[nagbibilang ang kanta: 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1] Ang
Internet: Mga Packet, Pag-route at Pagiging Maaasahan
Kumusta, ako si Lynn. Ako ay software engineer
dito sa Spotify at ako ang unang aamin
na madalas kong ipagwalang-bahala ang pagiging maaasahan ng internet. Ang sobrang dami ng impormasyon
na napakabilis na pagtingin sa internet ay kamangha-mangha.
Pero paano maaari na ang bawat isa sa
mga datos ay maihahatid sa iyo nang maaasahan? Sabihing
gusto mong magpatugtog ng isang kanta mula sa Spotify. Tila
ang computer mo ay direktang kumokonekta sa mga server
ng Spotify at ipinapadala ng Spotify sa iyo ang kanta sa isang
direktang nakatuong linya. Pero sa totoo lang, hindi iyan
kung paano gumagana ang internet. Kung ang internet
ay gawa sa mga direktang nakatuong koneksiyon
imposible na panatilihin ang mga bagay na gumagana
habang sumasali ang milyon-milyong gumagamit. Lalo dahil
walang garantiya na ang bawat kawad at
computer ay nagtatrabaho sa lahat ng panahon. Sa halip,
naglalakbay ang mga datos sa internet sa hindi gaanong
direktang paraan. Maraming taon ang nakalipas, sa maagang 1970s ang partner ko na si Bob Kahn at ako ay nagsimulang
magtrabaho sa disenyo kung ano ang tinatawag ngayon na
internet. Si Bob at ako ay may responsibilidad
at oportunidad na idisenyo ang mga protocol ng internet
at ang arkitektura nito. Kaya nagtuloy-tuloy kami
sa pakikilahok sa paglago ng internet
at ebolusyon sa lahat ng panahong ito hanggang sa at
kasama ang kasalukuyan. Ang paraan kung paano
naililipat ang impormasyon mula sa isang computer papunta sa isa pa
ay medyo interesante. Kailangan nito na hindi sumunod
sa isang nakapirmeng landas, sa katunayan, maaaring mabago ang landas
sa gitna ng pakikipag-usap ng isang computer sa isa pa.
Ang impormasyon sa internet ay pumupunta mula sa isang
computer papunta sa isa pa sa kung ano ang tinatawag nating
isang packet ng impormasyon at naglalakbay ang isang packet mula sa isang
lugar papunta sa isa pa sa internet katulad na katulad kung
paano ka maaaring makarating mula sa isang lugar papunta sa isa pa
sa isang kotse. Depende sa pagsikip ng trapiko
o mga kondisyon ng kalsada, maaari mong piliin o mapuwersa
ka na dumaan sa naiibang ruta upang marating
ang parehong lugar sa bawat pagkakataong naglalakbay ka. At
yamang makakapagbiyahe ka ng lahat ng uri ng bagay sa loob
ng kotse, maraming uri ng digital na impormasyon ay maaaring
ipadala na may mga IP packet pero may ilang limitasyon.
Paano kung halimbawa kailangan mong lumipat
sa isang space shuttle kung saan ginawa ito
sa lugar na paglulunsaran nito. Hindi kakasya
ang shuttle sa isang trak kaya kailangan nito na
maibiyahe sa maraming bahagi, na ibabiyahe gamit ang plota
ng mga trak. Maaari silang dumaan sa lahat ng iba't ibang ruta
at makakarating sa patutunguhan sa iba't ibang oras.
Pero sa sandaling ang lahat ng mga bahagi ay naroon,
maaari mong buuing muli ang mga bahagi para maging ganap
na shuttle at magiging handa ito sa paglulunsad. Sa
internet ang mga detalye ay nagtatrabaho sa katulad na paraan. Kung
may napakalaking imahen ka na gusto mong
ipadala sa isang kaibigan o i-upload sa isang website,
ang imaheng iyan ay maaaring buuin ng mga 10 ng milyon-milyong bit na mga 1 at 0, napakarami na ipapadala
sa isang packet. Yamang mga datos ito sa isang computer,
ang computer na nagpapadala ng imahen ay maaaring mabilis
na hatiin ito sa daan-daan o kahit na libo-libong
mas maliliit na bahagi na tinatawag na mga packet. Di tulad ng mga kotse
o trak ang mga packet na ito ay walang mga driver
at hindi nila pinipili ang kanilang ruta. Bawat packet
ay may internet address kung saan ito nanggaling
at saan ito pupunta. Ang mga espesyal na computer
sa internet na tinatawag na mga router ay kumikilos na tulad ng
mga tagapangasiwa ng trapiko upang panatilihin ang mga packet na gumagalaw
sa mga network nang walang gusot. Kung masikip ang isang ruta, ang mga indibidwal na packet ay maaaring bumiyahe sa iba't ibang ruta
sa pamamagitan ng internet at maaaring makarating sa
patutunguhan sa mga medyo naiibang oras
o kahit na wala sa ayos. Pag-usapan natin kung paano
gumagana ito. Bilang bahagi ng internet protocol,
sinusubaybayan ng bawat router ang maraming landas
sa pagpapadala ng mga packet, at pinipili nito ang pinakamura
na landas na mayroon para sa bawat piraso ng mga datos base
sa patutunguhang IP address ng packet.
Pinakamura hindi ibig sabihin ang gastos, pero
oras at mga salik na hindi teknikal tulad ng politika
at relasyon sa pagitan ng mga kompanya. Madalas
ang pinakamagaling na ruta na paglalakbayan ng mga datos ay hindi kinakailangang
ang pinakadirekta. Ang pagkakaroon ng mga opsiyon sa mga landas ang gumagawa sa network fault na mapagparaya. Na ibig sabihin nito
ang network ay maaaring magpadala ng mga packet kahit
na kung may isang bagay na magiging maling-mali.
Ito ang batayan ng susing saligan ng
internet: pagiging maaasahan. Ngayon ano kung gusto mong
humiling ng ilang datos at hindi lahat ay
naihatid? Sabihin nating gusto mong makinig sa isang kanta.
Paano ka magiging 100% sigurado na ang lahat ng mga datos ay
maihahatid para perpektong tutugtugin ang kanta?
Ipinapakilala ang bagong best friend mo, TCP (transmission
control protocol). Pinangangasiwaan ng TCP ang pagpapadala
at pagtanggap ng lahat ng mga datos mo bilang mga packet.
Isipin ito na tulad ng serbisyo sa koreo na garantisado.
Kapag humihiling ka ng isang kanta sa device mo, nagpapadala
ang Spotify ng kanta na hinahati-hati sa maraming packet.
Kapag dumarating ang mga packet mo, ginagawa ng TCP
ang ganap na imbentaryo at ipinapadala pabalik ang mga pagkilala
na tinanggap ang bawat packet. Kung ang lahat ng packet ay
naroon. pinipirmahan ng TCP ang paghahatid sa iyo at tapos na.
(pinapatugtog ang kanta) Kung nakita ng TCP ang ilang packet
na nawawala, hindi nito pipirmahan, kung hindi ang kanta
mo ay hindi mabuting pakinggan o ang mga bahagi ng
kanta ay nawawala. Para sa bawat nawawala o
hindi kumpletong packet, ipapadala silang muli ng Spotify.
Sa sandaling naberipika ng TCP ang paghahatid ng maraming packet
para sa hiling na isang kanta, magsisimulang tutugtog
ang kanta. Ang magaling sa TCP
at mga router system ay masusukat sila. Maaari silang
gumana sa 8 aparato o 8 bilyong aparato. Sa katunayan,
dahil sa mga saligang ito ng pagpaparaya at pag-uulit sa pagkakasala, kapag nagdagdag tayo ng mas maraming router
mas maaasahan ang internet. Isa pang magaling
ang maaari nating palakihin at sukatin ang internet
nang hindi ginagambala ang serbisyo sa sinumang gumagamit
nito. Ang internet ay gawa sa daan-daang libo-libong
network at bilyon-bilyong computer at aparato
na konektado nang pisikal. Ang iba't ibang
sistemang ito na bumubuo sa internet ay kumokonekta
sa bawat isa, nag-uusap sa isa't isa,
at nagtatrabaho na magkasama dahil sa mga pamantayan na sinang-ayunan kung paano ipapadala ang mga datos sa internet.
Ang mga computing device, o router sa internet, ay tumutulong
sa lahat ng packet na makarating sa
patutunguhan kung saan bubuuin muli sila, kung
kinakailangan, nang nasa ayos. Nangyayari ito bilyon-bilyong
beses sa isang araw, maging ikaw at iba ay nagpapadala
ng isang email, bumibisita sa isang web page, nagbi-video
chat, gumagamit ng mobile app o kapag ang mga sensor
o aparato sa internet ay nag-uusap sa
isa't isa.