WEBVTT

00:00:15.584 --> 00:00:17.074
ภาพ เดอะวิทรูเวียนแมน (the Vitruvian Man)

00:00:17.074 --> 00:00:18.326
ที่นำมาจากภาพร่างของ เลโอนาโด (Leonardo)

00:00:18.326 --> 00:00:20.037
ได้กลายมาเป็นภาพที่ถูกจดจำได้มากที่สุด

00:00:20.037 --> 00:00:21.649
ในฐานะสัญลักษณ์ของยุคฟื้นฟูศิลปะ (Renaissance)

00:00:21.649 --> 00:00:22.743
แต่ทำไมล่ะ ?

00:00:22.743 --> 00:00:24.680
มันเป็นแค่ภาพวาดจากปากกาและหมึกใช่ไหม ?

00:00:24.680 --> 00:00:26.003
ผิด !

00:00:26.003 --> 00:00:27.397
ลองเริ่มตอบคำถามนี้

00:00:27.397 --> 00:00:28.634
จากปัญหาทางคณิตศาสตร์

00:00:28.634 --> 00:00:30.720
ผมรู้ว่าจะคำนวณพื้นที่ของวงกลมได้อย่างไร

00:00:30.720 --> 00:00:32.098
ผมนำค่าไพน์

00:00:32.098 --> 00:00:34.347
และคูณมันด้วยรัศมียกกำลังสอง

00:00:34.347 --> 00:00:36.565
ผมยังรู้อีกว่า หาพื้นที่สี่เหลี่ยมได้อย่างไร

00:00:36.565 --> 00:00:39.364
ผมคูณความยาวฐานด้วยตัวของมันเอง

00:00:39.364 --> 00:00:41.408
แต่ผมจะหาพื้นที่วงกลม

00:00:41.408 --> 00:00:43.799
และสร้างสี่เหลี่ยมที่มีพื้นที่เท่ากันได้อย่างไร ?

00:00:43.799 --> 00:00:45.739
นี่เป็นปริศนาที่ถูกขนานนามบ่อยๆว่า 
"สร้างสี่เหลี่ยมจากวงกลม" (squaring a circle)

00:00:45.739 --> 00:00:48.047
มันถูกเสนอขึ้นมาครั้งแรกในยุคโบราณ

00:00:48.047 --> 00:00:49.658
และเหมือนกับความคิดอื่นๆจากยุคโบราณ

00:00:49.658 --> 00:00:51.894
มันถูกชุบชีวิตขึ้นใหม่ในยุคฟื้นฟูศิลปะและวิทยาการ

00:00:51.894 --> 00:00:53.078
ดั่งที่มันได้ปรากฎ

00:00:53.078 --> 00:00:54.466
ปริศนานี้ไม่สามารถที่จะแก้ไขได้

00:00:54.466 --> 00:00:56.090
เพราะว่าธรรมชาติของค่าไพน์

00:00:56.090 --> 00:00:57.912
แต่นั่นเป็นอีกเรื่องหนึ่ง

00:00:57.912 --> 00:00:58.626
ภาพร่างของ เลโอนาโด

00:00:58.626 --> 00:00:59.880
ซึ่งได้รับแรงบันดาลใจมาจากงานเขียน

00:00:59.880 --> 00:01:01.905
ของสถาปนิกชาวโรมัน นาม วิทรูเวียน

00:01:01.905 --> 00:01:03.510
ได้ว่างภาพมนุษย์ไว้ตรงกลาง

00:01:03.510 --> 00:01:05.507
ของวงกลมและสี่เหลี่ยม

00:01:05.507 --> 00:01:06.842
วิทรูเวียนอ้างว่า สะดือ

00:01:06.842 --> 00:01:08.103
เป็นจุดศูนย์กลางของร่างกายมนุษย์

00:01:08.103 --> 00:01:09.629
และถ้านำเอาวงเวียน

00:01:09.629 --> 00:01:11.375
มาปักที่จุดคงที่ ณ ตำแหน่งสะดือ

00:01:11.375 --> 00:01:14.015
ก็จะสามารถวาดวงกลมได้อย่างสมบูรณ์รอบตัวมนุษย์

00:01:14.015 --> 00:01:16.004
ยิ่งไปกว่านั้น วิทรูเวียนยังแสดงให้เห็นว่า

00:01:16.004 --> 00:01:17.106
ช่วงแขนและและความสูง

00:01:17.106 --> 00:01:19.692
แทบจะมีความสอดคล้องอย่างสมบูรณ์กับลำตัว

00:01:19.692 --> 00:01:22.857
ฉะนั้น ลำตัวของมนุษย์ก็ถูกจัดวางอยู่ในสี่เหลี่ยม
อย่างลงตัวสมบูรณ์เช่นกัน

00:01:22.857 --> 00:01:24.231
เลโอนาโดใช้แนวคิดของวิทรูเวียน

00:01:24.231 --> 00:01:27.027
เพื่อที่จะแก้ปริศนา "สร้างสี่เหลี่ยมจากวงกลม"
ในเชิงอุปมา

00:01:27.027 --> 00:01:29.735
โดยการใช้ตัวมนุษย์เป็นดั่งพื้นที่ของทั้งสองรูปร่าง

00:01:29.735 --> 00:01:32.611
เลโอนาโดไม่ได้คิดถึงเพียงแค่วิทรูเวียนหรอก อันที่จริง

00:01:32.611 --> 00:01:33.815
มันเกิดแนวปรัชญาความคิดขึ้น

00:01:33.815 --> 00:01:34.913
ที่อิตาลี ในขณะนั้น

00:01:34.913 --> 00:01:36.321
เรียกว่า นีโอพลาโตอิซึม (Neoplatonism)

00:01:36.321 --> 00:01:37.741
แนวความคิดดังกล่าวนำเอาแนวคิดเดิม

00:01:37.741 --> 00:01:40.445
จากยุคศตวรรษที่ 4 ที่พัฒนาขึ้นมาโดยพลาโตและอริสโตเติล

00:01:40.445 --> 00:01:42.278
เรียกว่า "สายโซ่แห่งชีวิต" (The Great Chain of Being)

00:01:42.278 --> 00:01:44.447
ความเชื่อนี้กล่าวว่าเอกภพนั้นมีลำดับขั้น

00:01:44.447 --> 00:01:45.614
เหมือนกับสายโช่

00:01:45.614 --> 00:01:47.779
และสายโช่นั้นเริ่มจากส่วนบนสุดคือพระเจ้า

00:01:47.779 --> 00:01:49.736
จากนั้นลดหลั่นลงมาผ่านเทพเทวดา

00:01:49.736 --> 00:01:50.313
ดาวเคราะห์

00:01:50.313 --> 00:01:50.902
ดวงดาว

00:01:50.902 --> 00:01:51.982
และสิ่งมีชีวิตทุกรูปกาย

00:01:51.982 --> 00:01:54.066
ก่อนที่จะจบลงที่อสูรและปิศาจ

00:01:54.066 --> 00:01:55.813
ในช่วงแรกของแนวคิดทางปรัชญานี้

00:01:55.813 --> 00:01:58.015
เป็นที่คิดกันว่า ตำแหน่งของมนุษย์ในสายโซ่นี้

00:01:58.015 --> 00:01:59.527
อยู่ตรงกลางอย่างพอดิบพอดี

00:01:59.527 --> 00:02:01.226
เพราะว่ามนุษย์มีร่างกายที่ไม่จีรัง

00:02:01.226 --> 00:02:03.158
อยู่ร่วมกันกับจิตวิญญาณที่เป็นอมตะ

00:02:03.158 --> 00:02:05.308
พวกเราแบ่งครึ่งเอกภพได้อย่างสวยงาม

00:02:05.308 --> 00:02:07.067
อย่างไรก็ดี ในช่วงราวๆที่เลโอนาโด

00:02:07.067 --> 00:02:08.686
ได้ร่างภาพวิทรูเวียนแมน

00:02:08.686 --> 00:02:10.871
นักปรัชญายุคนีโอพลาโต นามว่า พิโก เดลล่า มิแรนโดล่า
(Pico della Mirandola)

00:02:10.871 --> 00:02:12.236
มีแนวคิดที่ต่างไป

00:02:12.236 --> 00:02:13.814
เขางัดมนุษย์ออกมาจากสายโซ่นั่น

00:02:13.814 --> 00:02:15.779
และอ้างว่า มนุษย์มีคุณสมบัติที่เป็นเอกลักษณ์

00:02:15.779 --> 00:02:17.645
ที่สามารถจะอยู่ในท่าทางใดก็ได้ที่ต้องการ

00:02:17.645 --> 00:02:19.228
พิโกอ้างว่า พระเจ้ามีพระประสงค์

00:02:19.228 --> 00:02:20.700
สร้างสิ่งมีชีวิตที่สามารถที่จะเข้าใจ

00:02:20.700 --> 00:02:23.569
เอกภพที่สวยงามและซับซ้อน ที่ถูกสร้างโดยน้ำมือพระเจ้า

00:02:23.569 --> 00:02:25.488
สิ่งนี้นั่นเองที่นำไปสู่การสร้างมนุษย์

00:02:25.488 --> 00:02:27.236
ซึ่งพระเจ้าได้วางลง ณ ศูนย์กลางของเอกภพ

00:02:27.236 --> 00:02:30.042
ด้วยความสามารถที่จะอยู่ในรูปใดก็ได้ที่ต้องการ

00:02:30.042 --> 00:02:32.141
มนุษย์ ตามแนวคิดของพิโก

00:02:32.141 --> 00:02:34.702
สามารถที่จะไต่ลงไปตามสายโช่ 
และมีพฤติกรรมเยี่ยงเดรัจฉาน

00:02:34.702 --> 00:02:36.923
หรือจะคลานขึ้นไปตามสายโช่ 
และมีพฤติกรรมเสมอเหมือนพระเจ้า

00:02:36.923 --> 00:02:38.228
มันเป็นทางเลือกของเรา

00:02:38.228 --> 00:02:39.481
มองกลับไปยังภาพร่างนั้น

00:02:39.481 --> 00:02:41.591
เราสามารถเห็นได้ว่า เมื่อเปลี่ยนแปลงท่าทางของมนุษย์

00:02:41.591 --> 00:02:43.147
มนุษย์นั้นก็จะสามารถอยู่ในพื้นที่ของวงกลมและสี่เหลี่ยม

00:02:43.147 --> 00:02:45.010
ที่ไม่ลงรอยกัน

00:02:45.010 --> 00:02:47.313
ถ้าเรขาคณิตเป็นภาษาที่ใช้สร้างสรรค์เอกภพแล้วไซร้

00:02:47.313 --> 00:02:48.680
ภาพร่างนี้เหมือนจะบอกเป็นนัย

00:02:48.680 --> 00:02:50.517
ว่าเราปรากฎอยู่ในทุกธาตุพื้นฐานของมัน

00:02:50.517 --> 00:02:52.058
มนุษย์สามารถที่จะอยู่ในรูปร่างใดก็ได้ที่เขาต้องการ

00:02:52.058 --> 00:02:53.353
ในเชิงเรขาคณิต

00:02:53.353 --> 00:02:55.272
และในเชิงปรัชญาเช่นกัน

00:02:55.272 --> 00:02:56.352
ในภาพร่างนี้

00:02:56.352 --> 00:02:57.642
เลโอนาโดสามารถที่จะรวบรวม

00:02:57.642 --> 00:02:58.448
คณิตศาสตร์

00:02:58.448 --> 00:02:59.130
ศาสนา

00:02:59.130 --> 00:02:59.944
ปรัชญา

00:02:59.944 --> 00:03:00.804
สถาปัตยกรรม

00:03:00.804 --> 00:03:02.527
และความสามารถทางศิลปะในช่วงสมัยของเขา

00:03:02.527 --> 00:03:03.729
มันได้กลายมาเป็นสัญลักษณ์

00:03:03.729 --> 00:03:05.741
ตลอดช่วงยุคนั้นอย่างไร้ข้อกังขา