[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.42,0:00:02.10,Default,,0000,0000,0000,,- Khi một cầu thủ bóng chày ném Dialogue: 0,0:00:02.10,0:00:05.64,Default,,0000,0000,0000,,một quả bóng bay nhanh,\Nquả bóng chắc chắn có động năng. Dialogue: 0,0:00:05.64,0:00:07.58,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta biết vậy vì\Nnếu chặn quả bóng, Dialogue: 0,0:00:07.58,0:00:09.43,Default,,0000,0000,0000,,quả bóng sẽ đập vào bạn,\Nkhá đau đấy. Dialogue: 0,0:00:09.43,0:00:10.58,Default,,0000,0000,0000,,Bạn phải cẩn thận. Dialogue: 0,0:00:10.58,0:00:12.40,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng tôi muốn hỏi là:\Nviệc các cú ném, Dialogue: 0,0:00:14.21,0:00:15.86,Default,,0000,0000,0000,,trừ phi ném bằng khớp ngón tay, Dialogue: 0,0:00:15.86,0:00:19.16,Default,,0000,0000,0000,,việc các cú ném hướng về dĩa nhà Dialogue: 0,0:00:19.16,0:00:21.80,Default,,0000,0000,0000,,đều làm quả bóng chày xoay\Ncó cho thấy là quả bóng Dialogue: 0,0:00:21.80,0:00:24.20,Default,,0000,0000,0000,,đang có động năng thêm không? Dialogue: 0,0:00:24.20,0:00:26.57,Default,,0000,0000,0000,,Câu trả lời là có, và chúng ta\Nsẽ tìm hiểu, Dialogue: 0,0:00:26.57,0:00:28.99,Default,,0000,0000,0000,,đó sẽ là mục tiêu của video này. Dialogue: 0,0:00:28.99,0:00:31.27,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta xác định động năng quay Dialogue: 0,0:00:31.27,0:00:33.65,Default,,0000,0000,0000,,của một vật như thế nào? Dialogue: 0,0:00:33.65,0:00:35.77,Default,,0000,0000,0000,,Nếu đây là lần đầu tiên tôi làm, Dialogue: 0,0:00:35.77,0:00:37.80,Default,,0000,0000,0000,,trước hết tôi sẽ đoán là, được rồi, Dialogue: 0,0:00:37.80,0:00:40.56,Default,,0000,0000,0000,,giả sử tôi đã biết về\Nđộng năng nhé. Dialogue: 0,0:00:40.56,0:00:42.88,Default,,0000,0000,0000,,Công thức tính động năng là Dialogue: 0,0:00:42.88,0:00:45.95,Default,,0000,0000,0000,,1 phần 2 m nhân với v bình phương. Dialogue: 0,0:00:45.95,0:00:48.57,Default,,0000,0000,0000,,Được rồi, giờ tôi muốn có\Nđộng năng quay. Dialogue: 0,0:00:48.57,0:00:50.96,Default,,0000,0000,0000,,Tôi sẽ gọi nó là K quay. Dialogue: 0,0:00:50.96,0:00:52.50,Default,,0000,0000,0000,,và nó sẽ bằng gì? Dialogue: 0,0:00:52.50,0:00:54.96,Default,,0000,0000,0000,,Tôi cũng biết với các vật đang quay, Dialogue: 0,0:00:54.96,0:00:58.76,Default,,0000,0000,0000,,tương đương của khối lượng trong chuyển\Nđộng quay là mô men quán tính. Dialogue: 0,0:00:58.76,0:01:01.46,Default,,0000,0000,0000,,Vậy tôi có thể đoán, được rồi,\Nthay vì khối lượng, Dialogue: 0,0:01:01.46,0:01:04.35,Default,,0000,0000,0000,,tôi có mô men quán tính,\Nbởi theo định luật 2 Niu-tơn Dialogue: 0,0:01:04.35,0:01:06.81,Default,,0000,0000,0000,,cho chuyển động quay,\Nthay vì khối lượng, tôi có Dialogue: 0,0:01:06.81,0:01:09.09,Default,,0000,0000,0000,,mô men quán tính, nên\Ntôi sẽ thay vào. Dialogue: 0,0:01:09.09,0:01:12.19,Default,,0000,0000,0000,,Và thay vì vận tốc bình phương,\Ncó lẽ vì vật của tôi Dialogue: 0,0:01:12.19,0:01:15.28,Default,,0000,0000,0000,,đang quay, tôi sẽ đổi thành\Nvận tốc góc bình phương. Dialogue: 0,0:01:15.28,0:01:16.90,Default,,0000,0000,0000,,Và kết quả vẫn đúng. Dialogue: 0,0:01:16.90,0:01:20.01,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có thể suy diễn,\Nthực ra không hẳn là suy diễn, Dialogue: 0,0:01:20.01,0:01:22.52,Default,,0000,0000,0000,,mà là đoán có cơ sở,\Nnhưng bạn thường có thể Dialogue: 0,0:01:22.52,0:01:25.80,Default,,0000,0000,0000,,tạo được một công thức\Ncho chuyển động quay dựa trên Dialogue: 0,0:01:25.80,0:01:29.78,Default,,0000,0000,0000,,các công thức chuyển động tịnh tiến\Nbằng cách thay thế các biến trong đó Dialogue: 0,0:01:29.78,0:01:32.42,Default,,0000,0000,0000,,với tương đương của chúng\Ntrong chuyển động quay, Dialogue: 0,0:01:32.42,0:01:35.25,Default,,0000,0000,0000,,ví dụ tôi thay thế khối lượng\Nbằng mô men động lượng. Dialogue: 0,0:01:35.25,0:01:37.72,Default,,0000,0000,0000,,Nếu tôi thay thế vận tốc\Nvới tốc độ góc, Dialogue: 0,0:01:37.72,0:01:40.74,Default,,0000,0000,0000,,tôi sẽ có vận tốc góc,\Nvà đây sẽ là công thức đúng. Dialogue: 0,0:01:40.74,0:01:43.30,Default,,0000,0000,0000,,Trong video, chúng ta phải\Nsuy ra công thức này, Dialogue: 0,0:01:43.30,0:01:44.91,Default,,0000,0000,0000,,bởi đó không phải là suy diễn, Dialogue: 0,0:01:44.91,0:01:47.72,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta chưa chứng minh,\Nmới cho thấy nó có thể đúng thôi. Dialogue: 0,0:01:47.72,0:01:50.11,Default,,0000,0000,0000,,Làm thế nào để chúng ta\Nchứng minh đây là Dialogue: 0,0:01:50.11,0:01:52.99,Default,,0000,0000,0000,,động năng quay của một vật đang quay, Dialogue: 0,0:01:52.99,0:01:54.35,Default,,0000,0000,0000,,chẳng hạn quả bóng chày. Dialogue: 0,0:01:54.35,0:01:56.100,Default,,0000,0000,0000,,Điều đầu tiên chúng ta nhận thấy\Nlà động năng quay Dialogue: 0,0:01:56.100,0:01:59.68,Default,,0000,0000,0000,,không phải một loại động năng mới, Dialogue: 0,0:01:59.68,0:02:02.30,Default,,0000,0000,0000,,nó vẫn chỉ là động năng Dialogue: 0,0:02:02.30,0:02:05.72,Default,,0000,0000,0000,,nhưng áp dụng cho vật đang quay. Dialogue: 0,0:02:05.72,0:02:07.05,Default,,0000,0000,0000,,Ý của tôi là thế này. Dialogue: 0,0:02:07.05,0:02:09.82,Default,,0000,0000,0000,,Tưởng tượng quả bóng chày\Nđang xoay tròn. Dialogue: 0,0:02:09.82,0:02:13.32,Default,,0000,0000,0000,,Tất cả các điểm trên quả bóng đều\Nđang di chuyển với tốc độ nào đó, Dialogue: 0,0:02:13.32,0:02:15.46,Default,,0000,0000,0000,,và ý của tôi là thế này,\Nxét điểm trên đỉnh, Dialogue: 0,0:02:15.46,0:02:18.61,Default,,0000,0000,0000,,tưởng tượng có một\Nmẩu da trên đó, Dialogue: 0,0:02:18.61,0:02:20.37,Default,,0000,0000,0000,,nó sẽ di chuyển về phía trước. Dialogue: 0,0:02:20.37,0:02:23.48,Default,,0000,0000,0000,,Tôi sẽ gọi khối lượng này\Nlà M 1, là khối lượng mẩu da đó Dialogue: 0,0:02:23.48,0:02:27.19,Default,,0000,0000,0000,,và gọi vận tốc của nó là V 1. Dialogue: 0,0:02:27.19,0:02:29.74,Default,,0000,0000,0000,,Tương tự, mẩu da phía bên này, Dialogue: 0,0:02:29.74,0:02:32.29,Default,,0000,0000,0000,,tôi sẽ gọi nó là M 2,\Nnó sẽ di chuyển xuống dưới Dialogue: 0,0:02:32.29,0:02:35.71,Default,,0000,0000,0000,,vì quả bóng quay tròn,\Ntôi sẽ gọi vận tốc này là V 2, Dialogue: 0,0:02:35.71,0:02:38.37,Default,,0000,0000,0000,,và những điểm ở gần trục hơn\Nsẽ di chuyển với Dialogue: 0,0:02:38.37,0:02:41.03,Default,,0000,0000,0000,,vận tốc nhỏ hơn, nên điểm này, Dialogue: 0,0:02:41.03,0:02:43.78,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta gọi là M 3,\Ndi chuyển với vận tốc V 3, Dialogue: 0,0:02:43.78,0:02:46.77,Default,,0000,0000,0000,,V 3 sẽ nhỏ hơn V 1 và V 2. Dialogue: 0,0:02:46.77,0:02:48.08,Default,,0000,0000,0000,,Nhìn không rõ lắm nhỉ, Dialogue: 0,0:02:48.08,0:02:51.59,Default,,0000,0000,0000,,tôi dùng mực xanh đậm nhé,\Nvậy M 3 này đang Dialogue: 0,0:02:51.59,0:02:54.92,Default,,0000,0000,0000,,ở gần trục hơn, \Ntrục ở chính giữa đây, Dialogue: 0,0:02:54.92,0:02:58.78,Default,,0000,0000,0000,,M 3 đang ở gần trục nên vận tốc\Ncủa nó sẽ nhỏ hơn Dialogue: 0,0:02:58.78,0:03:01.41,Default,,0000,0000,0000,,vận tốc của các điểm\Nnằm xa trục hơn. Dialogue: 0,0:03:01.41,0:03:03.37,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có thể thấy nó khá phức tạp. Dialogue: 0,0:03:03.37,0:03:05.54,Default,,0000,0000,0000,,Mỗi điểm trên quả bóng chày\Nđều di chuyển Dialogue: 0,0:03:05.54,0:03:08.13,Default,,0000,0000,0000,,với vận tốc khác nhau,\Nnên các điểm ở Dialogue: 0,0:03:08.13,0:03:10.80,Default,,0000,0000,0000,,gần trục như thế này sẽ\Ngần như không chuyển động. Dialogue: 0,0:03:10.80,0:03:12.95,Default,,0000,0000,0000,,Tôi gọi điểm này là M 4 và Dialogue: 0,0:03:12.95,0:03:15.09,Default,,0000,0000,0000,,vận tốc của nó là V 4. Dialogue: 0,0:03:15.09,0:03:17.68,Default,,0000,0000,0000,,Động năng quay thực ra chỉ là Dialogue: 0,0:03:17.68,0:03:19.89,Default,,0000,0000,0000,,tất cả động năng mà các Dialogue: 0,0:03:19.89,0:03:23.85,Default,,0000,0000,0000,,điểm này có quanh khối tâm\Ncủa quả bóng chày. Dialogue: 0,0:03:23.85,0:03:26.68,Default,,0000,0000,0000,,Nói cách khác, K quay có nghĩa là Dialogue: 0,0:03:26.68,0:03:29.46,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta cộng tất cả các\Nđộng năng này lại. Dialogue: 0,0:03:29.46,0:03:32.02,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có 1 phần 2, mẩu da ở trên này Dialogue: 0,0:03:32.02,0:03:33.74,Default,,0000,0000,0000,,sẽ có một ít động năng Dialogue: 0,0:03:33.74,0:03:37.49,Default,,0000,0000,0000,,nên bạn sẽ có 1 phần 2 M 1,\NV 1 bình phương, rồi cộng. Dialogue: 0,0:03:38.42,0:03:41.05,Default,,0000,0000,0000,,Và M 2 này cũng có động năng, Dialogue: 0,0:03:41.05,0:03:43.15,Default,,0000,0000,0000,,nó hướng xuống dưới cũng\Nkhông sao đâu, Dialogue: 0,0:03:43.15,0:03:45.95,Default,,0000,0000,0000,,nó không ảnh hưởng tới các\Nđại lượng không phải vec tơ, Dialogue: 0,0:03:45.95,0:03:49.26,Default,,0000,0000,0000,,vận tốc V được bình phương nên\Nđộng năng không phải vec tơ Dialogue: 0,0:03:49.26,0:03:51.78,Default,,0000,0000,0000,,nên vận tốc có hướng xuống dưới\Ncũng không sao Dialogue: 0,0:03:51.78,0:03:54.44,Default,,0000,0000,0000,,bởi nó chỉ chỉ tốc độ thôi,\Nvà tương tự, Dialogue: 0,0:03:54.44,0:03:58.95,Default,,0000,0000,0000,,bạn cộng với 1 phần 2 M 3,\NV 3 bình phương, Dialogue: 0,0:03:58.95,0:04:00.52,Default,,0000,0000,0000,,nhưng bạn có thể thấy vô lý, Dialogue: 0,0:04:00.52,0:04:02.93,Default,,0000,0000,0000,,có vô số điểm trên quả bóng chày mà, Dialogue: 0,0:04:02.93,0:04:05.39,Default,,0000,0000,0000,,làm sao cộng hết được\Nđộng năng của chúng. Dialogue: 0,0:04:05.39,0:04:07.38,Default,,0000,0000,0000,,À, một điều kỳ diệu sắp xảy ra đây, Dialogue: 0,0:04:07.38,0:04:09.53,Default,,0000,0000,0000,,đây là một trong số những\Ndiễn giải tôi thích, Dialogue: 0,0:04:09.53,0:04:12.13,Default,,0000,0000,0000,,rất ngắn gọn, hãy xem nhé. Dialogue: 0,0:04:12.13,0:04:15.07,Default,,0000,0000,0000,,K quay thực chất chỉ là tổng, Dialogue: 0,0:04:15.07,0:04:17.66,Default,,0000,0000,0000,,nếu tôi cộng tất cả vào\Ntôi có thể viết thành tổng Dialogue: 0,0:04:17.66,0:04:21.49,Default,,0000,0000,0000,,tất cả các 1 phần 2 M V bình phương\Ncủa tất cả các điểm Dialogue: 0,0:04:22.46,0:04:25.42,Default,,0000,0000,0000,,trên quả bóng chày, nên hãy\Ntưởng tượng tôi chia quả bóng Dialogue: 0,0:04:25.42,0:04:27.76,Default,,0000,0000,0000,,thành những điểm rất, rất nhỏ. Dialogue: 0,0:04:27.76,0:04:30.07,Default,,0000,0000,0000,,Đừng phá quả bóng thật nhé,\Ntưởng tượng thôi, Dialogue: 0,0:04:30.07,0:04:33.04,Default,,0000,0000,0000,,hãy tưởng tượng những mẩu rất nhỏ Dialogue: 0,0:04:33.04,0:04:35.92,Default,,0000,0000,0000,,của quả bóng chày và\Ntốc độ di chuyển của chúng. Dialogue: 0,0:04:35.92,0:04:38.94,Default,,0000,0000,0000,,Ý tôi muốn nói là nếu\Nbạn cộng tất cả chúng vào, Dialogue: 0,0:04:38.94,0:04:41.36,Default,,0000,0000,0000,,bạn sẽ có tổng động năng quay, Dialogue: 0,0:04:41.36,0:04:42.97,Default,,0000,0000,0000,,nhưng thế gần như không thể. Dialogue: 0,0:04:42.97,0:04:44.55,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng điều kỳ diệu sắp xảy ra, Dialogue: 0,0:04:44.55,0:04:45.77,Default,,0000,0000,0000,,ta có thể làm thế này. Dialogue: 0,0:04:45.77,0:04:48.35,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta viết lại, thấy chứ,\Nvấn đề ở đây là V. Dialogue: 0,0:04:48.35,0:04:50.76,Default,,0000,0000,0000,,Tất cả những điểm này\Nđều có vận tốc V khác nhau, Dialogue: 0,0:04:50.76,0:04:52.71,Default,,0000,0000,0000,,nhưng chúng ta sẽ dùng mẹo, Dialogue: 0,0:04:52.71,0:04:55.12,Default,,0000,0000,0000,,một mẹo vật lý rất hay,\Nthay vì viết là V, Dialogue: 0,0:04:55.12,0:04:57.77,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta sẽ viết lại V thành,\Nnhớ rằng với Dialogue: 0,0:04:57.77,0:05:01.56,Default,,0000,0000,0000,,các vật quay, V sẽ bằng\NR nhân omega. Dialogue: 0,0:05:01.56,0:05:04.13,Default,,0000,0000,0000,,Bán kính, khoảng cách giữa\Nđiểm đó với trục, Dialogue: 0,0:05:04.13,0:05:06.88,Default,,0000,0000,0000,,nhân với vận tốc góc,\Nhay tốc độ góc Dialogue: 0,0:05:06.88,0:05:09.36,Default,,0000,0000,0000,,bạn sẽ có tốc độ dài. Dialogue: 0,0:05:09.36,0:05:12.14,Default,,0000,0000,0000,,Công thức này rất hữu dụng,\Nnên chúng ta sẽ thay Dialogue: 0,0:05:12.14,0:05:16.18,Default,,0000,0000,0000,,V thành R nhân omega, vậy\Nở đây chúng ta có R omega Dialogue: 0,0:05:16.18,0:05:18.35,Default,,0000,0000,0000,,rồi chúng ta bình phương lên,\Nvà đến đây, Dialogue: 0,0:05:18.35,0:05:19.99,Default,,0000,0000,0000,,chắc bạn sẽ nghĩ phức tạp quá, Dialogue: 0,0:05:19.99,0:05:21.08,Default,,0000,0000,0000,,làm vậy làm gì chứ. Dialogue: 0,0:05:21.08,0:05:24.02,Default,,0000,0000,0000,,Xem này, nếu chúng ta cộng vào,\Ntôi sẽ có 1 phần 2 M, Dialogue: 0,0:05:24.02,0:05:26.85,Default,,0000,0000,0000,,rồi R bình phương và\Nomega bình phương, Dialogue: 0,0:05:26.85,0:05:28.96,Default,,0000,0000,0000,,và lý do công thức này tốt hơn là bởi Dialogue: 0,0:05:28.96,0:05:32.63,Default,,0000,0000,0000,,dù mỗi điểm trên quả bóng\Nđều có vận tốc V khác nhau, Dialogue: 0,0:05:32.63,0:05:35.49,Default,,0000,0000,0000,,chúng lại có cùng tốc độ góc omega, Dialogue: 0,0:05:35.49,0:05:38.32,Default,,0000,0000,0000,,và đó là lợi ích của những\Nđại lượng góc, Dialogue: 0,0:05:38.32,0:05:41.62,Default,,0000,0000,0000,,chúng là như nhau cho mỗi\Nđiểm trên quả bóng, Dialogue: 0,0:05:41.62,0:05:43.87,Default,,0000,0000,0000,,dù nó có cách trục bao xa đi nữa, Dialogue: 0,0:05:43.87,0:05:46.04,Default,,0000,0000,0000,,và vì chúng là như nhau\Ncho các điểm, Dialogue: 0,0:05:46.04,0:05:48.63,Default,,0000,0000,0000,,tôi có thể đưa nó ra ngoài tổng,\Nvậy tôi sẽ viết lại Dialogue: 0,0:05:48.63,0:05:51.61,Default,,0000,0000,0000,,tổng này, và đưa tất cả các\Nđại lượng không đổi Dialogue: 0,0:05:51.61,0:05:54.82,Default,,0000,0000,0000,,của tất cả các điểm ra ngoài tổng,\Nvậy tôi có thể viết Dialogue: 0,0:05:54.82,0:05:58.22,Default,,0000,0000,0000,,nó thành 1 phần 2 nhân với tổng Dialogue: 0,0:05:58.22,0:06:01.80,Default,,0000,0000,0000,,của M nhân R bình phương,\Nđóng ngoặc vào, Dialogue: 0,0:06:02.78,0:06:06.60,Default,,0000,0000,0000,,kết thúc tổng này và đưa\Nomega bình phương ra ngoài Dialogue: 0,0:06:06.60,0:06:08.56,Default,,0000,0000,0000,,bởi omega là như nhau với\Nmỗi số hạng. Dialogue: 0,0:06:08.56,0:06:11.44,Default,,0000,0000,0000,,Tôi đưa nó ra ngoài, tách ra khỏi Dialogue: 0,0:06:11.44,0:06:13.86,Default,,0000,0000,0000,,các số hạng của tổng này,\Nnhư trên này đây, Dialogue: 0,0:06:13.86,0:06:15.55,Default,,0000,0000,0000,,mỗi số hạng đều có 1 phần 2. Dialogue: 0,0:06:15.55,0:06:17.49,Default,,0000,0000,0000,,Bạn hãy tưởng tượng đưa\N1 phần 2 ra ngoài Dialogue: 0,0:06:17.49,0:06:18.98,Default,,0000,0000,0000,,và viết lại toàn bộ chỗ này Dialogue: 0,0:06:18.98,0:06:22.14,Default,,0000,0000,0000,,thành 1 phần 2 nhân M 1,\Nnhân V 1 bình phương cộng với Dialogue: 0,0:06:22.14,0:06:24.17,Default,,0000,0000,0000,,M 2 nhân V 2 bình phương,\Ncứ như vậy. Dialogue: 0,0:06:24.17,0:06:26.06,Default,,0000,0000,0000,,Tôi cũng làm như vậy ở phía dưới, Dialogue: 0,0:06:26.06,0:06:28.62,Default,,0000,0000,0000,,đưa 1 phần 2 và omega bình phương\Nra ngoài, và đó Dialogue: 0,0:06:28.62,0:06:31.08,Default,,0000,0000,0000,,là tác dụng của việc thay V\Nthành R omega. Dialogue: 0,0:06:31.08,0:06:32.54,Default,,0000,0000,0000,,Omega luôn không đổi, Dialogue: 0,0:06:32.54,0:06:33.82,Default,,0000,0000,0000,,bạn có thể đưa ra ngoài. Dialogue: 0,0:06:33.82,0:06:35.51,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng chắc bạn vẫn chưa thỏa mãn, Dialogue: 0,0:06:35.51,0:06:37.99,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta vẫn còn M trong này Dialogue: 0,0:06:37.99,0:06:39.99,Default,,0000,0000,0000,,vì mỗi điểm đều có M khác nhau. Dialogue: 0,0:06:39.99,0:06:42.16,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta cũng có R bình phương\Ntrong đó nữa, Dialogue: 0,0:06:42.16,0:06:44.63,Default,,0000,0000,0000,,mỗi điểm trên quả bóng đều\Ncó R khác nhau, Dialogue: 0,0:06:44.63,0:06:46.33,Default,,0000,0000,0000,,có vị trí khác nhau, cách trục Dialogue: 0,0:06:46.33,0:06:48.56,Default,,0000,0000,0000,,một khoảng khác nhau,\Nchúng ta không đưa Dialogue: 0,0:06:48.56,0:06:51.45,Default,,0000,0000,0000,,nó ra ngoài được, vậy phải\Nlàm thế nào. Dialogue: 0,0:06:51.45,0:06:53.79,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có thể nhận ra điều này. Dialogue: 0,0:06:53.79,0:06:56.62,Default,,0000,0000,0000,,Toàn bộ tổng này chính là tổng Dialogue: 0,0:06:56.62,0:06:59.30,Default,,0000,0000,0000,,mô men quán tính của vật. Dialogue: 0,0:06:59.30,0:07:01.63,Default,,0000,0000,0000,,Nhớ lại rằng tổng mô men\Nquán tính của vật, Dialogue: 0,0:07:01.63,0:07:04.39,Default,,0000,0000,0000,,như chúng ta vừa học, bằng\NM nhân R bình phương, Dialogue: 0,0:07:04.39,0:07:06.41,Default,,0000,0000,0000,,vậy mô men quán tính của một điểm Dialogue: 0,0:07:06.41,0:07:09.12,Default,,0000,0000,0000,,là M nhân R bình phương,\Nvà mô men quán tính Dialogue: 0,0:07:09.12,0:07:12.48,Default,,0000,0000,0000,,của rất nhiều điểm chính là\Ntổng của tất cả các Dialogue: 0,0:07:12.48,0:07:15.40,Default,,0000,0000,0000,,M nhân R bình phương đó,\Nvà đó chính là thứ này, Dialogue: 0,0:07:15.40,0:07:19.51,Default,,0000,0000,0000,,đây chính là mô men quán tính\Ncủa cả quả bóng chày, Dialogue: 0,0:07:19.51,0:07:22.12,Default,,0000,0000,0000,,hay bất kỳ vật nào chúng ta nói đến,\Nkhông nhất thiết Dialogue: 0,0:07:22.12,0:07:24.29,Default,,0000,0000,0000,,nó ở hình dạng nào,\Nchúng ta sẽ cộng Dialogue: 0,0:07:24.29,0:07:26.100,Default,,0000,0000,0000,,tất cả các M nhân R bình phương,\Nrồi sẽ được Dialogue: 0,0:07:26.100,0:07:28.64,Default,,0000,0000,0000,,tổng mô men quán tính. Dialogue: 0,0:07:28.64,0:07:30.92,Default,,0000,0000,0000,,Vậy chúng ta tìm đươc\Nrằng K quay Dialogue: 0,0:07:30.92,0:07:34.07,Default,,0000,0000,0000,,bằng với 1 phần 2 nhân với tổng này, Dialogue: 0,0:07:34.07,0:07:35.95,Default,,0000,0000,0000,,tổng này là I, mô men quán tính, Dialogue: 0,0:07:35.95,0:07:38.28,Default,,0000,0000,0000,,nhân với omega bình phương,\Nvà đó là công thức Dialogue: 0,0:07:38.28,0:07:40.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta đoán được lúc trước. Dialogue: 0,0:07:40.00,0:07:41.85,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng nó đúng, và đây là lý do, Dialogue: 0,0:07:41.85,0:07:43.86,Default,,0000,0000,0000,,bởi chúng ta luôn có được\Nđại lượng này, Dialogue: 0,0:07:43.86,0:07:46.20,Default,,0000,0000,0000,,nó bằng 1 phần 2 I nhân\Nomega bình phương, Dialogue: 0,0:07:46.20,0:07:47.68,Default,,0000,0000,0000,,dù vật thể có ở hình dạng nào. Dialogue: 0,0:07:47.68,0:07:49.42,Default,,0000,0000,0000,,Vậy công thức này,\Nđại lượng này cho Dialogue: 0,0:07:49.42,0:07:52.35,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta biết tổng động năng quay Dialogue: 0,0:07:52.35,0:07:55.67,Default,,0000,0000,0000,,của tất cả các điểm trên vật\Nquanh khối tâm của vật Dialogue: 0,0:07:55.67,0:07:58.59,Default,,0000,0000,0000,,nhưng nó sẽ không cho bạn\Nbiết điều này. Dialogue: 0,0:07:58.59,0:08:01.04,Default,,0000,0000,0000,,Công thức này không bao gồm Dialogue: 0,0:08:01.04,0:08:03.45,Default,,0000,0000,0000,,động năng tịnh tiến, nên việc Dialogue: 0,0:08:03.45,0:08:06.29,Default,,0000,0000,0000,,quả bóng chày đang bay\Nkhông xuất hiện Dialogue: 0,0:08:06.29,0:08:08.14,Default,,0000,0000,0000,,trong công thức này. Dialogue: 0,0:08:08.14,0:08:10.26,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta không tính đến việc Dialogue: 0,0:08:10.26,0:08:12.39,Default,,0000,0000,0000,,quả bóng đang di chuyển, Dialogue: 0,0:08:12.39,0:08:13.98,Default,,0000,0000,0000,,nói cách khác, chúng ta không Dialogue: 0,0:08:13.98,0:08:16.79,Default,,0000,0000,0000,,xét đến việc khối tâm của quả bóng Dialogue: 0,0:08:16.79,0:08:19.20,Default,,0000,0000,0000,,đang di chuyển tịnh tiến\Ntrong không khí. Dialogue: 0,0:08:19.20,0:08:21.36,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng chúng ta có thể tính\Nbằng công thức này. Dialogue: 0,0:08:21.36,0:08:24.28,Default,,0000,0000,0000,,Đây chính là động năng tịnh tiến. Dialogue: 0,0:08:24.28,0:08:26.93,Default,,0000,0000,0000,,Đôi khi thay vì viết\Nđộng năng thường, Dialogue: 0,0:08:26.93,0:08:29.84,Default,,0000,0000,0000,,giờ có 2 đại lượng nên chúng ta\Nsẽ cần phân biệt rõ Dialogue: 0,0:08:29.84,0:08:31.79,Default,,0000,0000,0000,,đây là động năng tịnh tiến. Dialogue: 0,0:08:31.79,0:08:34.36,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta có công thức tính\Nđộng năng tịnh tiến, Dialogue: 0,0:08:34.36,0:08:37.70,Default,,0000,0000,0000,,năng lượng mà vật có được\Nkhi khối tâm của vật Dialogue: 0,0:08:37.70,0:08:40.52,Default,,0000,0000,0000,,di chuyển, và chúng ta\Ncũng đã có công thức Dialogue: 0,0:08:40.52,0:08:42.97,Default,,0000,0000,0000,,giúp tính đến động năng Dialogue: 0,0:08:42.97,0:08:45.49,Default,,0000,0000,0000,,mà vật có được khi nó xoay. Dialogue: 0,0:08:45.49,0:08:48.32,Default,,0000,0000,0000,,Đó là K quay, vậy khi\Nmột vật quay, Dialogue: 0,0:08:48.32,0:08:50.48,Default,,0000,0000,0000,,nó sẽ có động năng quay. Dialogue: 0,0:08:50.48,0:08:52.72,Default,,0000,0000,0000,,Nếu vật di chuyển tịnh tiến Dialogue: 0,0:08:52.72,0:08:54.50,Default,,0000,0000,0000,,nó sẽ có động năng tịnh tiến, Dialogue: 0,0:08:54.50,0:08:56.52,Default,,0000,0000,0000,,tức là nếu khối tâm di chuyển, Dialogue: 0,0:08:56.52,0:08:59.99,Default,,0000,0000,0000,,và vật vừa di chuyển tịnh tiến,\Nvừa quay, Dialogue: 0,0:08:59.99,0:09:02.44,Default,,0000,0000,0000,,vật sẽ có cả hai động năng trên Dialogue: 0,0:09:02.44,0:09:04.95,Default,,0000,0000,0000,,cùng lúc, và điều này rất thú vị, Dialogue: 0,0:09:04.95,0:09:08.43,Default,,0000,0000,0000,,nếu một vật vừa di chuyển\Ntịnh tiến, vừa quay, và bạn cần Dialogue: 0,0:09:08.43,0:09:11.39,Default,,0000,0000,0000,,tìm tổng động năng của vật, Dialogue: 0,0:09:11.39,0:09:14.00,Default,,0000,0000,0000,,bạn chỉ cần cộng hai đại lượng đó. Dialogue: 0,0:09:14.00,0:09:17.15,Default,,0000,0000,0000,,Tôi lấy động năng tịnh tiến\N1 phần 2 M nhân V bình phương, Dialogue: 0,0:09:17.15,0:09:20.57,Default,,0000,0000,0000,,và V ở đây sẽ là vận tốc của khối tâm. Dialogue: 0,0:09:20.57,0:09:22.16,Default,,0000,0000,0000,,Bạn chú ý nhé. Dialogue: 0,0:09:22.16,0:09:23.75,Default,,0000,0000,0000,,Tôi xóa bớt bảng để Dialogue: 0,0:09:23.75,0:09:25.13,Default,,0000,0000,0000,,lấy chỗ trống nhé. Dialogue: 0,0:09:25.13,0:09:28.74,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn lấy 1 phần 2 M, nhân với\Nbình phương của vận tốc của Dialogue: 0,0:09:28.74,0:09:31.66,Default,,0000,0000,0000,,khối tâm, bạn sẽ được tổng\Nđộng năng tịnh tiến Dialogue: 0,0:09:31.66,0:09:33.24,Default,,0000,0000,0000,,của quả bóng chày. Dialogue: 0,0:09:33.24,0:09:36.39,Default,,0000,0000,0000,,Và nếu chúng ta cộng nó với\N1 phần 2 I nhân omega bình phương, Dialogue: 0,0:09:36.39,0:09:39.18,Default,,0000,0000,0000,,omega quanh khối tâm, bạn sẽ có Dialogue: 0,0:09:39.18,0:09:43.69,Default,,0000,0000,0000,,tổng động năng, cả động năng quay\Nvà động năng tịnh tiến, Dialogue: 0,0:09:43.69,0:09:46.62,Default,,0000,0000,0000,,thật tuyệt, chúng ta có thể xác định\Ntổng động năng Dialogue: 0,0:09:46.62,0:09:49.89,Default,,0000,0000,0000,,của tất cả, chuyển động quay,\Nchuyển động tịnh tiến, Dialogue: 0,0:09:49.89,0:09:52.58,Default,,0000,0000,0000,,chỉ bằng cách cộng hai\Nđại lượng đó vào. Dialogue: 0,0:09:52.58,0:09:54.05,Default,,0000,0000,0000,,Vậy một ví dụ của nó sẽ là, Dialogue: 0,0:09:54.05,0:09:55.80,Default,,0000,0000,0000,,để tôi xóa bảng nhé. Dialogue: 0,0:09:55.80,0:09:59.18,Default,,0000,0000,0000,,Giả sử quả bóng chày,\Nai đó ném nó, Dialogue: 0,0:09:59.18,0:10:02.58,Default,,0000,0000,0000,,và súng bắn tốc độ cho thấy\Nquả bóng được ném đi Dialogue: 0,0:10:02.58,0:10:04.80,Default,,0000,0000,0000,,với tốc độ 40 m trên giây. Dialogue: 0,0:10:04.80,0:10:07.45,Default,,0000,0000,0000,,Quả bóng bay về dĩa nhà với\Ntốc độ 40 m trên giây. Dialogue: 0,0:10:07.45,0:10:09.86,Default,,0000,0000,0000,,Khối tâm của quả bóng di chuyển Dialogue: 0,0:10:09.86,0:10:12.55,Default,,0000,0000,0000,,với tốc độ 40 m trên giây\Nvề phía dĩa nhà. Dialogue: 0,0:10:12.55,0:10:15.09,Default,,0000,0000,0000,,Và giả sử, người ném bóng\Ncũng ném khéo. Dialogue: 0,0:10:15.09,0:10:18.11,Default,,0000,0000,0000,,Quả bóng quay với vận tốc góc Dialogue: 0,0:10:18.11,0:10:20.19,Default,,0000,0000,0000,,là 50 radian trên giây. Dialogue: 0,0:10:22.26,0:10:24.38,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta biết khối lượng\Nquả bóng chày, Dialogue: 0,0:10:24.38,0:10:28.78,Default,,0000,0000,0000,,tôi vừa tra, khoảng 0,145 kg Dialogue: 0,0:10:28.78,0:10:31.80,Default,,0000,0000,0000,,và bán kính của quả bóng,\Nlà khoảng Dialogue: 0,0:10:31.80,0:10:35.39,Default,,0000,0000,0000,,7 cm, đổi ra mét sẽ bằng Dialogue: 0,0:10:35.39,0:10:38.86,Default,,0000,0000,0000,,0,07 m, vậy chúng ta có thể\Ntính được Dialogue: 0,0:10:38.86,0:10:41.24,Default,,0000,0000,0000,,động năng quay, và quả bóng sẽ Dialogue: 0,0:10:41.24,0:10:43.20,Default,,0000,0000,0000,,có cả động năng quay và Dialogue: 0,0:10:43.20,0:10:45.05,Default,,0000,0000,0000,,động năng tịnh tiến. Dialogue: 0,0:10:45.05,0:10:47.88,Default,,0000,0000,0000,,Động năng tịnh tiến sẽ\Nbằng 1 phần 2 Dialogue: 0,0:10:47.88,0:10:50.84,Default,,0000,0000,0000,,khối lượng quả bóng chày\Nnhân với bình phương tốc độ Dialogue: 0,0:10:50.84,0:10:53.99,Default,,0000,0000,0000,,của khối tâm quả bóng chày,\Ntức là 1 phần 2, nhân với Dialogue: 0,0:10:53.99,0:10:57.63,Default,,0000,0000,0000,,khối lượng quả bóng là 0,145\Nvà tốc độ khối tâm của Dialogue: 0,0:10:57.63,0:11:00.65,Default,,0000,0000,0000,,quả bóng chày là 40, đó là\Ntốc độ di chuyển Dialogue: 0,0:11:00.65,0:11:02.71,Default,,0000,0000,0000,,của khối tâm quả bóng chày này. Dialogue: 0,0:11:02.71,0:11:06.71,Default,,0000,0000,0000,,Tính tất cả ra, chúng ta\Nsẽ có 116 jun Dialogue: 0,0:11:06.71,0:11:08.89,Default,,0000,0000,0000,,động năng tịnh tiến. Dialogue: 0,0:11:08.89,0:11:11.25,Default,,0000,0000,0000,,C Dialogue: 0,0:11:11.25,0:11:13.28,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:11:13.28,0:11:16.09,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:11:16.09,0:11:19.59,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:11:19.59,0:11:22.48,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:11:22.48,0:11:26.33,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:11:26.33,0:11:29.66,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:11:29.66,0:11:32.100,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:11:32.100,0:11:34.87,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:11:34.87,0:11:36.100,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:11:36.100,0:11:38.90,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:11:38.90,0:11:41.64,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:11:41.64,0:11:45.76,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:11:45.76,0:11:48.62,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:11:48.62,0:11:50.46,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:11:50.46,0:11:53.63,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:11:53.63,0:11:56.24,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:11:56.24,0:11:59.36,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:11:59.36,0:12:00.95,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:00.95,0:12:03.02,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:03.02,0:12:04.75,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:04.75,0:12:07.14,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:07.14,0:12:11.22,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:11.22,0:12:13.28,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:13.28,0:12:18.03,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:18.03,0:12:20.49,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:20.49,0:12:23.24,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:23.24,0:12:25.82,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:28.70,0:12:31.42,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:31.42,0:12:33.03,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:33.03,0:12:36.45,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:36.45,0:12:38.52,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:38.52,0:12:40.90,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:40.90,0:12:43.90,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:43.90,0:12:46.05,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:46.05,0:12:48.54,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:48.54,0:12:50.70,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:50.70,0:12:54.47,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:54.47,0:12:57.15,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:57.15,0:12:59.14,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:12:59.14,0:13:02.64,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:02.64,0:13:04.94,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:04.94,0:13:09.10,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:10.05,0:13:12.55,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:14.42,0:13:15.59,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:18.34,0:13:20.59,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:20.59,0:13:23.16,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:23.16,0:13:26.79,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:26.79,0:13:29.56,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:29.56,0:13:32.07,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:32.07,0:13:34.55,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:34.55,0:13:36.16,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:36.16,0:13:38.64,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:38.64,0:13:41.04,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:41.04,0:13:43.64,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:43.64,0:13:46.21,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:46.21,0:13:49.01,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:49.01,0:13:52.03,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:52.03,0:13:56.32,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:56.32,0:13:58.42,Default,,0000,0000,0000,, Dialogue: 0,0:13:58.42,0:14:01.42,Default,,0000,0000,0000,,