0:00:00.810,0:00:04.722
Kariyerimi seçtiğimde 17 yaşındaydım.

0:00:05.647,0:00:07.976
Sıcak bir Florida gecesi

0:00:08.000,0:00:10.277
dışarıda dikiliyordum

0:00:11.238,0:00:13.565
ve okyanustan birkaç mil uzaktaydım.

0:00:14.728,0:00:18.125
Bir mucizenin olmasını bekliyordum.

0:00:19.540,0:00:22.442
O yaz, Kennedy Uzay Merkezi'nde

0:00:22.476,0:00:26.159
stajyer olarak çalışma ayrıcalığını[br]yaşamıştım

0:00:26.189,0:00:28.180
ve beklediğim mucize

0:00:28.204,0:00:31.725
bilim insanlarının kara delikleri[br]incelemesine olanak sağlayacak

0:00:31.749,0:00:34.902
bir teleskop olan Chandra X-Işını [br]Gözlemcisini taşıyan

0:00:35.486,0:00:41.818
Kolombiya Uzay Mekiğinin fırlatılmasıydı.

0:00:42.712,0:00:45.717
Bütün gökyüzünü ışık kapladı.

0:00:46.998,0:00:50.270
Sanki gecenin ortasında gündüz gibiydi.

0:00:51.149,0:00:54.994
Aniden, motorların göğüs kafesimizi [br]titreten gürültüsünü hissettik.

0:00:56.003,0:00:57.584
Bu bir mucize değildi

0:00:58.316,0:01:02.333
bu imkansız görüneni gerçekleştirmek için

0:01:02.357,0:01:03.648
birlikte çalışan

0:01:03.672,0:01:06.956
binlerce kişilik bir ekibin[br]ortak çabasıydı.

0:01:07.991,0:01:11.720
Bu ekibe katılmak istedim.

0:01:12.872,0:01:17.167
Bu yüzden uzay mühendisliği okuyabileceğim[br]bir üniversiteye başvurmaya karar verdim.

0:01:17.644,0:01:18.984
Sonraki yıl

0:01:19.008,0:01:21.572
MIT'de mühendislik eğitimime başladım

0:01:21.596,0:01:24.338
ve uzay robotları yapan [br]bir öğrenci projesine katıldım.

0:01:25.146,0:01:27.025
Her şey planladığım gibi gidiyordu

0:01:27.841,0:01:32.479
kafamı karıştıran önemli bir şeyi[br]saymazsak.

0:01:33.768,0:01:36.855
Kafa karışıklığım yaz tatillerinde [br]ortaya çıkıyordu.

0:01:37.474,0:01:40.242
Kenya'da bir okula gittim

0:01:40.915,0:01:45.559
ve orada 5 ila 17 yaşındaki kızlar için[br]gönüllü oldum

0:01:45.583,0:01:50.268
onlara İngilizce, Matematik ve Fen [br]dersi veriyordum.

0:01:51.143,0:01:53.901
Onlar da bana Svahili dilinde [br]şarkılar öğrettiler.

0:01:55.290,0:01:58.844
Genelde, bu kızları tanıyarak [br]ve onların varlığının tadını çıkararak

0:01:58.868,0:02:00.125
vakit geçirdim.

0:02:00.754,0:02:04.848
Fark ettim ki, bu kızlar ve onların[br]toplumlarındaki liderleri

0:02:04.872,0:02:07.778
bu kızların hayattaki en iyi şanslara[br]sahip olmalarına

0:02:07.802,0:02:11.639
imkan sağlamak için zorlu engellerin[br]üstesinden geliyorlar.

0:02:12.556,0:02:16.367
Bu ekibe katılmak istedim.

0:02:16.931,0:02:19.988
Engelleri yerle bir eden ve tüm dünyadaki [br]kızların hayatlarını

0:02:20.012,0:02:22.581
güzelleştiren ekibin bir parçası[br]olmak istedim.

0:02:22.605,0:02:25.673
Uzay mühendisliğinin en yararlı uğraş

0:02:25.697,0:02:27.178
olduğu ile ilgili endişeliydim.

0:02:27.202,0:02:30.362
Kenya'daki bu ekibin [br]uzay hakkında öğrendiğim bu teknolojiyi

0:02:30.386,0:02:31.987
kullanamayacağından endişeliydim.

0:02:33.305,0:02:36.449
Neyse ki, hatalı olduğumu anladım.

0:02:37.457,0:02:39.816
Geri döndüm ve NASA'da tekrar staj yaptım.

0:02:39.840,0:02:40.998
Bu kez bir danışman

0:02:41.022,0:02:42.847
Kenya'nın uzay teknolojisini

0:02:42.871,0:02:49.046
on yıllardır ülkelerindeki bu yaşamları

0:02:49.070,0:02:51.631
güzelleştirmek için kullandığını öğretti.

0:02:51.655,0:02:55.185
Anladım ki uzay ve gelişim üzerine

0:02:55.209,0:02:56.783
bir kariyerim olabilirdi.

0:02:57.859,0:02:59.217
Bu yeni bir fikir değil.

0:02:59.825,0:03:04.025
Aslına bakarsanız, 1967'de, dünya ulusları[br]Dış Uzay Antlaşması'nı

0:03:04.049,0:03:06.792
imzalamak için bir araya geldiler.

0:03:07.607,0:03:10.269
Antlaşma ''Dış uzayın keşfi ve kullanımı

0:03:10.293,0:03:14.355
ekonomik ve bilimsel gelişim seviyesine [br]bakılmaksızın

0:03:14.379,0:03:17.955
tüm insanlığın faydası için [br]yapılmalıdır.''

0:03:18.573,0:03:23.467
şeklinde çarpıcı bir ifadeye [br]yer vermişti.

0:03:25.089,0:03:27.446
İnsanlar on yıllardır bunu [br]gerçeğe dönüştürmek

0:03:27.470,0:03:30.689
için çalışsalar da tam olarak [br]bu ideale göre yaşamıyoruz.

0:03:31.826,0:03:35.332
Sömürgecilik, ırkçılık ve [br]cinsiyet eşitsizliği gibi kuvvetler

0:03:35.880,0:03:37.617
birçok kişiyi uzayın faydalarından

0:03:38.260,0:03:41.785
mahrum bıraktı ve bizim uzayın [br]nadir kişiler, zenginler

0:03:42.751,0:03:46.292
ya da seçkinler için olduğuna inanmamıza

0:03:46.316,0:03:47.316
neden oldu.

0:03:49.731,0:03:52.185
Fakat bu duyarsızlığın bedelini ödeyemeyiz

0:03:52.209,0:03:55.340
çünkü dünya herkes için yaşamı [br]güzelleştirmeyi

0:03:55.364,0:03:57.368
hedefleyen önemli bir görevle meşgul.

0:03:58.260,0:04:04.049
Bu görev için yol haritamız Birleşmiş[br]Milletler'in 17 Sürdürülebilir

0:04:04.073,0:04:05.438
Gelişim Hedefinden geliyor.

0:04:05.808,0:04:08.507
Birleşmiş Milletler'in tüm üye devletleri [br]bunların

0:04:08.531,0:04:11.837
günümüz ile 2030 arasında[br]öncelikler olduğunda karar kıldı.

0:04:12.526,0:04:17.700
Bu hedefler bize hayatımızın önemli [br]anlarını ve fırsatlarını sunar.

0:04:18.323,0:04:21.294
Şiddetli yoksulluğu sona erdirecek,

0:04:21.318,0:04:25.865
herkesin yiyeceğe ve temiz suya [br]ulaşabileceğini temin edecek fırsatlar...

0:04:27.720,0:04:30.996
Bu hedeflerin peşinden [br]global bir topluluk olarak gitmeliyiz.

0:04:31.861,0:04:36.331
Uzay teknolojisi sürdürülebilir gelişimi[br]destekler.

0:04:36.891,0:04:39.910
Aslına bakarsanız, Sürdürülebilir Gelişim[br]Hedeflerinin

0:04:39.934,0:04:43.727
peşinden gitmemize yardım edecek [br]6 uzay servisi var.

0:04:44.709,0:04:47.962
Gelin birkaç dakikada bu 6 servisi [br]keşfedelim ve bu hedeflerin

0:04:47.986,0:04:51.505
birkaçının desteklediği örnekleri görelim.

0:04:51.529,0:04:52.714
Hazır mısınız?

0:04:53.104,0:04:54.262
Pekâlâ.

0:04:54.286,0:04:58.479
Haberleşme uyduları,dünyanın hemen her[br]yerinde telefon ve internet servislerine

0:04:58.503,0:05:00.241
ulaşımı sağlar.

0:05:00.622,0:05:04.138
Bu özellikle felaketten kurtarma[br]zamanlarında önemlidir.

0:05:04.523,0:05:08.041
Haiyan tayfunu Filipinler'i vurduğunda,

0:05:08.065,0:05:10.839
yerel haberleşme ağlarının tamir edilmesi [br]gerekti

0:05:10.863,0:05:14.171
ve ekipler uydulara bağlanabilen [br]şişirilebilir antenler

0:05:14.195,0:05:16.185
getirdiler.

0:05:16.209,0:05:18.786
Bu tamir ve kurtarma esnasında işe yaradı.

0:05:19.453,0:05:22.783
Konumlandırma uyduları, antenlerin [br]yerlerini belirleyerek yerimizi

0:05:22.807,0:05:23.816
söylemiş oluyorlardı.

0:05:25.025,0:05:27.727
Bilim insanları bu teknolojiyi[br]nesli tükenmekte olan

0:05:27.727,0:05:30.727
vahşi yaşamı izlemek için kullanabilirler.

0:05:30.727,0:05:33.237
Bu kaplumbağa, konumlandırma uydularından

0:05:33.261,0:05:37.826
konum bilgilerini almayı sağlayacak [br]ve bunları haberleşme uyduları

0:05:37.850,0:05:40.423
vasıtasıyla bilim insanlarına gönderecek

0:05:40.447,0:05:42.012
bir sistem ile donatıldı.

0:05:43.192,0:05:46.263
Bilim insanları bunu daha iyi planlar[br]yapmak, bu hayvanları nasıl

0:05:46.287,0:05:48.697
yaşatacaklarını belirlemek için [br]kullanabilirler.

0:05:50.460,0:05:52.561
Yeryüzü gözlem uyduları.

0:05:52.928,0:05:55.522
Bize çevremizde olup biteni anlatıyorlar.

0:05:55.546,0:05:59.044
An itibariyle, 60'ın üstünde devlet kurumu

0:05:59.068,0:06:01.850
tarafından kullanılan 150'ye yakın [br]uydu var

0:06:01.874,0:06:04.093
ve bunlar sadece Dünya'yı gözlemleyenler.

0:06:04.117,0:06:06.512
Tabii şirketler listeye yenilerini [br]ekliyorlar.

0:06:07.157,0:06:10.994
Devletlerin çoğu,online olarak uydulardan [br]ücretsiz bilgi elde ediyorlar.

0:06:11.018,0:06:14.196
Uydulardan bazıları, bunun gibi, [br]bir kamerada görebileceğin

0:06:14.220,0:06:16.632
fotoğraflar sağlıyorlar.

0:06:16.656,0:06:19.597
Bu Kansas'taki[br]tarımsal alanı gösteren bir fotoğraf.

0:06:20.742,0:06:23.627
Yine de, yeryüzü gözlem uydularının çoğu

0:06:23.651,0:06:25.874
tam anlamıyla fotoğraf çekmiyorlar.

0:06:25.898,0:06:27.425
Ölçüm yapıyorlar.

0:06:27.449,0:06:30.550
Bu ölçümleri karmaşık [br]bilgisayar modelleriyle birleştiriyorlar

0:06:30.574,0:06:33.853
ve bunun gibi okyanus akıntılarını

0:06:33.877,0:06:35.783
ve sıcaklığını gösteren

0:06:35.807,0:06:37.831
evrensel görselleştirmeler oluşturuyorlar.

0:06:39.275,0:06:45.167
Ya da atmosferdeki tuzu, dumanı ve tozu

0:06:47.561,0:06:50.236
veya yağmur ve kar yağışını [br]evrensel olarak görebiliriz.

0:06:53.085,0:06:58.086
Tıpkı karadaki ve okyanustaki [br]yıllık bitkilenmeyi görebildiğimiz gibi.

0:07:00.065,0:07:04.427
Artık bilim insanları yağmur yağışı [br]ve bitkilenme hakkında

0:07:04.451,0:07:05.841
bilgi elde edebiliyorlar

0:07:05.865,0:07:09.630
bunu Dünya'da hangi alanların kıtlık [br]ve kuraklık tehlikesinde olduğunu anlamak

0:07:09.654,0:07:12.296
için kullanabiliyorlar, bu bilgiyi [br]yardım kuruluşlarına

0:07:12.320,0:07:16.137
sağlayabiliyorlar böylece onlar açlık [br]ciddileşmeden besin hazırlığı yapıyorlar.

0:07:16.900,0:07:21.742
Uzayda, Uluslararası Uzay İstasyonu'nda[br]yörüngeli bir laboratuvarımız var.

0:07:22.653,0:07:25.681
Bu araç ve içindeki her şey [br]Dünya etrafında

0:07:25.705,0:07:26.856
serbest düşüş hâlindeler

0:07:26.880,0:07:29.210
ve yer çekiminden etkilenmiyorlar.

0:07:30.219,0:07:32.481
Bu sebeple ona ''yer çekimsiz ortam'' [br]diyoruz.

0:07:33.412,0:07:35.875
Astronotlar yer çekimsiz ortamdayken

0:07:35.899,0:07:39.411
vücutları hızla yaşlanıyor gibi [br]tepki veriyor.

0:07:39.888,0:07:42.304
Kemikleri ve kasları zayıflıyor

0:07:42.328,0:07:45.882
kalp ve dolaşım ile [br]bağışıklık sistemleri değişiyor.

0:07:47.052,0:07:50.300
Bilim insanları astronotları uzayda[br]sağlıklı tutma konusunda

0:07:50.324,0:07:53.632
çalıştıkları için, astronotlar için [br]kullandığımız egzersizleri

0:07:53.656,0:07:55.608
ve teknikleri sağlık gelişimi için

0:07:55.632,0:07:57.029
insanlara aktarabiliriz.

0:07:57.465,0:08:00.936
Astronotlar,uzay araçları ve keşif için [br]sürekli teknoloji

0:08:00.960,0:08:02.230
geliştirdiğimizden

0:08:02.254,0:08:05.813
bu yenilikleri Dünya'daki yaşamı [br]geliştirmek için de kullanabiliriz.

0:08:05.837,0:08:07.171
Bu benim favorilerimden.

0:08:07.195,0:08:08.951
Bu bir su arıtma sistemi

0:08:08.975,0:08:11.998
ve temel bir kısmı uzay istasyonunda

0:08:12.022,0:08:14.085
suyu arıtma teknolojisi üzerine kurulu.

0:08:14.439,0:08:16.220
Günümüzde tüm dünyada kullanılıyor.

0:08:16.795,0:08:20.213
Uzay aynı zamanda[br]eğitim araştırma, astronomi

0:08:20.237,0:08:21.418
ve asırlık deneyim

0:08:21.442,0:08:23.076
yıldız gözleme sayesinde

0:08:23.100,0:08:26.232
sonsuz bir ilham kaynağıdır.

0:08:26.818,0:08:30.097
Günümüzde dünya genelinde ülkeler

0:08:30.121,0:08:31.297
mühendislik

0:08:31.321,0:08:35.168
bilim ve uzay bilgilerini artırarak [br]gelişimlerini ilerletmekle meşguller.

0:08:35.644,0:08:39.511
Şimdi en yeni uydu mühendislerinden[br]bazılarını tanıyalım.

0:08:40.149,0:08:43.300
Bu Venezuela'dan Elyka Abello.

0:08:44.264,0:08:47.322
Elyka Venezuela'daki [br]ulusal uydu programında

0:08:47.346,0:08:50.162
uydu mühendisi olarak çalışıyor.

0:08:50.750,0:08:52.572
Ekibine mühendislik için

0:08:52.596,0:08:56.347
daha iyi tasarım sağlayan [br]bir yazılım dizayn etti.

0:08:58.036,0:08:59.431
Bu Filipinler'den

0:08:59.495,0:09:02.025
Adel Castillo-Duran.

0:09:02.474,0:09:05.481
Adel hem bir meteoroloji uzmanı[br]hem de uydu mühendisi

0:09:05.505,0:09:08.881
ve hava tahminlerinde uydulardan [br]veri kullanıyor.

0:09:10.549,0:09:12.122
Son olarak, Hala'yı tanıyalım.

0:09:12.708,0:09:14.326
Hala Sudan'dan

0:09:14.350,0:09:17.590
ve Hartum'da üniversite öğrenicisi olarak[br]elektrik mühendisliği

0:09:17.614,0:09:18.773
okurken

0:09:18.797,0:09:21.953
o ve birkaç arkadaşı [br]kendi uydularını yapmaya karar verdiler.

0:09:21.977,0:09:26.351
Daha sonra, Hala mastır seviyesinde [br]uydu mühendisliği

0:09:26.375,0:09:27.691
okumak için hak kazandı.

0:09:29.093,0:09:31.367
Sizinle paylaştığım bu hikâyeler

0:09:31.391,0:09:35.504
gösteriyor ki uzay, sürdürülebilir gelişim[br]ve tüm insanların yararı için

0:09:35.528,0:09:37.302
hakikaten faydalı.

0:09:38.016,0:09:39.759
Ama yapacak daha çok işimiz var

0:09:40.487,0:09:44.217
çünkü hâlâ insanları uzaydan [br]mahrum eden ve bu teknolojinin

0:09:44.241,0:09:46.384
etkisini kısıtlayan engeller var.

0:09:47.402,0:09:50.997
Birçok kişi için, [br]yeryüzü gözlem verileri karmaşıktır.

0:09:51.576,0:09:54.288
Uydu haberleşme servisleri çok pahalı.

0:09:54.966,0:09:58.441
Yer çekimsiz ortam araştırması [br]ulaşılamaz gibi görünüyor.

0:09:59.611,0:10:04.409
MIT'nin medya laboratuvarındaki çalışmamı[br]harekete geçiren de bu.

0:10:04.840,0:10:09.995
Yakın zamanda Etkin Uzay adında [br]yeni bir araştırma ekibi kurdum.

0:10:10.829,0:10:15.168
Uzayın faydalarını sınırlayan engelleri [br]ortadan kaldırmak için çalışıyoruz.

0:10:15.699,0:10:18.347
Aynı zamanda sürdürülebilir gelişime

0:10:18.371,0:10:21.651
katkı sağlamaya devam edecek [br]yeni nesil uygulamalar geliştireceğiz.

0:10:22.533,0:10:24.141
Uzayın insanlığın faydası için

0:10:24.165,0:10:28.341
olduğunu ve hepimizin[br]uzaya erişebildiğini

0:10:28.834,0:10:31.972
içtenlikle söyleyebilene kadar[br]bu işi sürdüreceğiz.

0:10:32.815,0:10:33.974
Teşekkürler.

0:10:33.998,0:10:36.624
(Alkışlar)