0:00:00.405,0:00:02.695
♪ (hareketli müzik) ♪

0:00:02.855,0:00:05.175
İnternet: Arama nasıl çalışır?

0:00:06.070,0:00:07.120
Merhaba, ismim John.

0:00:07.120,0:00:10.548
Google'da arama ve makine öğrenmesi[br]ekiplerini yönetiyorum.

0:00:11.920,0:00:14.190
Tüm dünyada insanların

0:00:14.190,0:00:17.630
hem ıvır zıvır hem de oldukça önemli[br]sorular sormak için

0:00:17.630,0:00:20.390
arama motorlarına başvurması[br]oldukça ilham verici.

0:00:20.390,0:00:25.290
Sahip olduğumuz en iyi yanıtları[br]verebilmek büyük bir sorumluluk.

0:00:26.136,0:00:30.908
Merhaba, ismim Akshaya.[br]Bing arama ekibinde çalışıyorum.

0:00:31.020,0:00:35.410
Yapay zekayı ve makine öğrenmesini[br]inceleyeceğimiz çok zaman olacak.

0:00:35.410,0:00:39.212
Fakat kullanıcıların[br]bunu nasıl kullanacağına odaklanmalıyız

0:00:39.212,0:00:42.771
çünkü günün sonunda[br]toplumda bir etki bırakmak istiyoruz.

0:00:43.531,0:00:45.460
Basit bir soru soralım.

0:00:45.460,0:00:48.495
Mars'a seyahat etmek ne kadar sürer?

0:00:49.135,0:00:51.060
Bu sonuçlar nereden geldi?

0:00:51.060,0:00:54.580
Peki bu, neden diğerinden önde yer alıyor?

0:00:55.700,0:00:58.150
Pekala, haydi başlayalım.[br]Bakalım arama motoru

0:00:58.150,0:01:00.690
talebinizi sonuca nasıl dönüştürüyor?

0:01:00.690,0:01:03.430
Bilmeniz gereken ilk şey[br]bir arama yaptığınızda

0:01:03.430,0:01:06.480
arama motorunun aramanızı[br]gerçek zamanda çalıştırmak için

0:01:06.480,0:01:08.470
Dünya Çapında Ağ'a gitmediği.

0:01:08.470,0:01:11.888
Bunun nedeni internet üzerinde[br]bir milyardan fazla web sitesi olması

0:01:11.888,0:01:14.140
ve her saniye yüzlercesinin daha[br]oluşturulması.

0:01:14.140,0:01:16.520
Arama motorunun[br]istediğinizi bulmak için

0:01:16.520,0:01:20.060
her siteyi tek tek incelemesi[br]sonsuza kadar sürerdi.

0:01:20.500,0:01:21.970
Aramanızı hızlandırmak için

0:01:21.970,0:01:24.940
arama motorları size sonrasında[br]yardımcı olabilecek bilgileri

0:01:24.940,0:01:28.540
kaydetmek için öncesinde[br]web'de sürekli olarak tarama yapar.

0:01:28.930,0:01:31.630
Bu sayede Mars'a seyahatle ilgili[br]arama yaptığınızda

0:01:31.630,0:01:33.700
arama motoru[br]size gerçek zamanda vermek için

0:01:33.700,0:01:36.070
ihtiyacı olana halihazırda sahiptir.

0:01:36.190,0:01:37.770
(Akshaya) İşte, şöyle çalışır.

0:01:37.770,0:01:42.310
İnternet, birbirine "köprülerle" bağlanan[br]bir sayfalar ağıdır.

0:01:42.400,0:01:45.870
Arama motorları, sürekli olarak[br]"Örümcek" denen bir program çalıştırır.

0:01:45.870,0:01:49.780
Örümcek, haklarında bilgi toplamak için[br]bu web sayfalarında gezinir.

0:01:49.780,0:01:52.820
Bir köprü bulduğunda[br]internette bulabildiği

0:01:52.820,0:01:56.975
tüm sayfaları ziyaret edene kadar[br]takip eder.

0:01:57.335,0:01:59.668
Örümcek, ziyaret ettiği her sayfa için

0:01:59.668,0:02:02.320
bir aramada ihtiyacı olabilecek[br]her bilgiyi kaydeder,

0:02:02.320,0:02:06.104
"arama dizini" denen[br]özel bir veri tabanına ekler.

0:02:07.166,0:02:09.530
Şimdi, daha önceki aramamıza dönelim

0:02:09.530,0:02:11.660
ve arama motorunun sonuçları

0:02:11.660,0:02:13.640
nasıl getirdiğini anlamaya çalışalım.

0:02:13.640,0:02:16.460
Mars'a seyahat etmenin[br]ne kadar süreceğini sorduğunuzda

0:02:16.460,0:02:18.920
arama motoru bu kelimelerin her birini

0:02:18.920,0:02:21.410
arama dizininde bulup[br]bu kelimeleri içeren

0:02:21.410,0:02:24.890
internetteki tüm sayfaların[br]listesini çıkarır.

0:02:24.890,0:02:26.870
Fakat yalnızca bu terimleri ararsa

0:02:26.870,0:02:28.830
önümüze milyonlarca sayfa getirebilir.

0:02:28.830,0:02:31.110
Arama motorunun[br]size ilk sırada göstereceği

0:02:31.110,0:02:33.340
en iyi eşleşmeleri belirlemesi gerekir.

0:02:33.340,0:02:36.190
İşler burada karışıyor[br]çünkü arama motorunun

0:02:36.190,0:02:38.390
ne aradığınızı tahmin etmesi gerekebilir.

0:02:38.600,0:02:41.360
(Akshaya) Her arama motoru[br]kendi algoritmasını kullanarak

0:02:41.360,0:02:44.550
ne istediğinizi düşünüyorsa[br]sayfaları ona göre sıralar.

0:02:44.750,0:02:50.170
Arama motorunun "Sıralama Algoritması"[br]arama teriminiz sayfa başlığında mı,

0:02:50.170,0:02:53.810
tüm kelimeler yan yana mı diye[br]kontrol edebilir.

0:02:53.810,0:02:56.720
Veya hangi sayfaları görmek isteyeceğinize

0:02:56.720,0:02:59.200
veya istemeyeceğinize[br]karar vermesine yardımcı olacak

0:02:59.200,0:03:01.790
herhangi bir diğer hesaplamayı[br]kullanabilir.

0:03:02.960,0:03:07.966
Google, bir arama için en ilgili sonuçları[br]seçen en meşhur algoritmayı icat etti.

0:03:07.966,0:03:11.830
Bir sayfaya başka kaç web sayfasının[br]bağlı olduğunu dikkate alıyor.

0:03:11.830,0:03:15.750
Çok fazla web sitesi, bir web sayfasının[br]ilgi çekici olduğunu düşünüyorsa

0:03:15.750,0:03:18.050
aradığınız büyük olasılıkla budur.

0:03:18.190,0:03:20.830
Bu algoritmaya "Page Rank" denir.

0:03:20.830,0:03:22.924
Bunun nedeni[br]web sayfalarını sıralaması değil

0:03:22.924,0:03:25.620
adını mucidi olan[br]Larry Page'ten almış olmasıdır.

0:03:25.620,0:03:27.730
Kendisi, Google'ın kurucularından biridir.

0:03:27.940,0:03:30.820
Bir web sitesi,[br]ziyaret edildiğinde para kazandığından

0:03:30.820,0:03:33.343
Spam gönderen kişiler[br]sürekli olarak yeni yollar bulup

0:03:33.343,0:03:36.311
arama algoritmasını oyuna getirerek[br]kendi sayfaları sonuçlarda

0:03:36.311,0:03:38.260
üstlerde sıralansın diye uğraşıyorlar.

0:03:38.260,0:03:40.750
Arama motorları[br]sahte veya güvenilmeyen sitelerin

0:03:40.750,0:03:44.680
sıralamada üste çıkmasını önlemek için[br]algoritmalarını düzenli olarak günceller.

0:03:44.680,0:03:49.690
Nihayetinde, güvenilmeyen sayfalara[br]dikkat etmek size düşüyor.

0:03:49.690,0:03:53.380
Web adreslerine bakın,[br]güvenilir bir kaynak olduğuna emin olun.

0:03:53.680,0:03:57.110
Arama programları, algoritmaları[br]sürekli olarak geliştirip

0:03:57.110,0:04:00.917
rakiplerinden daha iyi, daha hızı sonuçlar[br]getirmeye çalışıyorlar.

0:04:00.917,0:04:04.490
Günümüzde arama motorları[br]sonuçlarınızı daraltmanızı sağlamak için

0:04:04.490,0:04:07.150
açıkça sunmadığınız bilgileri bile[br]kullanıyorlar.

0:04:07.150,0:04:11.440
Diyelim ki köpek parklarını arattınız.[br]Birçok arama motoru

0:04:11.440,0:04:14.330
yakınlarınızdaki tüm köpek parkları için[br]sonuçları getirir.

0:04:14.330,0:04:16.474
Konumunuzu yazmamış olsanız da.

0:04:17.800,0:04:19.480
(Akshaya) Modern arama motorları

0:04:19.480,0:04:22.300
bir sayfada yazılı kelimelerden[br]daha fazlasını,

0:04:22.300,0:04:24.810
gerçekte ne demek isteklerini de anlayıp

0:04:24.810,0:04:27.130
aramanızla eşleşen[br]en iyi sonucu buluyorlar.

0:04:27.130,0:04:30.090
Örneğin,[br]"fast (hızlı) pitcher" araması yaparsanız

0:04:30.090,0:04:32.300
bir sporcuyu aradığınızı anlar

0:04:32.300,0:04:34.450
"large (geniş) pitcher" araması yaparsanız

0:04:34.450,0:04:36.932
mutfakla ilgili seneçekleri bulur.

0:04:38.210,0:04:40.020
Kelimeleri daha iyi anlamak için

0:04:40.020,0:04:43.985
"Makine Öğrenmesi" denen[br]bir şey kullanırız, bir tür "yapay zeka".

0:04:43.985,0:04:45.530
Arama algoritmalarının

0:04:45.530,0:04:48.800
bir sayfadaki harfleri veya kelimeleri[br]yalnızca aramasını değil

0:04:48.800,0:04:52.064
o kelimelerin altında yatan anlamı[br]anlamasını da sağlar.

0:04:53.690,0:04:56.210
(Akshaya) İnternet üstel bir büyüme[br]sergiliyor

0:04:56.210,0:05:00.080
fakat arama motorlarını tasarlayan[br]ekipler olarak işimizi düzgün yaparsak

0:05:00.080,0:05:04.600
istediğiniz bilgi sizden[br]yalnızca birkaç harf uzakta olacaktır.

0:05:04.706,0:05:06.626
♪ (hareketli müzik) ♪