[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:01.47,0:00:06.69,Default,,0000,0000,0000,,23 Nisan 2013'te Dialogue: 0,0:00:06.71,0:00:12.23,Default,,0000,0000,0000,,Associated Press, Twitter'da\Nşöyle bir tweet attı. Dialogue: 0,0:00:12.25,0:00:14.65,Default,,0000,0000,0000,,"Flaş haber: Dialogue: 0,0:00:14.67,0:00:17.24,Default,,0000,0000,0000,,Beyaz Saray'da iki patlama. Dialogue: 0,0:00:17.27,0:00:19.60,Default,,0000,0000,0000,,Barack Obama yaralandı." Dialogue: 0,0:00:20.21,0:00:25.64,Default,,0000,0000,0000,,Bu tweet beş dakikadan kısa sürede\N4000 kere paylaşıldı Dialogue: 0,0:00:25.66,0:00:27.88,Default,,0000,0000,0000,,ve sonrasında viral oldu. Dialogue: 0,0:00:28.76,0:00:33.11,Default,,0000,0000,0000,,Bu tweet, Associated Press tarafından \Npaylaşılan gerçek bir haber değildi. Dialogue: 0,0:00:33.13,0:00:36.47,Default,,0000,0000,0000,,Aslında sahte veya yalan bir haberdi. Dialogue: 0,0:00:36.49,0:00:39.32,Default,,0000,0000,0000,,Associated Press'in\NTwitter hesabını ele geçiren Dialogue: 0,0:00:39.34,0:00:44.03,Default,,0000,0000,0000,,Suriyeli bilgisayar korsanlarınca \Npaylaşılmıştı. Dialogue: 0,0:00:44.41,0:00:48.30,Default,,0000,0000,0000,,Amaçları toplumda kargaşa çıkarmaktı\Nama çok daha fazlasını yaptılar. Dialogue: 0,0:00:48.32,0:00:50.80,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü otomatik borsa algoritmaları Dialogue: 0,0:00:50.82,0:00:54.18,Default,,0000,0000,0000,,bu tweet'teki hissiyatı hemen yakaladı Dialogue: 0,0:00:54.20,0:00:57.17,Default,,0000,0000,0000,,ve ABD Başkanı'nın bu patlamada Dialogue: 0,0:00:57.20,0:01:00.58,Default,,0000,0000,0000,,yaralanmış veya öldürülmüş olması\Nihtimaline göre alım satım Dialogue: 0,0:01:00.60,0:01:01.80,Default,,0000,0000,0000,,yapmaya başladı. Dialogue: 0,0:01:02.19,0:01:04.18,Default,,0000,0000,0000,,Tweet atmaya başladıklarında Dialogue: 0,0:01:04.20,0:01:07.55,Default,,0000,0000,0000,,borsayı çöküşe soktular, Dialogue: 0,0:01:07.58,0:01:12.74,Default,,0000,0000,0000,,bir günde 140 milyar dolarlık\Ndeğer kaybına yol açtılar. Dialogue: 0,0:01:13.06,0:01:17.54,Default,,0000,0000,0000,,Özel yetkili ABD savcısı Robert Mueller Dialogue: 0,0:01:17.56,0:01:21.45,Default,,0000,0000,0000,,üç Rus şirketine ve 13 Rus bireye karşı Dialogue: 0,0:01:21.48,0:01:24.10,Default,,0000,0000,0000,,2016 başkanlık seçimine müdahale ederek Dialogue: 0,0:01:24.12,0:01:27.29,Default,,0000,0000,0000,,ABD'yi dolandırmak amacıyla Dialogue: 0,0:01:27.31,0:01:31.09,Default,,0000,0000,0000,,komplo kurmaktan dava açtı. Dialogue: 0,0:01:31.86,0:01:35.42,Default,,0000,0000,0000,,Bu iddianamenin hikâyesi, Dialogue: 0,0:01:35.44,0:01:38.58,Default,,0000,0000,0000,,Kremlin'in sosyal medyadaki \Ngizli kolu olan Dialogue: 0,0:01:38.61,0:01:42.20,Default,,0000,0000,0000,,Internet Research Agency'nin hikâyesidir. Dialogue: 0,0:01:42.82,0:01:45.59,Default,,0000,0000,0000,,Sırf başkanlık seçimlerinde Dialogue: 0,0:01:45.62,0:01:47.50,Default,,0000,0000,0000,,Internet Agency'nin çabaları Dialogue: 0,0:01:47.53,0:01:52.70,Default,,0000,0000,0000,,ABD'de Facebook üzerinden\N126 milyon kişiye ulaştı, Dialogue: 0,0:01:52.72,0:01:55.100,Default,,0000,0000,0000,,üç milyon tekil tweet attı Dialogue: 0,0:01:56.02,0:01:59.86,Default,,0000,0000,0000,,ve 43 saatlik YouTube içeriği yayınladı. Dialogue: 0,0:01:59.89,0:02:01.54,Default,,0000,0000,0000,,Bunların hepsi sahteydi. Dialogue: 0,0:02:01.56,0:02:07.89,Default,,0000,0000,0000,,ABD başkanlık seçimlerine şüphe tohumları \Nekme amaçlı yanlış bilgilendirmelerdi. Dialogue: 0,0:02:08.100,0:02:11.65,Default,,0000,0000,0000,,Oxford Üniversitesi'nin \Nyakın tarihli bir araştırması Dialogue: 0,0:02:11.67,0:02:14.94,Default,,0000,0000,0000,,geçtiğimiz İsveç seçimlerinde Dialogue: 0,0:02:14.96,0:02:19.34,Default,,0000,0000,0000,,sosyal medyada yayınlanan\Nseçimle ilgili bilgilerin Dialogue: 0,0:02:19.36,0:02:20.56,Default,,0000,0000,0000,,üçte birinin Dialogue: 0,0:02:20.58,0:02:22.67,Default,,0000,0000,0000,,yalan veya sahte olduğunu\Nortaya koydu. Dialogue: 0,0:02:23.04,0:02:28.12,Default,,0000,0000,0000,,Ek olarak, yanlış bilgilendirme amaçlı\Nbu tür sosyal medya kampanyaları Dialogue: 0,0:02:28.14,0:02:32.29,Default,,0000,0000,0000,,Burma'da Rohingya'ya karşı yürütülen Dialogue: 0,0:02:32.31,0:02:35.42,Default,,0000,0000,0000,,veya Hindistan'da linçlere yol açan\N"soykırımcı propaganda"ların Dialogue: 0,0:02:35.45,0:02:37.75,Default,,0000,0000,0000,,yayılmasına yol açabilir. Dialogue: 0,0:02:37.78,0:02:39.27,Default,,0000,0000,0000,,Biz yalan haberleri araştırdık Dialogue: 0,0:02:39.29,0:02:42.51,Default,,0000,0000,0000,,ve onları araştırmaya bu terim\Npopüler olmadan önce başladık. Dialogue: 0,0:02:43.03,0:02:45.72,Default,,0000,0000,0000,,Bu yıl Mart ayında,\N"Science" dergisinin kapağında Dialogue: 0,0:02:45.72,0:02:50.38,Default,,0000,0000,0000,,internette yayılan sahte haberleri\Nkonu alan en geniş kapsamlı Dialogue: 0,0:02:50.40,0:02:53.61,Default,,0000,0000,0000,,panel araştırmasını yayımladık. Dialogue: 0,0:02:54.52,0:02:58.68,Default,,0000,0000,0000,,2006'daki kuruluşundan 2017'ye kadar\NTwitter'da yayılan Dialogue: 0,0:02:58.71,0:03:00.46,Default,,0000,0000,0000,,doğru veya yalan olduğu ispatlanmış Dialogue: 0,0:03:00.48,0:03:04.30,Default,,0000,0000,0000,,tüm haberleri inceledik. Dialogue: 0,0:03:04.61,0:03:06.93,Default,,0000,0000,0000,,Bu bilgileri ele alırken Dialogue: 0,0:03:06.95,0:03:09.83,Default,,0000,0000,0000,,bilgi kontrolü yapan \Naltı bağımsız kuruluşun Dialogue: 0,0:03:09.85,0:03:13.77,Default,,0000,0000,0000,,doğruladığı haberleri inceledik. Dialogue: 0,0:03:13.79,0:03:16.55,Default,,0000,0000,0000,,Yani hangilerinin doğru, Dialogue: 0,0:03:16.58,0:03:18.70,Default,,0000,0000,0000,,hangilerinin sahte olduğunu biliyorduk. Dialogue: 0,0:03:18.73,0:03:20.60,Default,,0000,0000,0000,,Yayılışlarını ölçebiliyoruz, Dialogue: 0,0:03:20.62,0:03:22.28,Default,,0000,0000,0000,,yayılışlarının hızını, derinliğini Dialogue: 0,0:03:22.30,0:03:24.40,Default,,0000,0000,0000,,ve kapsamını ölçebiliyoruz, Dialogue: 0,0:03:24.42,0:03:28.56,Default,,0000,0000,0000,,kaç kişinin bu bilgi yağmuruna\Nkapıldığını da. Dialogue: 0,0:03:28.94,0:03:30.43,Default,,0000,0000,0000,,Bu araştırmada yaptığımız, Dialogue: 0,0:03:30.45,0:03:34.32,Default,,0000,0000,0000,,gerçek haberlerin yayılışıyla\Nyalan haberlerin yayılışını kıyaslamaktı. Dialogue: 0,0:03:34.34,0:03:36.02,Default,,0000,0000,0000,,Bulduklarımız şunlar: Dialogue: 0,0:03:36.05,0:03:40.02,Default,,0000,0000,0000,,Yalan haberlerin araştırdığımız \Nher haber kategorisinde Dialogue: 0,0:03:40.05,0:03:41.86,Default,,0000,0000,0000,,doğru haberlerden Dialogue: 0,0:03:41.88,0:03:44.88,Default,,0000,0000,0000,,kimi zaman birkaç kat\Ndaha uzağa, daha hızlı, Dialogue: 0,0:03:44.91,0:03:47.40,Default,,0000,0000,0000,,daha geniş kapsamlı\Nyayıldığını tespit ettik. Dialogue: 0,0:03:47.84,0:03:51.37,Default,,0000,0000,0000,,Siyasi yalan haberler en viral olanlardı. Dialogue: 0,0:03:51.39,0:03:54.54,Default,,0000,0000,0000,,Diğer tür yalan haber türlerinden\Ndaha uzağa, daha derine Dialogue: 0,0:03:54.56,0:03:57.36,Default,,0000,0000,0000,,ve daha geniş kitlelere yayılıyorlardı. Dialogue: 0,0:03:57.39,0:03:58.68,Default,,0000,0000,0000,,Bunu gördüğümüzde Dialogue: 0,0:03:58.70,0:04:01.54,Default,,0000,0000,0000,,hem endişelendik hem meraklandık. Dialogue: 0,0:04:01.57,0:04:02.72,Default,,0000,0000,0000,,Neden? Dialogue: 0,0:04:02.74,0:04:06.12,Default,,0000,0000,0000,,Neden yalan haberler, gerçeklerden\Ndaha uzağa, daha hızlı, Dialogue: 0,0:04:06.14,0:04:08.00,Default,,0000,0000,0000,,daha geniş çaplı yayılıyor? Dialogue: 0,0:04:08.34,0:04:11.30,Default,,0000,0000,0000,,İlk hipotezimiz Dialogue: 0,0:04:11.32,0:04:16.12,Default,,0000,0000,0000,,"Belki yalan haberleri yayanların \Ntakipçisi, takip ettikleri daha çok, Dialogue: 0,0:04:16.14,0:04:17.70,Default,,0000,0000,0000,,daha çok tweet atıyorlar, Dialogue: 0,0:04:17.72,0:04:21.85,Default,,0000,0000,0000,,geneli "doğrulanmış" Twitter kullanıcıları Dialogue: 0,0:04:21.87,0:04:24.05,Default,,0000,0000,0000,,veya daha uzun süredir Twitter'dalar. Dialogue: 0,0:04:24.08,0:04:26.38,Default,,0000,0000,0000,,Sırayla bunların hepsine baktık. Dialogue: 0,0:04:26.69,0:04:29.61,Default,,0000,0000,0000,,Tam tersini bulduk. Dialogue: 0,0:04:29.64,0:04:32.07,Default,,0000,0000,0000,,Yalan haberleri yayanların \Ntakipçileri daha azdı, Dialogue: 0,0:04:32.10,0:04:34.35,Default,,0000,0000,0000,,daha az kişiyi takip ediyorlardı,\Ndaha az aktif, Dialogue: 0,0:04:34.35,0:04:35.89,Default,,0000,0000,0000,,ender olarak "doğrulanmış"tılar. Dialogue: 0,0:04:35.89,0:04:38.82,Default,,0000,0000,0000,,Daha kısa süredir Twitter'daydılar. Dialogue: 0,0:04:38.84,0:04:40.03,Default,,0000,0000,0000,,Yine de Dialogue: 0,0:04:40.05,0:04:45.09,Default,,0000,0000,0000,,bunlar ve başka faktörler dâhilinde\Nyalan haberin tekrar tweetlenmesi ihtimali Dialogue: 0,0:04:45.11,0:04:48.47,Default,,0000,0000,0000,,\Nyüzde 70 daha fazlaydı. Dialogue: 0,0:04:48.50,0:04:51.19,Default,,0000,0000,0000,,Öyleyse başka açıklamalar bulmalıydık. Dialogue: 0,0:04:51.21,0:04:54.68,Default,,0000,0000,0000,,"Yenilik hipotezi" diye \Nbir şey geliştirdik. Dialogue: 0,0:04:55.04,0:04:56.100,Default,,0000,0000,0000,,Araştırmalara bakarsanız Dialogue: 0,0:04:57.02,0:05:00.78,Default,,0000,0000,0000,,insanın dikkatinin yeni şeylere,\Nçevrede yeni olan şeylere Dialogue: 0,0:05:00.80,0:05:03.32,Default,,0000,0000,0000,,kaydığı iyi bilinir. Dialogue: 0,0:05:03.34,0:05:05.33,Default,,0000,0000,0000,,Sosyoloji külliyatına bakarsanız Dialogue: 0,0:05:05.35,0:05:09.65,Default,,0000,0000,0000,,yeni bilgileri paylaşmayı\Nsevdiğimizi görürsünüz. Dialogue: 0,0:05:09.68,0:05:13.51,Default,,0000,0000,0000,,Gizli bir bilgiye\Nerişimimiz varmış gibi hissettirir Dialogue: 0,0:05:13.54,0:05:17.32,Default,,0000,0000,0000,,ve bu tür bilgileri yayarak\Nstatü kazanırız. Dialogue: 0,0:05:17.79,0:05:24.24,Default,,0000,0000,0000,,Gelen doğru veya yalan bir tweet'in\No bireyin önceki 60 günde Dialogue: 0,0:05:24.27,0:05:28.32,Default,,0000,0000,0000,,Twitter'da gördüklerine kıyasla\Nne kadar yeni bir bilgi Dialogue: 0,0:05:28.35,0:05:31.30,Default,,0000,0000,0000,,olduğunu ölçtük. Dialogue: 0,0:05:31.32,0:05:33.98,Default,,0000,0000,0000,,Ama bu, yeterli değildi. "Yalan haber, Dialogue: 0,0:05:34.01,0:05:38.21,Default,,0000,0000,0000,,bilgi teorisi anlamında daha yeni olabilir Dialogue: 0,0:05:38.24,0:05:41.50,Default,,0000,0000,0000,,ama belki insanlar onu\Nyeni olarak algılamıyordur." dedik. Dialogue: 0,0:05:41.85,0:05:45.78,Default,,0000,0000,0000,,İnsanların yalan haberi\Nnasıl algıladığını anlamak için Dialogue: 0,0:05:45.80,0:05:49.49,Default,,0000,0000,0000,,doğru ve yalan haberlere \Nverilen tepkilerdeki Dialogue: 0,0:05:49.51,0:05:53.72,Default,,0000,0000,0000,,bilgilere ve hislere baktık. Dialogue: 0,0:05:54.02,0:05:55.23,Default,,0000,0000,0000,,Sürpriz, iğrenme, korku, Dialogue: 0,0:05:55.25,0:05:59.47,Default,,0000,0000,0000,,üzüntü, beklenti, neşe ve güven gibi Dialogue: 0,0:05:59.49,0:06:02.79,Default,,0000,0000,0000,,farklı duyguların ölçümlerine baktığımızda Dialogue: 0,0:06:02.82,0:06:05.30,Default,,0000,0000,0000,,bulduğumuz şey Dialogue: 0,0:06:05.32,0:06:11.18,Default,,0000,0000,0000,,yalan haberler söz konusu olduğunda\Nbu sahte tweet'lere verilen yanıtların Dialogue: 0,0:06:11.20,0:06:14.01,Default,,0000,0000,0000,,çok daha fazla sürpriz \Nve iğrenme hissine yol açtığıydı. Dialogue: 0,0:06:14.39,0:06:18.18,Default,,0000,0000,0000,,Doğru haberlerdeyse \Ndoğru tweet'lere verilen yanıtlarda Dialogue: 0,0:06:18.20,0:06:19.75,Default,,0000,0000,0000,,daha çok beklenti, Dialogue: 0,0:06:19.78,0:06:22.32,Default,,0000,0000,0000,,neşe ve güven vardı. Dialogue: 0,0:06:22.35,0:06:26.13,Default,,0000,0000,0000,,Sürpriz, yenilik hipotezine uyuyor. Dialogue: 0,0:06:26.16,0:06:30.77,Default,,0000,0000,0000,,Bu, yeni ve şaşırtıcı, dolayısıyla onu\Npaylaşma ihtimalimiz daha yüksek. Dialogue: 0,0:06:31.09,0:06:34.02,Default,,0000,0000,0000,,Aynı zamanda ABD Kongre ve Senatosu'nda Dialogue: 0,0:06:34.04,0:06:37.08,Default,,0000,0000,0000,,yanlış bilgilerin yayılmasında\Nbotların rolüne dair Dialogue: 0,0:06:37.10,0:06:40.84,Default,,0000,0000,0000,,ifadeler verildi. Dialogue: 0,0:06:40.86,0:06:42.22,Default,,0000,0000,0000,,Biz de buna da baktık. Dialogue: 0,0:06:42.24,0:06:45.84,Default,,0000,0000,0000,,Gelişmiş bot tespit \Nalgoritmaları kullanarak Dialogue: 0,0:06:45.86,0:06:48.94,Default,,0000,0000,0000,,verilerimizdeki botları bulup çıkardık. Dialogue: 0,0:06:49.35,0:06:52.01,Default,,0000,0000,0000,,Onları çıkardık, geri koyduk Dialogue: 0,0:06:52.03,0:06:55.15,Default,,0000,0000,0000,,ve ölçümlerimize ne olduğuna baktık. Dialogue: 0,0:06:55.17,0:06:57.47,Default,,0000,0000,0000,,Şunu bulduk, evet, gerçekten de botlar Dialogue: 0,0:06:57.49,0:07:01.17,Default,,0000,0000,0000,,internette yalan haberlerin \Nyayılmasını hızlandırıyordu Dialogue: 0,0:07:01.20,0:07:03.85,Default,,0000,0000,0000,,ama doğruların yayılmasını da Dialogue: 0,0:07:03.87,0:07:06.28,Default,,0000,0000,0000,,aynı ölçüde hızlandırıyorlardı. Dialogue: 0,0:07:06.30,0:07:09.16,Default,,0000,0000,0000,,Yani gerçeklerin ve yalanların Dialogue: 0,0:07:09.18,0:07:13.90,Default,,0000,0000,0000,,yayılışındaki farklılıkların\Nsorumlusu botlar değil. Dialogue: 0,0:07:13.92,0:07:16.77,Default,,0000,0000,0000,,Bu sorumluluğu başkasına atamayız Dialogue: 0,0:07:16.79,0:07:21.05,Default,,0000,0000,0000,,çünkü o yayılmanın sorumlusu \Nbiz insanlarız. Dialogue: 0,0:07:22.47,0:07:25.81,Default,,0000,0000,0000,,Şimdiye kadar anlattıklarım Dialogue: 0,0:07:25.83,0:07:27.58,Default,,0000,0000,0000,,ne yazık ki Dialogue: 0,0:07:27.61,0:07:28.87,Default,,0000,0000,0000,,işin iyi yanıydı. Dialogue: 0,0:07:30.67,0:07:35.12,Default,,0000,0000,0000,,Bunun sebebi daha da kötüye\Ngidecek olması. Dialogue: 0,0:07:35.85,0:07:39.53,Default,,0000,0000,0000,,Bunu kötüleştirecek\Niki belli başlı teknoloji var. Dialogue: 0,0:07:40.21,0:07:45.38,Default,,0000,0000,0000,,Sentetik medya dalgasında\Nciddi bir artış göreceğiz. Dialogue: 0,0:07:45.40,0:07:51.43,Default,,0000,0000,0000,,Dışarıdan bakıldığında ikna edici görünen\Nsahte video, sahte seslendirme. Dialogue: 0,0:07:51.46,0:07:54.21,Default,,0000,0000,0000,,Ve iki teknoloji bunu besleyecek. Dialogue: 0,0:07:54.24,0:07:58.07,Default,,0000,0000,0000,,İlki "üretken çekişmeli ağlar" \Nolarak biliniyor. Dialogue: 0,0:07:58.09,0:08:00.66,Default,,0000,0000,0000,,Bu, iki ağlı bir makine öğrenimi modeli: Dialogue: 0,0:08:00.68,0:08:02.23,Default,,0000,0000,0000,,Bir şeyin gerçek mi sahte mi Dialogue: 0,0:08:02.25,0:08:06.45,Default,,0000,0000,0000,,olduğunu belirlemekle görevli\Nbir ayrıştırıcı Dialogue: 0,0:08:06.48,0:08:07.64,Default,,0000,0000,0000,,ve sentetik medya Dialogue: 0,0:08:07.67,0:08:10.82,Default,,0000,0000,0000,,üretmekle yükümlü üretici. Dialogue: 0,0:08:10.84,0:08:15.94,Default,,0000,0000,0000,,Sentetik üretici, \Nsentetik video veya sesi üretir Dialogue: 0,0:08:15.97,0:08:20.64,Default,,0000,0000,0000,,ve ayrıştırıcı şunu belirlemeyi dener:\N"Bu sahte mi, gerçek mi?" Dialogue: 0,0:08:20.66,0:08:23.54,Default,,0000,0000,0000,,Aslında üreticinin işi Dialogue: 0,0:08:23.56,0:08:27.100,Default,,0000,0000,0000,,yarattığı sentetik video ve sesin \Nayrıştıcı tarafından Dialogue: 0,0:08:28.02,0:08:31.61,Default,,0000,0000,0000,,gerçek sanılması ihtimalini Dialogue: 0,0:08:31.63,0:08:33.36,Default,,0000,0000,0000,,artırmaktır. Dialogue: 0,0:08:33.39,0:08:35.76,Default,,0000,0000,0000,,Bizi kandırmakta ustalaşmaya çalışan, Dialogue: 0,0:08:35.78,0:08:38.59,Default,,0000,0000,0000,,döngüye takılmış bir makine hayal edin. Dialogue: 0,0:08:39.11,0:08:41.61,Default,,0000,0000,0000,,Bu, ikinci teknolojiyle, Dialogue: 0,0:08:41.64,0:08:47.36,Default,,0000,0000,0000,,yapay zekânın demokratikleştirilmesiyle,\Nyani makine öğrenimi Dialogue: 0,0:08:47.38,0:08:49.57,Default,,0000,0000,0000,,veya yapay zekâ konusunda Dialogue: 0,0:08:49.60,0:08:52.43,Default,,0000,0000,0000,,herhangi bir eğitimi olmayan \Nkişilerin bile Dialogue: 0,0:08:52.45,0:08:53.99,Default,,0000,0000,0000,,sentetik medya üretmek için Dialogue: 0,0:08:53.99,0:08:57.76,Default,,0000,0000,0000,,bu tür algoritmaları\Nkullanabilmesiyle birleşince Dialogue: 0,0:08:57.78,0:09:02.33,Default,,0000,0000,0000,,videoların yaratılması\Nfazlasıyla kolaylaşıyor. Dialogue: 0,0:09:02.36,0:09:06.78,Default,,0000,0000,0000,,Beyaz Saray bir gazetecinin\Nmikrofonunu almaya çalışan stajyerle Dialogue: 0,0:09:06.80,0:09:11.09,Default,,0000,0000,0000,,etkileşimini gösteren sahte,\Nüstünde oynanmış bir video yayınladı. Dialogue: 0,0:09:11.43,0:09:13.43,Default,,0000,0000,0000,,Eylemlerini daha dramatik kılmak için Dialogue: 0,0:09:13.45,0:09:16.74,Default,,0000,0000,0000,,bu videodan bazı kareleri çıkardılar. Dialogue: 0,0:09:17.16,0:09:20.54,Default,,0000,0000,0000,,Bu teknik konusunda Dialogue: 0,0:09:20.57,0:09:22.99,Default,,0000,0000,0000,,videograflar ve dublörlerle görüşüldüğünde Dialogue: 0,0:09:23.02,0:09:26.84,Default,,0000,0000,0000,,"Evet, yumruklarımız ve tekmelerimiz\Ndaha etkileyici ve saldırgan görünsün diye Dialogue: 0,0:09:26.87,0:09:31.63,Default,,0000,0000,0000,,filmlerde bunu hep kullanırız." dediler. Dialogue: 0,0:09:32.27,0:09:34.14,Default,,0000,0000,0000,,Sonra bu videoyu yayınladılar Dialogue: 0,0:09:34.16,0:09:36.66,Default,,0000,0000,0000,,ve bahsi geçen gazeteci olan\NJim Acosta'nın, Dialogue: 0,0:09:36.68,0:09:40.68,Default,,0000,0000,0000,,Beyaz Saray basın kartını Dialogue: 0,0:09:40.71,0:09:42.04,Default,,0000,0000,0000,,iptal etmekte kullandılar. Dialogue: 0,0:09:42.07,0:09:46.88,Default,,0000,0000,0000,,Basın kartının yeniden çıkarılması için\NCNN dava açmak zorunda kaldı. Dialogue: 0,0:09:48.54,0:09:54.14,Default,,0000,0000,0000,,Bugün bu son derece zor \Nsorunları çözmek için Dialogue: 0,0:09:54.16,0:09:57.90,Default,,0000,0000,0000,,izleyebileceğimiz beş yol aklıma geliyor. Dialogue: 0,0:09:58.38,0:10:00.19,Default,,0000,0000,0000,,Hepsinin potansiyeli var Dialogue: 0,0:10:00.21,0:10:03.21,Default,,0000,0000,0000,,ama kendilerine göre zorlukları da var. Dialogue: 0,0:10:03.24,0:10:05.24,Default,,0000,0000,0000,,İlki etiketleme. Dialogue: 0,0:10:05.27,0:10:06.62,Default,,0000,0000,0000,,Bunu şöyle düşünün: Dialogue: 0,0:10:06.65,0:10:10.26,Default,,0000,0000,0000,,Yiyecek almak için markete gittiğinizde Dialogue: 0,0:10:10.28,0:10:12.19,Default,,0000,0000,0000,,hepsi detaylı şekilde etiketlenmiş. Dialogue: 0,0:10:12.21,0:10:14.20,Default,,0000,0000,0000,,Kaç kalorisi olduğunu, Dialogue: 0,0:10:14.23,0:10:16.03,Default,,0000,0000,0000,,ne kadar yağ içerdiğini biliyorsunuz Dialogue: 0,0:10:16.05,0:10:20.33,Default,,0000,0000,0000,,ama tükettiğimiz bilgilerin\Nhiçbir etiketi yok. Dialogue: 0,0:10:20.36,0:10:22.28,Default,,0000,0000,0000,,Bu bilgi neleri kapsıyor? Dialogue: 0,0:10:22.31,0:10:23.76,Default,,0000,0000,0000,,Kaynağı güvenilir mi? Dialogue: 0,0:10:23.78,0:10:26.10,Default,,0000,0000,0000,,Bilgi nereden toplanmış? Dialogue: 0,0:10:26.12,0:10:27.95,Default,,0000,0000,0000,,Bilgileri tüketirken Dialogue: 0,0:10:27.97,0:10:30.08,Default,,0000,0000,0000,,bu bilgiler bize verilmiyor. Dialogue: 0,0:10:30.10,0:10:33.34,Default,,0000,0000,0000,,Bu izlenebilecek bir yol\Nama kendine özgü sorunları var. Dialogue: 0,0:10:33.36,0:10:39.81,Default,,0000,0000,0000,,Mesela bir toplumda neyin doğru\Nneyin yanlış olduğuna kim karar verir? Dialogue: 0,0:10:40.39,0:10:42.03,Default,,0000,0000,0000,,Hükûmet mi? Dialogue: 0,0:10:42.05,0:10:43.20,Default,,0000,0000,0000,,Facebook mu? Dialogue: 0,0:10:43.60,0:10:47.36,Default,,0000,0000,0000,,Bilgileri kontrol eden \Nbağımsız bir kurul mu? Dialogue: 0,0:10:47.39,0:10:49.85,Default,,0000,0000,0000,,Peki onları kim kontrol edecek? Dialogue: 0,0:10:50.43,0:10:53.51,Default,,0000,0000,0000,,Bir diğer yol, teşvik. Dialogue: 0,0:10:53.54,0:10:56.17,Default,,0000,0000,0000,,ABD başkanlık seçimi sırasında Dialogue: 0,0:10:56.19,0:10:59.88,Default,,0000,0000,0000,,Makedonya'dan bir yanlış bilgi dalgası\Ngeldiğini biliyoruz. Dialogue: 0,0:10:59.91,0:11:02.24,Default,,0000,0000,0000,,Amaçları siyasi değil, Dialogue: 0,0:11:02.27,0:11:04.73,Default,,0000,0000,0000,,ekonomikti. Dialogue: 0,0:11:04.75,0:11:06.90,Default,,0000,0000,0000,,Bu ekonomik amaç, var olabilmesini Dialogue: 0,0:11:06.92,0:11:10.45,Default,,0000,0000,0000,,yalan haberin, \Ndoğrulardan çok daha hızlı, Dialogue: 0,0:11:10.47,0:11:12.48,Default,,0000,0000,0000,,çok daha derinlere yayılmasına borçlu Dialogue: 0,0:11:12.51,0:11:17.47,Default,,0000,0000,0000,,ve bu tür bilgilerle \Ninsanların ilgisini çekerek Dialogue: 0,0:11:17.49,0:11:19.45,Default,,0000,0000,0000,,reklam geliri elde edebilirsiniz. Dialogue: 0,0:11:19.47,0:11:23.31,Default,,0000,0000,0000,,Ama bu bilginin yayılmasını baskılarsak Dialogue: 0,0:11:23.33,0:11:26.23,Default,,0000,0000,0000,,belki de daha baştan\Nyaratılmasına sebep olan Dialogue: 0,0:11:26.25,0:11:28.94,Default,,0000,0000,0000,,ekonomik teşvikleri de azaltırız. Dialogue: 0,0:11:28.97,0:11:31.47,Default,,0000,0000,0000,,Üçüncüsü, denetim. Dialogue: 0,0:11:31.49,0:11:33.82,Default,,0000,0000,0000,,Bu seçeneği düşünmemiz gerektiği kesin. Dialogue: 0,0:11:33.84,0:11:35.45,Default,,0000,0000,0000,,Şu anda ABD'de Dialogue: 0,0:11:35.47,0:11:40.32,Default,,0000,0000,0000,,Facebook ve benzerleri denetim altına \Nalınsa ne olacağını araştırıyoruz. Dialogue: 0,0:11:40.35,0:11:44.15,Default,,0000,0000,0000,,Siyasi söylemleri denetlemeyi,\Nonları siyasi söylem olarak etiketlemeyi, Dialogue: 0,0:11:44.17,0:11:46.68,Default,,0000,0000,0000,,dış mihrakların siyasi söylemleri \Nfinanse etmesini Dialogue: 0,0:11:46.70,0:11:50.52,Default,,0000,0000,0000,,engellemeyi göz önünde\Nbulundurmamız gerekse de Dialogue: 0,0:11:50.55,0:11:53.09,Default,,0000,0000,0000,,bunların da kendince tehlikeleri var. Dialogue: 0,0:11:53.52,0:11:58.40,Default,,0000,0000,0000,,Mesela Malezya yalan bilgi yaydığı\Ntespit edilenlere Dialogue: 0,0:11:58.42,0:12:01.16,Default,,0000,0000,0000,,altı yıl hapis cezası getirdi. Dialogue: 0,0:12:01.70,0:12:03.78,Default,,0000,0000,0000,,Otoriter rejimlerde Dialogue: 0,0:12:03.80,0:12:08.46,Default,,0000,0000,0000,,bu tür düzenlemeler \Nazınlık görüşlerini bastırmak Dialogue: 0,0:12:08.49,0:12:11.100,Default,,0000,0000,0000,,ve baskının kapsamını genişletmek\Namacıyla kullanılabilir. Dialogue: 0,0:12:12.68,0:12:16.22,Default,,0000,0000,0000,,Dördüncü olasılık, şeffaflık. Dialogue: 0,0:12:16.84,0:12:20.56,Default,,0000,0000,0000,,Facebook'un algoritmalarının\Nnasıl çalıştığını bilmek istiyoruz. Dialogue: 0,0:12:20.58,0:12:23.46,Default,,0000,0000,0000,,Algoritmalarla birleşen veriler Dialogue: 0,0:12:23.48,0:12:26.32,Default,,0000,0000,0000,,nasıl oluyor da\Ngördüğümüz sonuçları doğuruyor? Dialogue: 0,0:12:26.35,0:12:28.70,Default,,0000,0000,0000,,Kapıyı açmalarını Dialogue: 0,0:12:28.72,0:12:32.93,Default,,0000,0000,0000,,ve Facebook'un nasıl işlediğini\Ngöstermelerini istiyoruz. Dialogue: 0,0:12:32.96,0:12:35.74,Default,,0000,0000,0000,,Sosyal medyanın toplumdaki\Netkilerini öğrenmek istiyorsak Dialogue: 0,0:12:35.76,0:12:37.85,Default,,0000,0000,0000,,bilim insanları, araştırmacılar Dialogue: 0,0:12:37.87,0:12:41.01,Default,,0000,0000,0000,,ve benzerlerinin bu tür bilgilere\Nerişmesine ihtiyacımız var. Dialogue: 0,0:12:41.04,0:12:42.58,Default,,0000,0000,0000,,Ama aynı zamanda Dialogue: 0,0:12:42.61,0:12:46.41,Default,,0000,0000,0000,,Facebook'tan her şeyi kilitlemesini, Dialogue: 0,0:12:46.43,0:12:48.61,Default,,0000,0000,0000,,tüm verileri güvende tutmasını istiyoruz. Dialogue: 0,0:12:48.63,0:12:51.79,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden Facebook \Nve diğer sosyal medya platformları Dialogue: 0,0:12:51.81,0:12:54.95,Default,,0000,0000,0000,,şeffaflık paradoksu dediğim şeyle\Nkarşı karşıya. Dialogue: 0,0:12:55.27,0:12:57.94,Default,,0000,0000,0000,,Onlardan hem açık ve şeffaf olmalarını Dialogue: 0,0:12:57.96,0:13:02.77,Default,,0000,0000,0000,,hem de güvenli olmalarını istiyoruz. Dialogue: 0,0:13:02.80,0:13:05.49,Default,,0000,0000,0000,,Bu, zor bir görev Dialogue: 0,0:13:05.51,0:13:08.14,Default,,0000,0000,0000,,ama sosyal teknolojilerin \Npotansiyelini değerlendirip Dialogue: 0,0:13:08.14,0:13:11.24,Default,,0000,0000,0000,,tehlikelerinden kaçınacaksak Dialogue: 0,0:13:11.26,0:13:12.90,Default,,0000,0000,0000,,bu görevi başarmalılar. Dialogue: 0,0:13:12.93,0:13:17.62,Default,,0000,0000,0000,,Düşünmemiz gereken son konu,\Nalgoritmalar ve makine öğrenimi. Dialogue: 0,0:13:17.64,0:13:22.92,Default,,0000,0000,0000,,Yalan haberlerin köküne inip\Nonları, nasıl yayıldıklarını anlamamızı, Dialogue: 0,0:13:22.94,0:13:25.27,Default,,0000,0000,0000,,akışı yavaşlatmamızı\Nsağlayacak teknolojiler. Dialogue: 0,0:13:25.82,0:13:28.72,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlar bu teknolojiden haberdar olmalı Dialogue: 0,0:13:28.74,0:13:31.02,Default,,0000,0000,0000,,çünkü her teknolojik çözümün Dialogue: 0,0:13:31.05,0:13:35.08,Default,,0000,0000,0000,,veya yaklaşımın temelinde,\Ndoğruyu ve yalanı nasıl tanımlıyoruz, Dialogue: 0,0:13:35.11,0:13:39.16,Default,,0000,0000,0000,,doğrunun ve yalanın ne olduğunu Dialogue: 0,0:13:39.18,0:13:42.45,Default,,0000,0000,0000,,tanımlama gücünü kime veriyoruz, Dialogue: 0,0:13:42.47,0:13:45.65,Default,,0000,0000,0000,,hangi görüş doğru, \Nhangi söylemlere izin verilmeli gibi Dialogue: 0,0:13:45.68,0:13:48.14,Default,,0000,0000,0000,,ahlaki ve felsefi soruların Dialogue: 0,0:13:48.16,0:13:51.87,Default,,0000,0000,0000,,yattığı gerçeğinden asla kaçamayız. Dialogue: 0,0:13:51.89,0:13:54.22,Default,,0000,0000,0000,,Bunun çözümü teknoloji değil. Dialogue: 0,0:13:54.24,0:13:57.94,Default,,0000,0000,0000,,Bunun çözümü ahlak ve felsefe. Dialogue: 0,0:13:58.95,0:14:02.27,Default,,0000,0000,0000,,İnsanların karar vermesi, iş birliği Dialogue: 0,0:14:02.29,0:14:05.05,Default,,0000,0000,0000,,ve koordinasyonu hakkındaki \Ntüm teorilerin özünde Dialogue: 0,0:14:05.08,0:14:08.75,Default,,0000,0000,0000,,bir tür gerçek anlayışı yatar. Dialogue: 0,0:14:09.35,0:14:11.40,Default,,0000,0000,0000,,Ama yalan haberlerin, Dialogue: 0,0:14:11.43,0:14:12.87,Default,,0000,0000,0000,,sahte videoların, Dialogue: 0,0:14:12.89,0:14:14.78,Default,,0000,0000,0000,,sahte seslendirmelerin artışıyla Dialogue: 0,0:14:14.80,0:14:18.72,Default,,0000,0000,0000,,gerçeğin kıyısındaki bir noktaya geldik, Dialogue: 0,0:14:18.75,0:14:22.64,Default,,0000,0000,0000,,neyin gerçek neyin yalan olduğunu\Nayırt edemiyoruz Dialogue: 0,0:14:22.66,0:14:25.70,Default,,0000,0000,0000,,ve bu, çok tehlikeli olabilir. Dialogue: 0,0:14:26.93,0:14:30.88,Default,,0000,0000,0000,,Yanlış bilgilendirmeye karşı\Ngerçekleri savunmak adına Dialogue: 0,0:14:30.90,0:14:32.44,Default,,0000,0000,0000,,tetikte olmalıyız. Dialogue: 0,0:14:32.92,0:14:36.36,Default,,0000,0000,0000,,Teknolojilerimiz, politikalarımız Dialogue: 0,0:14:36.38,0:14:38.30,Default,,0000,0000,0000,,ve belki de en önemlisi Dialogue: 0,0:14:38.32,0:14:41.54,Default,,0000,0000,0000,,bireysel sorumluluklarımızla, Dialogue: 0,0:14:41.56,0:14:45.12,Default,,0000,0000,0000,,kararlarımız, davranışlarımız\Nve eylemlerimizle. Dialogue: 0,0:14:45.55,0:14:46.99,Default,,0000,0000,0000,,Çok teşekkürler. Dialogue: 0,0:14:47.01,0:14:50.53,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar)