1
00:00:01,365 --> 00:00:04,432
Het is grappig dat buitenlanders
altijd dezelfde vragen stellen

2
00:00:04,432 --> 00:00:06,341
wanneer ze mij voor het eerst ontmoeten.

3
00:00:06,341 --> 00:00:07,499
Vragen zoals:

4
00:00:07,523 --> 00:00:11,992
"Wow, kom jij uit Mongolië?
Ga je dan altijd te paard naar je werk?"

5
00:00:13,152 --> 00:00:15,487
"Weet je wat cola is?"

6
00:00:15,511 --> 00:00:18,546
Of: "Hebben jullie chocola in Mongolië?"

7
00:00:19,371 --> 00:00:22,458
En als ik een grapje met ze wil uithalen,

8
00:00:22,482 --> 00:00:23,998
dan zeg ik dingen zoals:

9
00:00:24,022 --> 00:00:27,026
"O mijn god, daar heb ik
nog nooit van gehoord.

10
00:00:27,261 --> 00:00:29,121
Wat zijn cola en chocola?

11
00:00:29,145 --> 00:00:31,061
Kan je me daar meer over vertellen?"

12
00:00:31,593 --> 00:00:33,188
Het werkt altijd

13
00:00:33,188 --> 00:00:35,287
en we kunnen er ook goed om lachen.

14
00:00:36,164 --> 00:00:40,656
In werkelijkheid is onze hoofdstad,
Ulaanbaatar, heel stedelijk.

15
00:00:41,177 --> 00:00:42,661
We hebben commerciële gebouwen,

16
00:00:42,661 --> 00:00:45,640
hotels van bekende ketens
en ook prachtige kunstruimtes.

17
00:00:46,078 --> 00:00:52,246
Buitenlanders focussen echter vaak
op wat Mongolië niet heeft.

18
00:00:53,006 --> 00:00:55,853
Ze kijken naar ons enorme,
ongerepte landschap,

19
00:00:55,877 --> 00:00:58,195
de traditionele, nomadische levensstijlen,

20
00:00:58,219 --> 00:01:00,987
en zien het als een teken van armoede.

21
00:01:01,214 --> 00:01:02,940
Ik ben het daar niet mee eens.

22
00:01:02,940 --> 00:01:05,648
Ik denk dat er eigenlijk 
heel veel is dat we kunnen leren

23
00:01:05,648 --> 00:01:07,783
van oude Mongolische nomaden

24
00:01:07,824 --> 00:01:11,804
dat ons kan helpen om de komende jaren
en decennia te overleven.

25
00:01:12,837 --> 00:01:17,901
Op deze foto bespeel ik het meest gevierde
traditionele instrument van Mongolië,

26
00:01:17,925 --> 00:01:21,220
de morin khuur, of paardenviool.

27
00:01:22,062 --> 00:01:24,963
Ik begon met spelen
toen ik nog maar negen jaar oud was

28
00:01:24,987 --> 00:01:27,916
en tegen de tijd dat ik elf was, 
reisde ik de wereld rond,

29
00:01:27,940 --> 00:01:30,934
representeerde ik Mongolië 
op internationale festivals

30
00:01:30,958 --> 00:01:37,198
en woonde ik op plekken als Japan,
China, Finland, Duitsland en Zweden.

31
00:01:37,818 --> 00:01:41,199
Maar toen ik 21 was,

32
00:01:41,199 --> 00:01:43,597
verloor ik opeens 
mijn liefhebbende moeder.

33
00:01:43,751 --> 00:01:47,012
Slechts twee jaar later
verloor ik mijn vader.

34
00:01:47,952 --> 00:01:52,451
Als enig kind was ik eenzaam
en ten einde raad.

35
00:01:52,881 --> 00:01:56,781
In die tijd was mijn land
het enige dat ik nog had,

36
00:01:56,805 --> 00:01:59,220
dus besloot ik om terug naar huis te gaan.

37
00:01:59,918 --> 00:02:01,919
Ik verloor mezelf in mijn verdriet,

38
00:02:01,919 --> 00:02:05,267
maar mijn land gaf me een gevoel
van veiligheid en geborgenheid.

39
00:02:06,268 --> 00:02:10,094
Ik stelde me voor dat de blauwe hemel
van Mongolië mijn vader was

40
00:02:10,118 --> 00:02:13,040
en het ongerepte, 
schitterende landschap mijn moeder.

41
00:02:14,306 --> 00:02:17,709
Na meer dan 10 jaar in 
ontwikkelde landen te hebben gewoond,

42
00:02:17,733 --> 00:02:21,368
was ik erg vervreemd geraakt
van de nomadische levensstijlen,

43
00:02:21,392 --> 00:02:25,415
dus wilde ik er opnieuw mee kennismaken
en ze voor mezelf ervaren.

44
00:02:25,902 --> 00:02:27,817
Vaak liet ik de stad achter me

45
00:02:27,817 --> 00:02:30,308
en reisde ik naar de provincies
van mijn grootouders

46
00:02:30,308 --> 00:02:32,043
in landelijk Mongolië,

47
00:02:32,067 --> 00:02:34,658
om te zien waar mijn ouders
en ik vandaan kwamen

48
00:02:34,682 --> 00:02:37,006
en mijn eigen identiteit
beter te begrijpen.

49
00:02:37,498 --> 00:02:42,331
In mijn jeugd hoorde ik altijd verhalen
over hoe Mongolische nomaden

50
00:02:42,355 --> 00:02:45,286
de meest gastvrije mensen op aarde zijn.

51
00:02:46,044 --> 00:02:48,387
Ik wilde met eigen ogen zien

52
00:02:48,411 --> 00:02:52,016
of ze echt een vreemdeling
onderdak en eten zouden geven.

53
00:02:52,920 --> 00:02:57,354
Dus vertrok ik naar het platteland,
waar ik urenlang landwegen volgde.

54
00:02:58,590 --> 00:03:00,991
Wat zo ongelooflijk is
aan Mongolische nomaden,

55
00:03:01,015 --> 00:03:05,833
is dat buren vaak wel 40 kilometer
van elkaar vandaan wonen.

56
00:03:06,367 --> 00:03:10,187
Er is geen privé-bezit
van weidegrond in Mongolië.

57
00:03:11,006 --> 00:03:12,332
Op een bepaalde manier

58
00:03:12,356 --> 00:03:15,799
hebben Mongolische nomaden
de totale vrijheid

59
00:03:15,799 --> 00:03:18,821
om zich in dit schitterende landschap
te begeven waar ze willen.

60
00:03:18,821 --> 00:03:22,927
Uiteindelijk zag ik twee bescheiden yurts,
dus parkeerde ik de auto.

61
00:03:23,064 --> 00:03:25,050
Yurts, of ger,

62
00:03:25,050 --> 00:03:27,036
zijn traditionele Mongolische woningen.

63
00:03:27,529 --> 00:03:31,224
Ze zijn gemaakt van honderd procent
natuurlijke materialen:

64
00:03:31,248 --> 00:03:32,973
een houten raamwerk en vloer,

65
00:03:32,997 --> 00:03:34,149
leren touwen

66
00:03:34,173 --> 00:03:37,355
en dikke dekens
gemaakt van gevilte schapenwol.

67
00:03:37,870 --> 00:03:40,491
Het duurt maar ongeveer drie tot vier uur

68
00:03:40,515 --> 00:03:43,292
om ze op te zetten of af te bouwen

69
00:03:43,316 --> 00:03:48,360
en ze houden je warm
tijdens winterse temperaturen van -50°C.

70
00:03:49,738 --> 00:03:53,511
Naast de yurt waren de kinderen
aan het spelen met schapen en geiten

71
00:03:54,126 --> 00:03:55,578
en toen ik ze begroette,

72
00:03:55,578 --> 00:03:57,768
nodigden hun ouders 
me uit om binnen te komen.

73
00:03:58,137 --> 00:04:00,814
De vrouw schonk 
lekker warme melkthee voor me in

74
00:04:00,838 --> 00:04:04,654
en de man bood me eten aan
dat al klaar stond op tafel.

75
00:04:05,213 --> 00:04:09,748
Na even gekletst te hebben,
vroeg de man beleefd om mijn doel,

76
00:04:09,794 --> 00:04:12,788
dus antwoordde ik kortweg
dat ik gewoon aan het reizen was

77
00:04:12,840 --> 00:04:15,205
om de wortels te verkennen
van mijn grootouders

78
00:04:15,205 --> 00:04:17,344
en dat ik een plek nodig had
om te overnachten

79
00:04:17,344 --> 00:04:19,332
gezien de zon snel onderging.

80
00:04:19,356 --> 00:04:20,604
En weet je wat?

81
00:04:21,095 --> 00:04:24,486
Hij zei dat ik zo lang 
kon blijven als nodig was,

82
00:04:24,510 --> 00:04:26,126
op één voorwaarde.

83
00:04:26,940 --> 00:04:29,561
Hij vroeg of ik 
de morin khuur kon bespelen,

84
00:04:29,585 --> 00:04:32,372
onze traditionele
Mongolische paardenviool.

85
00:04:33,431 --> 00:04:36,608
In gedachten kon ik haast niet geloven
dat het echt gebeurde.

86
00:04:36,949 --> 00:04:39,599
De paardenviool was
als een toegangskaartje.

87
00:04:40,104 --> 00:04:43,229
Zodra Mongolen erachter komen
dat je de morin khuur kan bespelen,

88
00:04:43,253 --> 00:04:45,323
hebben ze meteen respect voor je.

89
00:04:46,093 --> 00:04:48,205
Ze zeggen dat de twee snaren

90
00:04:48,229 --> 00:04:50,897
alles uitdrukken
wat er in de wereld gebeurt.

91
00:04:51,676 --> 00:04:54,951
Ik bleef uiteindelijk
negen dagen bij hen

92
00:04:54,975 --> 00:04:57,083
en ze vroegen me
niet eens om te vertrekken.

93
00:04:57,469 --> 00:04:59,804
Ik denk dat als ik
twee maanden was gebleven,

94
00:04:59,828 --> 00:05:01,359
dat ze dat goed gevonden hadden.

95
00:05:01,694 --> 00:05:04,935
Het opmerkelijke is
dat voordat ik hen ontmoette,

96
00:05:04,935 --> 00:05:09,833
ik dacht dat Mongolische nomaden
gastvrij waren uit vriendelijkheid,

97
00:05:09,857 --> 00:05:11,565
net als iedereen.

98
00:05:11,589 --> 00:05:14,503
Maar ik realiseerde me toen
dat het om veel meer ging.

99
00:05:15,132 --> 00:05:18,180
Het ging om overleven als een gemeenschap.

100
00:05:18,204 --> 00:05:22,459
Omdat nomaden in extreem
afgelegen gebieden wonen,

101
00:05:22,483 --> 00:05:25,056
zijn ze volledig
afhankelijk van de natuur.

102
00:05:26,330 --> 00:05:28,048
Zware sneeuwval,

103
00:05:28,072 --> 00:05:29,429
een plotselinge overstroming

104
00:05:29,453 --> 00:05:30,998
of een razende storm

105
00:05:31,022 --> 00:05:33,210
kunnen een nomadische familie verwoesten.

106
00:05:34,049 --> 00:05:37,874
Vandaag heeft een vreemdeling hulp nodig,

107
00:05:37,898 --> 00:05:40,516
maar morgen ben jij het misschien.

108
00:05:40,869 --> 00:05:43,028
Daarom zorgen ze voor elkaar

109
00:05:43,052 --> 00:05:45,992
en verwelkomen iedereen
die hulp nodig heeft.

110
00:05:46,485 --> 00:05:48,915
Dit heeft me diep geraakt,

111
00:05:48,939 --> 00:05:52,940
omdat ik het gevoel heb dat
wij mensen steeds zelfzuchtiger worden.

112
00:05:54,070 --> 00:05:57,611
Mijn verblijf bij een echte nomadenfamilie
heeft me wakker geschud.

113
00:05:57,635 --> 00:06:00,730
Het leek in niets op wat ik ooit
had gezien in ontwikkelde landen.

114
00:06:01,136 --> 00:06:03,185
De vrouw van de familie liet me zien

115
00:06:03,185 --> 00:06:06,824
hoe ze zonder hulpmiddelen
biologische zuivel maken,

116
00:06:06,848 --> 00:06:09,199
zoals witte kaas, yoghurt, tsegee

117
00:06:09,223 --> 00:06:12,636
en zelfs traditionele vodka
gemaakt van koeienmelk.

118
00:06:13,200 --> 00:06:18,436
Elk gereedschap dat ze gebruiken,
is handgemaakt met natuurlijke materialen.

119
00:06:19,304 --> 00:06:24,045
In de yurt brandden we 
gedroogde koeienmest om warm te blijven,

120
00:06:24,069 --> 00:06:25,586
in plaats van brandstof.

121
00:06:26,293 --> 00:06:28,955
Alles stond in scherp contrast

122
00:06:28,979 --> 00:06:32,148
met mijn leven in de stad,
gevuld met plastic en staal.

123
00:06:32,948 --> 00:06:37,055
Deze ervaring deed
een bod op al mijn zintuigen,

124
00:06:37,079 --> 00:06:40,120
een compleet andere
manier van verfijning.

125
00:06:40,922 --> 00:06:45,668
Hoe meer ik rondreisde door afgelegen,
landelijke gebieden in Mongolië,

126
00:06:45,692 --> 00:06:49,745
hoe meer ik begreep
hoe de oude nomadische levensstijl

127
00:06:49,745 --> 00:06:51,794
mogelijk gemaakt werd door Moeder Natuur.

128
00:06:52,464 --> 00:06:56,126
Het nomadische leven 
is werkelijk afvalvrij.

129
00:06:56,991 --> 00:06:58,992
Gedurende zes jaar

130
00:06:59,016 --> 00:07:02,081
heb ik meer dan 20 families bezocht

131
00:07:02,105 --> 00:07:05,068
en mijn ervaringen waren altijd hetzelfde.

132
00:07:05,092 --> 00:07:07,952
Ze verwelkomden me,
boden me eten aan,

133
00:07:07,976 --> 00:07:10,529
en gaven me onderdak
als ik dat nodig had.

134
00:07:11,181 --> 00:07:14,577
Ik verbaasde me over hoe
weinig bezit ze hadden.

135
00:07:14,601 --> 00:07:18,506
Eerst dacht ik dat dit zo was
omdat ze vier keer per jaar verhuizen.

136
00:07:18,530 --> 00:07:21,121
Die logica is makkelijk te begrijpen.

137
00:07:21,145 --> 00:07:23,035
Je neemt alleen mee wat je nodig hebt.

138
00:07:23,356 --> 00:07:27,199
Maar toen leerde ik dat er
een diepere filosofie achter schuilt.

139
00:07:27,857 --> 00:07:30,649
Door de geschiedenis heen
geloofden nomaden

140
00:07:30,673 --> 00:07:33,138
dat we slechts 
voorbijgangers zijn in dit leven,

141
00:07:33,162 --> 00:07:35,345
dat mensen met niets komen en gaan.

142
00:07:35,369 --> 00:07:40,821
Ze geloven dat het geen zin heeft
om iets te bouwen dat de natuur vernielt

143
00:07:40,845 --> 00:07:44,193
of om hebberig te zijn als het gaat
om materialistische dingen,

144
00:07:44,217 --> 00:07:48,277
wanneer je levensverwachting
minder dan 100 jaar is.

145
00:07:49,031 --> 00:07:51,639
In plaats daarvan
investeren ze in traditie,

146
00:07:51,663 --> 00:07:53,498
erfgoed, geschiedenis,

147
00:07:53,522 --> 00:07:56,299
en geven ze dat
generatie op generatie door.

148
00:07:56,873 --> 00:08:01,903
Deze oude nomadische filosofie
liet mij inzien dat ik groter moet denken

149
00:08:01,927 --> 00:08:05,184
en verder moet kijken
dan mijn eigen gemak en comfort.

150
00:08:06,252 --> 00:08:12,126
Op het Mongolische platteland
voelde ik een ware vorm van vrijheid.

151
00:08:13,160 --> 00:08:15,545
Wanneer ik terugkeerde naar de stad

152
00:08:15,569 --> 00:08:18,092
zocht ik altijd naar manieren
om minimaler te leven.

153
00:08:18,535 --> 00:08:21,612
Ik digitaliseerde
al het papierwerk van mijn bedrijf.

154
00:08:21,948 --> 00:08:25,220
Waar ooit 20 stapels A4'tjes
voor nodig waren,

155
00:08:25,244 --> 00:08:26,747
is er nu nog maar één nodig.

156
00:08:27,253 --> 00:08:30,681
Ik ging kleiner wonen,
verminderde mijn CO2-uitstoot

157
00:08:30,705 --> 00:08:33,284
en leerde mezelf om vaker
stil te staan bij mijn daden,

158
00:08:33,308 --> 00:08:36,038
zoals het kopen van spullen,
het kiezen van vervoer

159
00:08:36,062 --> 00:08:39,648
en vele andere levensstijlkeuzes
thuis en op werk.

160
00:08:40,348 --> 00:08:42,892
Het belangrijkste is dat ik ben gestopt

161
00:08:42,892 --> 00:08:46,051
met het marketen van consumptiegoederen
met een hoge omloopsnelheid

162
00:08:46,051 --> 00:08:50,932
en nu werk met organisaties
die duurzaamheid promoten.

163
00:08:50,956 --> 00:08:55,386
Verreweg de grootste verandering

164
00:08:55,410 --> 00:08:59,715
is dat ik met een hernieuwde blik
naar ontwikkeling begon te kijken.

165
00:09:00,360 --> 00:09:04,927
In de steden wordt het leven
als nomade in een traditionele yurt

166
00:09:04,951 --> 00:09:06,760
en het hebben van weinig bezit

167
00:09:06,784 --> 00:09:10,498
vaak gezien als een teken van armoede.

168
00:09:11,286 --> 00:09:13,006
Niet alleen in het buitenland

169
00:09:13,030 --> 00:09:15,561
maar ook thuis in Mongolië.

170
00:09:15,904 --> 00:09:19,972
We denken dat elk ontwikkelingsland
het einddoel heeft

171
00:09:19,996 --> 00:09:22,673
om het volgende Tokyo 
of New York te worden,

172
00:09:22,697 --> 00:09:26,691
met hun wolkenkrabbers,
grote winkelcentra en tolwegen.

173
00:09:27,355 --> 00:09:31,318
Gemeenschappen over de hele wereld
geven hun traditionele levensstijlen op

174
00:09:31,342 --> 00:09:33,339
om materiële rijkdom na te jagen.

175
00:09:33,870 --> 00:09:37,087
Maar laten we niet vergeten
dat ontwikkelde landen

176
00:09:37,149 --> 00:09:41,320
het meest verantwoordelijk
zijn voor klimaatverandering.

177
00:09:41,750 --> 00:09:44,177
We moeten onszelf afvragen

178
00:09:44,201 --> 00:09:47,620
waarom we steeds maar
dezelfde bouwtekening volgen

179
00:09:47,620 --> 00:09:50,549
terwijl we weten dat ze
schadelijk is voor de wereld?

180
00:09:51,086 --> 00:09:54,398
We hebben allemaal ervaren
wat de consequenties van onze keuzes zijn

181
00:09:54,422 --> 00:09:56,387
gedurende de laatste acht maanden.

182
00:09:56,934 --> 00:09:59,531
Recht doen aan Moeder Natuur

183
00:09:59,555 --> 00:10:03,366
en focussen op planeetvriendelijke,
afvalvrije gewoontes

184
00:10:03,390 --> 00:10:05,519
is niet langer een optie.

185
00:10:06,056 --> 00:10:10,296
En wie kent de hoofdingrediënten
beter dan onze voorouders?

186
00:10:10,320 --> 00:10:13,239
Zij overleefden zonder media

187
00:10:13,263 --> 00:10:14,745
of technologie,

188
00:10:14,769 --> 00:10:16,684
met niets anders dan wijsheid.

189
00:10:17,690 --> 00:10:21,589
Als een inwoner van Mongolië
groeide ik op met verhalen

190
00:10:21,628 --> 00:10:25,051
over hoe ontwikkelingslanden
minderwaardig zijn

191
00:10:25,075 --> 00:10:27,111
en die heb ik echt ter harte genomen.

192
00:10:27,811 --> 00:10:32,489
Maar vandaag wil ik
luid en duidelijk zeggen

193
00:10:32,513 --> 00:10:36,553
dat ik geen nadelen zie
aan ontwikkelingslanden.

194
00:10:36,893 --> 00:10:38,169
Integendeel,

195
00:10:38,453 --> 00:10:43,986
ik zie landen die de grootste kans hebben
om alles op de juiste manier te doen,

196
00:10:44,026 --> 00:10:48,064
landen die definitie kunnen geven
aan hun eigen manier van ontwikkelen

197
00:10:48,088 --> 00:10:52,469
en de grootste voorsprong hebben
om een betere en veiligere plek te bouwen

198
00:10:52,493 --> 00:10:53,905
voor iedereen.

199
00:10:53,929 --> 00:10:57,420
Wat onze voorouders
duizenden jaren lang konden,

200
00:10:57,444 --> 00:11:00,145
kunnen wij ook,
nu en in de toekomst,

201
00:11:00,239 --> 00:11:02,825
als we het combineren
met de laatste innovaties.

202
00:11:03,560 --> 00:11:07,318
We zijn tenslotte te gast op deze wereld,

203
00:11:07,342 --> 00:11:11,071
dus laten we recht doen
aan de aarde en aan elkaar

204
00:11:11,095 --> 00:11:14,182
zoals de oude, 
Mongolische nomaden dat deden.

205
00:11:14,550 --> 00:11:15,706
Dankjewel.