0:00:10.755,0:00:12.560
Hài kịch là gì?

0:00:12.560,0:00:15.108
Các nhà tư tưởng và triết học[br]từ thời Plato và Aristotle

0:00:15.108,0:00:16.875
đến Hobbes, Freud [br]và gần hơn nữa

0:00:16.875,0:00:18.706
gồm bất kỳ ai [br]bị xúi dại đến độ

0:00:18.706,0:00:20.247
ra công giải thích [br]thế nào là một trò đùa,

0:00:20.247,0:00:21.322
đều băn khoăn về nó,

0:00:21.322,0:00:22.581
và không một ai [br]giải đáp cho được.

0:00:22.581,0:00:25.037
Bạn thật may mắn đã tìm thấy [br]video này như một câu trả lời.

0:00:25.037,0:00:26.576
Để định nghĩa hài kịch, [br]trước tiên bạn nên hỏi

0:00:26.576,0:00:29.377
Tại sao có vẻ như hài kịch [br]thật khó để định nghĩa

0:00:29.377,0:00:30.303
Câu trả lời thật đơn giản.

0:00:30.303,0:00:31.962
Hài kịch thách thức định nghĩa

0:00:31.962,0:00:35.290
bởi vì định nghĩa [br]đôi khi cần sự thách thức.

0:00:35.290,0:00:36.933
Chỉ quan tâm đến[br]bản thân định nghĩa

0:00:36.933,0:00:38.841
Khi chúng ta định nghĩa, [br]chúng ta sử dụng ngôn ngữ

0:00:38.841,0:00:40.513
để khoanh vùng [br]xung quanh một vật

0:00:40.513,0:00:43.373
cái mà chúng ta hiểu được [br]từ mớ hỗn độn những thứ tồn tại.

0:00:43.373,0:00:44.676
Chúng ta nêu[br]ý nghĩa sự vật

0:00:44.676,0:00:46.756
và xếp nó vào [br]trong một hệ thống ý nghĩa.

0:00:46.756,0:00:48.666
Sự hỗn độn [br]trở thành vũ trụ có trật tự.

0:00:48.666,0:00:50.280
Vũ trụ được chuyển ngữ

0:00:50.280,0:00:53.146
thành ý tưởng [br]về vũ trụ trong nhận biết,

0:00:53.146,0:00:54.111
Và hãy thành thực,

0:00:54.111,0:00:56.232
chúng ta cần [br]một trật tự logic của vũ trụ

0:00:56.232,0:00:58.006
nếu không thì [br]cái ta có sẽ chỉ là hỗn độn.

0:00:58.006,0:00:58.871
Hỗn độn có thể còn thô ráp,

0:00:58.871,0:01:01.834
vì vậy chúng ta tạo nên một thứ [br]gọi là thực tế.

0:01:01.834,0:01:04.420
Bây giờ, ta hãy nghĩ về logic [br]và vật biểu trưng,

0:01:04.420,0:01:06.919
đây là mối quan hệ mật thiết [br]giữa một từ và một sự thật.

0:01:06.919,0:01:09.209
Và hãy quay lại suy nghĩ [br]về cái được gọi là hài hước,

0:01:09.209,0:01:11.173
vì có người nói rằng thật đơn giản:

0:01:11.173,0:01:12.253
Sự thật thì buồn cười.

0:01:12.253,0:01:13.774
Nó buồn cười bởi vì nó đúng.

0:01:13.774,0:01:15.890
Nếu thế thì quá giản đơn.

0:01:15.890,0:01:16.421
Hàng mớ những lời nói dối[br]là hài hước.

0:01:16.421,0:01:18.100
Hài kịch viễn tưởng [br]có thể là hài hước.

0:01:18.100,0:01:21.056
Chế ra một bài nói vô nghĩa[br]thường tạo nên sự vui nhộn.

0:01:21.056,0:01:22.665
Ví dụ, chơi khăm

0:01:22.665,0:01:23.810
cuồng loạn!

0:01:23.810,0:01:26.009
Và quá nhiều sự thật [br]thì chẳng có gì buồn cười.

0:01:26.009,0:01:27.852
Hai cộng hai bằng bốn,

0:01:27.852,0:01:30.617
nhưng tôi không cười[br]chỉ vì nó đúng.

0:01:30.617,0:01:31.890
Bạn có thể kể [br]một giai thoại có thật,

0:01:31.890,0:01:33.747
nhưng bồ của bạn[br]có thể không cười.

0:01:33.747,0:01:37.487
Vậy, tại sao lại chỉ có một vài sự thật [br]và sự không thật mới hài hước?

0:01:37.487,0:01:39.746
Làm sao để có những sự thật [br]và sự không thật gây cười này

0:01:39.746,0:01:42.063
liên quan tới chữ T in hoa, [br]tức là chữ Thật (Truth)

0:01:42.063,0:01:44.861
trong thực tế mang tính vũ trụ [br]của sự kiện và định nghĩa?

0:01:44.861,0:01:46.617
Và điều gì làm cho chúng[br]trở nên hài hước?

0:01:46.617,0:01:48.205
Có một người Pháp [br]có thể giúp chúng ta,

0:01:48.205,0:01:50.291
ông là nhà tư tưởng[br]không định nghĩa hài kịch

0:01:50.291,0:01:52.786
bởi vì rõ ràng là[br]ông ta không muốn làm điều đó.

0:01:52.786,0:01:55.077
Henri Bergson[br]một nhà triết học người Pháp

0:01:55.077,0:01:56.696
bắt đầu bài luận của mình[br]bằng tràng cười

0:01:56.696,0:01:59.254
nói rằng ông sẽ không định nghĩa[br]"truyện tranh"

0:01:59.254,0:02:00.584
bởi vì nó là thứ sống động.

0:02:00.584,0:02:03.031
Ông cho rằng [br]cười có chức năng xã hội

0:02:03.031,0:02:05.601
để tiêu diệt sự trơ cứng cơ học

0:02:05.601,0:02:07.609
trong thái độ và hành vi con người.

0:02:07.609,0:02:09.443
Ai đó làm nhai đi nhai lại[br]cùng một điều,

0:02:09.443,0:02:12.442
hoặc xây dựng một hình ảnh giả tạo[br]vể bản thân và thế giới,

0:02:12.442,0:02:14.023
hoặc không thích ứng được[br]với thực tế

0:02:14.023,0:02:17.074
vì cứ chăm chăm vào cái[br]vỏ chuối ở trên mặt đất--

0:02:17.074,0:02:18.518
đây là hành động vô thức,

0:02:18.518,0:02:20.525
tức không nhận biết được [br]sự đần thối cứng nhắc của chính mình,

0:02:20.525,0:02:21.965
nó nguy hiểm

0:02:21.965,0:02:23.098
nhưng cũng nực cười

0:02:23.098,0:02:25.459
và truyện tranh giúp sửa đi tật đó.

0:02:25.459,0:02:27.707
Truyện tranh là động lực quan trọng,

0:02:27.707,0:02:29.520
hay một dạng sinh lực,

0:02:29.520,0:02:30.714
giúp chúng ta thích ứng.

0:02:30.714,0:02:32.222
Bergson triển khai[br]dựa trên ý tưởng này

0:02:32.222,0:02:34.465
để nghiên cứu sự hài hước[br]về tất cả sự vật.

0:02:34.465,0:02:35.849
Nhưng ta hãy dừng lại ở đây.

0:02:35.849,0:02:39.229
Cơ sở của khái niệm hài kịch này[br]là mâu thuẫn

0:02:39.229,0:02:41.349
giữa tính nhân bản [br]thích ứng, giàu sức sống

0:02:41.349,0:02:44.100
và sự vô cảm cơ giới phi nhân.

0:02:44.100,0:02:46.650
Một hệ thống được thiết lập[br]tự cho là để xác định thực tế

0:02:46.650,0:02:49.344
lại có thể [br]là một lực lượng phi nhân

0:02:49.344,0:02:51.532
mà hài hước nhắm vào để diệt.

0:02:51.532,0:02:53.433
Nào ta quay lại Aristotle.

0:02:53.433,0:02:56.264
Không thơ ca, [br]khi ông đưa ra vài suy nghĩ về hài kịch,

0:02:56.264,0:02:57.739
cũng không phải siêu hình học,

0:02:57.739,0:03:00.207
mà quy luật cơ bản của không mâu thuẫn,

0:03:00.207,0:03:01.950
là nền tảng của logic.

0:03:01.950,0:03:04.914
Một phát biểu mâu thuẫn [br]không thể là chân thật.

0:03:04.914,0:03:06.998
Nếu A là một tuyên bố hiển nhiên,

0:03:06.998,0:03:07.889
thì không thể xảy ra trường hợp

0:03:07.889,0:03:10.992
A và ngược lại của A,[br]cả hai đều đúng.

0:03:10.992,0:03:13.096
Hài kịch dường như [br]có đất sống ở đây,

0:03:13.096,0:03:14.758
để tồn tại trên cái phi lý

0:03:14.758,0:03:17.713
của mâu thuẫn hợp lý[br]và các dẫn xuất của nó.

0:03:17.713,0:03:20.227
Chúng ta cười [br]khi trật tự giả định trên thế giới

0:03:20.227,0:03:22.313
bị phá vỡ và bác bỏ,

0:03:22.313,0:03:23.984
giống như chúng ta hành động

0:03:23.984,0:03:26.099
mâu thuẫn với sự thật [br]mà chúng ta không thích đả động đến,

0:03:26.099,0:03:28.395
hoặc khi những quan sát lạ lùng [br]mà tất cả chúng ta đều có

0:03:28.395,0:03:30.361
trong bóng tối im lặng [br]của tư tưởng riêng

0:03:30.361,0:03:33.138
chợt được kéo ra nơi công cộng,

0:03:33.138,0:03:34.734
và khi mèo chơi piano,

0:03:34.734,0:03:37.652
bởi vì mèo cũng, [br]bằng cách nào đó, là người

0:03:37.652,0:03:39.695
nó đập vỡ thực tế của chúng ta.

0:03:39.695,0:03:41.365
Vì vậy, ta không chỉ cười trước sự thật,

0:03:41.365,0:03:44.210
ta còn cười trước sự phô bày[br]thân ái và vui nhộn của khuyết điểm,

0:03:44.210,0:03:45.998
của sự phi lý,

0:03:45.998,0:03:46.930
sự trùng lặp,

0:03:46.930,0:03:48.316
và các xung đột thẳng thừng,

0:03:48.316,0:03:50.834
trong hệ thống được cho là[br]trật tự của sự thật,

0:03:50.834,0:03:53.529
chúng ta dùng để định nghĩa[br]thế giới và bản thân.

0:03:53.529,0:03:55.450
Khi chúng ta quá đề cao [br]suy nghĩ của mình,

0:03:55.450,0:03:56.967
Khi ta nghĩ rằng điều này là đúng

0:03:56.967,0:04:00.102
chỉ vì chúng ta nói rằng nó là biểu trưng [br]và ngừng thích ứng,

0:04:00.102,0:04:02.556
chúng ta thành trò cười cho chính mình

0:04:02.556,0:04:04.763
bởi những cú lừa quái chiêu, lập dị, hỗn loạn.

0:04:04.763,0:04:08.395
Hài kịch truyền tải sự hả hê[br]có tính mở mang, phá hoại,

0:04:08.395,0:04:09.979
nhưng không hề định đưa ra [br]định nghĩa hợp lý cho ai

0:04:09.979,0:04:12.558
vì nó hoạt động [br]dựa trên logic của chúng tôi

0:04:12.558,0:04:13.800
một cách ngộ biện

0:04:13.800,0:04:15.827
ở bên ngoài biên giới [br]hữu hạn của nó.

0:04:15.827,0:04:18.359
Không bị bó [br]bởi một định nghĩa nhất định,

0:04:18.359,0:04:20.695
nó thuộc về [br]vương quốc vô định vô biên.

0:04:20.695,0:04:22.429
Và tính vô định [br]của hài kịch là ở chỗ

0:04:22.429,0:04:25.362
điều gì cũng có thể [br]được khai thác cho hài.

0:04:25.362,0:04:27.330
Vì vậy, tất cả [br]các định nghĩa về thực tế,

0:04:27.330,0:04:29.780
đặc biệt những câu [br]những tưởng là phổ quát,

0:04:29.780,0:04:30.389
hợp lý,

0:04:30.389,0:04:31.079
trùm vũ trụ,

0:04:31.079,0:04:32.507
T- hoa của Thật

0:04:32.507,0:04:34.794
đều hóa ra nực cười.