[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:02.00,Default,,0000,0000,0000,,De dingen die we maken
Dialogue: 0,0:00:02.00,0:00:05.00,Default,,0000,0000,0000,,hebben één voornaamste eigenschap:
Dialogue: 0,0:00:05.00,0:00:07.00,Default,,0000,0000,0000,,ze leven langer dan wij.
Dialogue: 0,0:00:07.00,0:00:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Wij gaan verloren, zij overleven;
Dialogue: 0,0:00:09.00,0:00:12.00,Default,,0000,0000,0000,,wij hebben één leven, zij hebben vele levens
Dialogue: 0,0:00:12.00,0:00:15.00,Default,,0000,0000,0000,,en in elk leven kunnen ze iets anders betekenen.
Dialogue: 0,0:00:15.00,0:00:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Terwijl wij één biografie hebben,
Dialogue: 0,0:00:18.00,0:00:20.00,Default,,0000,0000,0000,,hebben zij er vele.
Dialogue: 0,0:00:20.00,0:00:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik ga het vanmorgen hebben
Dialogue: 0,0:00:22.00,0:00:25.00,Default,,0000,0000,0000,,over het verhaal, de biografie - of de biografieën -
Dialogue: 0,0:00:25.00,0:00:28.00,Default,,0000,0000,0000,,van één bepaald object,
Dialogue: 0,0:00:28.00,0:00:30.00,Default,,0000,0000,0000,,een opmerkelijk ding.
Dialogue: 0,0:00:30.00,0:00:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik ga akkoord
Dialogue: 0,0:00:32.00,0:00:34.00,Default,,0000,0000,0000,,dat het niet veel zaaks lijkt.
Dialogue: 0,0:00:34.00,0:00:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is ongeveer zo groot als een rugbybal.
Dialogue: 0,0:00:37.00,0:00:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Het werd gemaakt van klei
Dialogue: 0,0:00:39.00,0:00:41.00,Default,,0000,0000,0000,,en gekneed
Dialogue: 0,0:00:41.00,0:00:44.00,Default,,0000,0000,0000,,tot een cilinder,
Dialogue: 0,0:00:44.00,0:00:46.00,Default,,0000,0000,0000,,overdekt met een nauw aansluitend schrift
Dialogue: 0,0:00:46.00,0:00:49.00,Default,,0000,0000,0000,,en dan gebakken in de zon.
Dialogue: 0,0:00:49.00,0:00:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Zoals je kunt zien
Dialogue: 0,0:00:51.00,0:00:53.00,Default,,0000,0000,0000,,is het een beetje beschadigd.
Dialogue: 0,0:00:53.00,0:00:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Niet verwonderlijk,
Dialogue: 0,0:00:55.00,0:00:58.00,Default,,0000,0000,0000,,want het is 2500 jaar oud.
Dialogue: 0,0:00:58.00,0:01:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Het werd
Dialogue: 0,0:01:00.00,0:01:02.00,Default,,0000,0000,0000,,in 1879 opgegraven.
Dialogue: 0,0:01:02.00,0:01:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar vandaag,
Dialogue: 0,0:01:04.00,0:01:06.00,Default,,0000,0000,0000,,is dit ding, geloof ik,
Dialogue: 0,0:01:06.00,0:01:08.00,Default,,0000,0000,0000,,een belangrijk element
Dialogue: 0,0:01:08.00,0:01:10.00,Default,,0000,0000,0000,,in de politiek van het Midden-Oosten.
Dialogue: 0,0:01:10.00,0:01:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is een object
Dialogue: 0,0:01:12.00,0:01:14.00,Default,,0000,0000,0000,,met fascinerende verhalen;
Dialogue: 0,0:01:14.00,0:01:18.00,Default,,0000,0000,0000,,verhalen die allerminst afgelopen zijn.
Dialogue: 0,0:01:18.00,0:01:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Het verhaal begint
Dialogue: 0,0:01:20.00,0:01:24.00,Default,,0000,0000,0000,,met de oorlog tussen Iran en Irak
Dialogue: 0,0:01:24.00,0:01:26.00,Default,,0000,0000,0000,,en de gebeurtenissen
Dialogue: 0,0:01:26.00,0:01:28.00,Default,,0000,0000,0000,,die uitmondden
Dialogue: 0,0:01:28.00,0:01:30.00,Default,,0000,0000,0000,,in de invasie van Irak
Dialogue: 0,0:01:30.00,0:01:32.00,Default,,0000,0000,0000,,door buitenlandse troepen,
Dialogue: 0,0:01:32.00,0:01:34.00,Default,,0000,0000,0000,,het verwijderen van een despotische heerser
Dialogue: 0,0:01:34.00,0:01:37.00,Default,,0000,0000,0000,,en een ogenblikkelijke verandering van regime.
Dialogue: 0,0:01:37.00,0:01:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik begin
Dialogue: 0,0:01:39.00,0:01:41.00,Default,,0000,0000,0000,,met een episode in die opeenvolging van gebeurtenissen
Dialogue: 0,0:01:41.00,0:01:44.00,Default,,0000,0000,0000,,waarmee de meesten van jullie zeer vertrouwd zijn,
Dialogue: 0,0:01:44.00,0:01:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Belsazar's feest -
Dialogue: 0,0:01:46.00,0:01:48.00,Default,,0000,0000,0000,,want we hebben het hier over de Iran-Irak oorlog
Dialogue: 0,0:01:48.00,0:01:51.00,Default,,0000,0000,0000,,van 539 voor Christus.
Dialogue: 0,0:01:51.00,0:01:53.00,Default,,0000,0000,0000,,De parallellen
Dialogue: 0,0:01:53.00,0:01:55.00,Default,,0000,0000,0000,,tussen de gebeurtenissen
Dialogue: 0,0:01:55.00,0:01:58.00,Default,,0000,0000,0000,,van 539 voor Christus en 2003
Dialogue: 0,0:01:58.00,0:02:00.00,Default,,0000,0000,0000,,zijn opzienbarend.
Dialogue: 0,0:02:00.00,0:02:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Je ziet hier Rembrandts schilderij,
Dialogue: 0,0:02:02.00,0:02:04.00,Default,,0000,0000,0000,,nu in de National Gallery in Londen,
Dialogue: 0,0:02:04.00,0:02:06.00,Default,,0000,0000,0000,,een illustratie van de tekst van de profeet Daniël
Dialogue: 0,0:02:06.00,0:02:09.00,Default,,0000,0000,0000,,in de Hebreeuwse bijbel.
Dialogue: 0,0:02:09.00,0:02:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Jullie kennen het verhaal in ruwe lijnen.
Dialogue: 0,0:02:11.00,0:02:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Belsazar was de zoon van Nebukadnezar.
Dialogue: 0,0:02:14.00,0:02:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Nebukadnezar had Israël veroverd, Jeruzalem geplunderd
Dialogue: 0,0:02:17.00,0:02:19.00,Default,,0000,0000,0000,,en de joden in gevangenschap
Dialogue: 0,0:02:19.00,0:02:21.00,Default,,0000,0000,0000,,naar Babylon meegevoerd.
Dialogue: 0,0:02:21.00,0:02:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar niet alleen de joden, ook de vaten van de tempel.
Dialogue: 0,0:02:24.00,0:02:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Hij had de tempel geplunderd en ontheiligd.
Dialogue: 0,0:02:27.00,0:02:30.00,Default,,0000,0000,0000,,De grote gouden vaten van de tempel in Jeruzalem
Dialogue: 0,0:02:30.00,0:02:33.00,Default,,0000,0000,0000,,had hij meegenomen naar Babylon.
Dialogue: 0,0:02:33.00,0:02:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Belsazar, zijn zoon,
Dialogue: 0,0:02:35.00,0:02:37.00,Default,,0000,0000,0000,,besloot een feest in te richten.
Dialogue: 0,0:02:37.00,0:02:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Om het nog spannender te maken,
Dialogue: 0,0:02:39.00,0:02:42.00,Default,,0000,0000,0000,,voegde hij nog een beetje heiligschennis bij de pret
Dialogue: 0,0:02:42.00,0:02:45.00,Default,,0000,0000,0000,,en haalde de tempelvaten erbij.
Dialogue: 0,0:02:45.00,0:02:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Hij was al in oorlog met de Iraniërs,
Dialogue: 0,0:02:48.00,0:02:50.00,Default,,0000,0000,0000,,met de koning van Perzië.
Dialogue: 0,0:02:50.00,0:02:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Die nacht, vertelt Daniël ons,
Dialogue: 0,0:02:53.00,0:02:55.00,Default,,0000,0000,0000,,verscheen op het hoogtepunt van de festiviteiten
Dialogue: 0,0:02:55.00,0:02:58.00,Default,,0000,0000,0000,,een hand en schreef op de muur:
Dialogue: 0,0:02:58.00,0:03:01.00,Default,,0000,0000,0000,,"Je bent gewogen en te licht bevonden.
Dialogue: 0,0:03:01.00,0:03:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Je koninkrijk valt in handen
Dialogue: 0,0:03:03.00,0:03:05.00,Default,,0000,0000,0000,,van de Meden en de Perzen."
Dialogue: 0,0:03:05.00,0:03:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Diezelfde nacht
Dialogue: 0,0:03:07.00,0:03:11.00,Default,,0000,0000,0000,,trok Cyrus, de koning van de Perzen, Babylon binnen
Dialogue: 0,0:03:11.00,0:03:16.00,Default,,0000,0000,0000,,en kwam het hele regime van Belsazar ten val.
Dialogue: 0,0:03:16.00,0:03:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is uiteraard een groot moment
Dialogue: 0,0:03:18.00,0:03:20.00,Default,,0000,0000,0000,,in de geschiedenis
Dialogue: 0,0:03:20.00,0:03:22.00,Default,,0000,0000,0000,,van het joodse volk.
Dialogue: 0,0:03:22.00,0:03:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is een geweldig verhaal. Een verhaal dat we allemaal kennen.
Dialogue: 0,0:03:24.00,0:03:26.00,Default,,0000,0000,0000,,"Het teken aan de wand"
Dialogue: 0,0:03:26.00,0:03:29.00,Default,,0000,0000,0000,,maakt deel uit van onze alledaagse taal.
Dialogue: 0,0:03:29.00,0:03:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Wat daarna gebeurde
Dialogue: 0,0:03:31.00,0:03:33.00,Default,,0000,0000,0000,,was opmerkelijk.
Dialogue: 0,0:03:33.00,0:03:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is waar onze cilinder
Dialogue: 0,0:03:35.00,0:03:37.00,Default,,0000,0000,0000,,opduikt in het verhaal.
Dialogue: 0,0:03:37.00,0:03:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Cyrus, de koning van de Perzen,
Dialogue: 0,0:03:39.00,0:03:41.00,Default,,0000,0000,0000,,overwon Babylon zonder slag of stoot.
Dialogue: 0,0:03:41.00,0:03:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Het grote rijk van Babel,
Dialogue: 0,0:03:43.00,0:03:45.00,Default,,0000,0000,0000,,dat zich uitstrekte van het centrum van Zuid-Irak
Dialogue: 0,0:03:45.00,0:03:47.00,Default,,0000,0000,0000,,tot aan de Middellandse Zee,
Dialogue: 0,0:03:47.00,0:03:49.00,Default,,0000,0000,0000,,valt in handen van Cyrus.
Dialogue: 0,0:03:49.00,0:03:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Cyrus kondigt een verklaring af.
Dialogue: 0,0:03:53.00,0:03:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Die staat op deze cilinder,
Dialogue: 0,0:03:56.00,0:03:59.00,Default,,0000,0000,0000,,de verklaring van de door God geleide heerser
Dialogue: 0,0:03:59.00,0:04:03.00,Default,,0000,0000,0000,,die de Iraakse despoot had afgezet
Dialogue: 0,0:04:03.00,0:04:05.00,Default,,0000,0000,0000,,om de mensen de vrijheid terug te geven.
Dialogue: 0,0:04:05.00,0:04:07.00,Default,,0000,0000,0000,,In klinkend Babylonisch -
Dialogue: 0,0:04:07.00,0:04:09.00,Default,,0000,0000,0000,,het werd geschreven in het Babylonisch -
Dialogue: 0,0:04:09.00,0:04:12.00,Default,,0000,0000,0000,,zegt hij: "Ik ben Cyrus, de koning van het hele universum,
Dialogue: 0,0:04:12.00,0:04:14.00,Default,,0000,0000,0000,,de grote koning, de machtige koning,
Dialogue: 0,0:04:14.00,0:04:18.00,Default,,0000,0000,0000,,de koning van Babel, de koning van de vier hoeken van de wereld."
Dialogue: 0,0:04:18.00,0:04:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze zaten toen niet verlegen om een beetje overdrijving.
Dialogue: 0,0:04:21.00,0:04:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is waarschijnlijk
Dialogue: 0,0:04:23.00,0:04:25.00,Default,,0000,0000,0000,,het eerste persbericht
Dialogue: 0,0:04:25.00,0:04:27.00,Default,,0000,0000,0000,,dat we hebben
Dialogue: 0,0:04:27.00,0:04:29.00,Default,,0000,0000,0000,,van een zegevierend leger.
Dialogue: 0,0:04:29.00,0:04:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Het werd, zoals later nog zal blijken,
Dialogue: 0,0:04:31.00,0:04:34.00,Default,,0000,0000,0000,,door zeer bekwame P.R.-consultants geschreven.
Dialogue: 0,0:04:34.00,0:04:37.00,Default,,0000,0000,0000,,De overdrijving komt dus niet echt als een verrassing.
Dialogue: 0,0:04:37.00,0:04:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Wat gaat de grote koning, de machtige koning,
Dialogue: 0,0:04:39.00,0:04:42.00,Default,,0000,0000,0000,,de koning van de vier hoeken van de wereld doen?
Dialogue: 0,0:04:42.00,0:04:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Hij zegt dat na de verovering van Babylon
Dialogue: 0,0:04:45.00,0:04:48.00,Default,,0000,0000,0000,,alle volkeren,
Dialogue: 0,0:04:48.00,0:04:50.00,Default,,0000,0000,0000,,die de Babyloniërs - Nebukadnezar en Belsazar -
Dialogue: 0,0:04:50.00,0:04:52.00,Default,,0000,0000,0000,,hebben gevangen genomen en tot slaaf gemaakt,
Dialogue: 0,0:04:52.00,0:04:54.00,Default,,0000,0000,0000,,zullen worden vrijgelaten.
Dialogue: 0,0:04:54.00,0:04:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze mogen terugkeren naar hun land.
Dialogue: 0,0:04:56.00,0:04:58.00,Default,,0000,0000,0000,,En nog belangrijker,
Dialogue: 0,0:04:58.00,0:05:00.00,Default,,0000,0000,0000,,ze mogen
Dialogue: 0,0:05:00.00,0:05:02.00,Default,,0000,0000,0000,,de goden, de beelden,
Dialogue: 0,0:05:02.00,0:05:04.00,Default,,0000,0000,0000,,de tempelvaten
Dialogue: 0,0:05:04.00,0:05:06.00,Default,,0000,0000,0000,,die in beslag waren genomen, terug meenemen.
Dialogue: 0,0:05:06.00,0:05:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Alle volkeren die door de Babyloniërs waren onderdrukt en ontheemd,
Dialogue: 0,0:05:09.00,0:05:11.00,Default,,0000,0000,0000,,mogen naar huis gaan
Dialogue: 0,0:05:11.00,0:05:14.00,Default,,0000,0000,0000,,en hun goden meenemen.
Dialogue: 0,0:05:14.00,0:05:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze mogen hun altaren terug oprichten
Dialogue: 0,0:05:17.00,0:05:19.00,Default,,0000,0000,0000,,en hun goden vereren,
Dialogue: 0,0:05:19.00,0:05:22.00,Default,,0000,0000,0000,,elk op hun eigen manier, in hun eigen land.
Dialogue: 0,0:05:22.00,0:05:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is het decreet,
Dialogue: 0,0:05:24.00,0:05:27.00,Default,,0000,0000,0000,,dit object is het bewijs
Dialogue: 0,0:05:27.00,0:05:29.00,Default,,0000,0000,0000,,voor het feit dat de joden,
Dialogue: 0,0:05:29.00,0:05:31.00,Default,,0000,0000,0000,,na de ballingschap in Babylon,
Dialogue: 0,0:05:31.00,0:05:34.00,Default,,0000,0000,0000,,na de jaren dat ze bij de wateren van Babylon
Dialogue: 0,0:05:34.00,0:05:37.00,Default,,0000,0000,0000,,huilden bij de herinnering aan Jeruzalem,
Dialogue: 0,0:05:37.00,0:05:40.00,Default,,0000,0000,0000,,dat die joden terug naar huis mochten.
Dialogue: 0,0:05:40.00,0:05:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze mochten terugkeren naar Jeruzalem
Dialogue: 0,0:05:42.00,0:05:44.00,Default,,0000,0000,0000,,om de tempel te herbouwen.
Dialogue: 0,0:05:44.00,0:05:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is een centraal document
Dialogue: 0,0:05:46.00,0:05:48.00,Default,,0000,0000,0000,,in de joodse geschiedenis.
Dialogue: 0,0:05:48.00,0:05:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Het Boek Kronieken, het Boek van Ezra in de Hebreeuwse geschriften
Dialogue: 0,0:05:52.00,0:05:54.00,Default,,0000,0000,0000,,rapporteert dit in klinkende termen.
Dialogue: 0,0:05:54.00,0:05:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is de joodse versie
Dialogue: 0,0:05:56.00,0:05:58.00,Default,,0000,0000,0000,,van hetzelfde verhaal.
Dialogue: 0,0:05:58.00,0:06:00.00,Default,,0000,0000,0000,,"Zo sprak Cyrus, de koning van Perzië:
Dialogue: 0,0:06:00.00,0:06:03.00,Default,,0000,0000,0000,,"Alle koninkrijken van de aarde heeft de Here God in de hemel u gegeven,
Dialogue: 0,0:06:03.00,0:06:05.00,Default,,0000,0000,0000,,en Hij heeft mij bevolen
Dialogue: 0,0:06:05.00,0:06:07.00,Default,,0000,0000,0000,,voor Hem een huis te bouwen in Jeruzalem.
Dialogue: 0,0:06:07.00,0:06:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Wie onder u is er van zijn volk?
Dialogue: 0,0:06:09.00,0:06:11.00,Default,,0000,0000,0000,,De Here God zij met hem,
Dialogue: 0,0:06:11.00,0:06:14.00,Default,,0000,0000,0000,,en laat hem gaan.'"
Dialogue: 0,0:06:14.00,0:06:16.00,Default,,0000,0000,0000,,"Gaan." - aaleh.
Dialogue: 0,0:06:16.00,0:06:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Het centrale element,
Dialogue: 0,0:06:19.00,0:06:21.00,Default,,0000,0000,0000,,dat begrip van terugkeer,
Dialogue: 0,0:06:21.00,0:06:23.00,Default,,0000,0000,0000,,staat nog altijd centraal
Dialogue: 0,0:06:23.00,0:06:25.00,Default,,0000,0000,0000,,in het leven van het jodendom.
Dialogue: 0,0:06:25.00,0:06:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Zoals jullie allen weten gaf die terugkeer uit ballingschap,
Dialogue: 0,0:06:27.00,0:06:29.00,Default,,0000,0000,0000,,de tweede tempel,
Dialogue: 0,0:06:29.00,0:06:31.00,Default,,0000,0000,0000,,een nieuwe vorm van jodendom.
Dialogue: 0,0:06:31.00,0:06:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Die verandering,
Dialogue: 0,0:06:33.00,0:06:35.00,Default,,0000,0000,0000,,dat grote historische moment,
Dialogue: 0,0:06:35.00,0:06:39.00,Default,,0000,0000,0000,,werd mogelijk gemaakt door Cyrus, de koning van Perzië,
Dialogue: 0,0:06:39.00,0:06:42.00,Default,,0000,0000,0000,,en wordt ons in het Hebreeuws verteld in de Bijbel
Dialogue: 0,0:06:42.00,0:06:45.00,Default,,0000,0000,0000,,en in het Babylonisch in klei.
Dialogue: 0,0:06:45.00,0:06:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Twee grote teksten,
Dialogue: 0,0:06:47.00,0:06:49.00,Default,,0000,0000,0000,,maar hoe zit het met de politiek?
Dialogue: 0,0:06:49.00,0:06:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit betekende een fundamentele verschuiving
Dialogue: 0,0:06:51.00,0:06:54.00,Default,,0000,0000,0000,,in de geschiedenis van het Midden-Oosten.
Dialogue: 0,0:06:54.00,0:06:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Het Iraanse rijk, de Meden en de Perzen,
Dialogue: 0,0:06:57.00,0:06:59.00,Default,,0000,0000,0000,,verenigd onder Cyrus,
Dialogue: 0,0:06:59.00,0:07:03.00,Default,,0000,0000,0000,,werd het eerste grote wereldrijk.
Dialogue: 0,0:07:03.00,0:07:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat van Cyrus begint rond 530 voor Christus.
Dialogue: 0,0:07:06.00,0:07:10.00,Default,,0000,0000,0000,,In de tijd van zijn zoon Darius is
Dialogue: 0,0:07:10.00,0:07:13.00,Default,,0000,0000,0000,,het hele oostelijke Middellandse-Zeegebied
Dialogue: 0,0:07:13.00,0:07:15.00,Default,,0000,0000,0000,,onder Perzische controle.
Dialogue: 0,0:07:15.00,0:07:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit rijk komt nagenoeg overeen met
Dialogue: 0,0:07:17.00,0:07:19.00,Default,,0000,0000,0000,,het Midden-Oosten zoals we dat nu kennen.
Dialogue: 0,0:07:19.00,0:07:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Het gaf vorm aan het Midden-Oosten.
Dialogue: 0,0:07:22.00,0:07:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Het was toen het grootste rijk ter wereld ooit.
Dialogue: 0,0:07:24.00,0:07:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Veel belangrijker nog:
Dialogue: 0,0:07:26.00,0:07:28.00,Default,,0000,0000,0000,,was het de eerste
Dialogue: 0,0:07:28.00,0:07:30.00,Default,,0000,0000,0000,,multiculturele, multireligieuze staat
Dialogue: 0,0:07:30.00,0:07:32.00,Default,,0000,0000,0000,,op grote schaal.
Dialogue: 0,0:07:32.00,0:07:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Het moest op een heel nieuwe manier worden bestuurd.
Dialogue: 0,0:07:34.00,0:07:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Het moest worden bestuurd in verschillende talen.
Dialogue: 0,0:07:36.00,0:07:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Het feit dat dit decreet in het Babylonisch is, zegt al iets.
Dialogue: 0,0:07:39.00,0:07:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Het moest hun verschillende zeden erkennen,
Dialogue: 0,0:07:41.00,0:07:44.00,Default,,0000,0000,0000,,verschillende volkeren, religies, geloven.
Dialogue: 0,0:07:44.00,0:07:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Allemaal gerespecteerd door Cyrus.
Dialogue: 0,0:07:47.00,0:07:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Cyrus wordt een model
Dialogue: 0,0:07:49.00,0:07:51.00,Default,,0000,0000,0000,,van hoe je een grote multinationale,
Dialogue: 0,0:07:51.00,0:07:56.00,Default,,0000,0000,0000,,multireligieuze, multiculturele samenleving bestuurt.
Dialogue: 0,0:07:56.00,0:07:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Het resultaat hiervan
Dialogue: 0,0:07:58.00,0:08:01.00,Default,,0000,0000,0000,,was een rijk dat de gebieden die jullie op het scherm zien, insloot.
Dialogue: 0,0:08:01.00,0:08:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Het kende een stabiliteit van 200 jaar,
Dialogue: 0,0:08:04.00,0:08:07.00,Default,,0000,0000,0000,,totdat het ruw verstoord werd door Alexander.
Dialogue: 0,0:08:07.00,0:08:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Het liet een droom na van het Midden-Oosten als een eenheid,
Dialogue: 0,0:08:09.00,0:08:11.00,Default,,0000,0000,0000,,een eenheid waar mensen van verschillende godsdiensten
Dialogue: 0,0:08:11.00,0:08:13.00,Default,,0000,0000,0000,,samen konden leven.
Dialogue: 0,0:08:13.00,0:08:15.00,Default,,0000,0000,0000,,De Griekse invasies beëindigden dat.
Dialogue: 0,0:08:15.00,0:08:18.00,Default,,0000,0000,0000,,En natuurlijk kon Alexander geen overheid in stand houden
Dialogue: 0,0:08:18.00,0:08:20.00,Default,,0000,0000,0000,,en het viel uit elkaar.
Dialogue: 0,0:08:20.00,0:08:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar wat Cyrus vertegenwoordigde
Dialogue: 0,0:08:22.00,0:08:24.00,Default,,0000,0000,0000,,bleef absoluut centraal.
Dialogue: 0,0:08:24.00,0:08:27.00,Default,,0000,0000,0000,,De Griekse historicus Xenophon
Dialogue: 0,0:08:27.00,0:08:29.00,Default,,0000,0000,0000,,schreef zijn boek 'Cyropaedia'
Dialogue: 0,0:08:29.00,0:08:31.00,Default,,0000,0000,0000,,waarin hij Cyrus als de grote wetgever ten tonele voerde.
Dialogue: 0,0:08:31.00,0:08:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Doorheen heel de Europese cultuur erna
Dialogue: 0,0:08:34.00,0:08:37.00,Default,,0000,0000,0000,,bleef Cyrus het model.
Dialogue: 0,0:08:37.00,0:08:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een 16e-eeuwse afbeelding
Dialogue: 0,0:08:39.00,0:08:41.00,Default,,0000,0000,0000,,om te laten zien hoe wijdverbreid
Dialogue: 0,0:08:41.00,0:08:44.00,Default,,0000,0000,0000,,zijn verering eigenlijk was.
Dialogue: 0,0:08:44.00,0:08:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Xenophon's boek over Cyrus
Dialogue: 0,0:08:46.00,0:08:49.00,Default,,0000,0000,0000,,over hoe je een diverse samenleving bestuurde,
Dialogue: 0,0:08:49.00,0:08:51.00,Default,,0000,0000,0000,,was een van de grote boeken
Dialogue: 0,0:08:51.00,0:08:53.00,Default,,0000,0000,0000,,die de Founding Fathers
Dialogue: 0,0:08:53.00,0:08:55.00,Default,,0000,0000,0000,,van de Amerikaanse Revolutie inspireerden.
Dialogue: 0,0:08:55.00,0:08:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Jefferson was een groot bewonderaar -
Dialogue: 0,0:08:57.00,0:08:59.00,Default,,0000,0000,0000,,de idealen van Cyrus
Dialogue: 0,0:08:59.00,0:09:01.00,Default,,0000,0000,0000,,appelleerden duidelijk aan die 18e-eeuwse idealen
Dialogue: 0,0:09:01.00,0:09:03.00,Default,,0000,0000,0000,,van religieuze tolerantie
Dialogue: 0,0:09:03.00,0:09:06.00,Default,,0000,0000,0000,,in een nieuwe staat.
Dialogue: 0,0:09:08.00,0:09:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Ondertussen waren in Babylon
Dialogue: 0,0:09:10.00,0:09:12.00,Default,,0000,0000,0000,,de zaken niet goed verlopen.
Dialogue: 0,0:09:12.00,0:09:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Na Alexander kwamen er andere rijken,
Dialogue: 0,0:09:15.00,0:09:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Babylon kwijnt weg, valt in puin
Dialogue: 0,0:09:18.00,0:09:22.00,Default,,0000,0000,0000,,en alle sporen van het grote Babylonische rijk gaan verloren -
Dialogue: 0,0:09:22.00,0:09:24.00,Default,,0000,0000,0000,,tot in 1879
Dialogue: 0,0:09:24.00,0:09:27.00,Default,,0000,0000,0000,,de cilinder wordt ontdekt
Dialogue: 0,0:09:27.00,0:09:30.00,Default,,0000,0000,0000,,tijdens opgravingen in Babylon voor een tentoonstelling in het Britse Museum.
Dialogue: 0,0:09:30.00,0:09:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Hij komt nu in een ander verhaal terecht.
Dialogue: 0,0:09:33.00,0:09:35.00,Default,,0000,0000,0000,,In dat grote debat
Dialogue: 0,0:09:35.00,0:09:37.00,Default,,0000,0000,0000,,in het midden van de 19e eeuw:
Dialogue: 0,0:09:37.00,0:09:40.00,Default,,0000,0000,0000,,"Is de Schrift betrouwbaar? Kunnen we erop vertrouwen?"
Dialogue: 0,0:09:40.00,0:09:42.00,Default,,0000,0000,0000,,We kenden
Dialogue: 0,0:09:42.00,0:09:44.00,Default,,0000,0000,0000,,de terugkeer van de joden en het decreet van Cyrus
Dialogue: 0,0:09:44.00,0:09:46.00,Default,,0000,0000,0000,,alleen uit de Hebreeuwse geschriften.
Dialogue: 0,0:09:46.00,0:09:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Geen enkel ander bewijs.
Dialogue: 0,0:09:48.00,0:09:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Plotseling verscheen dit.
Dialogue: 0,0:09:50.00,0:09:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Grote opwinding
Dialogue: 0,0:09:52.00,0:09:54.00,Default,,0000,0000,0000,,in een wereld waar het geloof in de schepping
Dialogue: 0,0:09:54.00,0:09:56.00,Default,,0000,0000,0000,,volgens de Schrift door de evolutie en de geologie
Dialogue: 0,0:09:56.00,0:09:58.00,Default,,0000,0000,0000,,aan het wankelen werd gebracht.
Dialogue: 0,0:09:58.00,0:10:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Hier was het bewijs
Dialogue: 0,0:10:00.00,0:10:02.00,Default,,0000,0000,0000,,dat de Schrift historisch waar was.
Dialogue: 0,0:10:02.00,0:10:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is een groot moment in de 19e eeuw.
Dialogue: 0,0:10:05.00,0:10:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar - en dit is waar het natuurlijk ingewikkeld wordt -
Dialogue: 0,0:10:10.00,0:10:12.00,Default,,0000,0000,0000,,de feiten zijn waar,
Dialogue: 0,0:10:12.00,0:10:15.00,Default,,0000,0000,0000,,leve de archeologie,
Dialogue: 0,0:10:15.00,0:10:18.00,Default,,0000,0000,0000,,maar de interpretatie was toch wat ingewikkelder.
Dialogue: 0,0:10:18.00,0:10:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Het cilinderverhaal en het Hebreeuwse Bijbelverhaal
Dialogue: 0,0:10:21.00,0:10:23.00,Default,,0000,0000,0000,,verschillen namelijk op één belangrijk punt.
Dialogue: 0,0:10:23.00,0:10:25.00,Default,,0000,0000,0000,,De Babylonische cilinder
Dialogue: 0,0:10:25.00,0:10:27.00,Default,,0000,0000,0000,,werd geschreven door de priesters
Dialogue: 0,0:10:27.00,0:10:29.00,Default,,0000,0000,0000,,van de grote god van Babylon, Marduk.
Dialogue: 0,0:10:29.00,0:10:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Het zal je niet verbazen
Dialogue: 0,0:10:31.00,0:10:33.00,Default,,0000,0000,0000,,dat ze dit alles aan Marduk toeschreven.
Dialogue: 0,0:10:33.00,0:10:36.00,Default,,0000,0000,0000,,"Marduk riep Cyrus bij zijn naam."
Dialogue: 0,0:10:36.00,0:10:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Marduk neemt Cyrus bij de hand,
Dialogue: 0,0:10:39.00,0:10:41.00,Default,,0000,0000,0000,,draagt hem op zijn volk te leiden
Dialogue: 0,0:10:41.00,0:10:44.00,Default,,0000,0000,0000,,en geeft hem de heerschappij over Babylon.
Dialogue: 0,0:10:44.00,0:10:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Marduk vertelt Cyrus
Dialogue: 0,0:10:46.00,0:10:48.00,Default,,0000,0000,0000,,dat hij groot en edelmoedig
Dialogue: 0,0:10:48.00,0:10:50.00,Default,,0000,0000,0000,,deze mensen hun vrijheid zal teruggeven.
Dialogue: 0,0:10:50.00,0:10:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Daarom moeten we allemaal dankbaar zijn
Dialogue: 0,0:10:52.00,0:10:54.00,Default,,0000,0000,0000,,en Marduk aanbidden.
Dialogue: 0,0:10:54.00,0:10:56.00,Default,,0000,0000,0000,,De Hebreeuwse schrijvers
Dialogue: 0,0:10:56.00,0:10:58.00,Default,,0000,0000,0000,,van het Oude Testament
Dialogue: 0,0:10:58.00,0:11:01.00,Default,,0000,0000,0000,,- het zal je niet verbazen -
Dialogue: 0,0:11:01.00,0:11:03.00,Default,,0000,0000,0000,,zien het even anders.
Dialogue: 0,0:11:03.00,0:11:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Voor hen kan het natuurlijk onmogelijk
Dialogue: 0,0:11:05.00,0:11:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Marduk zijn waardoor dit alles gebeurt.
Dialogue: 0,0:11:07.00,0:11:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Het kan alleen maar Jehovah zijn.
Dialogue: 0,0:11:09.00,0:11:11.00,Default,,0000,0000,0000,,In Jesaja
Dialogue: 0,0:11:11.00,0:11:13.00,Default,,0000,0000,0000,,vinden we de prachtige teksten
Dialogue: 0,0:11:13.00,0:11:15.00,Default,,0000,0000,0000,,die alle eer hiervan
Dialogue: 0,0:11:15.00,0:11:16.00,Default,,0000,0000,0000,,niet aan Marduk toeschrijven,
Dialogue: 0,0:11:16.00,0:11:19.00,Default,,0000,0000,0000,,maar aan de Here God van Israël.
Dialogue: 0,0:11:19.00,0:11:21.00,Default,,0000,0000,0000,,De Here God van Israël
Dialogue: 0,0:11:21.00,0:11:23.00,Default,,0000,0000,0000,,die ook Cyrus bij zijn naam riep,
Dialogue: 0,0:11:23.00,0:11:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Cyrus bij de hand nam
Dialogue: 0,0:11:26.00,0:11:28.00,Default,,0000,0000,0000,,en hem aanstelde als herder van zijn volk.
Dialogue: 0,0:11:28.00,0:11:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is een opmerkelijk voorbeeld
Dialogue: 0,0:11:30.00,0:11:34.00,Default,,0000,0000,0000,,van twee verschillende priesterlijke toewijzingen van éénzelfde gebeurtenis,
Dialogue: 0,0:11:34.00,0:11:36.00,Default,,0000,0000,0000,,twee verschillende religieuze interpretaties
Dialogue: 0,0:11:36.00,0:11:38.00,Default,,0000,0000,0000,,van eenzelfde politiek feit.
Dialogue: 0,0:11:38.00,0:11:40.00,Default,,0000,0000,0000,,God, weten wij,
Dialogue: 0,0:11:40.00,0:11:42.00,Default,,0000,0000,0000,,staat gewoonlijk aan de kant van de grote legers.
Dialogue: 0,0:11:42.00,0:11:45.00,Default,,0000,0000,0000,,De vraag is welke god dat was?
Dialogue: 0,0:11:45.00,0:11:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Het debat brengt
Dialogue: 0,0:11:47.00,0:11:49.00,Default,,0000,0000,0000,,iedereen in de 19e eeuw in de war
Dialogue: 0,0:11:49.00,0:11:51.00,Default,,0000,0000,0000,,door het besef dat de Hebreeuwse geschriften
Dialogue: 0,0:11:51.00,0:11:54.00,Default,,0000,0000,0000,,deel uitmaken van een veel grotere wereld van religie.
Dialogue: 0,0:11:54.00,0:11:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is heel duidelijk
Dialogue: 0,0:11:56.00,0:11:59.00,Default,,0000,0000,0000,,dat de cilinder ouder is dan de tekst van Jesaja
Dialogue: 0,0:11:59.00,0:12:01.00,Default,,0000,0000,0000,,en toch spreekt Jehovah
Dialogue: 0,0:12:01.00,0:12:03.00,Default,,0000,0000,0000,,met bijna dezelfde woorden
Dialogue: 0,0:12:03.00,0:12:05.00,Default,,0000,0000,0000,,als Marduk.
Dialogue: 0,0:12:05.00,0:12:08.00,Default,,0000,0000,0000,,En je voelt dat Jesaja dit weet,
Dialogue: 0,0:12:08.00,0:12:10.00,Default,,0000,0000,0000,,omdat hij zegt:
Dialogue: 0,0:12:10.00,0:12:13.00,Default,,0000,0000,0000,,- en dit zijn natuurlijk Gods woorden -
Dialogue: 0,0:12:13.00,0:12:15.00,Default,,0000,0000,0000,,"Ik heb u geroepen bij uw naam
Dialogue: 0,0:12:15.00,0:12:17.00,Default,,0000,0000,0000,,hoewel gij Mij niet kent."
Dialogue: 0,0:12:17.00,0:12:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik denk dat het duidelijk is
Dialogue: 0,0:12:19.00,0:12:21.00,Default,,0000,0000,0000,,dat Cyrus zich niet realiseert
Dialogue: 0,0:12:21.00,0:12:24.00,Default,,0000,0000,0000,,dat hij handelt in opdracht van Jehovah.
Dialogue: 0,0:12:24.00,0:12:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Evenzeer zou hij verbaasd zijn geweest, mocht hij in opdracht van Marduk hebben gehandeld.
Dialogue: 0,0:12:27.00,0:12:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Interessant is natuurlijk
Dialogue: 0,0:12:29.00,0:12:31.00,Default,,0000,0000,0000,,dat Cyrus een goede Iraniër is
Dialogue: 0,0:12:31.00,0:12:33.00,Default,,0000,0000,0000,,met een totaal andere verzameling goden
Dialogue: 0,0:12:33.00,0:12:35.00,Default,,0000,0000,0000,,die in geen van deze teksten worden genoemd.
Dialogue: 0,0:12:35.00,0:12:37.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach)
Dialogue: 0,0:12:37.00,0:12:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat was in 1879.
Dialogue: 0,0:12:39.00,0:12:41.00,Default,,0000,0000,0000,,40 jaar later
Dialogue: 0,0:12:41.00,0:12:44.00,Default,,0000,0000,0000,,in 1917,
Dialogue: 0,0:12:44.00,0:12:46.00,Default,,0000,0000,0000,,komt de cilinder in weer een andere wereld terecht.
Dialogue: 0,0:12:46.00,0:12:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit keer de politiek
Dialogue: 0,0:12:48.00,0:12:50.00,Default,,0000,0000,0000,,van de hedendaagse wereld -
Dialogue: 0,0:12:50.00,0:12:53.00,Default,,0000,0000,0000,,het jaar van de Balfour-verklaring,
Dialogue: 0,0:12:53.00,0:12:56.00,Default,,0000,0000,0000,,het jaar waarin de nieuwe keizerlijke macht in het Midden-Oosten,
Dialogue: 0,0:12:56.00,0:12:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Groot-Brittannië, besluit
Dialogue: 0,0:12:58.00,0:13:00.00,Default,,0000,0000,0000,,een joods nationaal tehuis af te kondigen.
Dialogue: 0,0:13:00.00,0:13:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Het zal het de joden
Dialogue: 0,0:13:02.00,0:13:04.00,Default,,0000,0000,0000,,mogelijk maken om terug te keren.
Dialogue: 0,0:13:04.00,0:13:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Het antwoord
Dialogue: 0,0:13:06.00,0:13:09.00,Default,,0000,0000,0000,,van de joodse bevolking in Oost-Europa is uitzinnig.
Dialogue: 0,0:13:09.00,0:13:11.00,Default,,0000,0000,0000,,In Oost-Europa
Dialogue: 0,0:13:11.00,0:13:13.00,Default,,0000,0000,0000,,stellen joden afbeeldingen van Cyrus
Dialogue: 0,0:13:13.00,0:13:15.00,Default,,0000,0000,0000,,en George V
Dialogue: 0,0:13:15.00,0:13:17.00,Default,,0000,0000,0000,,naast elkaar tentoon -
Dialogue: 0,0:13:17.00,0:13:19.00,Default,,0000,0000,0000,,de twee grote koningen
Dialogue: 0,0:13:19.00,0:13:22.00,Default,,0000,0000,0000,,die de terugkeer naar Jeruzalem hebben toegestaan.
Dialogue: 0,0:13:22.00,0:13:25.00,Default,,0000,0000,0000,,De Cyruscilinder komt terug in de publieke aandacht,
Dialogue: 0,0:13:25.00,0:13:27.00,Default,,0000,0000,0000,,en de tekst erop,
Dialogue: 0,0:13:27.00,0:13:30.00,Default,,0000,0000,0000,,als demonstratie van waarom hetgeen
Dialogue: 0,0:13:30.00,0:13:33.00,Default,,0000,0000,0000,,na de oorlog in 1918 gaat gebeuren,
Dialogue: 0,0:13:33.00,0:13:36.00,Default,,0000,0000,0000,,deel uitmaakt van een goddelijk plan.
Dialogue: 0,0:13:36.00,0:13:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Jullie weten allemaal wat er gebeurd is.
Dialogue: 0,0:13:38.00,0:13:41.00,Default,,0000,0000,0000,,De staat Israël werd opgericht
Dialogue: 0,0:13:41.00,0:13:44.00,Default,,0000,0000,0000,,en 50 jaar later, in de late jaren 60,
Dialogue: 0,0:13:44.00,0:13:47.00,Default,,0000,0000,0000,,is het duidelijk dat de Britse rol als imperiale macht is uitgespeeld.
Dialogue: 0,0:13:47.00,0:13:50.00,Default,,0000,0000,0000,,En weer begint ander verhaal van de cilinder.
Dialogue: 0,0:13:50.00,0:13:52.00,Default,,0000,0000,0000,,De regio, beslissen de Britten en de VS,
Dialogue: 0,0:13:52.00,0:13:55.00,Default,,0000,0000,0000,,moet worden gevrijwaard van het communisme
Dialogue: 0,0:13:55.00,0:13:58.00,Default,,0000,0000,0000,,en de supermacht die daarvoor zal worden gecreëerd
Dialogue: 0,0:13:58.00,0:14:00.00,Default,,0000,0000,0000,,werd Iran, de sjah.
Dialogue: 0,0:14:00.00,0:14:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Dus verzint de sjah een Iraanse geschiedenis
Dialogue: 0,0:14:03.00,0:14:05.00,Default,,0000,0000,0000,,of een terugkeer naar de Iraanse geschiedenis,
Dialogue: 0,0:14:05.00,0:14:08.00,Default,,0000,0000,0000,,die hem een plaats geeft in een grote traditie.
Dialogue: 0,0:14:08.00,0:14:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Hij laat munten slaan
Dialogue: 0,0:14:10.00,0:14:12.00,Default,,0000,0000,0000,,die hem tonen
Dialogue: 0,0:14:12.00,0:14:14.00,Default,,0000,0000,0000,,met de Cyruscilinder.
Dialogue: 0,0:14:14.00,0:14:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Ter gelegenheid van zijn grote feesten in Persepolis,
Dialogue: 0,0:14:17.00,0:14:19.00,Default,,0000,0000,0000,,vraagt hij de cilinder terug.
Dialogue: 0,0:14:19.00,0:14:22.00,Default,,0000,0000,0000,,De cilinder wordt uitgeleend door het British Museum, gaat naar Teheran
Dialogue: 0,0:14:22.00,0:14:24.00,Default,,0000,0000,0000,,en maakt deel uit van die grote feesten
Dialogue: 0,0:14:24.00,0:14:27.00,Default,,0000,0000,0000,,van de Pahlavi-dynastie.
Dialogue: 0,0:14:27.00,0:14:30.00,Default,,0000,0000,0000,,De Cyruscilinder: garantie voor de sjah.
Dialogue: 0,0:14:30.00,0:14:33.00,Default,,0000,0000,0000,,10 jaar later, weer een ander verhaal:
Dialogue: 0,0:14:33.00,0:14:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Iraanse Revolutie, 1979.
Dialogue: 0,0:14:35.00,0:14:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Islamitische revolutie, geen Cyrus meer:
Dialogue: 0,0:14:37.00,0:14:39.00,Default,,0000,0000,0000,,“We zijn niet geïnteresseerd in die geschiedenis,
Dialogue: 0,0:14:39.00,0:14:42.00,Default,,0000,0000,0000,,we zijn geïnteresseerd in een islamitisch Iran.”
Dialogue: 0,0:14:42.00,0:14:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Tot Irak,
Dialogue: 0,0:14:44.00,0:14:47.00,Default,,0000,0000,0000,,de nieuwe supermacht die we allemaal wilden voor de regio,
Dialogue: 0,0:14:47.00,0:14:49.00,Default,,0000,0000,0000,,tot de aanval overgaat.
Dialogue: 0,0:14:49.00,0:14:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Weer een Iran-Irak oorlog.
Dialogue: 0,0:14:51.00,0:14:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Het wordt van essentieel belang voor de Iraniërs
Dialogue: 0,0:14:53.00,0:14:56.00,Default,,0000,0000,0000,,zich hun grote verleden te herinneren,
Dialogue: 0,0:14:56.00,0:14:58.00,Default,,0000,0000,0000,,hun grootse verleden
Dialogue: 0,0:14:58.00,0:15:01.00,Default,,0000,0000,0000,,toen ze Irak bevochten en wonnen.
Dialogue: 0,0:15:01.00,0:15:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Het wordt van cruciaal belang een symbool te vinden
Dialogue: 0,0:15:03.00,0:15:06.00,Default,,0000,0000,0000,,dat alle Iraniërs kan verenigen:
Dialogue: 0,0:15:06.00,0:15:08.00,Default,,0000,0000,0000,,moslims en niet-moslims,
Dialogue: 0,0:15:08.00,0:15:11.00,Default,,0000,0000,0000,,christenen, aanhangers van het zoroastrisme, joden die in Iran leven,
Dialogue: 0,0:15:11.00,0:15:13.00,Default,,0000,0000,0000,,vrome mensen, niet-vrome mensen.
Dialogue: 0,0:15:13.00,0:15:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Het voor de hand liggende embleem is Cyrus.
Dialogue: 0,0:15:16.00,0:15:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Als het British Museum en het Nationaal Museum van Teheran
Dialogue: 0,0:15:19.00,0:15:21.00,Default,,0000,0000,0000,,zoals tevoren gaan samenwerken,
Dialogue: 0,0:15:21.00,0:15:23.00,Default,,0000,0000,0000,,vragen de Iraniërs
Dialogue: 0,0:15:23.00,0:15:25.00,Default,,0000,0000,0000,,maar één ding te leen.
Dialogue: 0,0:15:25.00,0:15:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is het enige object dat ze willen.
Dialogue: 0,0:15:27.00,0:15:29.00,Default,,0000,0000,0000,,De Cyruscilinder.
Dialogue: 0,0:15:29.00,0:15:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Vorig jaar
Dialogue: 0,0:15:31.00,0:15:35.00,Default,,0000,0000,0000,,ging de Cyruscilinder
Dialogue: 0,0:15:35.00,0:15:38.00,Default,,0000,0000,0000,,voor de tweede keer naar Teheran.
Dialogue: 0,0:15:38.00,0:15:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Hier wordt hij in zijn toonkast voorgesteld
Dialogue: 0,0:15:41.00,0:15:44.00,Default,,0000,0000,0000,,door de directeur van het Nationaal Museum van Teheran,
Dialogue: 0,0:15:44.00,0:15:47.00,Default,,0000,0000,0000,,een van de vele vrouwen in Iran in zeer hoge posities,
Dialogue: 0,0:15:47.00,0:15:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Mevrouw Ardakani.
Dialogue: 0,0:15:49.00,0:15:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Het was een enorme gebeurtenis.
Dialogue: 0,0:15:51.00,0:15:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is de andere kant van dezelfde afbeelding.
Dialogue: 0,0:15:54.00,0:15:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Hij werd in Teheran bekeken
Dialogue: 0,0:15:57.00,0:15:59.00,Default,,0000,0000,0000,,door tussen de een en twee miljoen mensen
Dialogue: 0,0:15:59.00,0:16:01.00,Default,,0000,0000,0000,,in de loop van een paar maanden.
Dialogue: 0,0:16:01.00,0:16:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit overstijgt elke megatentoonstelling
Dialogue: 0,0:16:03.00,0:16:05.00,Default,,0000,0000,0000,,in het Westen.
Dialogue: 0,0:16:05.00,0:16:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is het onderwerp van een groot debat
Dialogue: 0,0:16:08.00,0:16:11.00,Default,,0000,0000,0000,,over wat deze cilinder betekent, wat Cyrus betekent,
Dialogue: 0,0:16:11.00,0:16:14.00,Default,,0000,0000,0000,,maar vooral wat Cyrus verwoordde door deze cilinder -
Dialogue: 0,0:16:14.00,0:16:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Cyrus als de verdediger van het vaderland,
Dialogue: 0,0:16:17.00,0:16:19.00,Default,,0000,0000,0000,,de kampioen van de Iraanse identiteit
Dialogue: 0,0:16:19.00,0:16:21.00,Default,,0000,0000,0000,,en van de Iraanse volkeren,
Dialogue: 0,0:16:21.00,0:16:23.00,Default,,0000,0000,0000,,tolerant voor alle geloven.
Dialogue: 0,0:16:23.00,0:16:25.00,Default,,0000,0000,0000,,In het huidige Iran
Dialogue: 0,0:16:25.00,0:16:28.00,Default,,0000,0000,0000,,bekleden aanhangers van het zoroastrisme en christenen gegarandeerde plaatsen
Dialogue: 0,0:16:28.00,0:16:31.00,Default,,0000,0000,0000,,in het Iraanse parlement, iets om heel erg trots op zijn.
Dialogue: 0,0:16:31.00,0:16:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Duizenden Iraanse joden
Dialogue: 0,0:16:34.00,0:16:36.00,Default,,0000,0000,0000,,kwamen het object
Dialogue: 0,0:16:36.00,0:16:38.00,Default,,0000,0000,0000,,in Teheran bekijken.
Dialogue: 0,0:16:38.00,0:16:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Het werd een groot embleem,
Dialogue: 0,0:16:40.00,0:16:42.00,Default,,0000,0000,0000,,een groot debatonderwerp
Dialogue: 0,0:16:42.00,0:16:45.00,Default,,0000,0000,0000,,over wat Iran is in binnen- en buitenland.
Dialogue: 0,0:16:45.00,0:16:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Is Iran nog steeds de verdediger van de onderdrukten?
Dialogue: 0,0:16:48.00,0:16:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Zal Iran de mensen
Dialogue: 0,0:16:50.00,0:16:53.00,Default,,0000,0000,0000,,die de tirannen tot slaaf hebben gemaakt en onteigend, bevrijden?
Dialogue: 0,0:16:53.00,0:16:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is zware nationale retoriek
Dialogue: 0,0:16:56.00,0:16:58.00,Default,,0000,0000,0000,,en het resulteerde
Dialogue: 0,0:16:58.00,0:17:00.00,Default,,0000,0000,0000,,in een grote optocht
Dialogue: 0,0:17:00.00,0:17:02.00,Default,,0000,0000,0000,,ter ere van de terugkeer.
Dialogue: 0,0:17:02.00,0:17:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Hier zie je een grote replica van de Cyruscilinder op het podium
Dialogue: 0,0:17:05.00,0:17:08.00,Default,,0000,0000,0000,,samen met grote figuren uit de Iraanse geschiedenis
Dialogue: 0,0:17:08.00,0:17:10.00,Default,,0000,0000,0000,,hier bijeen om plaats te nemen
Dialogue: 0,0:17:10.00,0:17:13.00,Default,,0000,0000,0000,,in het erfgoed van Iran.
Dialogue: 0,0:17:13.00,0:17:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Het verhaal werd gepresenteerd
Dialogue: 0,0:17:15.00,0:17:18.00,Default,,0000,0000,0000,,door de president zelf.
Dialogue: 0,0:17:18.00,0:17:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Voor mij
Dialogue: 0,0:17:20.00,0:17:22.00,Default,,0000,0000,0000,,was het mogen overbrengen
Dialogue: 0,0:17:22.00,0:17:24.00,Default,,0000,0000,0000,,van dit object naar Iran,
Dialogue: 0,0:17:24.00,0:17:26.00,Default,,0000,0000,0000,,het mogen deelnemen
Dialogue: 0,0:17:26.00,0:17:28.00,Default,,0000,0000,0000,,aan een buitengewoon debat
Dialogue: 0,0:17:28.00,0:17:30.00,Default,,0000,0000,0000,,op het hoogste niveau
Dialogue: 0,0:17:30.00,0:17:32.00,Default,,0000,0000,0000,,over wat Iran is,
Dialogue: 0,0:17:32.00,0:17:35.00,Default,,0000,0000,0000,,wat verschillende Irans er zijn
Dialogue: 0,0:17:35.00,0:17:37.00,Default,,0000,0000,0000,,en hoe de verschillende geschiedenissen van Iran
Dialogue: 0,0:17:37.00,0:17:40.00,Default,,0000,0000,0000,,de wereld van vandaag vorm kunnen geven.
Dialogue: 0,0:17:40.00,0:17:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is een debat dat nog steeds voortduurt
Dialogue: 0,0:17:43.00,0:17:45.00,Default,,0000,0000,0000,,en het zal blijven nazinderen,
Dialogue: 0,0:17:45.00,0:17:47.00,Default,,0000,0000,0000,,want dit voorwerp
Dialogue: 0,0:17:47.00,0:17:49.00,Default,,0000,0000,0000,,is een van de grote verklaringen
Dialogue: 0,0:17:49.00,0:17:51.00,Default,,0000,0000,0000,,van menselijke aspiratie.
Dialogue: 0,0:17:51.00,0:17:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Het staat zij aan zij met de Amerikaanse grondwet.
Dialogue: 0,0:17:55.00,0:17:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Het zegt zeker veel meer over echte vrijheid
Dialogue: 0,0:17:58.00,0:18:00.00,Default,,0000,0000,0000,,dan de Magna Carta.
Dialogue: 0,0:18:00.00,0:18:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is een document dat zoveel kan betekenen
Dialogue: 0,0:18:03.00,0:18:06.00,Default,,0000,0000,0000,,voor Iran en voor de regio.
Dialogue: 0,0:18:06.00,0:18:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Een replica ervan staat
Dialogue: 0,0:18:08.00,0:18:10.00,Default,,0000,0000,0000,,bij de Verenigde Naties.
Dialogue: 0,0:18:10.00,0:18:13.00,Default,,0000,0000,0000,,In New York zal het dit najaar aanwezig zijn
Dialogue: 0,0:18:13.00,0:18:15.00,Default,,0000,0000,0000,,bij de grote debatten
Dialogue: 0,0:18:15.00,0:18:18.00,Default,,0000,0000,0000,,over de toekomst van het Midden-Oosten.
Dialogue: 0,0:18:18.00,0:18:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik wil eindigen met jullie te vragen
Dialogue: 0,0:18:20.00,0:18:22.00,Default,,0000,0000,0000,,wat het volgende verhaal zal zijn
Dialogue: 0,0:18:22.00,0:18:24.00,Default,,0000,0000,0000,,waarin dit object zal figureren.
Dialogue: 0,0:18:24.00,0:18:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Het zal zeker nog een rol spelen
Dialogue: 0,0:18:26.00,0:18:28.00,Default,,0000,0000,0000,,in veel meer verhalen van het Midden-Oosten.
Dialogue: 0,0:18:28.00,0:18:30.00,Default,,0000,0000,0000,,En welk verhaal van het Midden-Oosten,
Dialogue: 0,0:18:30.00,0:18:32.00,Default,,0000,0000,0000,,welk verhaal van de wereld
Dialogue: 0,0:18:32.00,0:18:34.00,Default,,0000,0000,0000,,willen jullie zien
Dialogue: 0,0:18:34.00,0:18:36.00,Default,,0000,0000,0000,,als gevolg van wat er gezegd wordt,
Dialogue: 0,0:18:36.00,0:18:38.00,Default,,0000,0000,0000,,van wat er wordt uitgedrukt op deze cilinder?
Dialogue: 0,0:18:38.00,0:18:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Het recht van de volkeren
Dialogue: 0,0:18:40.00,0:18:42.00,Default,,0000,0000,0000,,om samen te leven in dezelfde staat,
Dialogue: 0,0:18:42.00,0:18:44.00,Default,,0000,0000,0000,,met vrijheid van godsdienst -
Dialogue: 0,0:18:44.00,0:18:46.00,Default,,0000,0000,0000,,een Midden-Oosten, een wereld
Dialogue: 0,0:18:46.00,0:18:48.00,Default,,0000,0000,0000,,waarin religie niet het onderwerp van verdeeldheid
Dialogue: 0,0:18:48.00,0:18:51.00,Default,,0000,0000,0000,,of van debat is.
Dialogue: 0,0:18:51.00,0:18:54.00,Default,,0000,0000,0000,,In de wereld van het Midden-Oosten momenteel,
Dialogue: 0,0:18:54.00,0:18:57.00,Default,,0000,0000,0000,,zijn deze debatten, zoals je weet, schril.
Dialogue: 0,0:18:57.00,0:18:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar ik denk dat het mogelijk is
Dialogue: 0,0:18:59.00,0:19:03.00,Default,,0000,0000,0000,,dat de meest geavanceerde en de meest wijze stem van allemaal
Dialogue: 0,0:19:03.00,0:19:05.00,Default,,0000,0000,0000,,misschien wel de stem
Dialogue: 0,0:19:05.00,0:19:07.00,Default,,0000,0000,0000,,van dit stille ding is,
Dialogue: 0,0:19:07.00,0:19:09.00,Default,,0000,0000,0000,,de Cyruscilinder.
Dialogue: 0,0:19:09.00,0:19:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Dank je.
Dialogue: 0,0:19:11.00,0:19:15.00,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)