1 00:00:06,149 --> 00:00:09,752 داستان زندگی لینوکس (به مناسبت جشن ۲۰ سالگی لینوکس!) 2 00:00:09,752 --> 00:00:12,423 داستان ما ۲۰ سال پیش شروع شد 3 00:00:12,423 --> 00:00:17,145 یعنی زمان فروپاشی شوروی سابق و زمانی که علی حاتمی فیلم دلشدگان رو ساخت. 4 00:00:17,176 --> 00:00:20,985 و اون زمان خب موبایلها، واقعا بزرگ بودن! 5 00:00:20,985 --> 00:00:28,328 ماه آگوست ۱۹۹۱ بود و یک دانشجوی ۲۰ ساله رشته کامپیوتر به اسم لینوس توروالدز در شهر هلیسنکی 6 00:00:28,328 --> 00:00:33,971 پشت کامپیوترش نشسته بود تا یکی از مهمترین نوشتههای تاریخ کامپیوتر رو ارسال کنه 7 00:00:33,971 --> 00:00:38,825 «سلام به همه، من دارم یه سیستم عامل (آزاد) درست میکنم ... 8 00:00:38,825 --> 00:00:43,930 (فقط یک سرگرمی، نه یه چیزی به بزرگی و حرفهای پروژهی گنو) ... 9 00:00:43,930 --> 00:00:48,480 که احتمالا هیچ وقت به جز دیسکهای سخت AT چیز دیگهای رو ساپورت نکنه، چون این تنها چیزیه که دارم» 10 00:00:49,090 --> 00:00:53,358 خب، واژهی پروژهی متنباز لینوس خیلی زود دنیا رو پر کرد 11 00:00:53,358 --> 00:00:56,513 و توسعهدهندگان از همهجا کدهاشون رو اهدا کردن 12 00:00:56,513 --> 00:01:02,695 لینوس اسم هستهای که برای سیستمعامل نوشته بود رو «لینوکس» گذاشت و پنگوئن رو به عنوان یه نماد انتخاب کرد 13 00:01:02,695 --> 00:01:06,145 البته بعد از اتفاق کوچیکی که توی باغوحش براش افتاد 14 00:01:06,730 --> 00:01:11,354 لینوس به زودی تصمیم مهمی گرفت که ممکن بود آیندهی لینوکس و حتا تکنولوژی رو تغییر بده 15 00:01:11,354 --> 00:01:18,042 اون مجوز نشر «جیپیال» رو انتخاب کرد، که توسط یه جهانبین آیندهنگر به اسم ریچارد استالمن نوشته شده بود 16 00:01:18,042 --> 00:01:23,708 هستهی لینوکس، به همراه مجوز «جیپیال» و تمامی ابزارهای دیگه گنو انقلاب مهمی توی صنعت کامپیوتر بوجود آوردن 17 00:01:23,708 --> 00:01:28,036 با ۴ اصل آزادی ساده ولی خیلی خیلی مهم: 18 00:01:28,036 --> 00:01:32,137 آزادی برای اجرای برنامه برای هر منظوری 19 00:01:32,137 --> 00:01:35,527 آزادی برای مطالعه و بررسی چگونگی عملکرد برنامه و تغییر آن برای نیاز خود 20 00:01:35,527 --> 00:01:39,451 آزادی برای توزیع مجدد کپیهایی از آن، بنابراین شما میتوانین به همسایگان خود کمک کنین و 21 00:01:39,451 --> 00:01:42,679 آزادی برای بهبود برنامه و انتشار این تغییرات برای عموم، بنابراین تمام جامعه از آن بهره میبرن 22 00:01:42,679 --> 00:01:46,115 این ایدههای اساسی باعث این شد تا لینوکس در سرتاسر دنیا گسترش پیدا کنه 23 00:01:46,115 --> 00:01:52,453 و این پروژه از یه آزمایش سرگرمکننده تبدیل به یک بنیاد بزرگ و اکوسیستم 24 00:01:52,453 --> 00:01:54,892 پر رونق اقتصادی شد. 25 00:01:54,892 --> 00:01:57,608 شرکتهای مختلف بر پایهی گنو/ لینوکس بوجود اومدن 26 00:02:00,470 --> 00:02:06,940 در سال ۱۹۹۹ ارزش سهام شرکت ردهت سه برابر شد، چون نخستین شرکت گنو/لینوکسیای بود که سهام خودش رو عمومی کرد. 27 00:02:06,956 --> 00:02:12,516 و همون سال شرکت «آیبیام» یک میلیارد دلار برای بهبود تبلیغات لینوکس هزینه کرد. 28 00:02:12,516 --> 00:02:18,372 «این اصلا اسمی هم داره؟» «آره، اسمش لینوکسه!» 29 00:02:18,479 --> 00:02:24,286 کم کم لینوکس در صنعت رایانش مورد استفاده برای کارهای سنگین قرار گرفت و اینترنت رو 30 00:02:24,286 --> 00:02:28,740 با نرمافزار آزاد بهبود داد. در یک کلام: گنو/لینوکس رایانش رو متحول کرد. 31 00:02:28,879 --> 00:02:33,949 اما همیشه تا یک چیز تاثیرگذار هست، مخالفتهای رقبای آتشین هم هست. 32 00:02:33,949 --> 00:02:36,658 اما لینوکس نه تنها باقی موند، حتی رونق هم پیدا کرد 33 00:02:36,658 --> 00:02:41,379 امروزه هزاران نفر از جامعه نرمافزار آزاد به همراه صدها شرکت مختلف 34 00:02:41,379 --> 00:02:44,142 در توسعهی لینوکس نقش دارن 35 00:02:44,142 --> 00:02:47,787 هر سه ماه یکبار یک نسخه جدید از لینوکس منتشر میشه 36 00:02:47,787 --> 00:02:54,266 خب، حالا لینوکس کجای راه قرار داره؟ در حال اجرا در ۷۵٪ از مبادلات سهام در سراسر جهان و 37 00:02:54,266 --> 00:02:59,653 در حال سرویسدهی به سرورهای بزرگ که آمازون، فیسبوک، توییتر، ایبی و گوگل روی اونها اجرا میشه. 38 00:02:59,653 --> 00:03:03,925 شما وقتی که در اینترنت هستید در واقع دارین از لینوکس استفاده میکنین. 39 00:03:03,925 --> 00:03:09,150 لینوکس روی گوشی شما هست، روی تلویزیون شما، روی ۹۵٪ از ابرکامپیوترهای جهان و 40 00:03:09,150 --> 00:03:14,421 روی خیلی از ابزارهایی که شما هر روزه ازشون استفاده میکنین. 41 00:03:14,421 --> 00:03:19,738 و برنامهنویس دانشگاه هلینسکی (لینوس) که تمام اینا رو شروع کرد؟ 42 00:03:19,738 --> 00:03:24,057 اون الان از دفترش توی پورتلند اوراگون در حال هدایت کردن هزاران توسعه دهنده هست 43 00:03:24,057 --> 00:03:26,588 به عنوان هماهنگکننده پروژه در بنیاد لینوکس. 44 00:03:26,588 --> 00:03:30,535 و در حالی که ما داریم ۲۰ سالگی لینوکس رو جشن میگیریم، در واقع خودمون رو توی این داستان میبینیم 45 00:03:30,535 --> 00:03:35,173 ممنون از شما که قسمتی از این ۲۰ سال لینوکس بودین