[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:10.17,0:00:11.17,Default,,0000,0000,0000,,คุณเคยสังเกตไหม
Dialogue: 0,0:00:11.17,0:00:12.57,Default,,0000,0000,0000,,ว่าดวงจันทร์นั้นดูใหญ่ขึ้น
Dialogue: 0,0:00:12.57,0:00:14.04,Default,,0000,0000,0000,,เมื่ออยู่ใกล้ขอบฟ้า
Dialogue: 0,0:00:14.04,0:00:15.98,Default,,0000,0000,0000,,ใหญ่กว่าตอนที่มันอยู่สูงเหนือหัว
Dialogue: 0,0:00:15.98,0:00:17.53,Default,,0000,0000,0000,,คุณไม่ใช่แค่คนเดียวที่รู้สึกเช่นนั้น
Dialogue: 0,0:00:17.53,0:00:19.73,Default,,0000,0000,0000,,ผู้คนต่างสงสัยเกี่ยวกับปรากฎการณ์ประหลาดนี้
Dialogue: 0,0:00:19.73,0:00:21.10,Default,,0000,0000,0000,,ตั้งแต่ยุคโบราณ
Dialogue: 0,0:00:21.10,0:00:23.60,Default,,0000,0000,0000,,และที่น่าประหลาดใจ คือเรายังไม่มี
Dialogue: 0,0:00:23.60,0:00:24.32,Default,,0000,0000,0000,,คำอธิบายดีๆ
Dialogue: 0,0:00:24.32,0:00:26.36,Default,,0000,0000,0000,,แต่ไม่ใช่เพราะเราไม่พยายามอธิบายมัน
Dialogue: 0,0:00:26.36,0:00:28.63,Default,,0000,0000,0000,,นักคิดผู้ยิ่งใหญ่หลายๆ คนในประวัติศาสตร์
Dialogue: 0,0:00:28.63,0:00:29.40,Default,,0000,0000,0000,,เช่น อริสโตเติล
Dialogue: 0,0:00:29.40,0:00:30.08,Default,,0000,0000,0000,,พโตเลมี
Dialogue: 0,0:00:30.08,0:00:30.82,Default,,0000,0000,0000,,ดาวินชี่
Dialogue: 0,0:00:30.82,0:00:31.56,Default,,0000,0000,0000,,เดคาร์ท
Dialogue: 0,0:00:31.56,0:00:33.29,Default,,0000,0000,0000,,ล้วนต่างใคร่ครวญปัญหานี้มาแล้ว
Dialogue: 0,0:00:33.29,0:00:36.64,Default,,0000,0000,0000,,แต่ก็ไม่สามารถหาคำอธิบายที่ดีพอ
Dialogue: 0,0:00:36.64,0:00:38.32,Default,,0000,0000,0000,,แนวคิดแรกๆ เสนอว่า
Dialogue: 0,0:00:38.32,0:00:40.43,Default,,0000,0000,0000,,ภาพของดวงจันทร์บนท้องฟ้า
Dialogue: 0,0:00:40.43,0:00:42.80,Default,,0000,0000,0000,,นั้นใหญ่ขึ้นจริงๆ ตอนมันอยู่ที่ขอบฟ้า
Dialogue: 0,0:00:42.80,0:00:45.73,Default,,0000,0000,0000,,บางทีชั้นบรรยากาศโลกอาจทำตัวเป็นเหมือนเลนส์ยักษ์
Dialogue: 0,0:00:45.73,0:00:48.34,Default,,0000,0000,0000,,ที่ขยายภาพดวงจันทร์ในขณะที่มันขึ้นหรือตก
Dialogue: 0,0:00:48.34,0:00:50.68,Default,,0000,0000,0000,,แต่คำอธิบายนั้นเหลวไหล
Dialogue: 0,0:00:50.68,0:00:52.82,Default,,0000,0000,0000,,ถ้าเป็นจริง การหักเหแสงของชั้นบรรยากาศโลก
Dialogue: 0,0:00:52.82,0:00:55.10,Default,,0000,0000,0000,,จะทำให้ดวงจันทร์เล็กลงนิดหน่อยด้วยซ้ำ
Dialogue: 0,0:00:55.10,0:00:56.56,Default,,0000,0000,0000,,อีกทั้ง ถ้าคุณวัดขนาด
Dialogue: 0,0:00:56.56,0:00:57.93,Default,,0000,0000,0000,,ของดวงจันทร์ที่คุณเห็น
Dialogue: 0,0:00:57.93,0:00:59.94,Default,,0000,0000,0000,,ที่ตำแหน่งต่างๆ
Dialogue: 0,0:00:59.94,0:01:00.59,Default,,0000,0000,0000,,ขนาดนั้นจะเท่าเดิมตลอด
Dialogue: 0,0:01:00.59,0:01:02.44,Default,,0000,0000,0000,,แต่กระนั้น ทำไมมันจึงดูเหมือนใหญ่กว่า
Dialogue: 0,0:01:02.44,0:01:03.82,Default,,0000,0000,0000,,เมื่อตอนมันขึ้นมาหล่ะ?
Dialogue: 0,0:01:03.82,0:01:06.14,Default,,0000,0000,0000,,นี่คงเป็นรูปแบบหนึ่งของภาพลวงตา
Dialogue: 0,0:01:06.14,0:01:08.21,Default,,0000,0000,0000,,คำถามก็คือ ภาพลวงตาแบบไหน
Dialogue: 0,0:01:08.21,0:01:11.11,Default,,0000,0000,0000,,คำอธิบายหนึ่งคือ\Nปรากฎการณ์ เอ็บบิงเฮาล์ (Ebbinghaus Illusion)
Dialogue: 0,0:01:11.11,0:01:13.33,Default,,0000,0000,0000,,คือเมื่อวัตุที่เหมือนกันสองชิ้นถูกมองว่าต่างกัน
Dialogue: 0,0:01:13.33,0:01:14.80,Default,,0000,0000,0000,,เพราะขนาดเปรียบเทียบ
Dialogue: 0,0:01:14.80,0:01:17.10,Default,,0000,0000,0000,,กับวัตถุที่ล้อมรอบ
Dialogue: 0,0:01:17.10,0:01:21.30,Default,,0000,0000,0000,,วงกลมตรงกลางทั้งสองวงนั้น จริงๆ แล้วมีขนาดเท่ากัน
Dialogue: 0,0:01:21.30,0:01:23.32,Default,,0000,0000,0000,,บางทีดวงจันทร์ดูใหญ่ขึ้นเมื่ออยู่ใกล้ขอบฟ้า
Dialogue: 0,0:01:23.32,0:01:25.21,Default,,0000,0000,0000,,เพราะว่าใกล้ๆ มัน มีต้นไม้เล็กๆ,
Dialogue: 0,0:01:25.21,0:01:25.84,Default,,0000,0000,0000,,บ้านเรือน,
Dialogue: 0,0:01:25.84,0:01:27.68,Default,,0000,0000,0000,,และตึกระฟ้าไกลๆ.
Dialogue: 0,0:01:27.68,0:01:29.14,Default,,0000,0000,0000,,แต่เมื่อดวงจันทร์ลอยสูงขึ้น
Dialogue: 0,0:01:29.14,0:01:31.65,Default,,0000,0000,0000,,มันถูกห้อมล้อมด้วยความมืดอันกว้างใหญ่ของท้องฟ้า
Dialogue: 0,0:01:31.65,0:01:34.13,Default,,0000,0000,0000,,จึงทำให้มันดูเล็กลง
Dialogue: 0,0:01:34.13,0:01:37.10,Default,,0000,0000,0000,,ความเป็นไปได้อีกอย่างหนึ่งคือ\Nปรากฎการณ์ พอนโซ (Ponzo Illusion) ที่โด่งดัง
Dialogue: 0,0:01:37.10,0:01:39.52,Default,,0000,0000,0000,,ถ้าคุณเคยพยายามวาดภาพทิวทัศน์
Dialogue: 0,0:01:39.52,0:01:41.86,Default,,0000,0000,0000,,คุณจะรู้ว่าถ้าบางอย่างอยู่ใกล้เส้นขอบฟ้ามากเท่าไร
Dialogue: 0,0:01:41.86,0:01:43.82,Default,,0000,0000,0000,,คุณควรเขียนให้มันมีขนาดเล็กลงมากเท่านั้น
Dialogue: 0,0:01:43.82,0:01:46.59,Default,,0000,0000,0000,,สมองของเราชดเชยโดยอัตโนมัติ
Dialogue: 0,0:01:46.59,0:01:48.71,Default,,0000,0000,0000,,โดยการรับรู้สิ่งที่อยู่ใกล้ขอบฟ้า
Dialogue: 0,0:01:48.71,0:01:50.88,Default,,0000,0000,0000,,ว่ามันใหญ่กว่าที่มันปรากฎ
Dialogue: 0,0:01:50.88,0:01:52.79,Default,,0000,0000,0000,,เส้นสีเหลือง 2 เส้นในรูปวาดนี้
Dialogue: 0,0:01:52.79,0:01:53.90,Default,,0000,0000,0000,,มีขนาดเท่ากัน
Dialogue: 0,0:01:53.90,0:01:55.57,Default,,0000,0000,0000,,แต่อันบนนั้นดูใหญ่กว่า
Dialogue: 0,0:01:55.57,0:01:57.41,Default,,0000,0000,0000,,เพราะเราตีความมันว่ามันถอยห่าง
Dialogue: 0,0:01:57.41,0:01:59.04,Default,,0000,0000,0000,,ออกไปในเส้นขอบฟ้า
Dialogue: 0,0:01:59.04,0:02:01.38,Default,,0000,0000,0000,,ดังนั้น ระหว่างพอนโซ และเอ็บบิงเฮาส์
Dialogue: 0,0:02:01.38,0:02:02.91,Default,,0000,0000,0000,,ดูราวกับว่าเราได้ไขปริศนา
Dialogue: 0,0:02:02.91,0:02:03.100,Default,,0000,0000,0000,,แห่งภาพลวงตาของดวงจันทร์แล้ว
Dialogue: 0,0:02:03.100,0:02:06.38,Default,,0000,0000,0000,,แต่โชคร้าย ที่ยังมีรายละเอียดอีกสองสามอย่าง
Dialogue: 0,0:02:06.38,0:02:08.35,Default,,0000,0000,0000,,ที่ยังเป็นเรื่องซับซ้อนอยู่
Dialogue: 0,0:02:08.38,0:02:11.35,Default,,0000,0000,0000,,อย่างแรก ถ้านี่เป็นแค่ปรากฎการณ์เอบบิงเฮาส์
Dialogue: 0,0:02:11.35,0:02:12.88,Default,,0000,0000,0000,,เราก็ควรคาดว่า ภาพลวงตาของดวงจันทร์
Dialogue: 0,0:02:12.88,0:02:16.11,Default,,0000,0000,0000,,จะหายไปสำหรับเหล่านักบินที่บินสูงเหนือเมฆ
Dialogue: 0,0:02:16.11,0:02:18.07,Default,,0000,0000,0000,,เพราะคงไม่มีสิ่งเล็กๆ อื่นๆ
Dialogue: 0,0:02:18.07,0:02:19.60,Default,,0000,0000,0000,,ใกล้เส้นขอบฟ้า
Dialogue: 0,0:02:19.60,0:02:22.60,Default,,0000,0000,0000,,แต่ในความเป็นจริง นักบิน กะลาสีเรือ ที่อยู่กลางทะเล
Dialogue: 0,0:02:22.60,0:02:24.82,Default,,0000,0000,0000,,ก็ยังอ้างว่าเห็นภาพลวงตาของดวงจันทร์
Dialogue: 0,0:02:24.82,0:02:27.52,Default,,0000,0000,0000,,ในอีกแง่หนึ่ง ถ้านั่นเป็นแค่การ\Nที่สมองของเราปรับแก้ขนาดโดยอัตโนมัติ
Dialogue: 0,0:02:27.52,0:02:29.66,Default,,0000,0000,0000,,สำหรับวัตถุที่อยู่ใกล้เส้นขอบฟ้า
Dialogue: 0,0:02:29.66,0:02:31.20,Default,,0000,0000,0000,,เราน่าจะต้องเห็นภาพลวงของดวงจันทร์
Dialogue: 0,0:02:31.20,0:02:33.49,Default,,0000,0000,0000,,ในท้องฟ้าจำลองด้วยเช่นกัน
Dialogue: 0,0:02:33.49,0:02:34.45,Default,,0000,0000,0000,,ที่ซึ่งทั้งท้องฟ้า
Dialogue: 0,0:02:34.45,0:02:35.62,Default,,0000,0000,0000,,รวมถึงเส้นขอบฟ้า
Dialogue: 0,0:02:35.62,0:02:38.79,Default,,0000,0000,0000,,ถูกแสดงในโดมทรงกลมเหนือหัวของเรา
Dialogue: 0,0:02:38.79,0:02:40.43,Default,,0000,0000,0000,,กระนั้น การศึกษาได้เผยให้เห็นว่า
Dialogue: 0,0:02:40.43,0:02:42.14,Default,,0000,0000,0000,,มันไม่ได้เป็นเช่นนั้น
Dialogue: 0,0:02:42.14,0:02:43.26,Default,,0000,0000,0000,,ที่แย่กว่านั้น
Dialogue: 0,0:02:43.26,0:02:45.93,Default,,0000,0000,0000,,ภาพลวงตาของดวงจันทร์จะหายไปโดยสิ้นเชิง
Dialogue: 0,0:02:45.93,0:02:47.01,Default,,0000,0000,0000,,ถ้าคุณแค่ก้มลง
Dialogue: 0,0:02:47.01,0:02:49.07,Default,,0000,0000,0000,,และมองดวงจันทร์ลอดใต้หว่างขา
Dialogue: 0,0:02:49.07,0:02:51.38,Default,,0000,0000,0000,,นี่มันตลกสิ้นดี
Dialogue: 0,0:02:52.47,0:02:54.55,Default,,0000,0000,0000,,หนึ่งในคำอธิบายที่ดีที่สุดตอนนี้
Dialogue: 0,0:02:54.55,0:02:57.38,Default,,0000,0000,0000,,เป็นที่รู้จักกันในชื่อ \Nคอนเวอร์ชัน ไมครอปเซีย (Convergence Micropsia)
Dialogue: 0,0:02:57.38,0:02:59.57,Default,,0000,0000,0000,,สมองของเรา ตัดสินระยะถึงวัตถุต่างๆ
Dialogue: 0,0:02:59.57,0:03:01.11,Default,,0000,0000,0000,,และขนาดที่เห็นได้ของมัน
Dialogue: 0,0:03:01.11,0:03:03.06,Default,,0000,0000,0000,,โดยการปรับโฟกัสของดวงตา
Dialogue: 0,0:03:03.06,0:03:04.53,Default,,0000,0000,0000,,เมื่อดูที่เส้นขอบฟ้า
Dialogue: 0,0:03:04.53,0:03:06.86,Default,,0000,0000,0000,,ตาของคุณต้องปรับโฟกัสไปไกลๆ
Dialogue: 0,0:03:06.86,0:03:09.20,Default,,0000,0000,0000,,ดังนั้นสมองคุณจึงรู้ว่าคุณกำลังมองไปที่ไกลๆ
Dialogue: 0,0:03:09.20,0:03:11.18,Default,,0000,0000,0000,,ดวงจันทร์จึงถูกเห็นว่ามีขนาดหนึ่ง
Dialogue: 0,0:03:11.18,0:03:12.86,Default,,0000,0000,0000,,สองคุณคิดว่ามันไกล
Dialogue: 0,0:03:12.86,0:03:13.70,Default,,0000,0000,0000,,ซึ่งจริงๆ ก็เป็นเช่นนั้น
Dialogue: 0,0:03:13.70,0:03:16.58,Default,,0000,0000,0000,,ดังนั้น โดยสัญชาติญาณ คุณจึงสรุปว่าดวงจันทร์จะต้องใหญ่
Dialogue: 0,0:03:16.58,0:03:18.62,Default,,0000,0000,0000,,แต่เมื่อมองขึ้นไปในท้องฟ้าสูงขึ้น
Dialogue: 0,0:03:18.62,0:03:20.50,Default,,0000,0000,0000,,ไม่มีอะไรให้ตาของคุณโฟกัส
Dialogue: 0,0:03:20.50,0:03:22.34,Default,,0000,0000,0000,,ดังนั้น ตาเราจึงปรับไปที่ค่าโฟกัสปกติเวลาพัก
Dialogue: 0,0:03:22.34,0:03:25.26,Default,,0000,0000,0000,,ซึ่งเป็นระยะทางไม่กี่เมตร
Dialogue: 0,0:03:25.26,0:03:27.18,Default,,0000,0000,0000,,ทีนี้สมองของคุณก็คิดว่าดวงจันทร์นั้นอยู่ใกล้มาก
Dialogue: 0,0:03:27.18,0:03:28.34,Default,,0000,0000,0000,,กว่าในความเป็นจริง
Dialogue: 0,0:03:28.34,0:03:29.43,Default,,0000,0000,0000,,ดังนั้น คุณจึงสรุปเอา
Dialogue: 0,0:03:29.43,0:03:32.17,Default,,0000,0000,0000,,ว่าดวงจันทร์นั้นไม่ได้ใหญ่อย่างที่คุณคิด
Dialogue: 0,0:03:32.17,0:03:33.81,Default,,0000,0000,0000,,มากกว่าที่จะอธิบายว่าทำไมดวงจันทร์
Dialogue: 0,0:03:33.81,0:03:35.64,Default,,0000,0000,0000,,จึงดูใหญ่มากเมื่ออยู่ใกล้เส้นขอบฟ้า
Dialogue: 0,0:03:35.64,0:03:37.43,Default,,0000,0000,0000,,คอนเวอร์เจนซ์ ไมครอปเซีย อธิบายว่า
Dialogue: 0,0:03:37.43,0:03:40.31,Default,,0000,0000,0000,,ทำไมดวงจันทร์จึงดูเล็กมากเมื่ออยู่สูง
Dialogue: 0,0:03:40.31,0:03:42.12,Default,,0000,0000,0000,,ยังไม่พอใจหรือ?
Dialogue: 0,0:03:42.12,0:03:44.85,Default,,0000,0000,0000,,จริงๆ แล้ว นักวิทยาศาสตร์หลายๆ คนก็ไม่พอใจเช่นกัน
Dialogue: 0,0:03:44.85,0:03:47.84,Default,,0000,0000,0000,,ดังนั้นการโต้แย่งเกี่ยวกับภาพลวงตาของดวงจันทร์ก็ยังดำเนินต่อ
Dialogue: 0,0:03:47.84,0:03:50.35,Default,,0000,0000,0000,,และต่อไปเรื่อยๆ ตราบใดที่เรายังมองเห็นมัน
Dialogue: 0,0:03:50.35,0:03:51.44,Default,,0000,0000,0000,,อยู่บนท้องฟ้ายามค่ำคืน