[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:08.21,0:00:11.13,Default,,0000,0000,0000,,Je strandt duizenden mijlen ver van huis Dialogue: 0,0:00:11.13,0:00:13.39,Default,,0000,0000,0000,,zonder geld of bezittingen. Dialogue: 0,0:00:13.87,0:00:16.97,Default,,0000,0000,0000,,Een dergelijke toestand\Nzou veel mensen doen wanhopen Dialogue: 0,0:00:16.97,0:00:19.13,Default,,0000,0000,0000,,en hun vreselijke lot vervloeken. Dialogue: 0,0:00:19.53,0:00:21.63,Default,,0000,0000,0000,,Maar voor Zeno van Cyprus Dialogue: 0,0:00:21.63,0:00:25.70,Default,,0000,0000,0000,,werd het de basis\Nvan zijn levenswerk en nalatenschap. Dialogue: 0,0:00:26.51,0:00:28.95,Default,,0000,0000,0000,,De eens rijke koopman verloor alles Dialogue: 0,0:00:28.95,0:00:32.99,Default,,0000,0000,0000,,toen hij bij Athene \Nschipbreuk leed rond 300 v. Chr. Dialogue: 0,0:00:34.39,0:00:37.63,Default,,0000,0000,0000,,Met niet veel anders omhanden \Nliep hij een boekenwinkel in, Dialogue: 0,0:00:37.63,0:00:40.53,Default,,0000,0000,0000,,raakte geïntrigeerd \Ndoor te lezen over Socrates, Dialogue: 0,0:00:40.53,0:00:45.34,Default,,0000,0000,0000,,en begon te studeren\Nbij de bekende filosofen van die stad. Dialogue: 0,0:00:46.37,0:00:49.23,Default,,0000,0000,0000,,Toen Zeno zijn eigen studenten \Nbegon op te leiden, Dialogue: 0,0:00:49.40,0:00:53.36,Default,,0000,0000,0000,,stichtte hij de filosofie \Ndie bekend staat als stoïcisme, Dialogue: 0,0:00:53.36,0:00:56.86,Default,,0000,0000,0000,,wier leringen van deugd, \Ntolerantie en zelfbeheersing Dialogue: 0,0:00:56.86,0:01:00.26,Default,,0000,0000,0000,,generaties van denkers \Nen leiders hebben geïnspireerd. Dialogue: 0,0:01:01.65,0:01:05.34,Default,,0000,0000,0000,,De naam stoïcisme \Nkomt van de Stoa Poikile, Dialogue: 0,0:01:05.34,0:01:07.30,Default,,0000,0000,0000,,de versierde openbare zuilengalerij Dialogue: 0,0:01:07.30,0:01:10.71,Default,,0000,0000,0000,,waar Zeno en zijn discipelen \Nvoor discussie bijeenkwamen. Dialogue: 0,0:01:11.36,0:01:14.61,Default,,0000,0000,0000,,Tegenwoordig gebruiken we \Nhet woord ‘stoïcijns’ meestal Dialogue: 0,0:01:14.61,0:01:18.07,Default,,0000,0000,0000,,in de betekenis van iemand \Ndie onder druk kalm blijft Dialogue: 0,0:01:18.07,0:01:20.73,Default,,0000,0000,0000,,en emotionele uitersten vermijdt. Dialogue: 0,0:01:21.13,0:01:24.35,Default,,0000,0000,0000,,Hoewel dit een van de belangrijke \Naspecten van het stoïcisme is, Dialogue: 0,0:01:24.72,0:01:28.42,Default,,0000,0000,0000,,was de oorspronkelijke filosofie \Ntoch meer dan alleen maar een houding. Dialogue: 0,0:01:29.06,0:01:31.35,Default,,0000,0000,0000,,De stoïcijnen vonden dat alles om ons heen Dialogue: 0,0:01:31.35,0:01:34.76,Default,,0000,0000,0000,,werkt volgens een web \Nvan oorzaak en gevolg, Dialogue: 0,0:01:34.76,0:01:37.90,Default,,0000,0000,0000,,wat resulteert in een rationele \Nstructuur van het heelal, Dialogue: 0,0:01:37.90,0:01:39.85,Default,,0000,0000,0000,,wat zij 'logos' noemden. Dialogue: 0,0:01:40.77,0:01:44.60,Default,,0000,0000,0000,,We hebben niet altijd de controle \Nover de gebeurtenissen om ons heen, Dialogue: 0,0:01:44.99,0:01:48.61,Default,,0000,0000,0000,,maar wel over hoe we dingen aanpakken. Dialogue: 0,0:01:49.51,0:01:52.49,Default,,0000,0000,0000,,In plaats van zich \Neen ideale maatschappij voor te stellen, Dialogue: 0,0:01:52.49,0:01:55.83,Default,,0000,0000,0000,,probeert de stoïcijn om te gaan \Nmet de wereld zoals hij is Dialogue: 0,0:01:55.83,0:01:59.56,Default,,0000,0000,0000,,door zelfverbetering na te streven\Nmiddels de vier kardinale deugden. Dialogue: 0,0:02:00.48,0:02:01.83,Default,,0000,0000,0000,,Praktische wijsheid: Dialogue: 0,0:02:01.83,0:02:04.18,Default,,0000,0000,0000,,de kunst om complexe situaties Dialogue: 0,0:02:04.72,0:02:07.55,Default,,0000,0000,0000,,logisch, geïnformeerd \Nen kalm aan te pakken; Dialogue: 0,0:02:08.22,0:02:09.25,Default,,0000,0000,0000,,gematigdheid: Dialogue: 0,0:02:09.25,0:02:13.88,Default,,0000,0000,0000,,beoefening van zelfbeheersing en matiging \Nin alle aspecten van het leven; Dialogue: 0,0:02:14.45,0:02:15.87,Default,,0000,0000,0000,,rechtvaardigheid: Dialogue: 0,0:02:15.87,0:02:19.54,Default,,0000,0000,0000,,anderen eerlijk behandelen, \Nzelfs wanneer ze fout hebben gehandeld; Dialogue: 0,0:02:20.13,0:02:21.58,Default,,0000,0000,0000,,en moed: Dialogue: 0,0:02:21.58,0:02:23.91,Default,,0000,0000,0000,,niet alleen in buitengewone\Nomstandigheden, Dialogue: 0,0:02:24.21,0:02:28.03,Default,,0000,0000,0000,,maar ook dagelijkse uitdagingen aangaan\Nmet duidelijkheid en integriteit. Dialogue: 0,0:02:28.82,0:02:32.18,Default,,0000,0000,0000,,Zoals Seneca, een van de meest \Nberoemde Romeinse stoïcijnen schreef: Dialogue: 0,0:02:32.18,0:02:35.65,Default,,0000,0000,0000,,"Soms is zelfs leven \Nal een daad van moed." Dialogue: 0,0:02:36.46,0:02:40.28,Default,,0000,0000,0000,,Maar terwijl stoïcisme zich richt \Nop persoonlijke vervolmaking, Dialogue: 0,0:02:40.28,0:02:42.60,Default,,0000,0000,0000,,is het geen egocentrische filosofie. Dialogue: 0,0:02:42.97,0:02:47.15,Default,,0000,0000,0000,,In de tijd dat de Romeinse wetten \Nslaven nog als eigendom beschouwden, Dialogue: 0,0:02:47.22,0:02:49.87,Default,,0000,0000,0000,,ijverde Seneca voor hun humane behandeling Dialogue: 0,0:02:49.87,0:02:53.83,Default,,0000,0000,0000,,en benadrukte dat we allemaal \Nhetzelfde fundamentele mens-zijn delen. Dialogue: 0,0:02:54.54,0:02:57.11,Default,,0000,0000,0000,,Evenmin zet stoïcisme aan tot passiviteit. Dialogue: 0,0:02:57.51,0:02:58.91,Default,,0000,0000,0000,,Het gaat om het idee Dialogue: 0,0:02:58.91,0:03:03.27,Default,,0000,0000,0000,,dat alleen mensen die zelf\Ndeugd en zelfbeheersing hebben verworven Dialogue: 0,0:03:03.54,0:03:06.57,Default,,0000,0000,0000,,positieve verandering \Nteweeg kunnen brengen in anderen. Dialogue: 0,0:03:06.79,0:03:09.06,Default,,0000,0000,0000,,Een van de beroemdste \Nstoïcijnse schrijvers Dialogue: 0,0:03:09.06,0:03:11.65,Default,,0000,0000,0000,,was ook een van Rome's grootste keizers. Dialogue: 0,0:03:12.14,0:03:14.86,Default,,0000,0000,0000,,Tijdens zijn 19-jarige heerschappij Dialogue: 0,0:03:14.86,0:03:18.41,Default,,0000,0000,0000,,gaf stoïcisme Marcus Aurelius \Nde vastberadenheid Dialogue: 0,0:03:18.41,0:03:20.97,Default,,0000,0000,0000,,om het rijk door twee \Ngrote oorlogen te leiden, Dialogue: 0,0:03:21.41,0:03:24.12,Default,,0000,0000,0000,,terwijl hij in die tijd \Nveel van zijn kinderen verloor. Dialogue: 0,0:03:25.53,0:03:27.62,Default,,0000,0000,0000,,Eeuwen later zouden Marcus’ dagboeken Dialogue: 0,0:03:27.62,0:03:30.14,Default,,0000,0000,0000,,Nelson Mandela voorzien\Nvan advies en troost Dialogue: 0,0:03:30.14,0:03:32.92,Default,,0000,0000,0000,,tijdens zijn 27 jaar gevangenschap Dialogue: 0,0:03:32.92,0:03:36.00,Default,,0000,0000,0000,,in zijn strijd voor raciale\Ngelijkheid in Zuid-Afrika. Dialogue: 0,0:03:37.17,0:03:39.66,Default,,0000,0000,0000,,Na zijn vrijlating \Nen de uiteindelijke overwinning Dialogue: 0,0:03:39.66,0:03:42.35,Default,,0000,0000,0000,,benadrukte Mandela vrede en verzoening. Dialogue: 0,0:03:42.35,0:03:44.72,Default,,0000,0000,0000,,Hij geloofde dat het onrecht\Nuit het verleden Dialogue: 0,0:03:44.72,0:03:46.30,Default,,0000,0000,0000,,niet kon worden gewijzigd, Dialogue: 0,0:03:46.30,0:03:49.23,Default,,0000,0000,0000,,maar dat zijn volk ze\Nin het heden het hoofd kon bieden Dialogue: 0,0:03:49.23,0:03:52.80,Default,,0000,0000,0000,,en een betere, rechtvaardigere \Ntoekomst moest trachten te bouwen. Dialogue: 0,0:03:52.80,0:03:56.81,Default,,0000,0000,0000,,Stoïcisme was eeuwenlang \Neen actieve school voor filosofie Dialogue: 0,0:03:56.81,0:03:58.59,Default,,0000,0000,0000,,in Griekenland en Rome. Dialogue: 0,0:03:58.59,0:04:01.20,Default,,0000,0000,0000,,Als formele instelling verdween ze, Dialogue: 0,0:04:01.20,0:04:03.86,Default,,0000,0000,0000,,maar haar invloed is \Ntot vandaag doorgegaan. Dialogue: 0,0:04:05.10,0:04:08.18,Default,,0000,0000,0000,,Christelijke theologen\Nzoals Thomas van Aquino Dialogue: 0,0:04:08.18,0:04:11.90,Default,,0000,0000,0000,,bewonderden zijn nadruk \Nop de deugden en namen dat over. Dialogue: 0,0:04:11.90,0:04:13.39,Default,,0000,0000,0000,,Ook zijn er parallellen Dialogue: 0,0:04:13.39,0:04:17.26,Default,,0000,0000,0000,,tussen het stoïcijnse ‘ataraxia’,\Nof rust van de geest, Dialogue: 0,0:04:17.26,0:04:19.86,Default,,0000,0000,0000,,en het boeddhistische \Nconcept van ‘nirvana’. Dialogue: 0,0:04:21.49,0:04:25.66,Default,,0000,0000,0000,,Een bijzonder invloedrijke stoïcijn \Nwas de filosoof Epictetus, Dialogue: 0,0:04:25.66,0:04:29.39,Default,,0000,0000,0000,,die schreef dat lijden niet voortkomt\Nuit de gebeurtenissen in ons leven, Dialogue: 0,0:04:29.39,0:04:31.70,Default,,0000,0000,0000,,maar uit hoe we ze beoordelen. Dialogue: 0,0:04:32.34,0:04:35.02,Default,,0000,0000,0000,,Dit komt terug in de moderne psychologie Dialogue: 0,0:04:35.30,0:04:37.51,Default,,0000,0000,0000,,en de zelfhulp-beweging. Dialogue: 0,0:04:37.82,0:04:41.01,Default,,0000,0000,0000,,Zo richt rationeel \Nemotieve gedragstherapie Dialogue: 0,0:04:41.01,0:04:44.12,Default,,0000,0000,0000,,zich op het veranderen \Nvan de zelfondermijnende houdingen Dialogue: 0,0:04:44.12,0:04:47.30,Default,,0000,0000,0000,,die mensen aannemen\Njegens hun levensomstandigheden. Dialogue: 0,0:04:48.82,0:04:51.79,Default,,0000,0000,0000,,Er is ook Viktor Frankl’s logotherapie. Dialogue: 0,0:04:53.10,0:04:57.14,Default,,0000,0000,0000,,Door Frankl’s eigen ervaringen \Nin het concentratiekamp Dialogue: 0,0:04:57.14,0:04:59.90,Default,,0000,0000,0000,,is logotherapie gebaseerd \Nop het stoïcijnse beginsel Dialogue: 0,0:04:59.90,0:05:04.16,Default,,0000,0000,0000,,dat we onze wilskracht kunnen benutten \Nom ons leven betekenis te geven, Dialogue: 0,0:05:04.16,0:05:06.78,Default,,0000,0000,0000,,zelfs in de somberste situaties.