Ik ga het hebben over seks.
Over het van seks verstoken huwelijk,
om precies te zijn.
Straks, na deze talk, weet je
drie dingen die je kunt doen
om te voorkomen dat het jou gebeurt.
Laat me eerst een verhaal vertellen.
Ik specialiseer me al dertig jaar
in het werken met probleemrelaties,
stellen die echt balanceren
op de rand van een scheiding.
Ik reanimeer relaties
die op sterven na dood zijn.
Ik probeer stellen bij te brengen
wat ze kunnen doen
om hun geschillen op te lossen
en weer verliefd te worden,
en hun kinderen 's avonds
weer samen in bed te stoppen.
Het is geen gemakkelijk werk,
maar ik heb mijn werk niet gekozen:
mijn werk heeft mij gekozen.
Ik groeide namelijk op
in een ongelooflijke familie.
Twee lieve ouders die nooit ruzie hadden,
twee geweldige broers
en nog een hoop andere familieleden,
waar we alle weekeinden
en alle vakanties mee doorbrachten.
Tot op een dag, ik was 16
en zat op de middelbare school,
m'n moeder de hele familie bij elkaar riep
en ons vertelde dat ze 23 jaar lang
ongelukkig was geweest in haar huwelijk
en dat ze ging scheiden van mijn vader.
Niemand zag het aankomen.
Zoals ik zei, mijn ouders
hadden nooit ruzie.
Ik weet nog goed dat ik het bloed
weg voelde trekken en dacht:
"Hoe kan dit nou? Nou verlaat ik
mijn thuis en dan stort het in."
Dat is precies wat er gebeurde.
Een scheiding ontbindt niet alleen
een huwelijk, maar een heel gezin.
Het verdriet over het uiteenvallen
van mijn familie voel ik ook nu nog.
Een scheiding is tenslotte voor altijd.
Die scheiding heeft
een aantal dingen met me gedaan.
Ten eerste heeft ze me
enorm gepassioneerd
om alles te leren wat ik maar kon vinden
over hoe te zorgen voor een gezonde,
liefdevolle, duurzame relatie,
in mijn eigen leven, mijn eigen gezin
en mijn eigen huwelijk.
Een van mijn grootste successen,
en daar ben ik best trots op,
is mijn 40-jarig huwelijk
met mijn man Jim.
Als je hem zou kennen,
zou je begrijpen hoe knap dat is.
(Gelach)
De scheiding heeft me ook
ontzettend gemotiveerd
om alles wat ik weet
met iedereen te delen.
Dat meen ik echt.
Ik heb het dan niet alleen
over de stellen in mijn praktijk.
Ik ben op mijn best in vliegtuigen
of bij de supermarkt
en daarom ben ik natuurlijk ook hier.
Ik wil jullie waarschuwen
voor de onvermijdelijke valkuilen
van een van seks verstoken huwelijk.
Wat is dat precies?
In een van seks verstoken huwelijk
hunkert een van de partners
naar meer aanraking, meer seks,
meer fysieke intimiteit,
terwijl de ander denkt:
"Wat is nou het probleem?
Het is alleen maar seks,
er zijn belangrijker dingen."
Maar voor die hunkerende partner
is het juist heel erg belangrijk,
want die zoekt daarin feitelijk
naar liefde en verbondenheid,
naar zich man voelen of vrouw,
naar zich aantrekkelijk voelen.
En als mensen elkaar op dit punt
kwijtraken, gebeurt er nog iets:
de intimiteit verdwijnt op alle niveaus.
Ze gaan niet meer naast
elkaar op de bank zitten.
Ze lachen niet meer om elkaars grapjes.
Ze doen niets meer samen.
Ze zijn geen vrienden meer.
Het introduceert het risico
op ontrouw en scheiding.
Sommige redenen dat mensen
een lage seksdrive hebben
of juist een onstilbare honger voor seks,
zijn heel gecompliceerd en diepgeworteld,
maar gelukkig is de belangrijkste oorzaak
voor een van seks verstoken huwelijk
ook het eenvoudigst op te lossen.
Voordat ik die oplossing ga uitleggen
wil ik wel eerst publiekelijk verklaren
dat mocht je als vanzelfsprekend aannemen
dat een lage seksdrive
iets typisch vrouwelijks is,
dan heb ik nieuws voor je.
Vrouwen hebben niet het overwicht
op de lage libidomarkt.
Ik ben ervan overtuigd
dat een lage seksdrive bij mannen
een van onze best bewaarde geheimen is.
Dat gezegd hebbende, wil ik nog wijzen
op iets wat ook vaak onderbelicht blijft:
in een van seks verstoken huwelijk
heeft degene met de lage seksdrive
de controle over de seksuele relatie.
Ik wil daarmee niet zeggen
dat zo iemand opzettelijk gemeen,
onvriendelijk of manipulatief is.
Ik wil alleen maar zeggen
dat als je partner geen zin heeft,
je beter een koude douche kunt nemen,
want er gaat echt niks gebeuren.
Dat is om een aantal redenen merkwaardig.
Als we ons bedenken hoe in een huwelijk
beslissingen worden genomen,
denken we meestal aan wederkerigheid:
twee mensen beslissen samen
wanneer ze gaan trouwen,
of ze kinderen willen,
hoe ze die opvoeden,
wat ze doen met de financiën,
de schoonfamilie, het huishouden,
maar opvallend genoeg
wordt er niets afgesproken over seks.
Hoe doen we dat en wanneer,
de kwaliteit, de frequentie?
Ik vind dat ongelooflijk.
Ik ken stellen die al 20
tot 30 jaar zijn getrouwd
en die het nog nooit
over seks hebben gehad.
Wat ik ook verbijsterend vind
over die eenzijdige besluitvorming,
is dat één persoon besluit 'geen seks'
en die ander moet dat maar accepteren,
er niet over klagen en, oh ja,
je mag niet vreemdgaan.
Dat is geen werkbare regeling.
Laat ik je iets vertellen
over een stel in mijn praktijk.
Het gaat over John en Mary.
Ze zijn al 15 jaar getrouwd.
John is een heel ontspannen man,
hij zal niet gauw klagen,
maar in de laatste 15 minuten
van mijn sessie met hem
vindt hij eindelijk de moed
om me iets te vertellen
dat hem al heel lang dwarszit:
dat hij maar twee uur lang een kans heeft,
op vrijdagavond tussen 10 en 12,
dat Mary interesse in seks
zou kunnen hebben.
Hij weet wel dat hij op andere tijden
niet bij haar hoeft aan te komen.
Ik moest ook lachen en ik keek naar Mary
en Mary zat te grinniken,
want ze herkende zichzelf wel
in die beschrijving.
John kon er niet om lachen.
Geen glimlach ook.
Dus vroeg ik hem: "John,
hoe was dat dan voor je?"
Hij zei: "Ik wil iets tegen Mary zeggen."
Hij keek haar aan en haalde diep adem.
Hij zei: "Als ik je aanhaal in bed
en je reageert er niet op,
is het enige wat ik altijd denk:
vind je me nog wel aantrekkelijk?
Hou je nog wel van me?
Wil je me eigenlijk nog wel?
Als je dan slaapt en ik lig naast je
naar het plafond te kijken,
kan ik alleen nog maar denken:
ik kan me onmogelijk nóg eenzamer voelen
dan zo naast jou in bed."
Gelukkig kwamen er tranen in Mary's ogen
en ze pakte John's hand.
Ze zei: "John, ik moet je vertellen
dat in al die jaren dat we getrouwd zijn,
het nog nooit bij me is opgekomen
hoe dat voor jou moet zijn.
Ik denk alleen maar:
'Heb ik zin? Heb ik geen zin?'
Het spijt me zo,
ik ga dat beter doen."
John begon te huilen.
Ik begon te huilen.
Ik vond dat een magisch moment.
Het was namelijk voor de eerste keer
in al die tijd dat ze getrouwd waren
dat Mary zich kwetsbaar durfde te maken
en probeerde John's pijn te begrijpen,
zijn eenzaamheid, zijn vervreemding,
zijn behoefte aan die band met haar.
En ze beloofde verbetering.
Voor hen was dit het begin
van een doorbraak.
Jammer genoeg werkt het
voor veel stellen niet zo.
Sterker nog, meestal maakt
wat stellen doen
om dit probleem op te lossen,
de situatie alleen maar erger.
Laat me een voorbeeld geven.
Hij zegt: "Schat, zullen we de kinderen
een beetje vroeger naar bed doen,
glaasje wijn, beetje knuffelen?"
Zij: "Ik heb van alles aan mijn hoofd,
ik voel me gespannen en ik heb hoofdpijn."
"Jij vertelde me anders dat vrouwen
zo goed kunnen multitasken.
Kun je dan niet gewoon
èn hoofdpijn èn sex hebben?"
(Gelach)
"Ik kan er helemaal niet om lachen.
Snap je wel wat 'Nee' betekent?"
"Ik maak geen grapjes. Ik ben woedend.
We hebben in geen zes weken gevreeën.
Ik haat deze relatie.
Het klikt gewoon niet tussen ons."
"Moet je kijken hoe je praat,
moet ik me nou aangetrokken voelen?
Je bent trouwens de laatste drie weken
amper thuis bent geweest.
Als je al thuis bent,
praat je niet met me,
we doen nooit iets samen,
je bent boos en in jezelf gekeerd.
Zo ga ik echt geen seks met je hebben."
"Je zoekt het maar uit. Ik ben weg."
Wat gebeurt hier precies?
Ik zal het je vertellen.
Wanneer het probleem
zich begint voor te doen,
zal de persoon met de grotere behoefte
zijn partner openhartig
en kwetsbaar benaderen,
en dingen zeggen zoals:
"Ik mis je. Ik wil met je vrijen."
Maar wanneer er op die toenaderingen
geen reactie komt, zoals vaak gebeurt,
dan maakt die kwetsbaarheid snel plaats
voor boosheid en minachting.
Boosheid is nou niet bepaald
stimulerend voor je seksleven.
Seksualiteit trekt zich
daardoor juist verder terug.
Dat wakkert de boosheid aan tot woede.
Woede leidt tot seksuele anorexia.
Enzovoort, enzovoort.
Vervolgens wachten ze allebei
tot de ander verandert.
Zo gaan huwelijken stuk.
Wat moeten ze dan doen?
Dat zal ik je vertellen.
Hij zal zijn boosheid
in de hand moeten krijgen,
of hij zich nu
tekort gedaan voelt of niet.
Hij moet meer samen met haar doen,
met haar praten, bij haar zijn.
Hij moet beseffen dat die dingen
voor haar juist het verschil maken.
Wat zij moet doen?
Of ze nou zin heeft of niet,
ze zal het voorbeeld van Nike
moeten volgen en 'Just do it'.
(Gelach)
Waarom? Om twee redenen.
De eerste ligt voor de hand:
hij wordt er gelukkiger van.
Hij wordt vriendelijker, meer aanwezig.
Meestal ook dankbaarder.
Er is nog een andere reden.
Die heeft niets te maken met hem,
maar alles met haar.
Als ik een dollar kreeg voor iedere keer
dat iemand in mijn praktijk tegen me zei:
"Michele, ik had helemaal geen zin
toen mijn partner me opzocht,
maar toen we eenmaal
bezig waren vond ik het heerlijk.
Ik had een geweldig orgasme.
We genoten van elkaar,
en erna hebben we zo'n goed gesprek gehad,
dat was echt maanden geleden".
Toen ik dat draaiboek beschreef
voor een stel in mijn praktijk
zei die man: "Wauw, precies mijn vrouw!
Schrijf het gewoon op haar hand:
'ik hou van seks',
opdat ze het niet meer vergeet.
(Gelach)
Dit wordt trouwens
wetenschappelijk onderschreven.
Ik zag dit zo vaak in mijn praktijk
dat ik er eens verder in ben gedoken
en ik stuitte op het werk
van dr. Rosemary Basson.
Zij haalde het mysterie
uit mijn observaties.
De menselijke seksuele reactie
zou zich voltrekken in vier stappen.
De eerste is verlangen.
Dat betekent dat het niet uitmaakt
wat je aan het doen bent,
wandelen, studeren,
koken, praten met iemand,
en ineens heb je zomaar een wilde gedachte
en je begint te fantaseren over seks.
De tweede stap is opwinding.
Je zoekt je partner op,
je wordt lichamelijk opgewonden
en je krijgt dat gevoel van binnen.
De derde stap: orgasme.
Moet ik het uitleggen?
(Gelach)
Vierde stap: resolutie, je lichaam
keert terug naar de normale staat.
Volgens het onderzoek van dr. Basson
is het voor miljoenen mensen zo
dat de stappen, een, verlangen
en twee, opwinding, zijn omgekeerd.
Zij moeten eerst lichamelijk
gestimuleerd en opgewonden worden,
voordat hun hersenen herkennen
dat er verlangen is.
Er is wel verlangen, maar die is
niet sterk genoeg om seks te initiëren.
Als je dit herkent bij jezelf,
of bij een vriend van een vriend,
(Gelach)
kun je maar beter ontvankelijk zijn
voor je partner's toenaderingen,
zelfs vanuit een neutraal startgevoel,
want zodra je je laat gaan,
zul je je zeker herinneren:
'ik hou van seks'.
Kijk, hier gaat het om.
Als mens zijn we gemaakt voor relaties.
Baanbrekend onderzoek
in de neurologie leert ons
dat onze band met de mensen
van wie we houden
belangrijker voor ons is
dan voedsel en onderdak.
Het tegenovergestelde is ook waar:
scheiding doet pijn.
Luister,
wanneer we kijken naar functionele MRI's
van mensen die net een scheiding
achter de rug hebben
of een gebroken hart hebben
na een verbroken relatie,
dan lichten dezelfde gebieden
in de hersenen op
als bij mensen die fysieke pijn ervaren.
Datzelfde geldt trouwens niet
voor andere negatieve emoties,
zoals verdriet, gespannenheid en angst.
Alleen voor afwijzing. Afwijzing is uniek.
Afwijzing doet pijn.
Dus als je partner
naar je toekomt en zegt:
"Kom toch eens kijken naar
deze prachtige zonsondergang",
of "Wat een ongelooflijk artikel,
dat moet je ook eens lezen",
of "Zullen we op vrijdagavond
gewoon onze telefoons afzetten
zodat we ongestoord samen kunnen zijn?",
of "Het is alweer zo'n tijd geleden,
ik zou het heerlijk vinden
om met je te vrijen",
als we geen zin hebben,
als we niet in de stemming zijn:
afwijzing doet pijn.
Wat moeten we dan doen?
Hier zijn de drie lessen
die ik daarstraks beloofde.
Nummer een.
Iedereen voelt zich op zijn eigen manier
met een ander verbonden.
We moeten weten hoe dat voor ons werkt,
maar we moeten vooral begrijpen
wat er precies voor zorgt dat onze partner
zich verbonden voelt met ons.
Nummer twee.
Als je samenleeft met iemand
die hunkert naar meer intimiteit,
meer fysiek contact en meer seks,
denk dan niet: "Ach het is maar seks,
het is als krabben waar het jeukt".
Seks is een krachtige manier
om twee mensen te binden.
En nummer drie: als je eenmaal weet
hoe je partner zich aan jou bindt,
hoef je het niet helemaal te begrijpen
of het er helemaal mee eens te zijn,
je moet het gewoon doen.
En weet je waarom?
Om twee redenen.
Als ik iets heb geleerd over relaties,
is het wel dat ze steunen
op wederzijdse zorg.
En, het is een daad van liefde.
Ik weet dat wat ik vraag
een hele uitdaging is:
ik vraag je om de behoeften van een ander
boven die van jezelf te stellen.
Maar ik geloof echt dat als meer mensen
open staan voor het cruciale idee
dat we beter voor elkaar moeten zorgen
en dat we geen slaaf hoeven te zijn
van onze eigen emoties,
dat we dan een veel liefdevoller wereld
kunnen scheppen,
één huwelijk, één relatie tegelijk.
Ze noemen me een psychotische optimist.
Maar ik zeg: "Dat geeft niet,
als het maar besmettelijk is".
Dank je wel.
(Applaus)