1
00:00:08,842 --> 00:00:12,412
Milyarlarca yıl önce
genç Dünya gezegeni üzerinde

2
00:00:12,412 --> 00:00:17,432
büyüyebilen ve üreyebilen
daha karmaşık birliklerde toplanan

3
00:00:17,432 --> 00:00:20,122
basit organik bileşimler vardı.

4
00:00:20,122 --> 00:00:23,372
Dünya üzerindeki ilk yaşam onlardı

5
00:00:23,372 --> 00:00:27,252
ve onlar, o zamandan beri 
gezegenimizde yaşayan

6
00:00:27,252 --> 00:00:30,602
milyarlarca türün
her birini meydana getirdi.

7
00:00:30,602 --> 00:00:33,252
Dünya o zamanlarda canlı varlıklar için

8
00:00:33,252 --> 00:00:38,282
uygun bir çevre olarak tanımladığımız 
şeyden neredeyse tamamen yoksundu.

9
00:00:38,282 --> 00:00:41,725
Genç gezegende 
volkanik etkinlikler yaygındı

10
00:00:41,725 --> 00:00:45,335
ve düşmanca koşullar yaratan
bir atmosfer vardı.

11
00:00:45,335 --> 00:00:48,835
Peki yaşam Dünya'nın neresinde başlamıştı?

12
00:00:48,835 --> 00:00:51,365
Yaşamın beşiği arayışına başlamak için

13
00:00:51,365 --> 00:00:56,715
öncelikle herhangi bir yaşam türünün
temel gereksinimlerini anlamak önemlidir.

14
00:00:56,715 --> 00:00:59,530
Yaşam için gereken element
ve bileşimler arasında

15
00:00:59,530 --> 00:01:05,468
hidrojen, metan, nitrojen, karbondioksit, 
fosfat ve amonyak vardır.

16
00:01:05,468 --> 00:01:09,828
Bu maddelerin birbirleriyle karışması 
ve tepkimeye girmesi için

17
00:01:09,828 --> 00:01:13,260
sıvı bir çözücüye ihtiyaçları vardır: Su.

18
00:01:13,260 --> 00:01:15,700
Büyümeleri ve üreyebilmek için ise

19
00:01:15,700 --> 00:01:19,260
tüm yaşam türlerinin 
bir enerji kaynağına ihtiyacı vardır.

20
00:01:19,260 --> 00:01:22,300
Yaşam biçimleri iki gruba ayrılır:

21
00:01:22,300 --> 00:01:26,030
Ototroflar, bitkiler gibi,
kendi enerjilerini üretirler

22
00:01:26,030 --> 00:01:31,330
ve heterotroflar, hayvanlar gibi,
enerji için diğer organizmaları yerler.

23
00:01:31,330 --> 00:01:35,920
İlk yaşam biçiminin elbette yiyebileceği
diğer organizmalar yoktu

24
00:01:35,920 --> 00:01:39,291
bu yüzden o, enerjisini ya Güneş'ten

25
00:01:39,291 --> 00:01:43,241
ya da kimyasal gradyanlardan 
üreten bir ototrof olmalı.

26
00:01:43,241 --> 00:01:46,641
Peki, bu kriterlere uyan yer neresi?

27
00:01:46,641 --> 00:01:49,751
Karadaki veya okyanusun yüzeyinin
yakınındaki yerlerin

28
00:01:49,751 --> 00:01:52,591
güneş ışığına erişme avantajı vardır.

29
00:01:52,591 --> 00:01:57,631
Fakat yaşam başladığı zaman,
dünya üzerindeki ultraviyole ışıma

30
00:01:57,631 --> 00:02:01,221
orada hayatta kalabilmek için
muhtemelen çok sertti.

31
00:02:01,221 --> 00:02:07,191
Bir ortam bu radyasyona karşı koruma
ve alternatif bir enerji kaynağı sunuyor:

32
00:02:07,221 --> 00:02:11,321
Kilometrelerce deniz suyuyla
ve tamamen karanlıkla kaplanmış

33
00:02:11,321 --> 00:02:16,847
okyanus yüzeyinde dolaşan
hidrotermik delikler.

34
00:02:16,847 --> 00:02:20,771
Hidrotermik delik, deniz suyunun
magma odacığında yayılmaya başladığı

35
00:02:20,771 --> 00:02:23,891
dünya kabuğundaki bir çatlaktır

36
00:02:23,891 --> 00:02:27,291
ve yüksek derecelerde, 
zengin bir mineral bulamacı

37
00:02:27,291 --> 00:02:32,521
ve temel kimyasal bileşimlerle 
birlikte tekrar dışarı atılır.

38
00:02:32,521 --> 00:02:39,556
Enerji özellikle hidrotermik deliklerin
dik kimyasal yokuşlarında yoğunlaşır.

39
00:02:39,566 --> 00:02:42,882
Hidrotermik deliklere işaret eden
başka bir kanıt dizisi daha vardır:

40
00:02:42,882 --> 00:02:48,952
Son Evrensel Ortak Ata
veya kısaca SEOA.

41
00:02:48,952 --> 00:02:54,042
SEOA ilk yaşam biçimi değildi
fakat izini sürebildiğimiz en eskisi oydu.

42
00:02:54,042 --> 00:02:57,959
Buna rağmen SEOA'nın tam olarak
neye benzediğini bilmiyoruz --

43
00:02:57,959 --> 00:03:02,029
bir SEOA fosili yok, 
etrafta modern bir SEOA da yok --

44
00:03:02,029 --> 00:03:07,159
bunun yerine, bilim insanları günümüzde
var olan üç alandaki tüm türlerde

45
00:03:07,161 --> 00:03:11,161
ortak olarak bulunan genleri tanımladılar.

46
00:03:11,161 --> 00:03:15,501
Bu genler, türler ve alanlar 
arasında paylaşıldığına göre

47
00:03:15,501 --> 00:03:19,488
ortak bir atadan miras kalmış olmalıdır.

48
00:03:19,488 --> 00:03:25,298
Bu paylaşılan genler bizlere SEOA'nın
sıcak, oksijensiz bir yerde yaşadığını

49
00:03:25,298 --> 00:03:28,488
ve hidrotermik deliklerdeki gibi
bir kimyasal eğimden

50
00:03:28,488 --> 00:03:31,748
enerji aldığını söylemektedir.

51
00:03:31,748 --> 00:03:34,718
İki tür hidrotermik delik vardır:

52
00:03:34,718 --> 00:03:37,398
Siyah dumancılar ve beyaz dumancılar.

53
00:03:37,398 --> 00:03:41,488
Siyah dumancılar asitli, karbondioksitle
zenginleşmiş su çıkarırlar,

54
00:03:41,488 --> 00:03:47,268
yüzlerce derece kadar ısıtılmış
ve kükürt, demir, bakır

55
00:03:47,268 --> 00:03:50,136
ve yaşam için gerekli 
diğer metallerle dolup taşarlar.

56
00:03:50,136 --> 00:03:55,206
Ancak bilim insanları siyah dumancıların
SEOA için fazla sıcak olduğuna inanıyor—

57
00:03:55,206 --> 00:04:00,163
dolayısıyla yaşamın beşiği için
baş adaylar artık beyaz dumancılar.

58
00:04:00,163 --> 00:04:01,637
Beyaz dumancılar arasında

59
00:04:01,637 --> 00:04:07,067
Kayıp Şehir denen Atlantik Ortası Sırtında
bir hidrotermal baca sahası

60
00:04:07,067 --> 00:04:11,157
yaşam beşiği için 
en tercih edilen aday oldu.

61
00:04:11,157 --> 00:04:16,607
Buradaki deniz suyu yüksek derecede 
alkali ve karbondioksit bulunmuyor

62
00:04:16,607 --> 00:04:21,101
ancak metan bakımından zengin
ve daha ılıman sıcaklıklar sunuyor.

63
00:04:21,101 --> 00:04:25,770
Komşu siyah dumancılar, yaşamın 
Kayıp Şehir'de gelişmesi için gerekli olan

64
00:04:25,770 --> 00:04:28,122
karbondioksit katkısı yapmış olabilir,

65
00:04:28,122 --> 00:04:31,652
bugün Dünya'daki yaşamın 
harika çeşitliğine yön veren

66
00:04:31,652 --> 00:04:36,132
ilk organizmaları desteklemek için
tüm bileşenleri vermiş olabilir.