[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:08.21,0:00:11.13,Default,,0000,0000,0000,,Bạn bị mắc kẹt cách quê nhà cả ngàn dặm Dialogue: 0,0:00:11.13,0:00:14.10,Default,,0000,0000,0000,,mà không có lấy một đồng xu hay của cải. Dialogue: 0,0:00:14.10,0:00:19.53,Default,,0000,0000,0000,,Tình thế gay go vậy sẽ làm nhiều người đau\Nkhổ và chửi rủa cái số phận tồi tệ của họ. Dialogue: 0,0:00:19.53,0:00:26.51,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng với Zeno của Cyprus, nó đã trở thành\Nnền móng cho sự nghiệp và di sản của ông. Dialogue: 0,0:00:26.51,0:00:31.41,Default,,0000,0000,0000,,Một gã thương nhân một thời giàu có đã\Nmất hết tất cả khi ông bị đắm tàu ở Athens Dialogue: 0,0:00:31.41,0:00:34.39,Default,,0000,0000,0000,,vào khoảng năm 300 trước công nguyên. Dialogue: 0,0:00:34.39,0:00:37.63,Default,,0000,0000,0000,,Không có gì khác để làm,\Nông ta lang thang vào một tiệm sách, Dialogue: 0,0:00:37.63,0:00:40.53,Default,,0000,0000,0000,,trở nên hứng thú khi đọc về Socrates, Dialogue: 0,0:00:40.53,0:00:46.67,Default,,0000,0000,0000,,và bắt đầu tìm hiểu cũng như học hỏi cùng\Nnhững triết gia nổi tiếng trong thành phố. Dialogue: 0,0:00:46.67,0:00:49.40,Default,,0000,0000,0000,,Khi Zeno bắt đầu dạy các học trò của mình, Dialogue: 0,0:00:49.40,0:00:53.36,Default,,0000,0000,0000,,ông đã sáng lập ra một triết lý được\Nbiết đến với cái tên chủ nghĩa Khắc Kỷ, Dialogue: 0,0:00:53.36,0:00:56.86,Default,,0000,0000,0000,,những lời giáo huấn về\Nđức hạnh, bao dung, và sự tự chủ Dialogue: 0,0:00:56.86,0:01:01.65,Default,,0000,0000,0000,,đã truyền cảm hứng cho biết bao\Nthế hệ các nhà tư tưởng và lãnh đạo. Dialogue: 0,0:01:01.65,0:01:05.34,Default,,0000,0000,0000,,Cái tên Stocicism\Nbắt nguồn từ Stoa Poikile, Dialogue: 0,0:01:05.34,0:01:07.30,Default,,0000,0000,0000,,là hành lang sơn màu Dialogue: 0,0:01:07.30,0:01:11.36,Default,,0000,0000,0000,,nơi Zeno and các môn đệ của mình\Ntập hợp cho các cuộc thảo luận. Dialogue: 0,0:01:11.36,0:01:14.61,Default,,0000,0000,0000,,Ngày nay, theo thông tục chúng ta\Nsử dụng chữ "stoic" - người khắc kỷ Dialogue: 0,0:01:14.61,0:01:18.07,Default,,0000,0000,0000,,để chỉ một ai đó có khả năng giữ\Nđược sự bình tĩnh trước áp lực Dialogue: 0,0:01:18.07,0:01:21.13,Default,,0000,0000,0000,,và không bộc lộ những cảm xúc cực đoan. Dialogue: 0,0:01:21.13,0:01:24.72,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng mặc dù điều đó diễn đạt được các\Nkhía cạnh quan trọng của sự khắc kỷ, Dialogue: 0,0:01:24.72,0:01:29.06,Default,,0000,0000,0000,,triết lý ban đầu chứa đựng\Nnhiều hơn là chỉ một thái độ. Dialogue: 0,0:01:29.06,0:01:31.35,Default,,0000,0000,0000,,Người khắc kỷ tin rằng\Nmọi thứ xung quanh ta Dialogue: 0,0:01:31.35,0:01:34.76,Default,,0000,0000,0000,,hoạt động theo một mạng lưới\Ncủa nguyên nhân và kết quả, Dialogue: 0,0:01:34.76,0:01:37.90,Default,,0000,0000,0000,,dẫn đến một cấu trúc phải lẽ của vũ trụ, Dialogue: 0,0:01:37.90,0:01:40.77,Default,,0000,0000,0000,,cái mà họ gọi là thần ngôn. Dialogue: 0,0:01:40.77,0:01:44.99,Default,,0000,0000,0000,,Và dù không phải lúc nào ta cũng kiểm soát\Nđược những sự kiện ảnh hưởng mình, Dialogue: 0,0:01:44.99,0:01:49.80,Default,,0000,0000,0000,,ta vẫn có thể tự quyết định được\Ncái cách mà ta tiếp cận mọi thứ. Dialogue: 0,0:01:49.80,0:01:52.30,Default,,0000,0000,0000,,Thay vì hình dung đến một xã hội lý tưởng, Dialogue: 0,0:01:52.30,0:01:55.83,Default,,0000,0000,0000,,người khắc kỷ cố gắng đối phó với\Nthế giới theo đúng bản chất của nó Dialogue: 0,0:01:55.83,0:02:00.48,Default,,0000,0000,0000,,trong lúc theo đuổi sự tự cải tiến\Nthông qua bốn đức tính căn bản: Dialogue: 0,0:02:00.48,0:02:01.83,Default,,0000,0000,0000,,sự khôn ngoan thực tiễn, Dialogue: 0,0:02:01.83,0:02:08.22,Default,,0000,0000,0000,,khả năng định hướng những tình huống phức\Ntạp một cách hợp lý, am hiểu và điềm tĩnh; Dialogue: 0,0:02:08.22,0:02:09.25,Default,,0000,0000,0000,,sự điều độ, Dialogue: 0,0:02:09.25,0:02:14.45,Default,,0000,0000,0000,,việc rèn luyện của sự tự chủ và tiết độ\Ntrong mọi khía cạnh của cuộc sống Dialogue: 0,0:02:14.45,0:02:15.87,Default,,0000,0000,0000,,sư công bằng, Dialogue: 0,0:02:15.87,0:02:20.13,Default,,0000,0000,0000,,đối xử với người khác một cách công bằng \Nngay cả khi họ đã làm điều sai trái; Dialogue: 0,0:02:20.13,0:02:21.58,Default,,0000,0000,0000,,và lòng dũng cảm, Dialogue: 0,0:02:21.58,0:02:24.21,Default,,0000,0000,0000,,không chỉ trong nghịch cảnh, Dialogue: 0,0:02:24.21,0:02:28.82,Default,,0000,0000,0000,,mà còn trong công việc thường ngày,\Nvới sự rõ ràng và liêm chính. Dialogue: 0,0:02:28.82,0:02:32.18,Default,,0000,0000,0000,,Theo Seneca, một trong những nhà\Nkhắc kỷ La Mã nổi tiếng nhất đã viết, Dialogue: 0,0:02:32.18,0:02:36.46,Default,,0000,0000,0000,,"Đôi khi, chỉ sống thôi cũng là\Nmột cử chỉ của lòng dũng cảm." Dialogue: 0,0:02:36.46,0:02:40.28,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng mặc dù sự khắc kỷ tập trung\Nvào sự tự cải thiện bản thân, Dialogue: 0,0:02:40.28,0:02:42.97,Default,,0000,0000,0000,,nó không phải là một\Ntriết lý tự xoay quay mình. Dialogue: 0,0:02:42.97,0:02:47.22,Default,,0000,0000,0000,,Vào thời điểm mà luật pháp La Mã\Ncoi nô lệ như một vật sở hữu, Dialogue: 0,0:02:47.22,0:02:49.87,Default,,0000,0000,0000,,Seneca đã kêu gọi sự\Nđối xử nhân đạo cho họ Dialogue: 0,0:02:49.87,0:02:54.54,Default,,0000,0000,0000,,và nhấn mạnh rằng tất cả chúng ta đều\Ncó chung một lòng nhân đạo cơ bản. Dialogue: 0,0:02:54.54,0:02:57.51,Default,,0000,0000,0000,,Sự khắc kỷ cũng không \Nkhuyến khích tính thụ động. Dialogue: 0,0:02:57.51,0:03:00.74,Default,,0000,0000,0000,,Quan niệm đó nằm ở việc\Nchỉ những ai đã tu dưỡng Dialogue: 0,0:03:00.74,0:03:06.93,Default,,0000,0000,0000,,đức hạnh và sự tự chủ mới có thể mang đến\Nsự thay đổi tích cực cho người khác. Dialogue: 0,0:03:06.93,0:03:12.14,Default,,0000,0000,0000,,Một trong số Stoic trứ danh nhất cũng là\Nmột trong các hoàng đế vĩ đại nhất La Mã. Dialogue: 0,0:03:12.14,0:03:14.86,Default,,0000,0000,0000,,Trong suốt 19 năm trị vì của ông, Dialogue: 0,0:03:14.86,0:03:21.41,Default,,0000,0000,0000,,Sự khắc kỷ đã cho Marcus Aurelius ý chí để\Nlãnh đạo đế quốc qua hai cuộc chiến lớn, Dialogue: 0,0:03:21.41,0:03:25.53,Default,,0000,0000,0000,,trong lúc phải đối phó với cái chết \Ncủa những đứa con mình. Dialogue: 0,0:03:25.53,0:03:30.14,Default,,0000,0000,0000,,Hàng thế kỷ sau, nhật ký của Marcus\Nđã dẫn đường và khuyên giải Nelson Mandela Dialogue: 0,0:03:30.14,0:03:32.92,Default,,0000,0000,0000,,xuyên suốt 27 năm bị cầm tù của ông Dialogue: 0,0:03:32.92,0:03:37.17,Default,,0000,0000,0000,,trong cuộc đấu tranh đòi\Nbình đẳng sắc tộc ở Nam Phi. Dialogue: 0,0:03:37.17,0:03:42.66,Default,,0000,0000,0000,,Sau khi ra tù và cuối cùng là thắng lợi,\NMandela đã nhấn mạnh hoà bình và hoà giải, Dialogue: 0,0:03:42.66,0:03:46.15,Default,,0000,0000,0000,,ông tin rằng mặc dù sự bất công\Ntrong quá khứ không thể bị thay đổi, Dialogue: 0,0:03:46.15,0:03:49.23,Default,,0000,0000,0000,,người dân của ông có thể\Nđối diện với nó trong ngày nay Dialogue: 0,0:03:49.23,0:03:52.80,Default,,0000,0000,0000,,và tìm cách xây dựng một tương lai\Ntốt đẹp và công bằng hơn. Dialogue: 0,0:03:52.80,0:03:56.81,Default,,0000,0000,0000,,Sự khắc kỷ đã từng là một trường phái\Ntriết học hoạt động trong vài thế kỷ Dialogue: 0,0:03:56.81,0:03:58.59,Default,,0000,0000,0000,,ở Hy Lạp và La Mã. Dialogue: 0,0:03:58.59,0:04:01.20,Default,,0000,0000,0000,,Với tư cách là một cựu thể chế,\Nnó đã biến mất, Dialogue: 0,0:04:01.20,0:04:05.10,Default,,0000,0000,0000,,nhưng ảnh hưởng của nó vẫn còn\Nlưu truyền đến ngày nay. Dialogue: 0,0:04:05.10,0:04:08.18,Default,,0000,0000,0000,,Những nhà thần học Cơ-đốc,\Nđiển hình như Thomas Aquinas, Dialogue: 0,0:04:08.18,0:04:12.21,Default,,0000,0000,0000,,đã thán phục và làm theo sự tập\Ntrung của nó lên những đức hạnh, Dialogue: 0,0:04:12.21,0:04:17.26,Default,,0000,0000,0000,,và có những sự tương đồng giữa\NStoic Ataraxia, hay sự tĩnh tâm, Dialogue: 0,0:04:17.26,0:04:21.49,Default,,0000,0000,0000,,và khái niệm về "Nirvana" - cõi niết bàn\Ncủa đạo Phật. Dialogue: 0,0:04:21.49,0:04:25.66,Default,,0000,0000,0000,,Một nhà khắc kỷ có ảnh hưởng\Nđặc biệt là triết gia Epictetus Dialogue: 0,0:04:25.66,0:04:27.49,Default,,0000,0000,0000,,người đã viết rằng sự đau khổ nảy sinh Dialogue: 0,0:04:27.49,0:04:32.34,Default,,0000,0000,0000,,không phải từ những sự kiện trong cuộc\Nđời ta nhưng từ cách nhìn của ta về nó. Dialogue: 0,0:04:32.34,0:04:35.30,Default,,0000,0000,0000,,Điều này đã ảnh hưởng sâu sắc\Nđến tâm lý học hiện đại Dialogue: 0,0:04:35.30,0:04:37.82,Default,,0000,0000,0000,,và phong trào tự lực. Dialogue: 0,0:04:37.82,0:04:41.01,Default,,0000,0000,0000,,Một ví dụ là liệu pháp\Nhành vi cảm xúc hợp lý Dialogue: 0,0:04:41.01,0:04:44.12,Default,,0000,0000,0000,,tập trung vào việc thay đổi\Nthái độ tự chuốc lấy thất bại Dialogue: 0,0:04:44.12,0:04:48.82,Default,,0000,0000,0000,,mà con người tự tạo nên về\Nhoàn cảnh cuộc sống của họ. Dialogue: 0,0:04:48.82,0:04:53.10,Default,,0000,0000,0000,,Ngoài ra còn có liệu pháp\Ný nghĩa của Viktor Frankl. Dialogue: 0,0:04:53.10,0:04:57.14,Default,,0000,0000,0000,,Được bắt nguồn từ chính khoảng thời gian\NFrankl làm tù nhân ở một trại tập trung, Dialogue: 0,0:04:57.14,0:04:59.90,Default,,0000,0000,0000,,liệu pháp ý nghĩa được dựa trên\Nnguyên lý của sự khắc kỷ Dialogue: 0,0:04:59.90,0:05:04.16,Default,,0000,0000,0000,,cho rằng chúng ta có thể khai thác ý chí\Ncủa mình để làm cho cuộc sống có ý nghĩa, Dialogue: 0,0:05:04.16,0:05:06.78,Default,,0000,0000,0000,,ngay cả trong những \Nhoàn cảnh khó khăn nhất.