Tot maart 2011 was ik fotoretoucheur

met als basis New York City.

Wij zijn bleke, grauwe wezens.

We kruipen weg 
in donkere kamers zonder ramen

en vermijden meestal het daglicht.

We maken modellen nog magerder, 
huid nog perfecter

en het onmogelijke mogelijk.

We krijgen voortdurend 
kritiek in de pers,

maar sommigen onder ons
zijn talentvolle artiesten.

Ze hebben jarenlange ervaring

en echt verstand 
van beelden en fotografie.

Op 11 maart 2011 keek ik, 
met de rest van de wereld,

naar de tragische ramp 
die zich in Japan voltrok.

Kort daarna was 
mijn vrijwilligersorganisatie,

All Hands Volunteers ter plekke,

om deel te nemen 
aan de hulpverlening.

Ik was een van de honderden vrijwilligers

die wisten dat ze niet 
thuis konden blijven zitten.

Ik besloot om er 
voor 3 weken heen te gaan.

Op 13 mei ging ik op weg 
naar de stad Ofunato,

een vissersstadje in de provincie Iwate.

Het had rond 50.000 inwoners

en was als een van de eerste 
getroffen door de golf.

Het water heeft hier meer dan
24 meter hoog gestaan

Het water heeft hier meer dan
24 meter hoog gestaan,

tot 2 mijl landinwaarts.

Je kunt je voorstellen
dat de stad verwoest was.

We haalden puin 
uit kanalen en sloten.

Scholen en huizen werden leeg- 
en schoongemaakt,

voor renovatie en herbewoning.

We verwijderden tonnen 
stinkende rotte vis

bij het lokale visverwerkingsbedrijf.

We werden vuil en we genoten ervan.

Wekenlang hadden zowel 
vrijwilligers als inwoners

dezelfde vondsten gedaan.

Ze hadden foto's en 
fotoalbums gevonden,

camera's en SD-kaarten.

Iedereen deed hetzelfde.

Ze werden ingezameld 
en op verschillende

plaatsen in de omringende 
steden bewaard.

Tot dat moment had ik 
me niet gerealiseerd,

dat die foto's 
zo'n groot aandeel hadden

in het persoonlijk verlies 
van deze mensen.

Toen ze vluchtten voor de golf 
en renden voor hun leven,

Toen ze vluchtten voor de golf
en renden voor hun leven,

hadden ze 
alles achter moeten laten.

Tegen het eind 
van mijn eerste week

belandde ik in een 
evacuatiecentrum in de stad.

Ik hielp met het schoonmaken 
van de onsen,

reusachtige gemeenschappelijke baden.

Toevallig werden 
in dit evacuatiecentrum

ook de foto's verzameld.

Hier werden ze ingeleverd.

Ik vond het een eer 
om te mogen helpen

bij het handmatig schoonmaken.

Het was emotioneel en inspirerend.

Je hoort wel eens van 
'denken buiten je kader',

maar pas toen ik echt buiten 
mijn kader kwam,

gebeurde er iets.

Ik bekeek de foto's, 
sommige waren

meer dan honderd jaar oud,

andere nog in de envelop 
van de ontwikkelcentrale.

Vanuit mijn vak als retoucheur
bedacht ik,

dat ik die scheuren en krassen 
kon repareren.

Honderden vakgenoten 
zouden dat ook kunnen.

Die avond legde ik via Facebook 
contact met een paar daarvan.

Die avond legde ik via Facebook
kontakt met een paar daarvan.

De ochtend daarop werd ik zo 
overstelpt met positieve reacties,

dat ik wist dat we het moesten proberen.

Zo begonnen we met retoucheren.

Dit was de allereerste.

Niet erg beschadigd, 
maar door het water was er een

verkleuring in het gezicht van het meisje.

Dat moest met uiterste precisie 
gerepareerd worden.

Anders zou het meisje 
niet meer op zichzelf lijken.

Dat is natuurlijk net zo tragisch

als een beschadigde foto.

(Applaus)

Geleidelijk kwamen er gelukkig 
meer foto's binnen.

Er waren meer retoucheurs nodig.

Weer deed ik een oproep op 
Facebook en LinkedIn.

Binnen 5 dagen hadden we hulp
van 80 mensen

uit 12 verschillende landen.

Binnen 2 weken had ik 150 mensen

die mee wilden doen.

In juli breidden we onze hulp uit

naar de buurgemeente Rikuzentakata

en verder naar het noorden 
de stad Yamada.

Eens per week brachten we 
onze scanapparatuur

naar de tijdelijke fotobibliotheken.

Daar kwamen mensen 
hun foto's ophalen.

Sommige oudere dames zagen 
voor het eerst een scanner.

Binnen 10 minuten na 
het vinden van hun foto,

konden wij die scannen.

Dan werd hij geüpload en 
weer gedownload

door een gaijin, een onbekende,

ergens aan de andere kant 
van de aardbol.

De reparatie kon beginnen.

Hoeveel tijd daarmee gemoeid was,

is echter een ander verhaal.

Dat hing af van 
de hoeveelheid schade.

Het kon een uur duren, 
maar ook weken

of zelfs maanden.

Deze kimono moest 
met de hand bijgetekend

en geplakt worden met 
reststukjes kleur en detail

die niet door het water waren aangetast.

Het was zeer arbeidsintensief.

Al deze foto's waren aangetast 
door het zoute water.

Ze zaten onder de bacteriën, afval

en soms zelfs olie.

Dat blijft steeds meer
schade veroorzaken.

Het handmatig schoonmaken 
kostte veel tijd.

We konden pas retoucheren 
als de foto schoon en droog was

en zodra de eigenaar bekend was.

Het schoonmaken verliep gelukkig goed.

Een geweldige Japanse vrouw 
legde het ons uit.

Je kunt beschadigde foto's 
makkelijk verknoeien.

Zoals mijn teamleider Wynne het zei:

'Het is net als het zetten van een tattoo.

Als je het verpest, 
kun je het niet overdoen.'

De eigenaresse van deze foto's had geluk

wat de foto's betreft.

Ze was zelf al begonnen 
met schoonmaken,

tot ze zag dat het 
alleen maar erger werd.

Ze had ook duplicaten.

Gedeeltes van haar man 
en haar gezicht

waren anders niet 
te repareren geweest.

Nu konden we 
de goede delen samenvoegen

en de hele foto reconstrueren.

Toen ze de foto's kwam ophalen,

vertelde ze ons iets van haar verhaal.

Collega's van haar man 
hadden de foto's gevonden

in het puin van een brandweerkazerne.

Het was ver van de plek 
waar hun huis had gestaan.

Ze hadden hem herkend.

Toen de tsunami kwam,
was hij verantwoordelijk

voor het sluiten van 
de tsunamisluisdeuren.

Toen de sirenes klonken 
moest hij het water tegemoet.

Haar 2 opgroeiende zonen

gingen ieder naar een andere school.

Een van hen werd door 
het water overvallen.

Het kostte haar een week
om ze te vinden

en te ontdekken dat ze 
allemaal nog leefden.

Toevallig gaf ik haar de foto's terug

op de 14de verjaardag 
van haar jongste zoon.

Ondanks alles waren 
deze foto's voor haar

het perfecte cadeau voor hem.

Een weerzien met iets van vroeger,

zonder de littekens 
van die dag in maart.

De dag die al het 
andere in zijn leven

had veranderd of vernietigd.

1100 vrijwilligers waren in 6 maanden

naar Japan gegaan voor All Hands.

Honderden hielpen met de schoonmaak

van meer dan 135.000 foto's.

De grote meerderheid daarvan 
-(applaus)-

vond uiteindelijk weer 
de weg naar huis,

dat is belangrijk.

Meer dan 500 vrijwilligers 
wereldwijd

hielpen om 90 families 
hun foto's terug te geven,

volledig gerestaureerd en geretoucheerd.

We hadden niet meer dan zo'n
duizend dollar

uitgegeven aan uitrusting 
en materiaal,

voornamelijk printerinkt.

We maken voortdurend foto's.

Het is een herinnering 
aan iets of iemand,

een plek, een relatie, een dierbare.

Ze zijn onze geheugensteun 
en geschiedenis:

het laatste wat je meegrijpt

en het eerste waar je 
naar op zoek gaat.

Daar ging het om 
bij dit project,

het terugbrengen van die
kleine stukjes mensheid,

die verbinding voor iemand herstellen.

Als zo'n foto terugkomt bij zo iemand

maakt dat een enorm verschil

in het leven van de ontvanger.

Ook de retoucheurs ervaren 
een verschil in hun leven.
.

Voor sommigen 
betekende het een verbinding

met iets groters, iets teruggeven.

Je talent gebruiken voor iets anders

dan magere modellen en perfecte huid.

Tot slot wilde ik een e-mail voorlezen

die ik kreeg van Cindy, 
een van de retoucheurs.

Ik kwam die dag net terug, 
na 6 maanden in Japan.

'Tijdens mijn werk 
moest ik alsmaar denken aan

de mensen en verhalen 
achter de beelden.

Eén foto trof mij bijzonder: 
vrouwen van verschillende leeftijden,

van oma tot klein meisje, 
rondom een baby.

Eenzelfde soort foto, 
van mijn oma en moeder,

mezelf met mijn pasgeboren dochter,

hangt bij ons aan de muur.

Waar we ook leven, hoe oud we ook zijn,

we hebben toch allemaal 
dezelfde basisbehoeften?'

Dank jullie wel. (Applaus)

(Applaus)