WEBVTT

00:00:07.496 --> 00:00:09.361
Dev bir enerji dolu

00:00:09.361 --> 00:00:12.454
Karbon Gevrek kasesi ile 
karşı karşıyasınız.

00:00:12.454 --> 00:00:15.451
Bir, iki, üç kaşık dolusu.

00:00:15.451 --> 00:00:19.692
Yakında, yemeğinizden gelen 
enerji dalgalanması ile güçleneceksiniz.

00:00:19.703 --> 00:00:22.813
Ama bu enerji, kasenin içine nasıl girdi?

00:00:22.813 --> 00:00:25.502
Enerji, buğday veya mısır gibi 
tahılınızın geldiği

00:00:25.502 --> 00:00:28.313
bitki tarafından yapılan

00:00:28.313 --> 00:00:29.979
şekerler şeklinde bulunur.

00:00:29.979 --> 00:00:33.313
Gördüğünüz gibi, karbon kimyasal omurgadır

00:00:33.313 --> 00:00:35.011
ve bitkiler kendi gerekliliklerini

00:00:35.011 --> 00:00:38.515
hepimizin soluduğu havadan

00:00:38.515 --> 00:00:40.433
karbondioksit, CO2 şeklinde alırlar.

00:00:40.433 --> 00:00:42.602
Ancak kloroplastın stromasında bulunan

00:00:42.602 --> 00:00:45.021
bir bitkinin enerji fabrikası,

00:00:45.021 --> 00:00:47.811
CO2 gibi bir karbon gazını glikoz gibi

00:00:47.811 --> 00:00:51.774
altı karbonlu bir katıya nasıl dönüştürür?

00:00:51.774 --> 00:00:55.029
Fotosentez düşünüyorsanız haklısınız.

00:00:55.029 --> 00:00:58.240
Fakat fotosentez iki adıma ayrılır.

00:00:58.240 --> 00:01:00.782
İlki, güneşten gelen enerjiyi 
adenosin trifosfat

00:01:00.782 --> 00:01:05.343
veya ATP şeklinde depolar.

00:01:05.343 --> 00:01:08.842
Karbonu yakalayan ve şekere dönüştüren

00:01:08.842 --> 00:01:10.928
Calvin döngüsü de ikincisi.

00:01:10.928 --> 00:01:12.566
Bu ikinci aşama,

00:01:12.566 --> 00:01:15.796
doğanın en sürdürülebilir 
üretim hatlarından birini temsil eder.

00:01:15.796 --> 00:01:20.426
Dünyanın en küçük fabrikasına 
hoş geldiniz.

00:01:20.426 --> 00:01:21.844
Başlangıç ​​malzemeleri mi?

00:01:21.844 --> 00:01:24.308
Havadaki CO2 moleküllerinin

00:01:24.308 --> 00:01:26.760
ve ribuloz bifosfat veya RuBP adı verilen

00:01:26.760 --> 00:01:30.399
önceden oluşturulmuş 
moleküllerin bir karışımı,

00:01:30.399 --> 00:01:32.261
her biri beş karbon içerir.

00:01:32.261 --> 00:01:36.178
Başlatıcı mı? Rubisco adlı 
çalışkan bir enzim,

00:01:36.178 --> 00:01:39.614
bir karbon molekülünden bir karbon atomunu

00:01:39.614 --> 00:01:41.593
RuBP zinciri ile

00:01:41.593 --> 00:01:44.618
ilk altı karbon sekansı 
oluşturmak için kaynak yapar.

00:01:44.618 --> 00:01:47.873
Bu, her biri üç karbon içeren 
ve kısaca fosfogliseratlar

00:01:47.873 --> 00:01:49.874
veya PGA'lar olarak adlandırılan

00:01:49.874 --> 00:01:54.391
iki daha kısa zincire hızla ayrılır.

00:01:54.391 --> 00:01:57.550
ATP'ye ve nikotinamid 
adenin dinükleotid fosfat

00:01:57.550 --> 00:02:01.678
adı verilen başka bir kimyasal maddeye

00:02:01.678 --> 00:02:04.806
veya kısaca NADPH'ye girelim.

00:02:04.806 --> 00:02:07.725
Bir kayganlaştırıcı gibi çalışan 
ATP enerji sağlarken,

00:02:07.725 --> 00:02:13.511
NADPH her bir PGA zincirine 
bir hidrojen ekleyerek

00:02:13.511 --> 00:02:15.427
bunları gliseraldehit 3 fosfat

00:02:15.427 --> 00:02:19.610
veya G3P adı verilen 
moleküllere dönüştürür.

00:02:19.610 --> 00:02:22.531
Glikoz, aralarında 
altı tane karbon bulunan

00:02:22.531 --> 00:02:25.242
iki G3P molekülünden yapılmış

00:02:25.242 --> 00:02:28.426
altı karbona ihtiyaç duyar.

00:02:28.426 --> 00:02:30.844
Şimdi şeker üretildi, değil mi?

00:02:30.844 --> 00:02:32.511
Tam olarak değil.

00:02:32.511 --> 00:02:35.878
Calvin döngüsü, sürdürülebilir 
bir üretim hattı gibi çalışır,

00:02:35.878 --> 00:02:38.178
yani başlangıçta işleri başlatan

00:02:38.178 --> 00:02:40.272
orijinal RuBP'lerin,

00:02:40.272 --> 00:02:42.727
şimdi döngüdeki malzemeleri 
yeniden kullanarak

00:02:42.727 --> 00:02:44.359
yeniden oluşturulması gerekir.

00:02:44.359 --> 00:02:46.976
Ancak her RuBP'nin 
beş karbona ihtiyacı varken

00:02:46.976 --> 00:02:49.809
glikoz üretimi altısını birden alır.

00:02:49.809 --> 00:02:51.394
Eşitlenmeyen bir şey var.

00:02:51.394 --> 00:02:54.195
Cevap olağanüstü bir olguda yatmaktadır.

00:02:54.195 --> 00:02:57.225
Biz bu tek üretim hattına odaklanırken,

00:02:57.225 --> 00:03:00.725
aynı anda beş tane daha oluyor.

00:03:00.725 --> 00:03:03.662
Altı konveyör bandı 
birlikte hareket ederken,

00:03:03.662 --> 00:03:05.809
bir RuBP zincirine lehimlenen

00:03:05.809 --> 00:03:07.416
sadece bir karbon değil,

00:03:07.416 --> 00:03:11.590
altı RuBP'ye lehimlenmiş altı karbon var.

00:03:11.590 --> 00:03:15.091
Bu, iki yerine 12 G3P zinciri oluşturur,

00:03:15.091 --> 00:03:18.726
yani toplamda 36 karbon var: şeker üretmek

00:03:18.726 --> 00:03:24.268
ve bu RuBP'leri yeniden 
oluşturmak için gereken eşsiz sayı.

00:03:24.392 --> 00:03:27.187
Bir araya toplanan 12 G3P'den ikisi,

00:03:27.187 --> 00:03:28.940
enerji açısından zengin

00:03:28.940 --> 00:03:32.309
altı karbon glikoz zincirini 
oluşturması için çekilir.

00:03:32.309 --> 00:03:35.614
Kahvaltında seni besleyen de bu. Başarılı!

00:03:35.614 --> 00:03:37.617
Ancak üretim hattına geri dönersek,

00:03:37.617 --> 00:03:39.617
bu şeker üretiminin yan ürünleri,

00:03:39.617 --> 00:03:44.202
bu altı RuBP'yi yeniden yaratmak için 
hızlı bir şekilde birleştirilir.

00:03:44.202 --> 00:03:46.892
Bu, geri kalan 10 G3PS'nin içerdiği

00:03:46.892 --> 00:03:51.002
tam sayı olan 30 karbonu gerektirir.

00:03:51.002 --> 00:03:54.315
Şimdi moleküler bir karışım 
ve eşleşme meydana geliyor.

00:03:54.315 --> 00:03:55.532
G3P'lerin ikisi,

00:03:55.532 --> 00:03:58.589
altı karbon sekansı oluşturacak şekilde 
birbirine kaynaklanır.

00:03:58.589 --> 00:04:02.875
Üçüncü bir G3P eklenerek 
dokuz karbon zinciri oluşturulur.

00:04:02.875 --> 00:04:07.357
Beş karbondan oluşan 
ilk RuBP bundan ayrılır

00:04:07.389 --> 00:04:09.559
ve dört karbon kalır.

00:04:09.559 --> 00:04:11.104
Yine de burada israf olmaz.

00:04:11.104 --> 00:04:14.293
Bunlar, dördüncü bir 
G3P molekülüne lehimlenir

00:04:14.293 --> 00:04:16.315
ve yedi karbon zinciri oluşturur.

00:04:16.315 --> 00:04:18.541
Beşinci bir G3P molekülüne eklendiğinde,

00:04:18.541 --> 00:04:20.707
şimdi iki tane daha RuBP üretecek kadar

00:04:20.707 --> 00:04:24.074
on karbon zinciri oluşturulur.

00:04:24.074 --> 00:04:26.875
10 G3P'nin beşinden

00:04:26.875 --> 00:04:29.204
yeniden oluşturulmuş üç tam RuBP ile,

00:04:29.204 --> 00:04:31.207
bu işlemi çoğaltmak,

00:04:31.207 --> 00:04:33.875
döngüyü tekrar başlatmak için

00:04:33.875 --> 00:04:36.671
gereken altı RuBP zincirini yenileyecek.

00:04:36.671 --> 00:04:39.089
Bu nedenle Calvin döngüsü,

00:04:39.089 --> 00:04:40.793
bu biyokimyasal üretim hattının

00:04:40.793 --> 00:04:43.375
sonsuz bir şekilde dönmesini 
sağlamak için gereken

00:04:43.375 --> 00:04:45.208
kesin sayıda element ve süreç üretir.

00:04:45.208 --> 00:04:47.127
Ve doğada mevcut olan

00:04:47.127 --> 00:04:48.625
100 döngüden sadece biri.

00:04:48.625 --> 00:04:49.959
Neden bu kadar fazla?

00:04:49.959 --> 00:04:53.060
Çünkü biyolojik üretim süreçleri 
doğrusal olsaydı,

00:04:53.060 --> 00:04:55.730
şekerin olduğu gibi doğanın dayandığı

00:04:55.730 --> 00:04:58.444
malzemeleri üretmek için 
enerjiyi kullanmada

00:04:58.444 --> 00:05:01.238
neredeyse verimli 
ya da başarılı olmazlardı.

00:05:01.238 --> 00:05:03.355
Döngüler, gezegenin uygun kaynaklarından

00:05:03.355 --> 00:05:06.857
mümkün olduğunca tekrar kullanılmak

00:05:06.857 --> 00:05:08.609
ve yeniden malzeme üretmek için

00:05:08.609 --> 00:05:10.987
hayati geri besleme çemberleri yaratırlar.

00:05:10.987 --> 00:05:12.768
Örneğin şekerin

00:05:12.768 --> 00:05:14.819
saf güneş ışığı kullanılarak yapılması

00:05:14.819 --> 00:05:16.650
ve bitkilerde dönüştürülen karbonun

00:05:16.650 --> 00:05:18.653
kendi hayatınızda var olan döngülerin

00:05:18.653 --> 00:05:21.652
gücünü sağlayan enerji olması gibi.