WEBVTT

00:00:01.116 --> 00:00:05.227
Afrika'nın çok uzun zamandır 
yoksulluk ve sıkıntı çeken halklarının

00:00:05.251 --> 00:00:10.088
şu anki hâli ile refah ve bolluk dolu 
bir gelecek arasında ne durmaktadır?

00:00:10.912 --> 00:00:12.156
Tek kelime:

00:00:12.725 --> 00:00:13.902
bilgi.

00:00:14.798 --> 00:00:19.316
Eğer Afrika insanlar için en iyi yaşamı
sunan bir kıta olmak istiyorsa

00:00:19.340 --> 00:00:21.158
bir an önce

00:00:21.158 --> 00:00:23.590
bir bilgi toplumuna dönüşmelidir.

00:00:23.994 --> 00:00:28.697
Ben buna “Afrika'nın 
bilgi yükümlülüğü” diyorum.

NOTE Paragraph

00:00:29.923 --> 00:00:33.754
Üniversitelerimiz,

00:00:33.778 --> 00:00:36.309
sivil toplumu, ekonomimizi

00:00:36.333 --> 00:00:38.099
ve siyasi kurumlarımızı yürütmek için

00:00:38.123 --> 00:00:40.614
insan gücü yetiştirmeye 
verdiği önemi azaltmalıdır.

00:00:41.148 --> 00:00:45.067
Ağırlıklı olarak bilgi üretimine
adanmış olmalıdırlar.

00:00:46.114 --> 00:00:50.044
Toprak ve kayalarımız hakkında 
bilgi üretmeyi kendine görev bilen

00:00:50.068 --> 00:00:53.695
toprak bilimciler ve jeologlar 
tarafından desteklenmeyen

00:00:53.719 --> 00:00:58.007
inşaat mühendisleri yetiştirmenin

00:00:58.031 --> 00:00:59.451
ne anlamı var?

00:01:00.417 --> 00:01:03.636
Hukuk sisteminin dayandığı

00:01:03.660 --> 00:01:07.019
düşünsel temellere dair bilgiyi
üreten jüriler olmaksızın

00:01:08.447 --> 00:01:12.134
avukatlar yetiştirmenin
ne faydası var?

00:01:13.642 --> 00:01:15.706
Bilgiyi aramalıyız.

00:01:16.466 --> 00:01:19.532
Bilgi meselesine yaklaşımımız

00:01:19.556 --> 00:01:22.515
hiçbir engel tanımaksızın 
ve gözümüz başka bir şey görmeksizin

00:01:22.515 --> 00:01:24.789
kendimizi çılgınlar gibi 
bilgiye adamak olmalı.

NOTE Paragraph

00:01:25.480 --> 00:01:29.159
Hepimizin bildiği 
mevcut problemleri çözmek kadar

00:01:29.860 --> 00:01:32.116
ortada bir problem yokken --

00:01:32.140 --> 00:01:34.116
özellikle görünür bir problem yokken de

00:01:34.849 --> 00:01:38.376
bilgiyi aramalıyız.

00:01:39.263 --> 00:01:44.415
Sadece ihtiyaç doğduğunda değil,

00:01:44.439 --> 00:01:48.718
sadece insan doğamızın yetersizliği
ile sınırlı olan her şey hakkında

00:01:48.742 --> 00:01:51.286
bilinmesi gerekenleri aramak zorundayız.

00:01:52.534 --> 00:01:56.649
İhtiyaç duymadığı zamanlarda 
bilgi aramayanlar,

00:01:57.561 --> 00:02:01.139
ihtiyaç duyduklarında 
bilgiye sahip olmayacaklardır.

NOTE Paragraph

00:02:02.777 --> 00:02:06.872
Günümüzde Afrika'daki 
en büyük kriz bilgi krizidir:

00:02:06.896 --> 00:02:08.916
Bilginin nasıl üretileceğinin,

00:02:08.940 --> 00:02:10.571
nasıl yönetileceğinin

00:02:10.595 --> 00:02:13.303
ve nasıl etkin bir şekilde 
uygulanacağının krizi.

00:02:14.421 --> 00:02:18.474
Mesela Afrika'da su krizi yok.

00:02:19.284 --> 00:02:22.218
Suyun, nerede ve ne tür olduğu,

00:02:23.251 --> 00:02:25.738
ihtiyaç duyulduğu yerde ve zamanda

00:02:25.762 --> 00:02:31.766
nasıl kullanılabilir hâle getirilebileceği
konusunda bir bilgi krizi var.

00:02:33.144 --> 00:02:35.803
Nasıl olur da 
dünyanın en geniş su kitlelerine

00:02:35.827 --> 00:02:38.891
sahip olan bir kıtada --

00:02:39.708 --> 00:02:41.026
Nil,

00:02:41.587 --> 00:02:42.828
Nijer,

00:02:43.291 --> 00:02:44.676
Kongo,

00:02:44.700 --> 00:02:46.250
Zambezi

00:02:46.274 --> 00:02:47.898
ve Orange Nehirleri--

00:02:48.553 --> 00:02:50.996
su krizinin olduğu söylenir?

00:02:51.020 --> 00:02:53.067
Üstelik bu nehirlerin bulunduğu

00:02:53.091 --> 00:02:54.733
ülkelerde bile .

00:02:56.387 --> 00:02:58.308
Ve bu sadece yüzeydeki su.

NOTE Paragraph

00:02:59.045 --> 00:03:03.006
Biz enerjimizi yanlış krizlerle
savaşarak harcarken

00:03:03.030 --> 00:03:05.712
bizimle ilgili bilgiye yatırım yapanlar

00:03:05.736 --> 00:03:10.760
Libya'daki yeraltı su kaynaklarından
elde edecekleri suyla

00:03:11.398 --> 00:03:13.849
Avrupa'daki susuzluğu nasıl
giderecekleriyle meşgul.

00:03:14.811 --> 00:03:17.184
Mesela; çoğu ülkelerimizin,

00:03:17.208 --> 00:03:19.340
içilebilir suyu 
zengin ya da fakir,


00:03:19.364 --> 00:03:21.241
alt tabakadan ve üst tabakadan

00:03:21.241 --> 00:03:22.734
köylü ve şehirli

00:03:22.734 --> 00:03:24.563
tüm Afrikalıların hayatlarının

00:03:24.563 --> 00:03:27.042
rutin bir parçası hâline getirmek için

00:03:27.066 --> 00:03:28.496
kullanmadıkları bilgi gibi.

00:03:29.252 --> 00:03:32.502
Sefalet tüccarlarının ve
küresel Afrika Çalışmaları

00:03:32.502 --> 00:03:35.839
akademik gelişim programı 
ve yardımlarıyla destekledikleri

00:03:35.839 --> 00:03:38.603
hükûmet, üniversiteler 
ve sivil toplumumuzda var olan

00:03:38.603 --> 00:03:41.122
özerklikten korkan Afrikalı dalkavuklar

00:03:41.146 --> 00:03:44.384
su kaynaklarının dünyadaki dağılımı
söz konusu olduğunda

00:03:44.408 --> 00:03:48.544
Afrika'da doğanın ne kadar
cimri olduğuna dair

00:03:48.568 --> 00:03:52.344
bize ne söylerlerse kabul ediyoruz.

00:03:52.947 --> 00:03:56.703
Şehirleri ve kırsal meskenleri
sondaj kuyularının etrafında

00:03:56.727 --> 00:03:58.101
oluşturmaktan memnunuz.

00:04:00.213 --> 00:04:04.618
Sondaj kuyuları etrafında 
nasıl metropoller oluşturulabilir?

NOTE Paragraph

00:04:07.055 --> 00:04:09.099
Afrika'da gıda krizi var mı?

00:04:09.861 --> 00:04:12.314
Yine, cevap hayır.

00:04:13.429 --> 00:04:18.656
Bu da Afrika'nın tarım kaynaklarına,
insanların hayatlarını

00:04:18.680 --> 00:04:20.700
daha yaşanabilir kılmak için

00:04:20.724 --> 00:04:24.587
neyin, nerede ve nasıl 
yetiştirileceğine yönelik

00:04:24.587 --> 00:04:26.610
diğer bir bilgi krizi.

00:04:27.907 --> 00:04:30.255
Aksi hâlde, coğrafyanın Etiyopya'daki

00:04:30.279 --> 00:04:33.545
Nil Nehri'nin kaynağını oraya
yerleştirmesine rağmen susuz olması

00:04:34.572 --> 00:04:37.964
ve insanların yaşamak için
suyu olmaması nasıl açıklanabilir?

00:04:38.736 --> 00:04:42.617
Aynı coğrafya Kaliforniya'yı 
bir çöle yerleştirmiş

00:04:42.641 --> 00:04:44.312
ancak orası tam bir tahıl ambarı.

NOTE Paragraph

00:04:45.578 --> 00:04:48.408
Belli ki farklılık coğrafya değil.

00:04:49.413 --> 00:04:50.742
Bilgi.

00:04:51.686 --> 00:04:53.678
Kolarado'nun yeraltı su kaynakları

00:04:53.702 --> 00:04:55.842
Kaliforniya fıstıklarını yetiştiriyor.

00:04:56.900 --> 00:04:59.078
Neden Libya'nın su yataklarıyla

00:04:59.102 --> 00:05:01.729
Güney Nijerya'da sorgum yetişmiyor?

00:05:02.882 --> 00:05:05.715
Neden Nijerya sadece kendisini değil

00:05:05.739 --> 00:05:07.143
dünyayı beslemeyi

00:05:07.866 --> 00:05:09.095
arzulamıyor?

00:05:09.797 --> 00:05:13.628
Eğer Afrika söylediğimiz kadar fakirse

00:05:13.652 --> 00:05:15.860
Birleşik Arap Emirlikleri'nden

00:05:15.884 --> 00:05:20.049
Güney Kore'ye birçok ülkeden yabancılar

00:05:20.073 --> 00:05:23.325
neden geniş yüz ölçümlü arazilerimizi 
satın alıyor?

00:05:23.349 --> 00:05:25.517
Yiyecek yetiştirmek için,

00:05:25.541 --> 00:05:27.238
coğrafyası çok daha zor yerlerde

00:05:27.262 --> 00:05:30.884
yaşayan insanlarını beslemek için mi?

00:05:31.958 --> 00:05:35.296
Yeni toprak sahipleri,
ekilebilir araziden

00:05:35.320 --> 00:05:38.222
daha fazla kazanç elde etmek için
toprağı sürmeyi düşünmüyor.

00:05:38.246 --> 00:05:43.220
Yine, bilgi eksikliğinin 
yegâne bir örneği.

NOTE Paragraph

00:05:44.990 --> 00:05:46.604
19. yüzyılda,

00:05:47.430 --> 00:05:48.890
atalarımızın,

00:05:48.914 --> 00:05:52.258
kölelikten ve köle ticaretinden 
yeni kurtulduğu yıllarda

00:05:53.837 --> 00:05:57.028
halkının ve insanlığın geri kalanın

00:05:57.052 --> 00:06:01.101
yararına dönüştürmek amacıyla

00:06:01.125 --> 00:06:03.019
Kongo Nehirleri'ni keşfediyorlardı.

00:06:03.513 --> 00:06:06.396
20. yüzyıldaki varisler

00:06:06.396 --> 00:06:08.908
tüm kıtayı aydınlatmak için

00:06:08.908 --> 00:06:11.820
Kongo Nehri'nin güçlerini kullanmayı 
hayal ediyorlardı.

00:06:12.642 --> 00:06:16.078
Şimdi sadece Avrupa'dan gelen
korsan kapitalistler

00:06:16.102 --> 00:06:18.478
aynı şeyi yapıyorlar

00:06:18.502 --> 00:06:22.014
ama sadece Avrupa ve Güney Afrika'ya 
ihracat yapmak için.

00:06:22.736 --> 00:06:24.380
Hatta Kongolu’nun bu programdan

00:06:24.404 --> 00:06:26.990
yararlanamayacağını bile öne sürüyorlar

00:06:27.014 --> 00:06:31.005
çünkü onlara göre, Kongolu topluluklar

00:06:31.029 --> 00:06:33.568
onlara elektrik sağlamanın

00:06:34.123 --> 00:06:36.336
önemli bir mesele olamayacağı kadar küçük.

NOTE Paragraph

00:06:38.174 --> 00:06:39.953
Ya çözüm?

00:06:39.977 --> 00:06:42.921
Afrika, modern çağın niteliğini tanımlayan

00:06:42.945 --> 00:06:46.110
bilgiye dayalı bir toplum olmalı.

00:06:46.866 --> 00:06:50.905
Ne bilgiye dayalı bir toplumuz

00:06:50.905 --> 00:06:53.661
ne de öyle olma olma yolunda ilerliyoruz.

NOTE Paragraph

00:06:55.010 --> 00:06:57.022
Afrika ve bilgi üretimi konusunda,

00:06:58.696 --> 00:07:01.631
işler her zaman bu yönde değildi.

00:07:01.655 --> 00:07:06.731
Eskiden dünya Afrika'ya
entelektüel zenginleşme için giderdi.

00:07:07.339 --> 00:07:10.458
O zamanlar bilinen dünyanın her yerinden

00:07:10.482 --> 00:07:14.562
o dünya hakkında bilgi arayanları çeken

00:07:14.586 --> 00:07:16.981
meşhur öğrenim merkezleri vardı.

00:07:17.804 --> 00:07:21.439
O zamanlarda günümüzü etkileyecek ne oldu?

00:07:21.968 --> 00:07:23.786
Mesela,

00:07:23.810 --> 00:07:30.006
çağımızın ikinci ve dördüncü 
yüzyılları arasında Roma eyaleti olan

00:07:30.006 --> 00:07:34.092
Afrika’nın yeni yerleşimcilerle
yerliler arasındaki ilişkiyi yönetme şekli

00:07:34.116 --> 00:07:37.108
şimdi de çok farklı olmayan 
sorunlarla yüzleşmek konusunda

00:07:37.132 --> 00:07:40.540

bize bir şeyler öğretebilir.

00:07:41.345 --> 00:07:45.115
Ancak üniversitelerimizde 
kaç tane klasikler bölümü var?

00:07:46.223 --> 00:07:49.170
Bilgiye yatırım yapmadığımız için
şimdilerde insanlar Afrika'ya

00:07:49.170 --> 00:07:51.221
entelektüel zenginleşme 
yeri olarak değil,

00:07:51.221 --> 00:07:53.717
egzotizme olan susuzluklarını 
tatmin edecekleri

00:07:54.171 --> 00:07:58.507
bir yer olarak geliyorlar.

NOTE Paragraph

00:08:00.538 --> 00:08:02.982
Ancak son yarım bin yıldır Afrika,

00:08:03.544 --> 00:08:07.033
dünyanın geri kalanına

00:08:07.057 --> 00:08:08.464
bilgi aktarımı yapıyor.

00:08:09.273 --> 00:08:13.962
Avrupa'daki Atlantik-ötesi 
köle ticareti ve köleliği,

00:08:13.986 --> 00:08:17.123
vücut ticareti olarak yapılan

00:08:17.123 --> 00:08:19.988
popüler tanımına bakmaksızın,

00:08:19.988 --> 00:08:23.852
Afrikalı beyin ihracatı tarihinin
en radikal ve uzun programlardan biriydi.

00:08:24.831 --> 00:08:29.247
Amerikalı köle sahipleri, Afrikalılara 
yük hayvanı muamelesi yapmış

00:08:29.289 --> 00:08:31.447
onları neredeyse diğer çiftlik hayvanları

00:08:31.447 --> 00:08:35.542
veya çiftlikteki araç gereç gibi 
kendi malları olarak görmüş

00:08:35.566 --> 00:08:38.422
aptal ve iradesiz olduklarını
düşünmüş olabilirler.

00:08:39.052 --> 00:08:40.361
Yaptıkları şey işte bu.

NOTE Paragraph

00:08:41.099 --> 00:08:43.539
Köleleştirilmiş Afrikalılar ise

00:08:43.563 --> 00:08:46.635
bilginin vücut bulmuş hâli 
olduklarını biliyorlardı.

00:08:46.659 --> 00:08:49.199
Demirciler, şairler,

00:08:49.223 --> 00:08:52.546
politik danışmanlar, prens ve prensesler

00:08:52.570 --> 00:08:55.261
mitologlar, herbalistler,

00:08:57.689 --> 00:08:59.182
şeflerdi.

00:08:59.206 --> 00:09:00.659
Listenin sonu yok.

00:09:01.367 --> 00:09:03.861
Bir örnek verecek olursak,

00:09:03.885 --> 00:09:06.881
Güney Amerika'ya

00:09:06.905 --> 00:09:08.395
pirinç yetiştirmeyi öğrettiler.

00:09:10.101 --> 00:09:14.576
Amerika'nın şimdi takdir edilen
en orijinal medeni unsurlarının

00:09:14.600 --> 00:09:17.442
bazılarını oluşturdular.

00:09:18.237 --> 00:09:21.111
Bilgilerini hiç ödün vermeden

00:09:21.111 --> 00:09:22.881
çoğunluk için kullandılar.

NOTE Paragraph

00:09:23.867 --> 00:09:27.375
Son yarım bin yıl için, 
Afrika köle ticaretine başlayarak

00:09:27.399 --> 00:09:30.045
Afrika'da

00:09:30.069 --> 00:09:34.791
bilgi üretim sistemlerinin
korkunç sonuçlarıyla birlikte,

00:09:34.815 --> 00:09:36.545
aynı anda kıtanın kendisindeki

00:09:36.569 --> 00:09:40.716
bilgi aktarım zincirlerini kırarak 
beyin ihraç ediyor.

00:09:41.664 --> 00:09:43.504
Sonraki nesiller,

00:09:43.504 --> 00:09:47.475
atalarının entelektüel üretiminden 
mahrum bırakılıyor.

00:09:48.363 --> 00:09:51.406
Kendi ihtiyaçlarımızı 
karşılamak yerine

00:09:51.430 --> 00:09:54.466
dış piyasalar için üretime devam ediyoruz.

00:09:55.411 --> 00:09:56.909
Şu anda, Afrika hakkında

00:09:56.909 --> 00:09:59.900
en iyi bilginin çoğu 
Afrikalılar tarafından üretilse bile

00:09:59.980 --> 00:10:02.698
ya orada üretilmiyor

00:10:02.722 --> 00:10:05.795
ya da orada bulunmuyor.

00:10:06.634 --> 00:10:09.869
Acil ihtiyaçlar ve ilgili çözümlerin 
boyunduruğunda olduğumuz için

00:10:09.869 --> 00:10:12.626
ne bilmemiz gerektiği söz konusu olduğunda

00:10:12.650 --> 00:10:15.175
bizim hakkımızda, bize dair ve bizim için

00:10:15.199 --> 00:10:17.659
bilgi üretme sorumluluğunu

00:10:17.683 --> 00:10:21.961
başkalarına devretmekten

00:10:21.985 --> 00:10:24.250
mutluluk duyuyoruz.

00:10:24.853 --> 00:10:27.996
Sahip olduğumuz yer ve konum hakkında
herhangi bir endişe duymadan

00:10:27.996 --> 00:10:30.419
bilgi tüketmeye ve yalnızca
bir kısmına sahip olmaya

00:10:30.443 --> 00:10:34.620
hiç bu kadar istekli olmamıştık.

00:10:35.707 --> 00:10:39.310
Afrika üniversiteleri,

00:10:39.334 --> 00:10:42.860
başka yerlerdeki kütüphanelere
elektronik bağlantı kurmaktan

00:10:42.884 --> 00:10:45.758
ve dünyanın her yerinden insanların
entelektüel büyüme için

00:10:45.782 --> 00:10:49.473
geleceği kütüphaneler inşa etme 
hedeflerinden vazgeçmekten çok memnun.

00:10:50.411 --> 00:10:54.609
Raflarımızda neyin stoklanması gerektiğine

00:10:54.633 --> 00:10:58.273
ve koleksiyonlara erişimin
nasıl belirlenmesi gerektiğine

00:10:58.297 --> 00:11:02.128
kimin karar verdiğinin kontrolü,
ortaklarımızın yarı yolda

00:11:02.128 --> 00:11:04.884
bırakmayacak sadakatlerine 
olan güvene dayanarak yapılır.

NOTE Paragraph

00:11:05.981 --> 00:11:08.170
Bu değişmek zorunda.

00:11:09.093 --> 00:11:12.614
Afrika yeniden bilgi yuvası olmalı.

00:11:13.433 --> 00:11:18.318
Bilgi üretmek aslında ekonomiyi büyütür.

00:11:19.262 --> 00:11:22.337
Mesela arkeolojik kazıları

00:11:22.361 --> 00:11:24.516
ve turizme olan etkisini ele alalım.

00:11:25.527 --> 00:11:28.907
Geçmişimizi çözme arzumuz,

00:11:28.931 --> 00:11:33.704
özellikle de yazılı kayıtları olmayan 
çok eski zamanlar için

00:11:33.728 --> 00:11:38.742
arkeoloji ve ilgili disiplinlere
yatırım yapmayı gerektirir,

00:11:38.766 --> 00:11:40.954
örneğin paleoantropoloji gibi.

00:11:41.715 --> 00:11:45.363
Yine de bilmek istediğimiz
geçmişimiz olmasına rağmen

00:11:45.363 --> 00:11:47.369
büsbütün olumlu bir tesadüfle arkeoloji,

00:11:47.935 --> 00:11:51.800
küresel insan deneyimine ışık tutabilir

00:11:51.824 --> 00:11:53.987
ve kazının asıl nedenlerinin

00:11:54.011 --> 00:11:57.247
bir parçası olmayan 
ekonomik kazançlar sağlayabilir.

NOTE Paragraph

00:11:58.969 --> 00:12:04.916
Bilgiyi ve bilgi üretimini 
çekici ve ödüllendirici kılmanın

00:12:05.985 --> 00:12:08.933
bir yolunu bulmalıyız;
ödüllendirici derken

00:12:09.600 --> 00:12:14.526
para kazanma anlamında değil,
bilgiyi peşinde koşmaya değer kılarak

00:12:15.101 --> 00:12:16.495
bilgi üreten grupların

00:12:16.519 --> 00:12:19.696
ve entelektüellerin varlığını desteklemek,

00:12:19.720 --> 00:12:21.895
kıtanın bilgi üretim, dağıtım

00:12:23.499 --> 00:12:26.705
ve tüketim odağı

00:12:26.729 --> 00:12:28.662
hâline gelmesini sağlamak

00:12:29.095 --> 00:12:32.144
ve Afrika'nın sınırları dışında 
depolara sahip olmak yerine,

00:12:32.144 --> 00:12:33.897
insanların bizden öğrenmek için

00:12:33.921 --> 00:12:37.184
sanal alanda bile olsa

00:12:37.706 --> 00:12:41.175
yine dünyanın geri kalanından 
gelmesini sağlamalıyız.

00:12:42.037 --> 00:12:47.911
Bütün bunları insanlığın ortak faydası
adına koruyucu olarak yapıyoruz.

NOTE Paragraph

00:12:50.157 --> 00:12:52.731
Afrika'da bir bilgi toplumu oluşturmak

00:12:53.501 --> 00:12:59.430
bence malzeme ve bilgi alanındaki
çabalarımızla donattığımız

00:12:59.454 --> 00:13:04.308
ek yapıtlarla sonsuz zenginleştirerek

00:13:04.887 --> 00:13:06.996
farklılığı kutlamanın

00:13:07.020 --> 00:13:08.995
ve eş zamanlı olarak

00:13:08.995 --> 00:13:10.492
yükseltmenin bir yolu olabilir.

NOTE Paragraph

00:13:11.047 --> 00:13:12.453
Çok teşekkür ederim.

00:13:12.475 --> 00:13:16.685
(Alkışlar)