1
00:00:15,584 --> 00:00:17,074
Bức họa "Người Vitruvius,"

2
00:00:17,074 --> 00:00:18,326
phác thảo của Leonardo,

3
00:00:18,326 --> 00:00:20,037
đã trở thành một biểu tượng

4
00:00:20,037 --> 00:00:21,649
tiêu biểu cho thời Phục Hưng.

5
00:00:21,649 --> 00:00:22,743
Nhưng tại sao?

6
00:00:22,743 --> 00:00:24,680
Chỉ là bản phác thảo đơn giản thôi mà?

7
00:00:24,680 --> 00:00:26,003
Không đúng!

8
00:00:26,003 --> 00:00:27,397
Hãy trả lời câu hỏi này

9
00:00:27,397 --> 00:00:28,634
từ khía cạnh toán học.

10
00:00:28,634 --> 00:00:30,720
Ta đều biết cách tính diện tích hình tròn.

11
00:00:30,720 --> 00:00:32,099
Lấy số pi

12
00:00:32,099 --> 00:00:34,347
nhân với bình phương bán kính.

13
00:00:34,347 --> 00:00:36,565
Ta cũng biết tìm diện tích hình vuông:

14
00:00:36,565 --> 00:00:39,364
Bằng cách nhân hai cạnh với nhau.

15
00:00:39,364 --> 00:00:41,408
Nhưng làm sao để lấy diện tích hình tròn

16
00:00:41,408 --> 00:00:43,799
và tạo ra hình vuông 
có diện tích tương ứng?

17
00:00:43,799 --> 00:00:45,739
Đây là bài toán "Biến tròn thành vuông"

18
00:00:45,739 --> 00:00:48,047
được đặt ra lần đầu tiên từ thời cổ đại.

19
00:00:48,047 --> 00:00:49,658
Và như nhiều ý tưởng cổ đại khác

20
00:00:49,658 --> 00:00:51,894
nó đã được hồi sinh trong thời Phục Hưng.

21
00:00:51,894 --> 00:00:53,078
Hóa ra,

22
00:00:53,078 --> 00:00:54,466
vấn đề này không có đáp án

23
00:00:54,466 --> 00:00:56,090
vì bản chất của số pi,

24
00:00:56,090 --> 00:00:57,912
nhưng đó lại là một câu chuyện khác.

25
00:00:57,912 --> 00:00:58,626
Bức vẽ này,

26
00:00:58,626 --> 00:00:59,880
ảnh hưởng bởi ghi chép của

27
00:00:59,880 --> 00:01:01,905
kiến trúc sư người La Mã, Vitruvius,

28
00:01:01,905 --> 00:01:03,510
đặt một người đàn ông ở trung tâm

29
00:01:03,510 --> 00:01:05,507
của một hình tròn và một hình vuông.

30
00:01:05,507 --> 00:01:06,842
Vitruvius cho rằng rốn

31
00:01:06,842 --> 00:01:08,103
là trung tâm cơ thể người

32
00:01:08,103 --> 00:01:09,629
và nếu ta dùng một cái com-pa

33
00:01:09,629 --> 00:01:11,375
và đặt đầu kim ở phần rốn,

34
00:01:11,375 --> 00:01:14,015
thì sẽ vẽ được một vòng tròn 
hoàn hảo quanh thân người.

35
00:01:14,015 --> 00:01:16,004
Ngoài ra, Vitruvius còn nhận ra rằng

36
00:01:16,004 --> 00:01:17,106
sải tay và chiều cao

37
00:01:17,106 --> 00:01:19,692
của một người có độ lớn gần bằng nhau,

38
00:01:19,692 --> 00:01:22,857
cho nên một người cũng có thể
nằm vừa vặn trong một hình vuông.

39
00:01:22,857 --> 00:01:24,231
Leonardo đã dùng ý tưởng đó

40
00:01:24,231 --> 00:01:27,027
để giải quyết một cách ẩn dụ
việc "Biến tròn thành vuông",

41
00:01:27,027 --> 00:01:29,735
sử dụng con người 
như đơn vị đo cho cả hai hình.

42
00:01:29,735 --> 00:01:32,611
Tuy nhiên, Leonardo không 
chỉ nghĩ về Vitruvius.

43
00:01:32,611 --> 00:01:33,815
Có 1 hệ tư tưởng mới

44
00:01:33,815 --> 00:01:34,913
tại Ý lúc bấy giờ

45
00:01:34,913 --> 00:01:36,321
gọi là Chủ nghĩa Tân Platon.

46
00:01:36,321 --> 00:01:37,741
Phong trào dùng khái niệm cũ

47
00:01:37,741 --> 00:01:40,445
mà Platon và Aristotle đã phát triển 
từ thế kỷ IV,

48
00:01:40,445 --> 00:01:42,278
gọi là Sợi xích của Sự tồn tại.

49
00:01:42,278 --> 00:01:44,447
Với niềm tin rằng vũ trụ có cấp bậc

50
00:01:44,447 --> 00:01:45,614
giống như một sợi xích,

51
00:01:45,614 --> 00:01:47,779
sợi xích đó bắt đầu ở
vị trí cao nhất là Chúa,

52
00:01:47,779 --> 00:01:49,736
sau đó đi xuống là các thiên thần,

53
00:01:49,736 --> 00:01:50,313
các hành tinh,

54
00:01:50,313 --> 00:01:50,902
các vì sao,

55
00:01:50,902 --> 00:01:51,982
và mọi sinh vật sống

56
00:01:51,982 --> 00:01:54,066
cuối cùng kết thúc với bọn quỷ dữ.

57
00:01:54,066 --> 00:01:55,813
Ban đầu, phong trào này cho rằng

58
00:01:55,813 --> 00:01:58,015
vị trí của con người trong sợi xích

59
00:01:58,015 --> 00:01:59,527
nằm chính xác ở trung tâm.

60
00:01:59,527 --> 00:02:01,226
Vì thân xác con người sẽ chết đi

61
00:02:01,226 --> 00:02:03,158
nhưng linh hồn thì bất tử,

62
00:02:03,158 --> 00:02:05,308
nên loài người chia vũ trụ làm đôi.

63
00:02:05,308 --> 00:02:07,067
Tuy nhiên, trong khoảng thời gian

64
00:02:07,067 --> 00:02:08,686
Leonardo vẽ "Người Vitruvius",

65
00:02:08,686 --> 00:02:10,871
Pico della Mirandola,
người theo Tân Platon,

66
00:02:10,871 --> 00:02:12,236
lại có ý tưởng khác.

67
00:02:12,236 --> 00:02:13,814
Ông tách loài người khỏi sợi xích

68
00:02:13,814 --> 00:02:15,779
tuyên bố con người có khả năng đặc biệt

69
00:02:15,779 --> 00:02:17,645
để lựa chọn bất kỳ vị trí nào họ muốn.

70
00:02:17,645 --> 00:02:19,228
Pico khẳng định Chúa muốn có

71
00:02:19,228 --> 00:02:20,700
1 giống loài có thể hiểu được

72
00:02:20,700 --> 00:02:23,569
vẻ đẹp và sự phức tạp của vũ trụ 
mà Ngài tạo ra.

73
00:02:23,569 --> 00:02:25,488
Đó là nguyên nhân loài người ra đời,

74
00:02:25,488 --> 00:02:27,236
và Ngài đặt họ ở trung tâm vũ trụ,

75
00:02:27,236 --> 00:02:30,042
với khả năng trở thành bất kỳ ai họ muốn.

76
00:02:30,042 --> 00:02:32,141
Theo Pico, dọc theo sợi xích,

77
00:02:32,141 --> 00:02:34,702
loài người có thể đi xuống và cư xử 
như một con thú,

78
00:02:34,702 --> 00:02:36,923
hoặc đi lên và cư xử như một vị thần,

79
00:02:36,923 --> 00:02:38,228
tùy chúng ta lựa chọn.

80
00:02:38,228 --> 00:02:39,481
Khi xem xét bức phác họa,

81
00:02:39,481 --> 00:02:41,591
dù có thay đổi vị trí của người đàn ông,

82
00:02:41,591 --> 00:02:43,147
anh ta vẫn nằm trong diện tích

83
00:02:43,147 --> 00:02:45,010
cùa một hình tròn và một hình vuông.

84
00:02:45,010 --> 00:02:47,313
Nếu mô tả vũ trụ bằng hình học,

85
00:02:47,313 --> 00:02:48,680
có lẽ, bản phác họa muốn nói

86
00:02:48,680 --> 00:02:50,517
chúng ta có thể tồn tại ở bất cứ đâu.

87
00:02:50,517 --> 00:02:52,058
Con người có thể tồn tại mọi nơi

88
00:02:52,058 --> 00:02:53,353
cả mặt hình học

89
00:02:53,353 --> 00:02:55,272
lẫn mặt triết lý.

90
00:02:55,272 --> 00:02:56,352
Chỉ một bản phác họa,

91
00:02:56,352 --> 00:02:57,642
Leonardo đã kết hợp

92
00:02:57,642 --> 00:02:58,448
toán học,

93
00:02:58,448 --> 00:02:59,130
tôn giáo,

94
00:02:59,130 --> 00:02:59,944
triết học,

95
00:02:59,944 --> 00:03:00,804
kiến trúc,

96
00:03:00,804 --> 00:03:02,527
và nghệ thuật đương thời.

97
00:03:02,527 --> 00:03:03,729
Chính vì vậy nó trở thành

98
00:03:03,729 --> 00:03:05,741
biểu tượng của cả một thời đại.