1 00:00:11,959 --> 00:00:13,084 မင်္ဂလာ မနက်ခင်းပါ။ 2 00:00:13,091 --> 00:00:15,603 ဘွဲ့လွန်သင်တန်းမှာတုန်းက ကျွန်မဟာ အပြေးသမားဖြစ်ပြီး 3 00:00:15,603 --> 00:00:18,486 သူငယ်ချင်းနဲ့ကျွန်မ Boston Marathon ပြေးဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။ 4 00:00:18,501 --> 00:00:21,002 ဒါနဲ့ လေ့ကျင်းရင်း၊ လေ့ကျင့်လွန်သွားပြီး 5 00:00:20,999 --> 00:00:22,990 ကျွန်မ ဒူးနဲ့ ကျောမှာ ရောဂါတွေပေါ်ခဲ့တယ်။ 6 00:00:22,990 --> 00:00:24,901 ဒါနဲ့ ခန္ဓာဆိုင်ရာ အထူးကုကို သွားပြတော့ 7 00:00:24,901 --> 00:00:26,569 ကျွန်မ ပြေးတာရပ်ဖို့လို့ပြီး ဒီအစား 8 00:00:26,569 --> 00:00:28,441 အကျောဆန့်သင့်တယ်လို့ ကျွန်မကို ပြောတယ်။ 9 00:00:28,459 --> 00:00:31,960 ခန္ဓာဆိုင်ရာ အထူးကုဆေးခန်းကအထွက်မှာ 10 00:00:31,956 --> 00:00:35,410 ပျော့ပြောင်းမှုသာမကပဲ ခွန်အားနဲ့ 11 00:00:35,410 --> 00:00:38,086 နှလုံး၊ အဆုပ် ကျန်းမာမှုကိုပါ တိုးတက်စေမယ်လို့ 12 00:00:38,083 --> 00:00:41,792 ကတိပေးထားတဲ့ ပြင်းထန်တဲ့ ယောဂ သင်တန်းကြော်ငြာကို တွေ့မိတယ်၊ 13 00:00:41,793 --> 00:00:44,205 ဒီတော့ တွေးမိတာ အိုး၊ အကြောဆန့်နိုင်ပြီး 14 00:00:44,205 --> 00:00:47,320 ကိုယ်ခန္ဓာအချိုးကျဖို့ နည်းကောင်းတစ်ခုပဲ၊ 15 00:00:47,320 --> 00:00:49,892 Boston Marathon တောင် ဝင်ပြေးနိုင်သေးတယ်ပေါ့။ 16 00:00:49,892 --> 00:00:54,177 ဒါနဲ့ ယောဂအတန်းကိုသွားတော့ အရမ်းကြိုက်သွားတယ်၊ 17 00:00:54,177 --> 00:00:57,843 ဆရာမက တောင်းဆိုတာမျိုးစုံ ကလွဲရင်ပေါ့လေ။ 18 00:00:57,843 --> 00:01:01,493 သိတဲ့အတိုင်း၊ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာတောင်းဆိုချက် အစုံလေ၊ ဟုတ်ကယ် သင့်ကို ကူညီမယ့် 19 00:01:01,493 --> 00:01:03,074 တောင်းဆိုချက်တွေရောလေ၊ 20 00:01:03,074 --> 00:01:06,045 သင့်ရဲ့ စာနာမှုတိုးလာမယ်၊ စိတ်နှလုံးပွင့်လာမယ်ဆိုတာမျိုးပေါ့ 21 00:01:06,045 --> 00:01:08,574 ကျွန်မလုံး အပြူးသားဖြစ်တာ မှတ်မိသေးတယ်၊ 22 00:01:08,574 --> 00:01:11,770 ဟုတ်ကဲ့၊ ဒီကို အကြောဆန့်ဖို့ ရောက်လာတာ ထင်ပါတယ်၊ 23 00:01:11,770 --> 00:01:14,489 (ရယ်သံများ) 24 00:01:14,827 --> 00:01:16,642 ဒါပေမဲ့ စိတ်ဝင်စားစရာက တစ်ပတ်နှစ်ပတ်မှာ 25 00:01:16,642 --> 00:01:18,460 ဒီအပြောင်းအလဲတွေကို စသတိထားမိတယ်။ 26 00:01:18,460 --> 00:01:21,850 ကျွန်မဟာ ပိုတည်ငြိမ်လာပြီး ခက်ခဲတဲ့အခြေအနေတွေကို 27 00:01:21,850 --> 00:01:26,488 ပိုကောင်းစွာကိုင်တွယ်လာနိုင်တာ စသတိထား မိတယ်၊ ပိုပြီးစာနာစိတ်ထားနိုင်လာပြီး 28 00:01:26,501 --> 00:01:28,127 သူတစ်ပါးကို စိတ်နှလုံးပွင့်လာတယ်၊ 29 00:01:28,101 --> 00:01:30,540 သူတစ်ပါးရဲ့ အမြင်ကနေ ပိုကောင်းစွာ မြင်နိုင်လာခဲ့တယ် 30 00:01:30,540 --> 00:01:34,178 သိတဲ့အတိုင်း ကျွန်မက ဘယ်လိုဖြစ်မလဲ၊ 31 00:01:34,178 --> 00:01:35,789 ဘယ်လိုဖြစ်နိုင်လဲဆိုတော့ 32 00:01:35,789 --> 00:01:39,776 တွေးတာက အင်း၊ ဖြစ်နိုင်တာက၊ သိတဲ့အတိုင်း ဒါက ချွေးသိပ်တဲ့ တုံ့ပြန်မှုလေလားပေါ့။ 33 00:01:39,776 --> 00:01:42,304 သူမက ကျွန်မ ဒါကို ခံစားရမယ်၊ ဒါကြောင့် ဒီလိုခံစားနေတာ၊ 34 00:01:42,304 --> 00:01:46,111 ဒါနဲ့ ဒီအကြောင်း သုတေသနရှိ၊ မရှိသိဖို့ စာပေ ရှာဖွေမှုလုပ်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။ 35 00:01:46,111 --> 00:01:48,792 ဟိုမှာ သည်မှာ ယောဂနဲ့ တရာရှုမှတ်ခြင်းတွေဟာ 36 00:01:48,792 --> 00:01:55,479 စိတ်ဖိစီးမှု လျော့စေဖို့ အင်မတန် ထိရောက် ပြီး စိတ်ကျတာ၊ ပူပန်မှုနဲ့ အိပ်မပျော်တာတွေ 37 00:01:55,479 --> 00:01:58,621 အပါအဝင် ရောဂါပေါင်းများစွာနဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့ အရိပ်လက္ခဏာတွေကို 38 00:01:58,621 --> 00:02:02,274 လျော့ပါးဖို့အတွက်လည်း ကောင်းတယ်လို့ ပြထားတာ အနည်းငယ်ရှိပါတယ်။ 39 00:02:02,274 --> 00:02:06,763 အာရုံစိုက်နိုင်စွမ်းကို တကယ်ပဲ တိုးတက်နိုင်စေတယ်လို့ သရုပ်ပြတဲ့ 40 00:02:06,763 --> 00:02:10,860 အတော်ကောင်းတဲ့ လေ့လာမှုတစ်ခုနှစ်ခုရှိတယ်၊ စိတ်ဝင်စားစရာ အကောင်းဆုံးက 41 00:02:10,860 --> 00:02:13,683 လေ့လာမှုတိုင်းနီးပါးက လူတိုင်း ပိုပျော်တာကို ပြတာလို့ထင်တယ် 42 00:02:13,683 --> 00:02:17,214 ဘဝကို ပိုကျေနပ်ကြပြီး ပိုမြင့်မားတဲ့ ဘဝ အရည်အသွေးရှိတယ်လို့ အစီရင်ခံကြတယ်။ 43 00:02:17,214 --> 00:02:20,276 ဒါနဲ့ ကျွန်မ စိတ်ဝင်စားသွားတယ်၊ 44 00:02:20,276 --> 00:02:24,657 ဒီလိုနဲ့ ပြောင်းလဲကာ ဒီလိုမျို သုတေသန ပြုဖို့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချလိုက်တယ်။ 45 00:02:25,334 --> 00:02:28,279 အာရုံကြောသိပ္ပံပညာရှင်ဆိုတော့ ဒါက ဘယ်လိုဖြစ်နေနိုင်တာလဲ၊ 46 00:02:28,279 --> 00:02:31,656 ယောဂ ကိုယ်ဟန်လို၊ အသက်ရှုတာကို ထိုင်ပြီး စောင့်ကြည့်တာလို 47 00:02:31,656 --> 00:02:33,099 ပေါက်ကရတစ်ခု ဘာဖြစ်နိုင်မှာလဲ။ 48 00:02:33,099 --> 00:02:36,743 ဒါက ဒီမတူညီပြောင်းလဲမှုမျိုးစုံကို ဘယ်လိုဖြစ်နိုင်တာလဲ။ 49 00:02:36,743 --> 00:02:42,261 ဒီတော့ သိကြတာကအပြုအမူတစ်ခုကို ထပ်ကာထပ်ကာ လုပ်တဲ့အခါတိုင်း 50 00:02:42,261 --> 00:02:44,928 ဒါက ဦးနှောက်မှာ အပြောင်းအလဲတွေဖြစ်စေတာပါ။ 51 00:02:44,918 --> 00:02:47,252 ဒါကို အာရုံကြောပျော့ပြောင်းမှုလို့ ရည်ညွှန်းတယ်။ 52 00:02:47,274 --> 00:02:51,036 ဆိုလိုတာက သင့်ဦးနှောက်ဟာ ပုံသွန်းနိုင်ပြီး 53 00:02:51,036 --> 00:02:55,330 နူရွန်းတွေဟာ အတွေ့အကြုံနဲ့အတူ အချင်းချင်း ပြောပုံကို ပြောင်းလဲနိုင်တာပါ။ 54 00:02:55,330 --> 00:03:00,134 ဒီတော့ MRI လိုစက်ကို သုံးပြီး ဒါကို ရှာနိုင်တယ်လို့ 55 00:03:00,134 --> 00:03:02,880 သရုပ်ပြတဲ့ လေ့လာမှု တစ်ခုနှစ်ခုရှိပါတယ်။ 56 00:03:02,880 --> 00:03:04,565 ပထမလေ့လာမှုက ရွဲကစားခြင်းနဲ့ပါ။ 57 00:03:04,565 --> 00:03:06,916 တစ်ခါမှ ရွဲမကစားဖူးတဲ့ သူတွေကိုခေါ်ပြီး 58 00:03:06,916 --> 00:03:09,400 သူတို့ကို စကင်ရိုက်ပြီး ရွဲကစားတာကို သင်ပေးလိုက်တယ်၊ 59 00:03:09,417 --> 00:03:11,542 "သုံးလ ဆက်တိုက်ကစားကြပါ"လို့ပြောတယ်။ 60 00:03:11,515 --> 00:03:14,617 သုံးလပြည့်ပြီး သူတို့ကို ပြန်ခေါ်လာက ဒုတိယအကြိမ် စကင်ရိုက်တော့ 61 00:03:14,617 --> 00:03:17,749 ဒီလူတွေရဲ့ ဦးနှောက်ထဲက အမြင်ပိုင်း လှုပ်ရှားမှု ရှာဖွေဖို့ 62 00:03:17,751 --> 00:03:20,377 အရေးပါတဲ့ ဧရီယာတွေ၊ မီးခိုးရောင်ဒြပ် ပမာဏ ပြောင်းလဲတာတွေ 63 00:03:20,383 --> 00:03:22,847 MRI စက်နဲ့ တကယ် ရှာတွေ့နိုင်တာကို တွေ့ရှိရတယ်။ 64 00:03:22,847 --> 00:03:27,635 ဒီတော့ တွေးမိတာက အိုကေ၊ သုံးလ၊ သိတယ်နော် 65 00:03:27,635 --> 00:03:32,570 တရားရှုမှတ်မှုက ဦးနှောက် တည်ဆောက်မှုကိုပါ ပြောင်းလဲနိုင်လား။ 66 00:03:32,570 --> 00:03:36,329 ရွဲကစားတာလို ရိုးစင်းတဲ့ တစ်ခုခုကလေ၊ 67 00:03:36,329 --> 00:03:37,481 တရားရှုမှတ်မှုဆိုရင်ရော။ 68 00:03:37,481 --> 00:03:39,314 ဒါနဲ့ ကျွန်မတို့လုပ်တဲ့ ပထမလေ့လာမှုက 69 00:03:39,314 --> 00:03:41,650 Boston ဧရိယာက လူတစ်စုကို စုလိုက်တယ်၊ 70 00:03:41,650 --> 00:03:44,029 ဒီလူတွေဟာ ဘုန်းကြီးတွေ၊ တရားပြဆရာတွေမဟုတ်ဘူး။ 71 00:03:44,029 --> 00:03:46,235 တစ်နေ့ကို ပျမ်းမျှ မိနစ် ၃၀-၄၀ လောက်ပဲ 72 00:03:46,235 --> 00:03:47,706 တရားရှုမှတ်တဲ့ သာမန်လူတွေပါ။ 73 00:03:47,706 --> 00:03:49,568 သူတို့ကို စကင်နာထဲထည့်လိုက်ပြီး 74 00:03:49,568 --> 00:03:51,755 လူဦးရေစာရင်းအရ ကိုက်တဲ့ လူစုနဲ့ နှိုင်းယှဉ်တယ် 75 00:03:51,755 --> 00:03:53,500 တရားမမှတ်သူတွေပေါ့။ 76 00:03:53,500 --> 00:03:56,089 တွေ့ရှိရတာက ဒါပါ၊ 77 00:03:56,089 --> 00:03:58,209 ထိန်းချုပ်သူတွေနဲ့ယှဉ်ရင် တရားမှတ်သူတွေမှာ 78 00:03:58,209 --> 00:04:01,751 မီးခိုးရောင်ဒြပ် ပိုများတဲ့ ဦးနှောက်ထဲက နေရာများစွာ တကယ်ရှိတာပါ။ 79 00:04:01,757 --> 00:04:04,755 ကျွန်မ ထောက်ပြမယ့် နေရာတစ်ခုက 80 00:04:04,755 --> 00:04:07,122 ဒီ ဦးနှောက်ရှေ့ပိုင်းမှာပါ၊ ဒါက အလုပ်နဲ့ဆိုင်တဲ့ 81 00:04:07,122 --> 00:04:09,331 မှတ်ဉာဏ်နဲ့ ဆုံးဖြတ်ရာမှာ အရေးပါတဲ့ နေရာဖြစ်ကာ 82 00:04:09,331 --> 00:04:11,480 စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတာက 83 00:04:11,480 --> 00:04:14,010 အသက်အရွယ်တွေနဲ့ယှဉ်ပြီး ဒေတာတွေကို ရေးမှတ်တဲ့အခါမှာပါ 84 00:04:14,010 --> 00:04:17,716 ဒီတော့ အနီရောင်အကွက်ထဲမှာ ဒါက ထိန်းချုပ်တာပါ။ 85 00:04:17,716 --> 00:04:19,647 ဒါက သင်တကယ် မြင်ရတာပါ၊ 86 00:04:19,647 --> 00:04:21,646 အသေအချာ မှတ်တမ်းပြုထားတာက အသက်ကြီးလာတဲ့အခါ 87 00:04:21,646 --> 00:04:24,379 ဒီမှာတင် မဟုတ်ပဲ ဦးနှောက်အပြင်လွှာ တစ်လျှောက်မှာရော 88 00:04:24,379 --> 00:04:26,478 အိုမင်းလာတာနဲ့ ကျုံ့သွားတယ်။ 89 00:04:26,478 --> 00:04:28,496 ဒါက အိုမင်းလာတဲ့ အကြောင်းရဲ့ အပိုင်းပါ။ 90 00:04:28,496 --> 00:04:34,745 အကြောင်းအရာတွေကို မှန်းဆဖို့နဲ့ မှတ်မိဖို့ ပိုခက်ခဲတာပါ။ 91 00:04:34,745 --> 00:04:37,273 ဒီတစ်နေရာထဲမှာ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတာက 92 00:04:37,292 --> 00:04:41,667 အသက် ၅၀ အရွယ် တရားရှုမှတ်သူမှာ ၂၅ နှစ် လို ဦးနှောက်အပြင်လွှာရဲ့ ပမာဏရှိခဲ့တာပါ၊ 93 00:04:41,647 --> 00:04:45,577 ညွှန်ပြတာက တရားရှုမှတ်မှု အကျင့်ဟာ အပြင်လွှာ တည်ဆောက်မှုအတွင်းက 94 00:04:45,577 --> 00:04:51,093 သဘာဝ အိုမင်းမှုနဲ့ ဆက်နွယ်တဲ့ ကျဆင်းမှုကို တကယ် နှေးစေတာ (သို့) တားဆီးပေးတယ်ဆိုတာပါ။ 95 00:04:51,093 --> 00:04:53,450 ဒီတော့ ဝေဖန်သူတွေ၊ များစွာသော ဝေဖန်သူတွေ ပြောတာက 96 00:04:53,450 --> 00:04:57,365 တရားရှုမှတ်သူတွေဟာ ကြောင်တယ်တဲ့။ 97 00:04:57,375 --> 00:05:00,209 ဖြစ်နိုင်တာက သူတို့ စတင် မလေ့ကျင့်ခဲ့ခင်က လို နေမှာပေါ့နော်။ 98 00:05:00,193 --> 00:05:02,867 အတော်များများက သတ်သက်လွတ်သမား တွေဆိုတော့ သူတို့အစားအသောက် 99 00:05:02,867 --> 00:05:04,788 ဘဝဟန်နဲ့ဆိုင်တဲ့ ဒိပြင်ဟာဖြစ်နိုင်တယ်။ 100 00:05:04,788 --> 00:05:07,419 တရားရှုမှတ်တာ မဖြစ်နိုင်ရင် အခြားတစ်ခုခုလား။ 101 00:05:07,419 --> 00:05:11,661 မျှမျှတတဆို ဒါဟာ မှန်နိုင်ပါတယ်။ 102 00:05:11,661 --> 00:05:14,382 ပထမလေ့လာမှုက ဒါကို မကိုင်တွယ်ဘူး။ 103 00:05:14,382 --> 00:05:16,895 ဒါနဲ့ ဒုတိယ လေ့လာမှုလုပ်ခဲ့တယ်။ 104 00:05:18,219 --> 00:05:21,047 လုပ်ခဲ့တာက အရင်တရားမမှတ်ဖူးသူ တွေကိုခေါ်၊ စကင်နာထဲထည့် 105 00:05:21,047 --> 00:05:24,995 နောက် သီတင်း ရှစ်ပတ် တရားရှုမှတ်မှု အခြေခံတဲ့ 106 00:05:24,995 --> 00:05:27,611 စိတ်ဖိစီးမှု လျှောချခြင်း အစီအစဉ်ထဲ ပို့လိုက်တယ်၊ 107 00:05:27,611 --> 00:05:30,700 အဲဒီမှာ သူတို့ကို တစ်ရက် မိနစ် ၃၀ ကနေ ၄၀ ကြာ တရားမှတ်ခိုင်းတယ်။ 108 00:05:30,700 --> 00:05:33,267 နောက် သီတင်း ရှစ်ပတ်အဆုံးမှာ သူတို့ကို စကင်ထပ်ရိုက်တော့ 109 00:05:33,267 --> 00:05:35,086 တွေ့ရှိရတာက ဒါပါ။ 110 00:05:35,086 --> 00:05:39,700 ဒီတော့ မြင်တွေ့ရတာက ဧရိယာအတော် များများ ပိုကြီးလာတာပါ။ 111 00:05:39,709 --> 00:05:42,335 ဒီဆလိုက်မှာ hippocampus ကိုတွေ့ရပြီး 112 00:05:42,330 --> 00:05:47,354 ဂရပ်မှာတော့ ထိန်းချုပ်ထားသူတွေဟာ အပြာရောင်၊ 113 00:05:47,354 --> 00:05:50,368 တရားရှုမှတ်သူတွေက အနီရောင်ဖြစ်ပြီး မြင်တွေ့ရတာက hippocampus ပါ 114 00:05:50,368 --> 00:05:52,734 ဒါ သင်ကြာရေးနဲ့ မှတ်ဉာဏ်အတွက် အရေးပါတဲ့ ဧရိယာပါ၊ 115 00:05:52,734 --> 00:05:57,700 စိတ်ခံစားမှု ထိန်းညှိရေးအတွက်လည်း အရေးပါပြီး စိတ်ဝင်စားစရာက စိတ်ကျပြီး 116 00:05:57,700 --> 00:06:00,516 PTSD ရှိတဲ့ လူတွေရဲ ဒီနေရာက မီးခိုးရောင်ဒြပ် ပိုနည်းတယ် 117 00:06:00,501 --> 00:06:04,960 ကျွန်မတို့တွေ့ရှိတဲ့ အခြားနေရာတစ်ခုက နားရဲ့ အထက်မှာရှိတဲ့ 118 00:06:04,984 --> 00:06:06,683 temporo-parietal junction ပါ။ 119 00:06:06,683 --> 00:06:10,552 ဒါက အမြင် လက်ခံခြင်းနဲ့ မျှဝေခံစားမှု၊ စာနာမှုအတွက် အရေးပါပါတယ်။ 120 00:06:10,552 --> 00:06:14,085 ထပ်ပြီးတော့ လူတွေ တရားရှုမှတ်မှုနဲ့ ယောဂ စလေ့ကျင့်တဲ့အခါ ပြောင်းလဲခြင်းကို 121 00:06:14,083 --> 00:06:17,875 တင်ပြတဲ့ လုပ်ဆောင်မှုနှစ်ခုလုံးပါ။ 122 00:06:17,876 --> 00:06:20,710 ကျွန်မတို့ရှာတွေ့တဲ့ နောက်ထပ် နေရာတစ်ခုက amygdala ပါ။ 123 00:06:20,737 --> 00:06:23,189 amygdala က ဦးနှောက်ရဲ့ တိုက် မတိုက်ရင်ပြေးအပိုင်းပါ 124 00:06:23,189 --> 00:06:26,071 ဟောဒီမှာ မီခိုးရောင်ဒြပ်မှာ လျော့ကျမှု တစ်ခု တကယ်တွေ့ပါတယ်။ု 125 00:06:26,071 --> 00:06:28,671 စိတ်ဝင်စားစရာက မီးခိုးရောင် ဒြပ်ထဲက ပြောင်းလဲမှုဟာ 126 00:06:28,671 --> 00:06:30,463 စိတ်ဖိစီးက ပြောင်းလဲမှုနဲ့ အညမညဖြစ်တာ။ 127 00:06:30,463 --> 00:06:32,503 လူတွေတင်ပြတဲ့ စိတ်ဖိစီးလျော့တာ ပိုများလေ 128 00:06:32,503 --> 00:06:35,706 amygdala က ပိုသေးလာလေပါ။ 129 00:06:36,337 --> 00:06:40,575 ဒါက တကယ်ကို စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတာက တိရိစ္ဆာန်တွေ လေ့လာမှုတွေမှာ ပြတာတွေနဲ့ 130 00:06:40,575 --> 00:06:43,173 ဆန်ကျင်ပြီး အပြိုင်ဖြစ်ေနတာမျိုးပါ။ 131 00:06:43,173 --> 00:06:46,349 ဒါနဲ့ ကိုက်ဖြတ်တဲ့ သတ္တဝါတွေကိုသုံးတဲ့ လုပ်ဖော်တွေက 132 00:06:46,349 --> 00:06:49,943 ပျော်ရွှင်တဲ့အကောင်တွေ၊ ပုံမှန်အကောင်တွေကိုယူပြီး 133 00:06:49,943 --> 00:06:52,133 လှောင်အိမ်ထဲထည့်၊ ၎င်းတို့ amygdala ကိုတိုင်းတာ 134 00:06:52,133 --> 00:06:55,218 နောက် ၁၀ ရက် စိတ်ဖိစီးမှု စနစ်မှာထားလိုက်တယ်။ 135 00:06:55,218 --> 00:06:58,204 ၁၀ ရက်အဆုံးမှာ ၎င်းတို့ရဲ့ amygdala ကိုတိုင်းတော့ 136 00:06:58,204 --> 00:07:02,057 ကြွက် ဦးနှောက်ကြီးထွားတဲ့အပိုင်းနဲ့ လုံးဝထပ်တူပါ။ 137 00:07:02,057 --> 00:07:06,484 ကျွန်မတို့က စိတ်ဖိစီးမှုနဲ့ လျော့တာတွေ့ကာ သူတို့က စိတ်ဖိစီမှုနဲ့ တိုးတာကိုတွေ့တယ်။ 138 00:07:06,484 --> 00:07:10,017 စိတ်ဝင်စားစရာက အဲဒီတုန်းက သူတို့ဟာ တိရိစ္ဆာန်ချည်းထားခဲ့ပြီး 139 00:07:10,017 --> 00:07:12,887 သုံးပတ်အကြာမှာ ပြန်သွားပြီး ထပ်မံ စမ်းသပ်ခဲ့တယ်။ 140 00:07:12,887 --> 00:07:16,087 သုံးပတ်အကြာမှာ ဒီအလားတူ amygdala အပိုင်းဟာ ကြီးမားနေတုန်းပဲ။ 141 00:07:16,087 --> 00:07:19,104 တိရိစ္ဆာန်တွေဟာ ၎င်းတို့ရဲ့ မူလလှောင်အိမ်တွေထဲမှာတောင် 142 00:07:19,104 --> 00:07:22,355 ပျော်ကြတယ်၊ စိတ်ဖိစီးနေတုန်းပါ။ 143 00:07:22,355 --> 00:07:25,105 ဒီတော့ သိတဲ့အတိုင်း သူတို့ဟာ ထောင့်မှာ အမြီးကုပ်နေပြီး 144 00:07:25,105 --> 00:07:28,120 အရင်က မစူစမ်းဖူးတဲ့နေရာကို မစူစမ်းနေကြဘူး။ 145 00:07:28,120 --> 00:07:32,525 ဒီတော့ ဒါက လူသားတွေမှာတွေ့ရတာနဲ့ လုံးဝဆန့်ကျင်ဘက်ပါ၊ 146 00:07:32,525 --> 00:07:35,578 အကြောင်းက လူတွေနဲ့က သူတို့ဝန်းကျင် လိုက်ပြီး ဘာမှမပြောင်းလဲဘူး။ 147 00:07:35,578 --> 00:07:37,754 စိတ်ဖိစီးတဲ့အလုပ်တွေ ရှိတုန်းပဲ၊ 148 00:07:37,754 --> 00:07:40,076 ခက်ခဲတဲ့ ပြဿနာတွေက ခက်ခဲနေတုန်း၊ 149 00:07:40,076 --> 00:07:41,792 စီးပွားရေးက ဆိုးဝါးတုန်းပဲလေ၊ 150 00:07:41,792 --> 00:07:47,108 ဒါပေမဲ့ သူတို့ရဲ့ amygdala ပိုသေးလာလေ၊ စိတ်ဖိစီးမှုလျော့လေလို့ တင်ပြနေတယ်။ 151 00:07:47,108 --> 00:07:50,322 ဒီတော့ ဒါတွေ စုပြီးပြတာက amygdala ထဲက အပြောင်းအလဲဟာ 152 00:07:50,322 --> 00:07:54,191 ပတ်ဝန်းကျင် အပြောင်းလဲကို မတုံ့ပြန်ပဲ လူတွေရဲ့ သူတို့ပတ်ဝန်းကျင်ကို တုံ့ပြန်မှု 153 00:07:54,191 --> 00:07:59,837 (သို့) ဆက်စပ်မှု အပြောင်းအလဲကို ကိုယ်စားပြုနေပါတယ်။ 154 00:08:01,945 --> 00:08:05,403 ဒီနောက် ဒီလေ့လာမှုကပြတဲ့ အြခားတစ်ခုက 155 00:08:05,850 --> 00:08:09,650 လူတွေပြောနေကြတဲ့ "အိုး၊ နေလိုကောင်းလာတယ်" (သို့ ) ဒါဟာ ချွေးသိပ်တဲ့ တုံ့ပြန်မှု 156 00:08:09,650 --> 00:08:13,643 (သို့) ငါတို့ကို စိတ်ကျေနပ်အောင် လုပ်နေတာဆိုရုံပဲ မဟုတ်ဘူး၊ 157 00:08:13,643 --> 00:08:16,790 သူတို့ စိတ်ဖိစီးမှု လျော့တယ်လို့ ခံစားရ တယ်လို့ ပြောနေတာဟာ တကယ်က 158 00:08:16,790 --> 00:08:18,908 အာရုံကြောဆိုင်ရာ အကြောင်းအချက်ကြောင့်ပါ။ 159 00:08:18,908 --> 00:08:21,788 ဒီနေ့ မျှဝေချင်တဲ့ စိတ်ကူးက တရားမှတ်တာက ဦးနှောက်ကို 160 00:08:21,788 --> 00:08:23,120 ပြောင်းလဲနိုင်တာပါ။ 161 00:08:23,120 --> 00:08:24,606 ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ 162 00:08:24,606 --> 00:08:26,249 (လက်ခုပ်သံများ)