Վիտրուվյան մարդու տվյալ պատկերը,
որը վերցվել է Լեոնարդոյի գծագրերից,

դարձել է Վերածննդի ամենատարածված
խորհրդանիշերից մեկը:

Իսկ ինչու՞:

Սա գրիչով և թանաքով արված 
հասարակ նկար է, այնպես չէ՞:

Իհարկե ոչ:

Փորձենք այս խնդիրը 
լուծելու համար դիմել մաթեմատիկային:

Մենք գիտենք՝ ինչպես հաշվել
շրջանագծի մակերեսը:

ՎԵրցնում ենք π-ի արժեքը և բազմապատկում 
շառավղի քառակուսու հետ:

Գիտենք նաև ինչպես հաշվել 
քառակուսու մակերեսը:

Այն հավասար է հիմքի քառակուսուն:

Իսկ ինչպե՞ս շրջանագծի մակերեսից 
ստանալ նույն մակերեսով քառակուսի:

Սա շրջանագծին քառակուսի
արտագծելու խնդիրն է,

որի մասին առաջին անգամ խոսվել է
է հնագույն աշխարհում:

Անտիկ աշխարհի մի շարք գաղափարների նման

այն վերստին քննարկվել է Վերածննդի ժամանակ:

Պարզվում է, որ այս խնդիրը լուծում չունի

π-ի էության պատճառով,

բայց սա ընդհանրապես 
այլ խնդիր է:

Լեոնարդոյի ուրվանկարը,

որը հռոմեացի ճարտարապետ Վիտրուվիուսի 
գաղափարների հիման վրա են կառուցված,

տեղադրում են մարդուն և՛ շրջանագծի, 
և՛ քառակուսու կենտրոնում:

Վիտրուվիուսը ենթադրում էր, 
որ մարդու պորտը նրա մարմնի կենտրոնն է,

և եթե կարկինը դնենք մարդու փորին,

նրա մարմնի շուրջ կարելի է 
գծել կատարյալ շրջան:

Ավելին, Վիտրուվիուսը նշում էր, 
որ ձեռքերի երկարությունը և մարդու հասակը

մարդկային մարմինը դարձնում են հավասարչափ,

այսպիսով, նրա շուրջ ճշգրիտ
արտագծելով քառակուսի:

Լեոնարդոն օգտագործեց 
Վիտրուվիուսի գաղափարները

անուղղակիորեն լուծելով շրջանագծին
քառակուսի արտագծելու խնդիրը՝

մարդուն որպես երկու պատկերների
մակերես դարձնելով:

Լեոնարդոն ոչ միայն Վիտրուվիուսի
գաղափարներն է հաշվի առել:

Իտալիայում առաջ էր եկել մտավորական 
ուղղություն, որը կոչվում էր նեոպլատոնիզմ:

Այս գաղափարախոսությունը վերցրել էր 
4րդ դարում կիրառվող հասկացությունը,

որը զարգացրել էին 
Պլատոնը և Արիստոտելը,

որը կոչվում էր «Էության մեծ շղթա»:

Ըստ այս սկզբունքի, տիեզերքը
ստորակարգ շղթայի է նմանվում,

որը սկսվում է Աստծուց,

հետո գալիս են հրեշտակները, մոլորակները,
աստղերը, կյանքի բոլոր ձևերը,

և ավարտվում է չար հոգիներով և սատանայով:

Զարգացման իր վաղ շրջանում,

այս գաղափարախոսությունը մարդկային
ցեղը տեղադրում էր այս շղթայի մեջտեղում:

Քանի որ մարդիկ ունեին մահկանացու մարմին 
և անմահ հոգի,

տիեզերքը բաժանվում էր 2 հավասար մասի:

Երբ Լեոնարդոն ստեղծեց Վիտրուվյան 
մարդուն, այնուամենայնիվ,

նեոպլատոնիստ Պիքո Դելլա Միրանդոլան
այլ պատկերացումներ ուներ:

Նա մարդկությանը անջատել էր
վերոնշյալ շղթայից

և հայտնել, որ մարդկությունը
ունի եզակի հնարավորություն

ընտրելու յուրաքանչյուր
աստիճանը:

Պիքոն նշում էր, որ Աստված ցանկացել
է ստեղծել մի էություն,

ով կհասկանար այն գեղեցիկ և 
խրթին աշխարհը, որ նա արարել էր:

Այսպես ծագել էր մարդկային ցեղը,

որը նա տեղադրել է տիեզերքի կենտրոնում

և որը հնարավորություն ուներ 
ընդունել այն ձևը, որը կկամենար:

Մարդիկ, ըստ Պիքոյի,

կարող էին հայտնվել շղթայի վերջում,
հավասարվելով կենդանիներին,

կամ հայտնվել դրա սկզբում, դառնալով արարիչ.

ամեն ինչ մեր ձեռքում է:

Ուսումնասիրելով ուրվանկարը՝

կարեղ ենք տեսնել, որ մարդու դիրքը փոխելով,

նա կարող է ծածկել շրջանագծի
ու քառակուսու ազատ մասերը:

Եթե այս աշխարհը հիմնված է 
երկրաչափության վրա,

ապա այս ուրվանկարը ենթադրում է,

որ մենք կարող ենք դրա բաղադրիչներից
դուրս գոյություն ունենալ:

Մարդը կարող է ընդունել յուրաքանչյուր 
երկրաչափական դիրք,

նույնը կարելի ասել նաև փիլիսոփայորեն:

Միևնույն պատկերում, Լեոնարդոն
կարողացավ միավորել մաթեմատիկան, կրոնը,

փիլիսոփայությունը, ճարտարագիտությունը և իր
ժամանակի ստեղծագործական հմտությունները:

Զարմանալի չէ, որ այն դարձավ իր
ժամանակաշրջանի ականավոր խորհրդանիշերից: