0:00:00.000,0:00:02.000
Në fakt unë do të ndaj me ju diçka

0:00:02.000,0:00:05.000
për të cilën nuk kam folur për më shumë se 10 vite.

0:00:05.000,0:00:07.000
Pra, keni durim

0:00:07.000,0:00:09.000
derisa ju marr me vete në këtë udhëtim.

0:00:09.000,0:00:11.000
Kur isha 22 vjeçe,

0:00:11.000,0:00:14.000
u ktheva në shtëpi nga puna, i vura zinxhirin qenit tim

0:00:14.000,0:00:17.000
dhe dola të vrapoja, si zakonisht.

0:00:17.000,0:00:19.000
Nuk kisha asnjë ide se në atë moment

0:00:19.000,0:00:21.000
jeta ime do të ndryshonte përgjithmonë.

0:00:21.000,0:00:24.000
Derisa po përgatisja qenin tim për vrap,

0:00:24.000,0:00:28.000
një njeri po mbaronte së piri në një bar,

0:00:28.000,0:00:30.000
mori çelësat e tij të makinës, hyri në makinë

0:00:30.000,0:00:32.000
dhe u drejtua në jug,

0:00:32.000,0:00:34.000
apo kudo që po shkonte.

0:00:34.000,0:00:36.000
Unë po vrapoja përmes rrugës,

0:00:36.000,0:00:38.000
dhe e vetmja gjë që në fakt mbaj mend

0:00:38.000,0:00:41.000
është se ndjeva sikur një granatë shpërtheu në kokën time.

0:00:41.000,0:00:45.000
Dhe më kujtohet që vura duart në tokë

0:00:45.000,0:00:47.000
dhe ndjeva gjakun e jetës sime

0:00:47.000,0:00:49.000
që po më zbrazej nga qafa

0:00:49.000,0:00:52.000
dhe goja.

0:00:52.000,0:00:54.000
Çfarë ndodhi ishte

0:00:54.000,0:00:57.000
ai kaloi nëpër dritën e kuqe dhe më goditi mua dhe qenin im.

0:00:57.000,0:01:00.000
Ajo përfundoi nën makinë.

0:01:00.000,0:01:02.000
Unë fluturova para makinës,

0:01:02.000,0:01:04.000
dhe pasta ai kaloi mbi këmbët e mia.

0:01:04.000,0:01:06.000
Këmba ime e majtë ishte kapur në rrotën e makinës

0:01:06.000,0:01:08.000
dhe u përdredh.

0:01:10.000,0:01:13.000
Parakolpi i makinës më goditi në fyt

0:01:13.000,0:01:15.000
duke e çarë atë.

0:01:15.000,0:01:18.000
Përfundova me tronditje traumatike në gjoks.

0:01:18.000,0:01:20.000
Aorta të shkon prapa zemrës.

0:01:20.000,0:01:23.000
Është arteria madhore, dhe ajo ishte shkëputur,

0:01:23.000,0:01:26.000
dhe kështu gjaku po më gurgullinte nga goja.

0:01:26.000,0:01:28.000
Po shkumonte,

0:01:28.000,0:01:30.000
dhe gjëra të tmerrshme po më ndodhnin.

0:01:32.000,0:01:34.000
Nuk kisha asnjë ide se çfarë po ndodhte,

0:01:34.000,0:01:37.000
por kalimtarët nderhyne,

0:01:37.000,0:01:40.000
më mbajtën zemrën në lëvizje, duke rrahur.

0:01:40.000,0:01:42.000
Them në lëvizje sepse ajo po dridhej

0:01:42.000,0:01:45.000
dhe ata po përpiqeshin t’ia kthenin të rrahurat.

0:01:45.000,0:01:48.000
Dikush ishte i zgjuar dhe më nguli një stilolaps në qafë

0:01:48.000,0:01:51.000
për të hapur një vrimë që ta lejonte ajrin të hynte brenda.

0:01:51.000,0:01:53.000
Dhe mushkëria s'më punonte,

0:01:53.000,0:01:56.000
kështu dikush më preu dhe vendosi aty një gjilpërë

0:01:56.000,0:02:03.000
që të ndalonte atë ngjarje katastrofike të ndodhte.

0:02:03.000,0:02:05.000
Përfundova disi në spital.

0:02:05.000,0:02:07.000
Më mbuluan me akull

0:02:07.000,0:02:11.000
dhe pastaj më vënë me qetësues në gjendje kome.

0:02:11.000,0:02:15.000
18 muaj më vonë u zgjova.

0:02:15.000,0:02:17.000
Isha e verbër, nuk mund të flisja,

0:02:17.000,0:02:19.000
dhe nuk mund të ecja.

0:02:19.000,0:02:22.000
Peshoja 29 kilogramë.

0:02:25.000,0:02:27.000
Spitali në të vërtetë nuk ka asnjë ide

0:02:27.000,0:02:29.000
se çfarë të bëjë me njerëz të tillë.

0:02:29.000,0:02:32.000
Dhe në fakt, ata filluan të më quanin pacienti i padëshiruar.

0:02:32.000,0:02:36.000
Kjo është një tjetër histori ku nuk do të futemi.

0:02:36.000,0:02:39.000
Pata aq shumë intervenime kirurgjike në qafë,

0:02:39.000,0:02:41.000
dhe disa për të riparuar zemrën.

0:02:41.000,0:02:43.000
Disa funksiouan, disa jo.

0:02:43.000,0:02:45.000
Më kishin vënë shumë titan brenda,

0:02:45.000,0:02:47.000
dhe eshtra të njerëzve të vdekur

0:02:47.000,0:02:50.000
për të më vënë këmbët në lëvizje.

0:02:50.000,0:02:52.000
Dhe përfundova me hundë plastike, dhëmbë porcelani,

0:02:52.000,0:02:54.000
dhe çfarëdo lloj gjëje.

0:02:54.000,0:02:57.000
Por më në fund, fillova të dukesha njerëzore përsëri.

0:03:03.000,0:03:05.000
Por është e vështirë ndonjëherë të flas për këto gjëra,

0:03:05.000,0:03:08.000
prandaj keni durim.

0:03:08.000,0:03:10.000
Kam pasur më shumë se 50 operacione.

0:03:10.000,0:03:13.000
Por kush po numëron?

0:03:13.000,0:03:15.000
Kështu pas një kohe, spitali vendosi se

0:03:15.000,0:03:17.000
ishte koha që të largohesha.

0:03:17.000,0:03:19.000
Ju nevojitej një vend i lirë

0:03:19.000,0:03:23.000
për dikë tjetër që ata mendonin se mund të shërohej

0:03:23.000,0:03:26.000
nga çfarëdo që kishte.

0:03:26.000,0:03:29.000
Të gjithë kishin humbur besimin se unë mund të shërohesha.

0:03:29.000,0:03:32.000
Kështu mund të them se ata vënë një hartë në mur, gjuajtën një shigjetë,

0:03:32.000,0:03:37.000
e cila u ngul në një shtëpi të moshuarish këtu në Colorado.

0:03:37.000,0:03:39.000
E di që të gjithë po mendoni të habitur

0:03:39.000,0:03:42.000
“Një shtëpi të moshuarisht? Çfarë mund të bësh atje?"

0:03:42.000,0:03:44.000
Por nëse mendoni për

0:03:44.000,0:03:47.000
të gjitha aftësitë dhe talentet që janë në këtë dhomë tani,

0:03:47.000,0:03:49.000
kjo është ajo që një shtëpi të moshuarish ka.

0:03:49.000,0:03:51.000
Pra, kishte gjithë ato aftësi dhe talente

0:03:51.000,0:03:54.000
që kishin ata të moshuar.

0:03:54.000,0:03:56.000
Një avantazh që ata kishin kundrejt jush

0:03:56.000,0:03:58.000
ishte urtësia,

0:03:58.000,0:04:01.000
sepse ata kishin jetuar më gjatë.

0:04:01.000,0:04:03.000
Dhe mua më nevojitej ajo urtësi në atë moment në jetën time.

0:04:03.000,0:04:05.000
Por imagjinoni se si ishte për ata

0:04:05.000,0:04:08.000
kur u shfaqa unë në derën e tyre.

0:04:08.000,0:04:10.000
Në atë kohë, unë kisha shtuar 2 kilogramë,

0:04:10.000,0:04:12.000
dhe tani isha 31 kilogramë.

0:04:12.000,0:04:14.000
Isha tullace.

0:04:14.000,0:04:16.000
Kisha të veshura rrobat e spitalit.

0:04:16.000,0:04:19.000
Dikush më kishte fali nje pale atlete.

0:04:19.000,0:04:22.000
Dhe ecja me një shkop të bardhë në një anë

0:04:22.000,0:04:25.000
dhe një valixhe plot me dokumente mjekësore në anën tjetër.

0:04:25.000,0:04:28.000
Kështu të moshuarit e kuptuan

0:04:28.000,0:04:30.000
se kishin nevojë që mbanin një takim urgjent.

0:04:30.000,0:04:32.000
(Të qeshura)

0:04:32.000,0:04:35.000
Kështu ata u tërhoqën, po shikonin njëri-tjetrin,

0:04:35.000,0:04:39.000
dhe ata thoshin, "Mirë, çfarë aftësish kemi në këtë dhomë?

0:04:39.000,0:04:42.000
Ky fëmijë ka nevojë për shumë punë."

0:04:42.000,0:04:44.000
Kështu ata filluan të

0:04:44.000,0:04:46.000
përshtatnin talentet dhe aftësitë e tyre

0:04:46.000,0:04:48.000
me të gjitha nevojat e mia.

0:04:48.000,0:04:50.000
Por gjëja e parë që duhej ta bënin ishte

0:04:50.000,0:04:52.000
të kuptonin se për çfarë kisha nevojë menjëherë.

0:04:52.000,0:04:54.000
Unë duhej të mësoja

0:04:54.000,0:04:56.000
si të haja si një person normal

0:04:56.000,0:04:59.000
sepse kisha ngrënë përmes një tubi në gjoksin tim

0:04:59.000,0:05:01.000
dhe nëpër venat e mia.

0:05:01.000,0:05:04.000
Kështu unë duhej përpiqesha të haja përsëri.

0:05:04.000,0:05:06.000
Dhe ata kaluan nëpër këtë proces.

0:05:06.000,0:05:08.000
Dhe pastaj ata duhej ta kuptonin:

0:05:08.000,0:05:10.000
"Ajo ka nevojë per mobilje.

0:05:10.000,0:05:13.000
Ajo është duke fjetur në cepin e këtij apartamenti."

0:05:13.000,0:05:15.000
Kështu ata shkuan tek gjërat e tyre të magazinuara

0:05:15.000,0:05:17.000
dhe të gjithë mblodhën gjërat e tyre dhe më dhanë --

0:05:17.000,0:05:20.000
tenxhere dhe tiganë, batanije,

0:05:20.000,0:05:23.000
gjithçka.

0:05:23.000,0:05:25.000
Dhe gjëja tjetër që më nevojitej

0:05:25.000,0:05:28.000
ishte ndryshimi i pamjes sime.

0:05:28.000,0:05:30.000
Kështu i hodhëm rrobat e spitalit

0:05:30.000,0:05:33.000
dhe erdhën poliesterët me lule.

0:05:33.000,0:05:36.000
(Të qeshura)

0:05:38.000,0:05:41.000
Nuk do të flas për stilet e flokëve që ata u përpoqën të më bënin

0:05:41.000,0:05:43.000
kur m’u rritën flokët.

0:05:43.000,0:05:45.000
Por u thashë jo flokëve të kaltër.

0:05:45.000,0:05:48.000
(Të qeshura)

0:05:49.000,0:05:52.000
Pastaj çfarë ndodhi ishte

0:05:52.000,0:05:55.000
se ata vendosën që unë duhej të mësoja të flisja.

0:05:55.000,0:05:57.000
Nuk mund të jesh një person i pavarur

0:05:57.000,0:06:00.000
në qoftë se nuk flet dhe nuk sheh.

0:06:00.000,0:06:03.000
Ata kuptuan se të mos jesh në gjendje të shohësh është një gjë,

0:06:03.000,0:06:05.000
por ata kishin nevojë që unë të flisja.

0:06:05.000,0:06:08.000
Kështu, Sally menaxhere e zyrës,

0:06:08.000,0:06:10.000
gjatë ditës më mësonte flisja --

0:06:10.000,0:06:12.000
është e vështirë, sepse kur je fëmijë,

0:06:12.000,0:06:14.000
i merr gjërat të gatshme.

0:06:14.000,0:06:16.000
I mëson gjërat në mënyrë të pavetëdijshme.

0:06:16.000,0:06:19.000
Por në rastin tim, unë isha e rritur dhe e turpshme,

0:06:19.000,0:06:21.000
dhe më duhej të mësoja se si të koordinoja

0:06:21.000,0:06:23.000
fytin tim të ri me gjuhën

0:06:23.000,0:06:26.000
dhe dhëmbët e mi të ri dhe buzët,

0:06:26.000,0:06:29.000
dhe si të kapja ajrin dhe të nxirrja fjalën jashtë.

0:06:29.000,0:06:31.000
Po sillesha si një dy-vjeçare

0:06:31.000,0:06:33.000
dhe refuzoja të punoja.

0:06:33.000,0:06:36.000
Por ata kishin një ide më të mirë.

0:06:36.000,0:06:38.000
Ata do ta bënin argëtuese për mua.

0:06:38.000,0:06:42.000
Dhe po më mësonin fjale të pista kur loznim Scrabble neteve,

0:06:42.000,0:06:46.000
(të qeshura)

0:06:46.000,0:06:48.000
por dhe, fshehurazi,

0:06:48.000,0:06:51.000
si të shaja si një marinar.

0:06:51.000,0:06:55.000
Kështu do ia lë imagjinatës tuaj

0:06:55.000,0:06:59.000
se cilat ishin fjalët e mia të para

0:06:59.000,0:07:02.000
kur përfundimisht Sally arrriti të ndërtonte vetbesimin tim.

0:07:02.000,0:07:04.000
(Të qeshura)

0:07:04.000,0:07:06.000
Kështu kjo kaloi.

0:07:06.000,0:07:09.000
Dhe një ish-mësues që rastisi të kishte sëmundjen Alzheimer

0:07:09.000,0:07:13.000
mori për detyrë të më mësonte të shkruaja.

0:07:13.000,0:07:15.000
Kjo vëmendje ishte në fakt e mirë për mua.

0:07:15.000,0:07:17.000
Prandaj kështu do të vazhdojmë

0:07:17.000,0:07:22.000
(Të qeshura)

0:07:23.000,0:07:26.000
Një nga gjërat më me rëndësi për mua

0:07:26.000,0:07:29.000
ishte të mësoja ta kaloja rrugën

0:07:29.000,0:07:31.000
si një person i verbër.

0:07:31.000,0:07:34.000
Pra mbyllni sytë.

0:07:34.000,0:07:36.000
Tani imagjino se duhet ta kalosh rrugën.

0:07:36.000,0:07:40.000
Ti as nuk e di sa e gjatë është rruga

0:07:40.000,0:07:43.000
dhe nuk e di nëse po ecën drejtë

0:07:43.000,0:07:46.000
ndërsa dëgjon makinat tek kalojnë e fishkëllejnë,

0:07:46.000,0:07:48.000
dhe ke pasur një aksident të tmerrshëm

0:07:48.000,0:07:51.000
që të ka sjellur në këtë situatë.

0:07:51.000,0:07:54.000
Kishte dy vëshitrësi që duhej t’i kaloja.

0:07:54.000,0:07:57.000
Njëra ishte stresi post-traumatik.

0:07:57.000,0:08:01.000
Sa herë që afrohesha në qoshe të rrugës

0:08:01.000,0:08:03.000
më kapte paniku.

0:08:03.000,0:08:05.000
Dhe e dyta ishte

0:08:05.000,0:08:08.000
të përpiqesha ta kuptoja si ta kaloja atë rrugë.

0:08:08.000,0:08:11.000
Një nga të moshuarit erdhi tek unë,

0:08:11.000,0:08:14.000
më shtyu deri në qoshe dhe tha,

0:08:14.000,0:08:17.000
"Kur mendon se është koha për të kaluar, vetëm ngrije shkopin.

0:08:17.000,0:08:19.000
Nëse goditet, mos e kalo rrugën."

0:08:19.000,0:08:24.000
(Të qeshura)

0:08:24.000,0:08:27.000
Kishte shumë kuptim.

0:08:27.000,0:08:29.000
Por kur e panë shkopin e tretë

0:08:29.000,0:08:32.000
tek fluturoi në rrugë

0:08:32.000,0:08:35.000
ata kuptuan se duhej t’i bashkonin resurset,

0:08:35.000,0:08:37.000
dhe ngritën fonde

0:08:37.000,0:08:39.000
që unë të mund të shkoja në institutin Braille

0:08:39.000,0:08:41.000
ku do të mund të fitoja aftësitë

0:08:41.000,0:08:43.000
e një personi të verbër,

0:08:43.000,0:08:45.000
dhe poashtu të kisha një qen orientues

0:08:45.000,0:08:47.000
i cili më transformoi jetën.

0:08:47.000,0:08:49.000
Kam qenë në gjendje të kthehesha në kolegj

0:08:49.000,0:08:53.000
për shkak të të moshuarve që investuan në mua,

0:08:53.000,0:08:57.000
në qenin dhe aftësitë që kisha fituar.

0:08:57.000,0:08:59.000
10 vjet më vonë m’u kthye të pamurit.

0:08:59.000,0:09:01.000
Nuk ishte magjike.

0:09:01.000,0:09:04.000
Hyra në tre operacione,

0:09:04.000,0:09:06.000
dhe njëri prej tyre ishte eksperimental.

0:09:06.000,0:09:08.000
Faktikisht ishte një operacion robotik.

0:09:08.000,0:09:11.000
Ata hoqën një hematoma nga prapa syrit tim.

0:09:12.000,0:09:14.000
Ndryshimi më i madh për mua

0:09:14.000,0:09:17.000
ishte se bota kishte lëvizur përpara,

0:09:17.000,0:09:19.000
me inovacione

0:09:19.000,0:09:21.000
e çfarëdo lloj gjëje të re

0:09:21.000,0:09:23.000
telefonat celularë, laptopët,

0:09:23.000,0:09:26.000
e gjithë ato gjëra që unë nuk i kisha parë kurrë më parë.

0:09:26.000,0:09:28.000
Dhe si një person i verbër,

0:09:28.000,0:09:30.000
kujtesa vizuale zbehet

0:09:30.000,0:09:33.000
dhe zëvendësohet me atë se si ndjehesh për gjërat

0:09:33.000,0:09:36.000
dhe si ato tingëllojnë

0:09:36.000,0:09:39.000
dhe çfarë arome kanë.

0:09:39.000,0:09:41.000
Një ditë isha në dhomën time

0:09:41.000,0:09:43.000
dhe pashë një gjë të ulur në dhomën time

0:09:43.000,0:09:45.000
dhe mendova se ishte një monster.

0:09:45.000,0:09:47.000
Kështu që po ecja rreth tij.

0:09:47.000,0:09:49.000
Dhe thashë, "Vetëm do ta prek."

0:09:49.000,0:09:51.000
E preka dhe thashë,

0:09:51.000,0:09:53.000
"O Zot, është një shportë rrobash."

0:09:53.000,0:09:57.000
(Të qeshura)

0:09:57.000,0:09:59.000
Kështu çdo gjë është ndryshe

0:09:59.000,0:10:01.000
kur mund të shohësh

0:10:01.000,0:10:03.000
sepse e merr të gatshme.

0:10:03.000,0:10:05.000
Por kur je i verbër,

0:10:05.000,0:10:08.000
ke një memorie të prekshme për gjëra.

0:10:08.000,0:10:11.000
Ndryshimi më i madh për mua ishte të shikoja duart e mia

0:10:11.000,0:10:15.000
dhe të shihja se kisha humbur 10 vite të jetës sime.

0:10:15.000,0:10:18.000
Kisha menduar se koha kishte ndaluar për ndonjë arsye

0:10:18.000,0:10:20.000
dhe kishte ecur për familjen dhe miqtë.

0:10:20.000,0:10:22.000
Por kur shikoja duart e mia,

0:10:22.000,0:10:24.000
kuptoja se koha kishte ikur edhe për mua

0:10:24.000,0:10:26.000
dhe më duhej ta kapja,

0:10:26.000,0:10:28.000
kështu fillova të punoja në këtë.

0:10:28.000,0:10:32.000
Nuk kishim fjalë të atilla si 'crowd-sourcing' (një group i tërë njerëzish që kryejnë një punë)

0:10:32.000,0:10:34.000
dhe bashkëpunim radikal kur më ndodhi aksidenti.

0:10:34.000,0:10:36.000
Por koncepti ngelet i vërtetë --

0:10:36.000,0:10:39.000
njerëzit punonin me njëri-tjetrin për të më rindërtuar,

0:10:39.000,0:10:41.000
për të më ri-edukuar.

0:10:41.000,0:10:43.000
Nuk do ta isha duke qëndruar këtu sot

0:10:43.000,0:10:47.000
po të mos ishte për bashkëpunim ekstrem radikal.

0:10:47.000,0:10:49.000
Ju faleminderit shumë.

0:10:49.000,0:10:51.000
(Duartrokitje)