1
00:00:07,496 --> 00:00:09,361
Dev bir enerji dolu

2
00:00:09,361 --> 00:00:12,454
Karbon Gevrek kasesi ile 
karşı karşıyasınız.

3
00:00:12,454 --> 00:00:15,451
Bir, iki, üç kaşık dolusu.

4
00:00:15,451 --> 00:00:19,692
Yakında, yemeğinizden gelen 
enerji dalgalanması ile güçleneceksiniz.

5
00:00:19,703 --> 00:00:22,813
Ama bu enerji, kasenin içine nasıl girdi?

6
00:00:22,813 --> 00:00:25,502
Enerji, buğday veya mısır gibi 
tahılınızın geldiği

7
00:00:25,502 --> 00:00:28,313
bitki tarafından yapılan

8
00:00:28,313 --> 00:00:29,979
şekerler şeklinde bulunur.

9
00:00:29,979 --> 00:00:33,313
Gördüğünüz gibi, karbon kimyasal omurgadır

10
00:00:33,313 --> 00:00:35,011
ve bitkiler kendi gerekliliklerini

11
00:00:35,011 --> 00:00:38,515
hepimizin soluduğu havadan

12
00:00:38,515 --> 00:00:40,433
karbondioksit, CO2 şeklinde alırlar.

13
00:00:40,433 --> 00:00:42,602
Ancak kloroplastın stromasında bulunan

14
00:00:42,602 --> 00:00:45,021
bir bitkinin enerji fabrikası,

15
00:00:45,021 --> 00:00:47,811
CO2 gibi bir karbon gazını glikoz gibi

16
00:00:47,811 --> 00:00:51,774
altı karbonlu bir katıya nasıl dönüştürür?

17
00:00:51,774 --> 00:00:55,029
Fotosentez düşünüyorsanız haklısınız.

18
00:00:55,029 --> 00:00:58,240
Fakat fotosentez iki adıma ayrılır.

19
00:00:58,240 --> 00:01:00,782
İlki, güneşten gelen enerjiyi 
adenosin trifosfat

20
00:01:00,782 --> 00:01:05,343
veya ATP şeklinde depolar.

21
00:01:05,343 --> 00:01:08,842
Karbonu yakalayan ve şekere dönüştüren

22
00:01:08,842 --> 00:01:10,928
Calvin döngüsü de ikincisi.

23
00:01:10,928 --> 00:01:12,566
Bu ikinci aşama,

24
00:01:12,566 --> 00:01:15,796
doğanın en sürdürülebilir 
üretim hatlarından birini temsil eder.

25
00:01:15,796 --> 00:01:20,426
Dünyanın en küçük fabrikasına 
hoş geldiniz.

26
00:01:20,426 --> 00:01:21,844
Başlangıç ​​malzemeleri mi?

27
00:01:21,844 --> 00:01:24,308
Havadaki CO2 moleküllerinin

28
00:01:24,308 --> 00:01:26,760
ve ribuloz bifosfat veya RuBP adı verilen

29
00:01:26,760 --> 00:01:30,399
önceden oluşturulmuş 
moleküllerin bir karışımı,

30
00:01:30,399 --> 00:01:32,261
her biri beş karbon içerir.

31
00:01:32,261 --> 00:01:36,178
Başlatıcı mı? Rubisco adlı 
çalışkan bir enzim,

32
00:01:36,178 --> 00:01:39,614
bir karbon molekülünden bir karbon atomunu

33
00:01:39,614 --> 00:01:41,593
RuBP zinciri ile

34
00:01:41,593 --> 00:01:44,618
ilk altı karbon sekansı 
oluşturmak için kaynak yapar.

35
00:01:44,618 --> 00:01:47,873
Bu, her biri üç karbon içeren 
ve kısaca fosfogliseratlar

36
00:01:47,873 --> 00:01:49,874
veya PGA'lar olarak adlandırılan

37
00:01:49,874 --> 00:01:54,391
iki daha kısa zincire hızla ayrılır.

38
00:01:54,391 --> 00:01:57,550
ATP'ye ve nikotinamid 
adenin dinükleotid fosfat

39
00:01:57,550 --> 00:02:01,678
adı verilen başka bir kimyasal maddeye

40
00:02:01,678 --> 00:02:04,806
veya kısaca NADPH'ye girelim.

41
00:02:04,806 --> 00:02:07,725
Bir kayganlaştırıcı gibi çalışan 
ATP enerji sağlarken,

42
00:02:07,725 --> 00:02:13,511
NADPH her bir PGA zincirine 
bir hidrojen ekleyerek

43
00:02:13,511 --> 00:02:15,427
bunları gliseraldehit 3 fosfat

44
00:02:15,427 --> 00:02:19,610
veya G3P adı verilen 
moleküllere dönüştürür.

45
00:02:19,610 --> 00:02:22,531
Glikoz, aralarında 
altı tane karbon bulunan

46
00:02:22,531 --> 00:02:25,242
iki G3P molekülünden yapılmış

47
00:02:25,242 --> 00:02:28,426
altı karbona ihtiyaç duyar.

48
00:02:28,426 --> 00:02:30,844
Şimdi şeker üretildi, değil mi?

49
00:02:30,844 --> 00:02:32,511
Tam olarak değil.

50
00:02:32,511 --> 00:02:35,878
Calvin döngüsü, sürdürülebilir 
bir üretim hattı gibi çalışır,

51
00:02:35,878 --> 00:02:38,178
yani başlangıçta işleri başlatan

52
00:02:38,178 --> 00:02:40,272
orijinal RuBP'lerin,

53
00:02:40,272 --> 00:02:42,727
şimdi döngüdeki malzemeleri 
yeniden kullanarak

54
00:02:42,727 --> 00:02:44,359
yeniden oluşturulması gerekir.

55
00:02:44,359 --> 00:02:46,976
Ancak her RuBP'nin 
beş karbona ihtiyacı varken

56
00:02:46,976 --> 00:02:49,809
glikoz üretimi altısını birden alır.

57
00:02:49,809 --> 00:02:51,394
Eşitlenmeyen bir şey var.

58
00:02:51,394 --> 00:02:54,195
Cevap olağanüstü bir olguda yatmaktadır.

59
00:02:54,195 --> 00:02:57,225
Biz bu tek üretim hattına odaklanırken,

60
00:02:57,225 --> 00:03:00,725
aynı anda beş tane daha oluyor.

61
00:03:00,725 --> 00:03:03,662
Altı konveyör bandı 
birlikte hareket ederken,

62
00:03:03,662 --> 00:03:05,809
bir RuBP zincirine lehimlenen

63
00:03:05,809 --> 00:03:07,416
sadece bir karbon değil,

64
00:03:07,416 --> 00:03:11,590
altı RuBP'ye lehimlenmiş altı karbon var.

65
00:03:11,590 --> 00:03:15,091
Bu, iki yerine 12 G3P zinciri oluşturur,

66
00:03:15,091 --> 00:03:18,726
yani toplamda 36 karbon var: şeker üretmek

67
00:03:18,726 --> 00:03:24,268
ve bu RuBP'leri yeniden 
oluşturmak için gereken eşsiz sayı.

68
00:03:24,392 --> 00:03:27,187
Bir araya toplanan 12 G3P'den ikisi,

69
00:03:27,187 --> 00:03:28,940
enerji açısından zengin

70
00:03:28,940 --> 00:03:32,309
altı karbon glikoz zincirini 
oluşturması için çekilir.

71
00:03:32,309 --> 00:03:35,614
Kahvaltında seni besleyen de bu. Başarılı!

72
00:03:35,614 --> 00:03:37,617
Ancak üretim hattına geri dönersek,

73
00:03:37,617 --> 00:03:39,617
bu şeker üretiminin yan ürünleri,

74
00:03:39,617 --> 00:03:44,202
bu altı RuBP'yi yeniden yaratmak için 
hızlı bir şekilde birleştirilir.

75
00:03:44,202 --> 00:03:46,892
Bu, geri kalan 10 G3PS'nin içerdiği

76
00:03:46,892 --> 00:03:51,002
tam sayı olan 30 karbonu gerektirir.

77
00:03:51,002 --> 00:03:54,315
Şimdi moleküler bir karışım 
ve eşleşme meydana geliyor.

78
00:03:54,315 --> 00:03:55,532
G3P'lerin ikisi,

79
00:03:55,532 --> 00:03:58,589
altı karbon sekansı oluşturacak şekilde 
birbirine kaynaklanır.

80
00:03:58,589 --> 00:04:02,875
Üçüncü bir G3P eklenerek 
dokuz karbon zinciri oluşturulur.

81
00:04:02,875 --> 00:04:07,357
Beş karbondan oluşan 
ilk RuBP bundan ayrılır

82
00:04:07,389 --> 00:04:09,559
ve dört karbon kalır.

83
00:04:09,559 --> 00:04:11,104
Yine de burada israf olmaz.

84
00:04:11,104 --> 00:04:14,293
Bunlar, dördüncü bir 
G3P molekülüne lehimlenir

85
00:04:14,293 --> 00:04:16,315
ve yedi karbon zinciri oluşturur.

86
00:04:16,315 --> 00:04:18,541
Beşinci bir G3P molekülüne eklendiğinde,

87
00:04:18,541 --> 00:04:20,707
şimdi iki tane daha RuBP üretecek kadar

88
00:04:20,707 --> 00:04:24,074
on karbon zinciri oluşturulur.

89
00:04:24,074 --> 00:04:26,875
10 G3P'nin beşinden

90
00:04:26,875 --> 00:04:29,204
yeniden oluşturulmuş üç tam RuBP ile,

91
00:04:29,204 --> 00:04:31,207
bu işlemi çoğaltmak,

92
00:04:31,207 --> 00:04:33,875
döngüyü tekrar başlatmak için

93
00:04:33,875 --> 00:04:36,671
gereken altı RuBP zincirini yenileyecek.

94
00:04:36,671 --> 00:04:39,089
Bu nedenle Calvin döngüsü,

95
00:04:39,089 --> 00:04:40,793
bu biyokimyasal üretim hattının

96
00:04:40,793 --> 00:04:43,375
sonsuz bir şekilde dönmesini 
sağlamak için gereken

97
00:04:43,375 --> 00:04:45,208
kesin sayıda element ve süreç üretir.

98
00:04:45,208 --> 00:04:47,127
Ve doğada mevcut olan

99
00:04:47,127 --> 00:04:48,625
100 döngüden sadece biri.

100
00:04:48,625 --> 00:04:49,959
Neden bu kadar fazla?

101
00:04:49,959 --> 00:04:53,060
Çünkü biyolojik üretim süreçleri 
doğrusal olsaydı,

102
00:04:53,060 --> 00:04:55,730
şekerin olduğu gibi doğanın dayandığı

103
00:04:55,730 --> 00:04:58,444
malzemeleri üretmek için 
enerjiyi kullanmada

104
00:04:58,444 --> 00:05:01,238
neredeyse verimli 
ya da başarılı olmazlardı.

105
00:05:01,238 --> 00:05:03,355
Döngüler, gezegenin uygun kaynaklarından

106
00:05:03,355 --> 00:05:06,857
mümkün olduğunca tekrar kullanılmak

107
00:05:06,857 --> 00:05:08,609
ve yeniden malzeme üretmek için

108
00:05:08,609 --> 00:05:10,987
hayati geri besleme çemberleri yaratırlar.

109
00:05:10,987 --> 00:05:12,768
Örneğin şekerin

110
00:05:12,768 --> 00:05:14,819
saf güneş ışığı kullanılarak yapılması

111
00:05:14,819 --> 00:05:16,650
ve bitkilerde dönüştürülen karbonun

112
00:05:16,650 --> 00:05:18,653
kendi hayatınızda var olan döngülerin

113
00:05:18,653 --> 00:05:21,652
gücünü sağlayan enerji olması gibi.