0:00:56.86,0:00:59.23,Default,,0000,0000,0000,,in een psychotische periode.
Dialogue: 0,0:00:59.23,0:01:02.30,Default,,0000,0000,0000,,In 'De sterrennacht' scheppen\Nzijn cirkelvormige penseelstreken
Dialogue: 0,0:01:02.30,0:01:07.64,Default,,0000,0000,0000,,een nachtelijke hemel gevuld\Nmet wervelende wolken en sterren.
Dialogue: 0,0:01:07.64,0:01:09.57,Default,,0000,0000,0000,,Van Gogh en andere impressionisten
Dialogue: 0,0:01:09.57,0:01:12.97,Default,,0000,0000,0000,,verbeeldden licht op een andere manier\Ndan hun voorgangers.
Dialogue: 0,0:01:12.97,0:01:15.24,Default,,0000,0000,0000,,Ze lijken beweging te vangen.
Dialogue: 0,0:01:15.24,0:01:17.87,Default,,0000,0000,0000,,Bijvoorbeeld over zonovergoten water,
Dialogue: 0,0:01:17.87,0:01:21.53,Default,,0000,0000,0000,,of hier in het licht van sterren\Ndat twinkelt en smelt
Dialogue: 0,0:01:21.53,0:01:24.65,Default,,0000,0000,0000,,door de melkachtige golven\Nvan de blauwe nachthemel.
Dialogue: 0,0:01:24.65,0:01:27.42,Default,,0000,0000,0000,,Dit effect wordt veroorzaakt\Ndoor oplichting,
Dialogue: 0,0:01:27.42,0:01:30.95,Default,,0000,0000,0000,,de intensiteit van het licht\Nin de kleuren op het doek.
Dialogue: 0,0:01:30.95,0:01:33.64,Default,,0000,0000,0000,,Het primitievere deel\Nvan onze hersenschors,
Dialogue: 0,0:01:33.64,0:01:37.58,Default,,0000,0000,0000,,dat alleen contrast ziet\Nmaar geen kleur,
Dialogue: 0,0:01:37.58,0:01:40.60,Default,,0000,0000,0000,,zal twee verschillend\Ngekleurde gebieden mixen
Dialogue: 0,0:01:40.60,0:01:42.97,Default,,0000,0000,0000,,als ze dezelfde helderheid hebben.
Dialogue: 0,0:01:42.97,0:01:45.36,Default,,0000,0000,0000,,Maar de primaire onderafdeling\Nvan onze hersenen
Dialogue: 0,0:01:45.36,0:01:48.48,Default,,0000,0000,0000,,ziet de contrasterende kleuren\Nzonder ze te mengen.
Dialogue: 0,0:01:48.49,0:01:51.46,Default,,0000,0000,0000,,Met deze twee tegelijk\Noptredende interpretaties
Dialogue: 0,0:01:51.46,0:01:57.74,Default,,0000,0000,0000,,lijkt het licht in veel impressionistisch\Nwerk te pulseren, knipperen of draaien.
Dialogue: 0,0:01:57.74,0:02:00.21,Default,,0000,0000,0000,,Zo gebruikt dit en andere\Nimpressionistische werken
Dialogue: 0,0:02:00.21,0:02:03.06,Default,,0000,0000,0000,,snel uitgevoerde opvallende penseelstreken
Dialogue: 0,0:02:03.06,0:02:07.40,Default,,0000,0000,0000,,om opmerkelijk realistisch\Nvast te leggen hoe licht beweegt.
Dialogue: 0,0:02:07.40,0:02:11.18,Default,,0000,0000,0000,,Zestig jaar later leerde\Nde Russische wiskundige Andrey Kolmogorov
Dialogue: 0,0:02:11.18,0:02:13.76,Default,,0000,0000,0000,,ons nog meer over turbulentie
Dialogue: 0,0:02:13.79,0:02:18.16,Default,,0000,0000,0000,,toen hij voorstelde dat energie\Nin een turbulente vloeistof met lengte R
Dialogue: 0,0:02:18.16,0:02:22.36,Default,,0000,0000,0000,,varieert in verhouding\Ntot de vijf derde macht van R.
Dialogue: 0,0:02:22.36,0:02:23.83,Default,,0000,0000,0000,,Experimenteel meten toont aan
Dialogue: 0,0:02:23.83,0:02:27.63,Default,,0000,0000,0000,,dat Kolmogorov opmerkelijk veel begreep\Nvan hoe turbulente vloeistoffen werken,
Dialogue: 0,0:02:27.63,0:02:29.97,Default,,0000,0000,0000,,hoewel een volledige\Nbeschrijving van turbulentie
Dialogue: 0,0:02:29.97,0:02:33.14,Default,,0000,0000,0000,,een van de onopgeloste problemen\Nin de natuurkunde blijft.
Dialogue: 0,0:02:33.14,0:02:37.30,Default,,0000,0000,0000,,Een turbulente stroom is zelforganiserend\Nals er een cascade van energie is.
Dialogue: 0,0:02:37.30,0:02:41.13,Default,,0000,0000,0000,,Grote wervelingen zetten hun energie om\Nnaar kleine wervelingen,
Dialogue: 0,0:02:41.13,0:02:43.84,Default,,0000,0000,0000,,die datzelfde ook weer doen.
Dialogue: 0,0:02:43.84,0:02:47.20,Default,,0000,0000,0000,,Voorbeelden hiervan zijn\Nde Grote rode vlek van Jupiter,
Dialogue: 0,0:02:47.23,0:02:51.55,Default,,0000,0000,0000,,wolkenformaties\Nen interstellaire stofwolken.
Dialogue: 0,0:02:51.55,0:02:54.88,Default,,0000,0000,0000,,Met de Hubble-telescoop\Nzagen wetenschappers in 2004
Dialogue: 0,0:02:54.91,0:03:00.28,Default,,0000,0000,0000,,wervelingen in een verre wolk\Nvan stof en gas om een ster heen.
Dialogue: 0,0:03:00.28,0:03:03.68,Default,,0000,0000,0000,,Het deed ze denken\Naan 'De sterrennacht' van Van Gogh.
Dialogue: 0,0:03:03.68,0:03:07.20,Default,,0000,0000,0000,,Dit motiveerde wetenschappers\Nuit Mexico, Spanje en Engeland
Dialogue: 0,0:03:07.20,0:03:11.18,Default,,0000,0000,0000,,om nauwkeurig de helderheid te bestuderen\Nin de schilderijen van Van Gogh.
Dialogue: 0,0:03:11.18,0:03:15.72,Default,,0000,0000,0000,,Ze ontdekten een zeker patroon\Nvan turbulente vloeistofstructuren
Dialogue: 0,0:03:15.72,0:03:20.87,Default,,0000,0000,0000,,dat redelijk voldeed aan de modellen\Nvan Kolmogorov, in Van Gogh's werk.
Dialogue: 0,0:03:20.87,0:03:23.20,Default,,0000,0000,0000,,De onderzoekers\Ndigitaliseerden de schilderijen
Dialogue: 0,0:03:23.20,0:03:26.94,Default,,0000,0000,0000,,en maten hoe helderheid\Nvarieerde tussen elke twee pixels.
Dialogue: 0,0:03:26.94,0:03:29.70,Default,,0000,0000,0000,,Bij de rondingen maten ze de pixelafstand\N
Dialogue: 0,0:03:29.70,0:03:34.42,Default,,0000,0000,0000,,en concludeerden dat de werken\Nuit Van Goghs psychotische periode
Dialogue: 0,0:03:34.42,0:03:37.73,Default,,0000,0000,0000,,opmerkelijke gelijkenis vertonen\Nmet vloeistofturbulentie.
Dialogue: 0,0:03:37.73,0:03:41.94,Default,,0000,0000,0000,,Zijn zelfportret met de pijp,\Nuit een rustigere periode van zijn leven,
Dialogue: 0,0:03:41.94,0:03:44.31,Default,,0000,0000,0000,,liet geen overeenkomst daarmee zien.
Dialogue: 0,0:03:44.31,0:03:46.76,Default,,0000,0000,0000,,Werk van andere kunstenaars ook niet,
Dialogue: 0,0:03:46.76,0:03:49.33,Default,,0000,0000,0000,,al leek dat in eerste instantie\Nnet zo turbulent,
Dialogue: 0,0:03:49.33,0:03:51.43,Default,,0000,0000,0000,,zoals 'De schreeuw' van Munch.
Dialogue: 0,0:03:51.43,0:03:54.81,Default,,0000,0000,0000,,Het is te gemakkelijk om te zeggen\Ndat Van Gogh's turbulente genialiteit
Dialogue: 0,0:03:54.81,0:03:57.10,Default,,0000,0000,0000,,hem in staat stelde\Nom turbulentie te verbeelden.
Dialogue: 0,0:03:57.10,0:04:02.03,Default,,0000,0000,0000,,Toch is het ook veel te moeilijk\Nom de uitbundige schoonheid te verwoorden
Dialogue: 0,0:04:02.03,0:04:04.48,Default,,0000,0000,0000,,van het feit dat in een periode\Nvan intens lijden,
Dialogue: 0,0:04:04.48,0:04:07.86,Default,,0000,0000,0000,,Van Gogh in staat was\Nom een van de moeilijkste concepten
Dialogue: 0,0:04:07.86,0:04:10.38,Default,,0000,0000,0000,,te ontwaren en uit te beelden
Dialogue: 0,0:04:10.38,0:04:13.63,Default,,0000,0000,0000,,die de natuur ooit\Naan de mens presenteerde
Dialogue: 0,0:04:13.63,0:04:15.77,Default,,0000,0000,0000,,en om zijn unieke geestesoog te verenigen
Dialogue: 0,0:04:15.77,0:04:20.18,Default,,0000,0000,0000,,met de diepste geheimen\Nvan beweging, vloeistof en licht.