[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.12,0:00:03.19,Default,,0000,0000,0000,,(geri sayım: 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1)
Dialogue: 0,0:00:03.25,0:00:07.95,Default,,0000,0000,0000,,İnternet\NPaketler, Yönlendirme ve Güvenilirlik
Dialogue: 0,0:00:07.95,0:00:12.92,Default,,0000,0000,0000,,Merhaba, ismim Lynn Root. Spotify'da\Nyazılım mühendisiyim. İnternetin
Dialogue: 0,0:00:12.92,0:00:17.33,Default,,0000,0000,0000,,güvenilirliğini çoğu zaman sorgulamadan\Nkabul ettiğimi ilk ben itiraf edeceğim.
Dialogue: 0,0:00:17.91,0:00:23.17,Default,,0000,0000,0000,,İnternette dolaşan bilgi yoğunluğuna\Ninanamazsınız. Ama her bir veri parçasının
Dialogue: 0,0:00:23.17,0:00:26.36,Default,,0000,0000,0000,,size güvenilir biçimde ulaşması\Nnasıl mümkün?
Dialogue: 0,0:00:26.36,0:00:28.80,Default,,0000,0000,0000,,Diyelim ki\NSpotify'da bir şarkı çalacaksınız.
Dialogue: 0,0:00:28.80,0:00:32.23,Default,,0000,0000,0000,,Bilgisayarınız doğrudan Spotify\Nsunucularına bağlanıyor ve Spotify
Dialogue: 0,0:00:32.23,0:00:35.53,Default,,0000,0000,0000,,şarkıyı size doğrudan, paylaşımsız\Nbir hattan gönderiyor gibi görünür.
Dialogue: 0,0:00:35.53,0:00:38.38,Default,,0000,0000,0000,,Aslında, internet böyle çalışmaz.
Dialogue: 0,0:00:38.96,0:00:42.15,Default,,0000,0000,0000,,İnternet doğrudan, paylaşımsız\Nbağlantılardan oluşsaydı bir şeyleri
Dialogue: 0,0:00:42.15,0:00:45.98,Default,,0000,0000,0000,,milyonlarca kullanıcı katılırken\Nçalıştırmaya devam etmek imkansız olurdu.
Dialogue: 0,0:00:45.98,0:00:49.88,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü her bir telin ve bilgisayarın\Nher daim çalışacağının garantisi yok.
Dialogue: 0,0:00:49.88,0:00:54.70,Default,,0000,0000,0000,,Bunun yerine, veri internet üzerinde\Ndaha az doğrudan bir şekilde gezer.
Dialogue: 0,0:00:54.70,0:01:01.08,Default,,0000,0000,0000,,Uzun yıllar önce, 1970'lerin başında,\Nortağım Bob Kahn ile
Dialogue: 0,0:01:01.08,0:01:04.37,Default,,0000,0000,0000,,şimdi internet dediğimiz şeyin\Ntasarımı üzerine çalışmaya başladık.
Dialogue: 0,0:01:04.37,0:01:08.51,Default,,0000,0000,0000,,Bob ve benim\Ninternet protokolleri ve mimarisini
Dialogue: 0,0:01:08.51,0:01:12.34,Default,,0000,0000,0000,,tasarlama sorumluluğumuz\Nve fırsatımız vardı.
Dialogue: 0,0:01:12.70,0:01:16.34,Default,,0000,0000,0000,,Biz de internetin gelişimine ve evrimine
Dialogue: 0,0:01:16.34,0:01:20.29,Default,,0000,0000,0000,,katkıda bulunmakta ısrarımızı \Nbunca zamandır sürdürüyoruz.
Dialogue: 0,0:01:21.73,0:01:26.26,Default,,0000,0000,0000,,Bilginin bir bilgisayardan\Ndiğerine aktarımı oldukça ilgi çekici.
Dialogue: 0,0:01:26.80,0:01:30.55,Default,,0000,0000,0000,,Belirli bir yol takip etmeye\Ngerek duymuyor, hatta kullandığınız yol
Dialogue: 0,0:01:30.55,0:01:34.28,Default,,0000,0000,0000,,bilgisayardan bilgisayara yapılan\Nbir konuşmanın ortasında değişebilir.
Dialogue: 0,0:01:34.28,0:01:37.23,Default,,0000,0000,0000,,İnternette bilgi\Nbir bilgisayardan diğerine
Dialogue: 0,0:01:37.23,0:01:43.36,Default,,0000,0000,0000,,"bilgi paketi" dediğimiz bir şeyle gider.\NBir paket, internette bir yerden bir yere
Dialogue: 0,0:01:43.36,0:01:47.10,Default,,0000,0000,0000,,sizin bir yerden bir yere\Narabayla seyahat ettiğiniz gibi ulaşır.
Dialogue: 0,0:01:47.19,0:01:50.46,Default,,0000,0000,0000,,Trafik sıkışıklığına\Nveya yolların durumuna bağlı olarak
Dialogue: 0,0:01:50.46,0:01:53.38,Default,,0000,0000,0000,,aynı yere varmak için\Nfarklı bir yol seçebilir
Dialogue: 0,0:01:53.38,0:01:56.43,Default,,0000,0000,0000,,veya seçmek zorunda kalabilirsiniz.
Dialogue: 0,0:01:58.45,0:02:01.94,Default,,0000,0000,0000,,Ve tıpkı bir arabada her türlü şeyi\Ntaşıyabildiğiniz gibi
Dialogue: 0,0:02:01.94,0:02:05.57,Default,,0000,0000,0000,,çeşitli dijital bilgiler de\N"IP paketleriyle" gönderilebilir.
Dialogue: 0,0:02:05.69,0:02:11.10,Default,,0000,0000,0000,,Fakat bazı kısıtlar vardır.\NDiyelim ki bir uzay mekiğini
Dialogue: 0,0:02:11.10,0:02:14.78,Default,,0000,0000,0000,,inşa edildiği yerden fırlatılacağı yere\Ntaşımanız gerekiyor. Mekik bir kamyona
Dialogue: 0,0:02:14.78,0:02:19.62,Default,,0000,0000,0000,,sığmayacağından parçalara ayrılıp\Nbir kamyon filosu ile taşınması gerekir.
Dialogue: 0,0:02:19.62,0:02:21.65,Default,,0000,0000,0000,,Her biri farklı güzergahlar takip edebilir
Dialogue: 0,0:02:21.65,0:02:23.100,Default,,0000,0000,0000,,ve varış yerine\Nfarklı zamanlarda ulaşabilirler.
Dialogue: 0,0:02:23.100,0:02:28.27,Default,,0000,0000,0000,,Fakat tüm parçalar ulaştığında\Nparçaları yeniden birleştirebilirsiniz
Dialogue: 0,0:02:28.27,0:02:30.61,Default,,0000,0000,0000,,ve mekik fırlatmaya hazır hale gelir.
Dialogue: 0,0:02:30.61,0:02:34.33,Default,,0000,0000,0000,,İnternette de detaylar benzer şekildedir.
Dialogue: 0,0:02:34.33,0:02:39.01,Default,,0000,0000,0000,,Bir arkadaşınıza göndermek veya\Nbir web sayfasına yüklemek istediğiniz
Dialogue: 0,0:02:39.01,0:02:43.22,Default,,0000,0000,0000,,çok büyük boyutlu bir görsel\Non milyonlarca bit'lik 1 ve 0'lardan
Dialogue: 0,0:02:43.22,0:02:45.73,Default,,0000,0000,0000,,oluşabilir ve tek bir pakette\Ngönderilemeyebilir.
Dialogue: 0,0:02:45.91,0:02:50.28,Default,,0000,0000,0000,,Veri bilgisayarda olduğundan\Ngörseli gönderen bilgisayar bu veriyi
Dialogue: 0,0:02:50.28,0:02:54.40,Default,,0000,0000,0000,,"paket" denen yüzlerce ve hatta\Nbinlerce parçaya hızla ayırabilir.
Dialogue: 0,0:02:55.07,0:02:58.35,Default,,0000,0000,0000,,Araba veya kamyonlardan farklı olarak\Nbu paketlerin sürücüleri yoktur
Dialogue: 0,0:02:58.35,0:03:02.45,Default,,0000,0000,0000,,ve güzergahlarını seçmezler. Her bir paket\Ngeldiği yerin ve gideceği yerin
Dialogue: 0,0:03:02.45,0:03:06.40,Default,,0000,0000,0000,,internet adresini taşır. İnternetteki\N"yönlendirici" denen özel bilgisayarlar
Dialogue: 0,0:03:06.40,0:03:09.80,Default,,0000,0000,0000,,paketlerin ağlar üzerinde\Nsorunsuzca ilerlemesini sağlamak için
Dialogue: 0,0:03:09.80,0:03:14.37,Default,,0000,0000,0000,,trafik yöneticisi gibi hareket eder.\NBir güzergah sıkışıksa kişisel paketler
Dialogue: 0,0:03:14.37,0:03:18.78,Default,,0000,0000,0000,,internet üzerinde farklı güzergahlara\Ngeçebilir ve varış noktasına
Dialogue: 0,0:03:18.78,0:03:23.04,Default,,0000,0000,0000,,birbirlerinden az farkla\Nveya düzensiz biçimde ulaşabilirler.
Dialogue: 0,0:03:23.10,0:03:26.55,Default,,0000,0000,0000,,Nasıl işlediğine bir bakalım.\N"İnternet protokolü"nün bir parçası olarak
Dialogue: 0,0:03:26.55,0:03:30.04,Default,,0000,0000,0000,,her yönlendirici paket göndermek için\Nbirden çok yolun takibini yapar
Dialogue: 0,0:03:30.04,0:03:33.22,Default,,0000,0000,0000,,ve paketin varış IP adresine bağlı olarak\Nher bir veri parçası için
Dialogue: 0,0:03:33.22,0:03:36.22,Default,,0000,0000,0000,,erişilebilir en ucuz veri yolunu seçer.
Dialogue: 0,0:03:36.76,0:03:40.13,Default,,0000,0000,0000,,Bu durumda "en ucuz" maliyetten ziyade\Nzaman ve şirketler arası
Dialogue: 0,0:03:40.13,0:03:43.80,Default,,0000,0000,0000,,politika ile ilişkiler gibi\Nteknik olmayan faktörleri ifade eder.
Dialogue: 0,0:03:44.32,0:03:48.47,Default,,0000,0000,0000,,Sıklıkla, verinin ulaşımı için en doğrudan\Ngüzergahın, en iyi olması gerekmez.
Dialogue: 0,0:03:48.65,0:03:53.03,Default,,0000,0000,0000,,Farklı yol seçeneklerine sahip olmak\Nağı "arızaya dayanıklı" hale getirir. Yani
Dialogue: 0,0:03:53.03,0:03:57.60,Default,,0000,0000,0000,,bir şeyler korkunç derecede ters gitse de\Nağ, paketleri göndermeye devam edebilir.
Dialogue: 0,0:03:57.66,0:04:01.87,Default,,0000,0000,0000,,Bu, bir internet ana prensibinin\Ntemelini oluşturur: "güvenilirlik".
Dialogue: 0,0:04:04.06,0:04:07.62,Default,,0000,0000,0000,,Peki bir veri talep etmek istemişseniz\Nve her şey teslim edilmemişse?
Dialogue: 0,0:04:07.62,0:04:09.65,Default,,0000,0000,0000,,Diyelim ki\Nbir şarkı dinlemek istiyorsunuz.
Dialogue: 0,0:04:09.65,0:04:13.09,Default,,0000,0000,0000,,Tüm verilerin teslim edilip\Nşarkının başarıyla çalacağından
Dialogue: 0,0:04:13.09,0:04:14.83,Default,,0000,0000,0000,,nasıl yüzde yüz emin olabilirsiniz?
Dialogue: 0,0:04:14.96,0:04:19.87,Default,,0000,0000,0000,,Yeni en iyi arkadaşınızla tanışın.\N"TCP: Geçiş Kontrol Protokolü".
Dialogue: 0,0:04:19.97,0:04:24.04,Default,,0000,0000,0000,,TCP tüm verilerinizin paketler halinde\Ngönderilip alınmasını yönetir.
Dialogue: 0,0:04:24.04,0:04:26.51,Default,,0000,0000,0000,,Taahhütlü posta hizmeti gibi düşünün.
Dialogue: 0,0:04:26.69,0:04:29.45,Default,,0000,0000,0000,,Cihazınızda bir şarkı istediğinizde\NSpotify şarkıyı
Dialogue: 0,0:04:29.45,0:04:31.67,Default,,0000,0000,0000,,paketlere bölünmüş halde gönderir.
Dialogue: 0,0:04:32.87,0:04:35.64,Default,,0000,0000,0000,,Paketleriniz ulaştığında\NTCP etraflı bir sayım yapar
Dialogue: 0,0:04:35.64,0:04:38.64,Default,,0000,0000,0000,,ve alınan her paket için teyit gönderir.
Dialogue: 0,0:04:39.57,0:04:42.54,Default,,0000,0000,0000,,Tüm paketler ulaşmışsa TCP\Nteslim edildiğine dair imza atar
Dialogue: 0,0:04:42.54,0:04:43.74,Default,,0000,0000,0000,,ve görev tamamlanır.
Dialogue: 0,0:04:43.94,0:04:49.72,Default,,0000,0000,0000,,♪ (hareketli müzik) ♪
Dialogue: 0,0:04:50.31,0:04:53.98,Default,,0000,0000,0000,,TCP bazı paketlerin kayıp olduğunu\Nfark ederse imza atmaz,
Dialogue: 0,0:04:53.98,0:04:58.92,Default,,0000,0000,0000,,yoksa şarkınızın sesi pek iyi çıkmaz\Nveya bazı kısımları eksik olabilir.
Dialogue: 0,0:04:58.92,0:05:02.71,Default,,0000,0000,0000,,Her bir eksik veya tamamlanmamış paketi\NSpotify yeniden gönderir.
Dialogue: 0,0:05:02.71,0:05:07.39,Default,,0000,0000,0000,,TCP bir şarkı için birçok paketin\Nteslim edildiğini doğruladığında
Dialogue: 0,0:05:07.39,0:05:09.53,Default,,0000,0000,0000,,şarkınız çalmaya başlayacaktır.
Dialogue: 0,0:05:09.53,0:05:11.88,Default,,0000,0000,0000,,♪ (hareketli müzik) ♪
Dialogue: 0,0:05:11.88,0:05:15.70,Default,,0000,0000,0000,,TCP ve yönlendirme sistemlerinin en iyi\Ntarafı "ölçeklendirilebilir" olmalarıdır.
Dialogue: 0,0:05:15.70,0:05:18.52,Default,,0000,0000,0000,,8 cihazla da\N8 milyar cihazla da çalışabilirler.
Dialogue: 0,0:05:18.92,0:05:22.34,Default,,0000,0000,0000,,Aslında, "arızaya dayanıklılık"\Nve "yedeklilik" ilkeleri dolayısıyla
Dialogue: 0,0:05:22.34,0:05:25.87,Default,,0000,0000,0000,,ne kadar "yönlendirici" eklersek\Ninternet o kadar "güvenilir" hale gelir.
Dialogue: 0,0:05:25.87,0:05:29.28,Default,,0000,0000,0000,,Güzel olan bir diğer şeyse interneti\Nherhangi bir kullanıcının hizmetini
Dialogue: 0,0:05:29.28,0:05:31.73,Default,,0000,0000,0000,,sekteye uğratmadan\Ngeliştirip ölçeklendirebilmemiz.
Dialogue: 0,0:05:31.73,0:05:34.98,Default,,0000,0000,0000,,İnternet, fiziksel olarak bağlı\Nyüz binlerce "ağdan" ve milyarlarca
Dialogue: 0,0:05:34.98,0:05:40.64,Default,,0000,0000,0000,,bilgisayar ve "cihazdan" oluşur. İnterneti\Noluşturan bu farklı sistemler verilerin
Dialogue: 0,0:05:40.64,0:05:45.47,Default,,0000,0000,0000,,internette nasıl gönderileceğine dair\Nüzerinde anlaşılan standartlar dolayısıyla
Dialogue: 0,0:05:45.47,0:05:51.01,Default,,0000,0000,0000,,birbirlerine bağlanır, birbirleriyle\Niletişim kurar ve birlikte çalışırlar.
Dialogue: 0,0:05:51.29,0:05:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Bilgisayarlar veya internet üzerindeki\Nyönlendiriciler tüm paketlerin yeniden
Dialogue: 0,0:05:56.00,0:06:01.29,Default,,0000,0000,0000,,birleştirilecekleri varış noktasına,\Ngerekliyse sırayla, ulaşmalarını sağlar.
Dialogue: 0,0:06:01.55,0:06:06.93,Default,,0000,0000,0000,,Bu bir günde milyarlarca kez,\Nsiz veya bir başkası e-posta gönderirken,
Dialogue: 0,0:06:06.93,0:06:09.82,Default,,0000,0000,0000,,bir web sitesini ziyaret ederken,\Ngörüntülü konuşma yaparken,
Dialogue: 0,0:06:09.82,0:06:12.90,Default,,0000,0000,0000,,bir mobil uygulama kullanırken\Nveya internet üzerindeki sensörler
Dialogue: 0,0:06:12.90,0:06:15.64,Default,,0000,0000,0000,,veya cihazlar birbirleriyle\Nkonuşurlarken gerçekleşir.