1
00:00:15,584 --> 00:00:17,074
Αυτή η εικόνα του Βιτρουβιανού Ανθρώπου,

2
00:00:17,074 --> 00:00:18,326
από τα σχέδια του Λεονάρντο,

3
00:00:18,326 --> 00:00:20,037
έχει γίνει ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα

4
00:00:20,037 --> 00:00:21,649
σύμβολα της Αναγέννησης.

5
00:00:21,649 --> 00:00:22,743
Γιατί όμως;

6
00:00:22,743 --> 00:00:24,680
Είναι μια απλή ζωγραφιά με μελάνι, σωστά;

7
00:00:24,680 --> 00:00:26,003
Λάθος!

8
00:00:26,003 --> 00:00:27,397
Ας ξεκινήσουμε να απαντήσουμε 
στην ερώτηση

9
00:00:27,397 --> 00:00:28,634
με ένα μαθηματικό πρόβλημα.

10
00:00:28,634 --> 00:00:30,720
Ξέρω πώς να υπολογίσω 
την επιφάνεια του κύκλου.

11
00:00:30,720 --> 00:00:32,098
Παίρνω την τιμή του π

12
00:00:32,098 --> 00:00:34,347
και την πολλαπλασιάζω 
με την ακτίνα στο τετράγωνο.

13
00:00:34,347 --> 00:00:36,565
Ξέρω επίσης πώς να μετρώ την επιφάνεια 
ενός τετραγώνου.

14
00:00:36,565 --> 00:00:39,364
Πολλαπλασιάζω τη βάση με τον εαυτό της.

15
00:00:39,364 --> 00:00:41,408
Πώς, όμως, μπορώ να υπολογίσω 
την επιφάνεια ενός κύκλου

16
00:00:41,408 --> 00:00:43,799
και να δημιουργήσω ένα τετράγωνο 
με μια ίση επιφάνεια;

17
00:00:43,799 --> 00:00:45,739
Το πρόβλημα αυτό συχνά αποκαλείται
«ο τετραγωνισμός του κύκλου»

18
00:00:45,739 --> 00:00:48,047
και αρχικά τέθηκε 
την περίοδο της αρχαιότητας.

19
00:00:48,047 --> 00:00:49,658
Όπως και άλλες ιδέες 
του αρχαίου κόσμου,

20
00:00:49,658 --> 00:00:51,894
απόκτησε νέα πνοή 
στη διάρκεια της Αναγέννησης.

21
00:00:51,894 --> 00:00:53,078
Όπως αποδεικνύεται,

22
00:00:53,078 --> 00:00:54,466
είναι αδύνατο να λυθεί αυτό το πρόβλημα

23
00:00:54,466 --> 00:00:56,090
εξαιτίας της φύσης του π,

24
00:00:56,090 --> 00:00:57,912
αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία.

25
00:00:57,912 --> 00:00:58,626
Το σχέδιο του Λεονάρντο,

26
00:00:58,626 --> 00:00:59,880
που επηρεάστηκε από τις σημειώσεις

27
00:00:59,880 --> 00:01:01,905
του Ρωμαίου αρχιτέκτονα Βιτρούβιου,

28
00:01:01,905 --> 00:01:03,510
τοποθετεί έναν άνθρωπο 
σταθερά στο κέντρο

29
00:01:03,510 --> 00:01:05,507
ενός κύκλου και ενός τετραγώνου.

30
00:01:05,507 --> 00:01:06,842
Ο Βιτρούβιος υποστήριζε ότι o ομφαλός

31
00:01:06,842 --> 00:01:08,103
βρίσκεται στο κέντρο 
του ανθρώπινου σώματος

32
00:01:08,103 --> 00:01:09,629
και αν κανείς πάρει ένα διαβήτη

33
00:01:09,629 --> 00:01:11,375
και τοποθετήσει το σταθερό του 
άκρο στον ομφαλό,

34
00:01:11,375 --> 00:01:14,015
μπορεί να σχεδιαστεί τέλεια 
ένας κύκλος γύρω από το σώμα.

35
00:01:14,015 --> 00:01:16,004
Επιπλέον, ο Βιτρούβιος αναγνώρισε

36
00:01:16,004 --> 00:01:17,106
ότι το άνοιγμα και το ύψος των χεριών

37
00:01:17,106 --> 00:01:19,692
έχουν μια σχεδόν τέλεια αντιστοιχία
με το ανθρώπινο σώμα,

38
00:01:19,692 --> 00:01:22,857
και έτσι τοποθετείται τέλεια 
το σώμα μέσα σε ένα τετράγωνο.

39
00:01:22,857 --> 00:01:24,231
Ο Λεονάρντο χρησιμοποίησε 
τις ιδέες του Βιτρούβιου

40
00:01:24,231 --> 00:01:27,027
για να λύσει μεταφορικά το πρόβλημα 
του τετραγωνισμού του κύκλου

41
00:01:27,027 --> 00:01:29,735
χρησιμοποιώντας το ανθρώπινο είδος
ως επιφάνεια και για τα δυο σχήματα.

42
00:01:29,735 --> 00:01:32,611
Ωστόσο, ο Λεονάρντο δεν είχε μόνο 
τον Βιτρούβιο κατά νου.

43
00:01:32,611 --> 00:01:33,815
Υπήρχε μια πνευματική κίνηση

44
00:01:33,815 --> 00:01:34,913
στην Ιταλία εκείνη την εποχή

45
00:01:34,913 --> 00:01:36,321
με την ονομασία Νεοπλατωνισμός.

46
00:01:36,321 --> 00:01:37,741
Η κίνηση αυτή πήρε μια παλιά έννοια

47
00:01:37,741 --> 00:01:40,445
από τον 4ο αιώνα που είχε αναπτυχθεί από 
τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη,

48
00:01:40,445 --> 00:01:42,278
με την ονομασία 
«Η Μεγάλη Αλυσίδα της Ύπαρξης».

49
00:01:42,278 --> 00:01:44,447
Η αντίληψη αυτή υποστηρίζει 
ότι το σύμπαν έχει μια ιεραρχία

50
00:01:44,447 --> 00:01:45,614
που μοιάζει με αλυσίδα

51
00:01:45,614 --> 00:01:47,779
και η αλυσίδα αυτή ξεκινά 
στην κορυφή με τον Θεό,

52
00:01:47,779 --> 00:01:49,736
μετά κατέρχεται με τους αγγέλους,

53
00:01:49,736 --> 00:01:50,313
τους πλανήτες,

54
00:01:50,313 --> 00:01:50,902
τα αστέρια

55
00:01:50,902 --> 00:01:51,982
και όλες τις μορφές της ζωής

56
00:01:51,982 --> 00:01:54,066
προτού καταλήξει με τους δαίμονες 
και τους διαβόλους.

57
00:01:54,066 --> 00:01:55,813
Στα πρώτα βήματα αυτής 
της φιλοσοφικής κίνησης

58
00:01:55,813 --> 00:01:58,015
πίστευαν ότι η θέση του ανθρώπινου είδους
σε αυτή την αλυσίδα

59
00:01:58,015 --> 00:01:59,527
ήταν ακριβώς στο κέντρο.

60
00:01:59,527 --> 00:02:01,226
Επειδή οι άνθρωποι έχουν θνητό σώμα

61
00:02:01,226 --> 00:02:03,158
που συνοδεύεται από μια αθάνατη ψυχή,

62
00:02:03,158 --> 00:02:05,308
διαιρούμε το σύμπαν στη μέση.

63
00:02:05,308 --> 00:02:07,067
Τον καιρό που ο Λεονάρντο σχεδίαζε

64
00:02:07,067 --> 00:02:08,686
τον Βιτρουβιανό Άνθρωπο, ωστόσο,

65
00:02:08,686 --> 00:02:10,871
ένας Νεοπλατωνιστής ονομαζόμενος 
Πίκο ντελα Μιράντολα

66
00:02:10,871 --> 00:02:12,236
είχε μια διαφορετική ιδέα.

67
00:02:12,236 --> 00:02:13,814
΄Εθεσε το ανθρώπινο είδος εκτός αλυσίδας

68
00:02:13,814 --> 00:02:15,779
και υποστήριξε ότι οι άνθρωποι έχουν 
μια μοναδική ικανότητα

69
00:02:15,779 --> 00:02:17,645
να παίρνουν όποια θέση επιθυμούν.

70
00:02:17,645 --> 00:02:19,228
Ο Πίκο υποστήριζε ότι ο Θεός επιθυμούσε

71
00:02:19,228 --> 00:02:20,700
ένα ον ικανό να κατανοεί

72
00:02:20,700 --> 00:02:23,569
το όμορφο και περίπλοκο σύμπαν 
που είχε δημιουργήσει.

73
00:02:23,569 --> 00:02:25,488
Αυτό οδήγησε στη δημιουργία 
του ανθρώπινου γένους,

74
00:02:25,488 --> 00:02:27,236
που το έβαλε στο κέντρο του σύμπαντος

75
00:02:27,236 --> 00:02:30,042
με την ικανότητα 
να πάρει όποια μορφή θέλει.

76
00:02:30,042 --> 00:02:32,141
Το ανθρώπινο είδος, 
σύμφωνα με τον Πίκο,

77
00:02:32,141 --> 00:02:34,702
έχει τη δυνατότητα να κυλήσει 
προς τα κάτω στην αλυσίδα όπως ένα ζώο

78
00:02:34,702 --> 00:02:36,923
ή να ανέβει προς τα πάνω 
στην αλυσίδα σαν θεός,

79
00:02:36,923 --> 00:02:38,228
η επιλογή είναι δική μας.

80
00:02:38,228 --> 00:02:39,481
Ξανακοιτώντας το σχέδιο,

81
00:02:39,481 --> 00:02:41,591
βλέπουμε ότι αν αλλάξουμε 
τη θέση του ανθρώπου,

82
00:02:41,591 --> 00:02:43,147
μπορεί να καλύψει 
τις ασύμπτωτες περιοχές

83
00:02:43,147 --> 00:02:45,010
ενός κύκλου και ενός τετραγώνου.

84
00:02:45,010 --> 00:02:47,313
Εάν η γεωμετρία είναι η γλώσσα 
στην οποία είναι γραμμένο το σύμπαν

85
00:02:47,313 --> 00:02:48,680
τότε αυτό το σχέδιο φαίνεται να λέει

86
00:02:48,680 --> 00:02:50,517
ότι μπορούμε να υπάρξουμε μέσα 
σε όλα του τα στοιχεία.

87
00:02:50,517 --> 00:02:52,058
Το ανθρώπινο είδος μπορεί 
να καλύψει όποιο σχήμα

88
00:02:52,058 --> 00:02:53,353
επιθυμεί γεωμετρικά

89
00:02:53,353 --> 00:02:55,272
και φιλοσοφικά.

90
00:02:55,272 --> 00:02:56,352
Σε τούτο εδώ το σχέδιο,

91
00:02:56,352 --> 00:02:57,642
ο Λεονάρντο μπόρεσε να συνδυάσει

92
00:02:57,642 --> 00:02:58,448
τα μαθηματικά,

93
00:02:58,448 --> 00:02:59,130
τη θρησκεία,

94
00:02:59,130 --> 00:02:59,944
τη φιλοσοφία,

95
00:02:59,944 --> 00:03:00,804
την αρχιτεκτονική

96
00:03:00,804 --> 00:03:02,527
και τις καλλιτεχνικές δεξιότητες της εποχής του.

97
00:03:02,527 --> 00:03:03,729
Δεν εκπλησσόμαστε που υπήρξε τέτοιο ίνδαλμα

98
00:03:03,729 --> 00:03:05,741
ολόκληρη εκείνη την εποχή.