1
00:00:07,742 --> 00:00:09,621
Hãy tưởng tượng bạn đang lên kế hoạch
tổ chức một buổi tiệc cho một người bạn

2
00:00:09,621 --> 00:00:11,165
và anh ấy nhắn tin cho bạn

3
00:00:11,165 --> 00:00:14,082
bảo rằng "Nhớ dẫn theo Bob, 
DJ và chú hề."

4
00:00:14,082 --> 00:00:15,296
Bạn khá là ngạc nhiên

5
00:00:15,296 --> 00:00:17,750
vì không hề biết rằng 
Bob có nhiều tài lẻ đến vậy

6
00:00:17,750 --> 00:00:19,333
Nhưng khi đến buổi tiệc,

7
00:00:19,333 --> 00:00:21,082
mọi chuyện không như bạn nghĩ. 
Bob không phải là người có nhiều tài lẻ

8
00:00:21,082 --> 00:00:24,805
và lẽ ra bạn phải dẫn theo 3 người khác nhau.

9
00:00:24,805 --> 00:00:27,082
Đến khi các bạn
đã an toạ trong một buổi tiệc chán ngắt,

10
00:00:27,082 --> 00:00:30,000
bạn mới chợt nhận ra rằng 
mình có thể tránh được sự nhầm lẫn tai hại này

11
00:00:30,000 --> 00:00:34,016
đơn giản bằng cách 
dùng thêm một dấu phẩy sau từ DJ.

12
00:00:34,016 --> 00:00:35,940
Dấu phẩy cuối cùng trong danh sách

13
00:00:35,940 --> 00:00:38,234
được đặt trực tiếp trước liên từ chính

14
00:00:38,234 --> 00:00:41,167
như là and, or, hoặc nor,

15
00:00:41,167 --> 00:00:42,989
được gọi là dấu phẩy thứ tự

16
00:00:42,989 --> 00:00:44,615
hay còn gọi là dấu phẩy Oxford.

17
00:00:44,615 --> 00:00:47,201
Điều này đã khiến cho 
nhiều người kém ngữ pháp phát điên

18
00:00:47,201 --> 00:00:49,203
bởi vì thậm chí ngay cả
những viện ngôn ngữ lớn

19
00:00:49,203 --> 00:00:51,748
cũng không đồng ý với việc 
dùng dấu phẩy Oxford này.

20
00:00:51,748 --> 00:00:53,207
Mỉa mai thay, dấu phẩy Oxford

21
00:00:53,207 --> 00:00:54,917
lại được sử dụng phổ biến ở Mỹ.

22
00:00:54,917 --> 00:00:56,249
nơi mà nó được khuyên dùng bởi

23
00:00:56,249 --> 00:00:58,167
MLA (Hiệp hội ngôn ngữ hiện đại), 
Chicago Style Manual,

24
00:00:58,167 --> 00:01:00,167
và cả văn phòng in ấn của chính phủ.

25
00:01:00,167 --> 00:01:02,833
ngoại trừ AP Style Book 
(hãng truyền thông nổi tiếng ở Mỹ)

26
00:01:02,833 --> 00:01:05,250
Ở vương quốc Anh 
và các nước sử dụng tiếng Anh khác,

27
00:01:05,250 --> 00:01:07,499
hầu hết các chỉ dẫn phong cách 
đều không ủng hộ việc sử dụng dấu phẩy

28
00:01:07,499 --> 00:01:09,166
ngoại trừ một nơi trùng tên với nó,

29
00:01:09,166 --> 00:01:11,499
nhà xuất bản đại học Oxford.

30
00:01:11,499 --> 00:01:13,644
Tại sao lại không dùng dấu phẩy thứ tự?

31
00:01:13,644 --> 00:01:15,022
Một trong những tranh cãi chính ở đây là

32
00:01:15,022 --> 00:01:16,918
bản thân liên từ cũng đã đủ

33
00:01:16,918 --> 00:01:18,565
để chỉ rõ phần tách biệt.

34
00:01:18,565 --> 00:01:19,833
Và khi nó không đủ rõ ràng để chỉ ra điều đó

35
00:01:19,833 --> 00:01:21,442
như trong danh sách khách mời xui xẻo của bạn,

36
00:01:21,442 --> 00:01:24,916
thì việc thay đổi trật tự các danh mục 
vẫn sẽ làm tốt công việc.

37
00:01:24,916 --> 00:01:26,742
Nhiều nhà báo 
cũng không thích dùng dấu phẩy

38
00:01:26,742 --> 00:01:28,282
bởi vì nó làm choáng chỗ bài viết

39
00:01:28,282 --> 00:01:30,249
và làm nó trông rất lộn xộn.

40
00:01:30,249 --> 00:01:32,830
Thậm chí, đôi khi còn gây ra nhầm lẫn

41
00:01:32,830 --> 00:01:34,249
Ví dụ như

42
00:01:34,249 --> 00:01:35,874
nếu bạn của bạn đề nghị dẫn theo "Bob,

43
00:01:35,874 --> 00:01:37,417
DJ và con chó,"

44
00:01:37,417 --> 00:01:38,583
bạn có thể đoán ra rằng

45
00:01:38,583 --> 00:01:40,296
chúng là 3 thực thể riêng biệt.

46
00:01:40,296 --> 00:01:41,333
Chó con rất đáng yêu

47
00:01:41,333 --> 00:01:42,882
nhưng chúng không thể
trở thành những DJ giỏi.

48
00:01:42,882 --> 00:01:44,168
Nhưng khi sử dụng dấu phẩy,

49
00:01:44,168 --> 00:01:45,082
bạn có thể cho rằng

50
00:01:45,082 --> 00:01:46,249
Bob chính là DJ,

51
00:01:46,249 --> 00:01:48,387
và người bạn cần phải dẫn theo
chính là Bob và con chó.

52
00:01:48,387 --> 00:01:50,500
Việc tranh cãi về dấu phẩy Oxford

53
00:01:50,500 --> 00:01:52,999
đã dấy lên nhiều dư luận quan tâm
trong nhiều năm

54
00:01:52,999 --> 00:01:56,406
cuối cùng dẫn đến 1 cuộc hưu chiến

55
00:01:56,406 --> 00:01:57,810
Hướng giải quyết chung cho vấn đề này là

56
00:01:57,810 --> 00:01:58,982
không bắt buộc sử dụng dấu phẩy,

57
00:01:58,982 --> 00:02:00,441
và việc sử dụng nó 
tùy thuộc vào ngữ cảnh

58
00:02:00,441 --> 00:02:02,000
cũng như tác dụng của nó
trong việc tránh gây nhầm lẫn.

59
00:02:02,000 --> 00:02:03,612
Thêm một điều nữa,

60
00:02:03,612 --> 00:02:05,654
bạn phải sử dụng 
hoặc không sử dụng

61
00:02:05,654 --> 00:02:07,031
dấu phẩy Oxford

62
00:02:07,031 --> 00:02:09,283
một cách nhất quán trong toàn bài viết.

63
00:02:09,283 --> 00:02:10,951
Vì vậy, việc sử dụng dấu phẩy chỉ khi nào cần thiết

64
00:02:10,951 --> 00:02:12,620
không phải là một lựa chọn.

65
00:02:12,620 --> 00:02:13,703
Và ý kiến cho rằng

66
00:02:13,703 --> 00:02:15,702
có thể tùy ý tuân theo 1 quy tắc ngữ pháp

67
00:02:15,702 --> 00:02:17,249
là rất kỳ cục.

68
00:02:17,249 --> 00:02:19,499
Thử tưởng tượng
bạn đã không làm hỏng kế hoạch buổi tiệc

69
00:02:19,499 --> 00:02:21,915
và nhận được tin nhắn vào ngày hôm sau 
rằng "Mọi người đã có 1 khoảng thời gian tuyệt vời

70
00:02:21,915 --> 00:02:24,465
với ninja, cướp biển, cướp biển Viking, già và trẻ."

71
00:02:24,465 --> 00:02:26,666
Nếu dấu phẩy Oxford là chuẩn mực,

72
00:02:26,666 --> 00:02:28,083
bạn sẽ nhận thấy rằng 
nó còn thiếu

73
00:02:28,083 --> 00:02:29,667
và kết luận rằng già và trẻ ở đây

74
00:02:29,667 --> 00:02:33,167
là tính từ miêu tả 
những nhân vật đã được liệt kê trước đó.

75
00:02:33,167 --> 00:02:34,166
Nhưng khi không để ý tới dấu phẩy Oxford,

76
00:02:34,166 --> 00:02:35,249
bạn sẽ luôn tự hỏi rằng

77
00:02:35,249 --> 00:02:36,333
liệu có phải nó có nghĩa là

78
00:02:36,333 --> 00:02:38,539
một đám nhóc quy củ,
tẻ nhạt và cả những người già

79
00:02:38,539 --> 00:02:40,064
cũng quy củ và tẻ nhạt như vậy không.

80
00:02:40,064 --> 00:02:43,649
Về cơ bản, dấu phẩy thứ tự 
có thể trở nên hữu dụng hoặc phiền toái

81
00:02:43,649 --> 00:02:44,933
nhưng quan điểm của bạn về nó

82
00:02:44,933 --> 00:02:46,377
hay về nhiều điều không bắt buộc khác

83
00:02:46,377 --> 00:02:47,499
có thể liên quan tới

84
00:02:47,499 --> 00:02:50,683
bất kỳ một phong cách nào
mà bạn đã được dạy.

85
00:02:50,683 --> 00:02:52,630
Chẳng hạn như việc
giáo viên cấp 3 của bạn thích nó,

86
00:02:52,630 --> 00:02:54,119
nhiều khả năng bạn vẫn đang dùng nó.

87
00:02:54,119 --> 00:02:55,956
Hay biên tập viên đầu tiên của bạn ghét nó,

88
00:02:55,956 --> 00:02:57,456
thế là bạn cũng ghét nó theo.

89
00:02:57,456 --> 00:02:59,208
Và cũng có thể việc quan trọng hóa vấn đề

90
00:02:59,208 --> 00:03:01,044
giữa dùng hay không dùng

91
00:03:01,044 --> 00:03:02,417
là rất ngớ ngẩn.

92
00:03:02,417 --> 00:03:03,380
Rốt cuộc thì

93
00:03:03,380 --> 00:03:04,796
có rất nhiều vấn đề to lớn hơn

94
00:03:04,796 --> 00:03:05,748
cần được quan tâm.

95
00:03:05,748 --> 00:03:08,133
Nhưng đôi khi, những điều nhỏ nhặt 
cũng có thể tạo ra một khác biệt lớn.