1
00:00:05,759 --> 00:00:13,349
Bu çizim, projeksiyon
alanını ilk inceleyişim.

2
00:00:13,349 --> 00:00:14,840
Heykel bu,

3
00:00:15,880 --> 00:00:17,699
bir kürsü üzerinde duruyor.

4
00:00:18,240 --> 00:00:22,747
Heykele projeksiyonla nasıl
hayat verilebileceğini hayal etmek

5
00:00:22,747 --> 00:00:26,700
benim için oldukça önemliydi.

6
00:00:26,960 --> 00:00:30,700
[Krzysztof Wodiczko: Yaşam İçin Anıt]

7
00:00:31,100 --> 00:00:34,980
İnsanlar hep anıtlar önünde toplanır.

8
00:00:36,320 --> 00:00:39,839
Etkinlikler, protestolar olur.

9
00:00:39,839 --> 00:00:44,050
Bazen bu anıtların omuzlarına
oturup bayraklar sallarız.

10
00:00:44,050 --> 00:00:46,660
Onları anlatılarla boyarız.

11
00:00:48,120 --> 00:00:51,539
Bu anıtlar daha önce de
olaylara şahit oldular.

12
00:00:51,540 --> 00:00:53,500
Bazıları büyük olaylardı.

13
00:00:54,520 --> 00:00:59,719
Bizler bugün yine
anıtların yaptıklarımızı inceleyip

14
00:00:59,719 --> 00:01:02,973
kaydetmesini, gözlemlemesini istiyoruz.

15
00:01:05,200 --> 00:01:08,290
Yıllar boyunca birilerinin sesi olmaya,

16
00:01:08,290 --> 00:01:12,440
duyulmayan veya bastırılmış sesleri
duyurmaya çalıştım.

17
00:01:12,440 --> 00:01:14,920
-Ölmekte olan ya da çoktan ölmüş
birçok çocuk gördüm.

18
00:01:14,920 --> 00:01:18,300
-Berbattı.

19
00:01:18,300 --> 00:01:23,500
-Zehirli olduğunu, ışın saçtığını
bilmeden atladılar.

20
00:01:23,560 --> 00:01:26,500
Yetmiş milyondan daha fazla mülteci var

21
00:01:26,940 --> 00:01:32,240
ve bunlar ülkeleri savaşta olduğu için

22
00:01:32,240 --> 00:01:36,930
evlerini terk etmeye
mecbur bırakılmış insanlar.

23
00:01:36,930 --> 00:01:38,850
Bu savaşlar genelde iç savaşlar oluyor.

24
00:01:39,620 --> 00:01:43,770
Madison Meydanı'nda dört anıt daha var.

25
00:01:43,770 --> 00:01:46,210
Seçtiğim anıt ise en dikkat çekici olanı

26
00:01:46,210 --> 00:01:50,440
ve kesinlikle İç Savaş ile bir bağı var.

27
00:01:51,240 --> 00:01:54,220
Mülteciler için pek anıtımız yok.

28
00:01:57,300 --> 00:01:59,320
[PROJEKSİYONDAKİ SES] Ailemi terk ettim.

29
00:01:59,320 --> 00:02:00,700
Annemi terk ettim,

30
00:02:00,700 --> 00:02:02,410
kardeşlerimi terk ettim.

31
00:02:02,410 --> 00:02:04,370
Hem de veda bile etmeden.

32
00:02:04,370 --> 00:02:06,160
Beni gördüğünüz hâlimi terk ettim.

33
00:02:06,520 --> 00:02:08,880
[PROJEKSİYONDAN BİR BAŞKA SES]
On yıl boyunca

34
00:02:08,890 --> 00:02:10,540
çadırlarda uyuyup uyandığımız,

35
00:02:10,540 --> 00:02:11,920
tüm gün korkuyla titrediğimiz

36
00:02:11,920 --> 00:02:14,130
ve hayatımız için hiçbir şey yapamadığımız

37
00:02:14,130 --> 00:02:16,240
bir durumdaydık.

38
00:02:16,620 --> 00:02:18,810
[PROJEKSİYONDAN BİR BAŞKA SES]
İşkence gibiydi.

39
00:02:18,810 --> 00:02:22,200
Daha iyi bir hayat için umut yoktu.

40
00:02:23,080 --> 00:02:27,690
Gençliğimin, hayatımın
on dokuz yılı benden alındı.

41
00:02:28,420 --> 00:02:32,240
[WODICZKO] Bir mültecinin hakikaten
konuştuğunu görmek,

42
00:02:32,240 --> 00:02:35,880
toplum için oldukça
ender rastlanır bir fırsat.

43
00:02:36,620 --> 00:02:39,900
[PROJEKSİYONDAKİ SES] Çocuğumu terk etmek
benim için zordu.

44
00:02:39,900 --> 00:02:43,879
Bir çocuğu ardınızda bırakmayı
hayal edebiliyor musunuz?

45
00:02:43,879 --> 00:02:49,469
Bir insanın çocuğunu birkaç günlüğüne bile
bırakabileceğini zannetmiyorum.

46
00:02:49,469 --> 00:02:54,800
Ben çocuğumu on yıl boyunca
ardımda bırakmak zorundaydım.

47
00:02:55,500 --> 00:02:56,620
On yıl!

48
00:02:57,740 --> 00:03:05,020
[WODICZKO] Böyle travmatik anılarla
yaşayabilmek için

49
00:03:05,020 --> 00:03:07,930
başkalarıyla konuşmak, iletişim kurmak

50
00:03:07,930 --> 00:03:09,599
oldukça önemli.

51
00:03:09,599 --> 00:03:13,170
Travma üzerine çalışanlar bilir ki

52
00:03:13,170 --> 00:03:17,159
üzerine konuşulmamış ve paylaşılmamış,

53
00:03:17,160 --> 00:03:21,760
üzücü bir tecrübeden daha çok
acı veren bir şey yoktur.

54
00:03:21,760 --> 00:03:23,440
Bu tecrübeler bir kez paylaşıldı mı

55
00:03:23,440 --> 00:03:28,220
travmatik olayların birer anı olduğu
daha sağlıklı bir hayata yol açar.

56
00:03:33,020 --> 00:03:37,540
Bu, benim anıtlara olan genel yaklaşımım.

57
00:03:39,940 --> 00:03:43,620
Anıtların yaşam için
faydalı hâle gelmesini,

58
00:03:43,629 --> 00:03:47,430
bizler için bir anlam
ifade etmesini sağlamalıyız ki

59
00:03:47,430 --> 00:03:49,119
bir gelecek,

60
00:03:49,119 --> 00:03:52,259
daha iyi bir gelecek inşa edebilelim.

61
00:03:52,259 --> 00:03:56,730
Belki de artık hiç savaşlar
veya mülteciler olmadığından

62
00:03:56,730 --> 00:03:59,580
savaş anıtları gibi
anıtların yaratılmasına

63
00:03:59,580 --> 00:04:04,369
gerek kalmayan bir gelecek.