1
00:00:00,405 --> 00:00:02,695
♪ (hareketli müzik) ♪

2
00:00:02,855 --> 00:00:05,175
İnternet: Arama nasıl çalışır?

3
00:00:06,070 --> 00:00:07,120
Merhaba, ismim John.

4
00:00:07,120 --> 00:00:10,548
Google'da arama ve makine öğrenmesi
ekiplerini yönetiyorum.

5
00:00:11,920 --> 00:00:14,190
Tüm dünyada insanların

6
00:00:14,190 --> 00:00:17,630
hem ıvır zıvır hem de oldukça önemli
sorular sormak için

7
00:00:17,630 --> 00:00:20,390
arama motorlarına başvurması
oldukça ilham verici.

8
00:00:20,390 --> 00:00:25,290
Sahip olduğumuz en iyi yanıtları
verebilmek büyük bir sorumluluk.

9
00:00:26,136 --> 00:00:30,908
Merhaba, ismim Akshaya.
Bing arama ekibinde çalışıyorum.

10
00:00:31,020 --> 00:00:35,410
Yapay zekayı ve makine öğrenmesini
inceleyeceğimiz çok zaman olacak.

11
00:00:35,410 --> 00:00:39,212
Fakat kullanıcıların
bunu nasıl kullanacağına odaklanmalıyız

12
00:00:39,212 --> 00:00:42,771
çünkü günün sonunda
toplumda bir etki bırakmak istiyoruz.

13
00:00:43,531 --> 00:00:45,460
Basit bir soru soralım.

14
00:00:45,460 --> 00:00:48,495
Mars'a seyahat etmek ne kadar sürer?

15
00:00:49,135 --> 00:00:51,060
Bu sonuçlar nereden geldi?

16
00:00:51,060 --> 00:00:54,580
Peki bu, neden diğerinden önde yer alıyor?

17
00:00:55,700 --> 00:00:58,150
Pekala, haydi başlayalım.
Bakalım arama motoru

18
00:00:58,150 --> 00:01:00,690
talebinizi sonuca nasıl dönüştürüyor?

19
00:01:00,690 --> 00:01:03,430
Bilmeniz gereken ilk şey
bir arama yaptığınızda

20
00:01:03,430 --> 00:01:06,480
arama motorunun aramanızı
gerçek zamanda çalıştırmak için

21
00:01:06,480 --> 00:01:08,470
Dünya Çapında Ağ'a gitmediği.

22
00:01:08,470 --> 00:01:11,888
Bunun nedeni internet üzerinde
bir milyardan fazla web sitesi olması

23
00:01:11,888 --> 00:01:14,140
ve her saniye yüzlercesinin daha
oluşturulması.

24
00:01:14,140 --> 00:01:16,520
Arama motorunun
istediğinizi bulmak için

25
00:01:16,520 --> 00:01:20,060
her siteyi tek tek incelemesi
sonsuza kadar sürerdi.

26
00:01:20,500 --> 00:01:21,970
Aramanızı hızlandırmak için

27
00:01:21,970 --> 00:01:24,940
arama motorları size sonrasında
yardımcı olabilecek bilgileri

28
00:01:24,940 --> 00:01:28,540
kaydetmek için öncesinde
web'de sürekli olarak tarama yapar.

29
00:01:28,930 --> 00:01:31,630
Bu sayede Mars'a seyahatle ilgili
arama yaptığınızda

30
00:01:31,630 --> 00:01:33,700
arama motoru
size gerçek zamanda vermek için

31
00:01:33,700 --> 00:01:36,070
ihtiyacı olana halihazırda sahiptir.

32
00:01:36,190 --> 00:01:37,770
(Akshaya) İşte, şöyle çalışır.

33
00:01:37,770 --> 00:01:42,310
İnternet, birbirine "köprülerle" bağlanan
bir sayfalar ağıdır.

34
00:01:42,400 --> 00:01:45,870
Arama motorları, sürekli olarak
"Örümcek" denen bir program çalıştırır.

35
00:01:45,870 --> 00:01:49,780
Örümcek, haklarında bilgi toplamak için
bu web sayfalarında gezinir.

36
00:01:49,780 --> 00:01:52,820
Bir köprü bulduğunda
internette bulabildiği

37
00:01:52,820 --> 00:01:56,975
tüm sayfaları ziyaret edene kadar
takip eder.

38
00:01:57,335 --> 00:01:59,668
Örümcek, ziyaret ettiği her sayfa için

39
00:01:59,668 --> 00:02:02,320
bir aramada ihtiyacı olabilecek
her bilgiyi kaydeder,

40
00:02:02,320 --> 00:02:06,104
"arama dizini" denen
özel bir veri tabanına ekler.

41
00:02:07,166 --> 00:02:09,530
Şimdi, daha önceki aramamıza dönelim

42
00:02:09,530 --> 00:02:11,660
ve arama motorunun sonuçları

43
00:02:11,660 --> 00:02:13,640
nasıl getirdiğini anlamaya çalışalım.

44
00:02:13,640 --> 00:02:16,460
Mars'a seyahat etmenin
ne kadar süreceğini sorduğunuzda

45
00:02:16,460 --> 00:02:18,920
arama motoru bu kelimelerin her birini

46
00:02:18,920 --> 00:02:21,410
arama dizininde bulup
bu kelimeleri içeren

47
00:02:21,410 --> 00:02:24,890
internetteki tüm sayfaların
listesini çıkarır.

48
00:02:24,890 --> 00:02:26,870
Fakat yalnızca bu terimleri ararsa

49
00:02:26,870 --> 00:02:28,830
önümüze milyonlarca sayfa getirebilir.

50
00:02:28,830 --> 00:02:31,110
Arama motorunun
size ilk sırada göstereceği

51
00:02:31,110 --> 00:02:33,340
en iyi eşleşmeleri belirlemesi gerekir.

52
00:02:33,340 --> 00:02:36,190
İşler burada karışıyor
çünkü arama motorunun

53
00:02:36,190 --> 00:02:38,390
ne aradığınızı tahmin etmesi gerekebilir.

54
00:02:38,600 --> 00:02:41,360
(Akshaya) Her arama motoru
kendi algoritmasını kullanarak

55
00:02:41,360 --> 00:02:44,550
ne istediğinizi düşünüyorsa
sayfaları ona göre sıralar.

56
00:02:44,750 --> 00:02:50,170
Arama motorunun "Sıralama Algoritması"
arama teriminiz sayfa başlığında mı,

57
00:02:50,170 --> 00:02:53,810
tüm kelimeler yan yana mı diye
kontrol edebilir.

58
00:02:53,810 --> 00:02:56,720
Veya hangi sayfaları görmek isteyeceğinize

59
00:02:56,720 --> 00:02:59,200
veya istemeyeceğinize
karar vermesine yardımcı olacak

60
00:02:59,200 --> 00:03:01,790
herhangi bir diğer hesaplamayı
kullanabilir.

61
00:03:02,960 --> 00:03:07,966
Google, bir arama için en ilgili sonuçları
seçen en meşhur algoritmayı icat etti.

62
00:03:07,966 --> 00:03:11,830
Bir sayfaya başka kaç web sayfasının
bağlı olduğunu dikkate alıyor.

63
00:03:11,830 --> 00:03:15,750
Çok fazla web sitesi, bir web sayfasının
ilgi çekici olduğunu düşünüyorsa

64
00:03:15,750 --> 00:03:18,050
aradığınız büyük olasılıkla budur.

65
00:03:18,190 --> 00:03:20,830
Bu algoritmaya "Page Rank" denir.

66
00:03:20,830 --> 00:03:22,924
Bunun nedeni
web sayfalarını sıralaması değil

67
00:03:22,924 --> 00:03:25,620
adını mucidi olan
Larry Page'ten almış olmasıdır.

68
00:03:25,620 --> 00:03:27,730
Kendisi, Google'ın kurucularından biridir.

69
00:03:27,940 --> 00:03:30,820
Bir web sitesi,
ziyaret edildiğinde para kazandığından

70
00:03:30,820 --> 00:03:33,343
Spam gönderen kişiler
sürekli olarak yeni yollar bulup

71
00:03:33,343 --> 00:03:36,311
arama algoritmasını oyuna getirerek
kendi sayfaları sonuçlarda

72
00:03:36,311 --> 00:03:38,260
üstlerde sıralansın diye uğraşıyorlar.

73
00:03:38,260 --> 00:03:40,750
Arama motorları
sahte veya güvenilmeyen sitelerin

74
00:03:40,750 --> 00:03:44,680
sıralamada üste çıkmasını önlemek için
algoritmalarını düzenli olarak günceller.

75
00:03:44,680 --> 00:03:49,690
Nihayetinde, güvenilmeyen sayfalara
dikkat etmek size düşüyor.

76
00:03:49,690 --> 00:03:53,380
Web adreslerine bakın,
güvenilir bir kaynak olduğuna emin olun.

77
00:03:53,680 --> 00:03:57,110
Arama programları, algoritmaları
sürekli olarak geliştirip

78
00:03:57,110 --> 00:04:00,917
rakiplerinden daha iyi, daha hızı sonuçlar
getirmeye çalışıyorlar.

79
00:04:00,917 --> 00:04:04,490
Günümüzde arama motorları
sonuçlarınızı daraltmanızı sağlamak için

80
00:04:04,490 --> 00:04:07,150
açıkça sunmadığınız bilgileri bile
kullanıyorlar.

81
00:04:07,150 --> 00:04:11,440
Diyelim ki köpek parklarını arattınız.
Birçok arama motoru

82
00:04:11,440 --> 00:04:14,330
yakınlarınızdaki tüm köpek parkları için
sonuçları getirir.

83
00:04:14,330 --> 00:04:16,474
Konumunuzu yazmamış olsanız da.

84
00:04:17,800 --> 00:04:19,480
(Akshaya) Modern arama motorları

85
00:04:19,480 --> 00:04:22,300
bir sayfada yazılı kelimelerden
daha fazlasını,

86
00:04:22,300 --> 00:04:24,810
gerçekte ne demek isteklerini de anlayıp

87
00:04:24,810 --> 00:04:27,130
aramanızla eşleşen
en iyi sonucu buluyorlar.

88
00:04:27,130 --> 00:04:30,090
Örneğin,
"fast (hızlı) pitcher" araması yaparsanız

89
00:04:30,090 --> 00:04:32,300
bir sporcuyu aradığınızı anlar

90
00:04:32,300 --> 00:04:34,450
"large (geniş) pitcher" araması yaparsanız

91
00:04:34,450 --> 00:04:36,932
mutfakla ilgili seneçekleri bulur.

92
00:04:38,210 --> 00:04:40,020
Kelimeleri daha iyi anlamak için

93
00:04:40,020 --> 00:04:43,985
"Makine Öğrenmesi" denen
bir şey kullanırız, bir tür "yapay zeka".

94
00:04:43,985 --> 00:04:45,530
Arama algoritmalarının

95
00:04:45,530 --> 00:04:48,800
bir sayfadaki harfleri veya kelimeleri
yalnızca aramasını değil

96
00:04:48,800 --> 00:04:52,064
o kelimelerin altında yatan anlamı
anlamasını da sağlar.

97
00:04:53,690 --> 00:04:56,210
(Akshaya) İnternet üstel bir büyüme
sergiliyor

98
00:04:56,210 --> 00:05:00,080
fakat arama motorlarını tasarlayan
ekipler olarak işimizi düzgün yaparsak

99
00:05:00,080 --> 00:05:04,600
istediğiniz bilgi sizden
yalnızca birkaç harf uzakta olacaktır.

100
00:05:04,706 --> 00:05:06,626
♪ (hareketli müzik) ♪