1
00:00:06,070 --> 00:00:07,120
Magandang araw, ako si John.

2
00:00:07,510 --> 00:00:10,140
PInangungunahan ko ang mga team ng search at machine
learning sa Google.

3
00:00:12,130 --> 00:00:14,230
Sa tingin ko kamangha-manghang nakakahikayat

4
00:00:14,230 --> 00:00:16,214
na ang mga tao sa buong mundo

5
00:00:16,215 --> 00:00:19,160
ay bumabaling sa mga search engine upang
magtanong ng mga walang kuwentang bagay

6
00:00:19,160 --> 00:00:20,930
at mga hindi kapani-paniwalang mahalagang tanong.

7
00:00:20,930 --> 00:00:23,450
Kaya ito'y malaking
responsibilidad na bigyan sila

8
00:00:23,450 --> 00:00:24,864
ng mga pinakamagaling na sagot na magagawa natin.

9
00:00:26,710 --> 00:00:30,610
Magandang araw, ako si Akshaya at
nagtatrabaho ako sa Bing search team.

10
00:00:30,910 --> 00:00:33,190
May napakaraming pagkakataon kung saan
magsisimula kami sa pagtingin

11
00:00:33,190 --> 00:00:35,800
sa artificial intelligence
at machine learning,

12
00:00:35,830 --> 00:00:39,010
pero kailangan naming tingnan kung paano
gagamitin ng mga gumagamit ito,

13
00:00:39,140 --> 00:00:42,390
dahil sa katapusan ng araw,
gusto nating gumawa ng epekto sa lipunan.

14
00:00:43,780 --> 00:00:45,400
Magtanong tayo ng simpleng tanong.

15
00:00:45,820 --> 00:00:48,070
Gaano katagal aabutin ang biyahe sa Mars?

16
00:00:49,330 --> 00:00:50,950
Saan nanggaling ang mga resultang ito

17
00:00:51,370 --> 00:00:54,100
at bakit nakalista ito
bago ng iba?

18
00:00:55,700 --> 00:00:58,150
Okey, sisid tayo at 
tingnan kung paano ginawa

19
00:00:58,150 --> 00:00:59,860
ng search engine ang hiling mo bilang resulta.

20
00:01:00,690 --> 00:01:03,360
Ang unang bagay na kailangan mong
malaman ay kapag ginawa mo ang paghahanap,

21
00:01:03,430 --> 00:01:06,480
ang search engine ay hindi tunay na 
tumutungo sa World Wide Web

22
00:01:06,480 --> 00:01:08,010
upang paandarin ang paghahanap mo sa totoong oras.

23
00:01:08,140 --> 00:01:10,610
At iyan ay dahil may
mahigit isang bilyong website

24
00:01:10,610 --> 00:01:14,140
sa internet at daan-daan pa ay 
ginagawa sa bawat minuto.

25
00:01:14,140 --> 00:01:16,210
Kaya kailangang maghanap
ang search engine sa

26
00:01:16,240 --> 00:01:18,690
bawat isang site upang
hanapin ang gusto mo,

27
00:01:18,690 --> 00:01:20,120
aabutin lang ito magpakailanman.

28
00:01:20,500 --> 00:01:21,940
Kaya upang gawing mas mabilis ang paghahanap,

29
00:01:21,970 --> 00:01:24,940
ang mga search engine ay panay na
ini-scan ang web nang maaga

30
00:01:25,420 --> 00:01:28,560
upang irekord ang impormasyon na maaaring
makatulong sa iyong paghahanap sa kinalaunan.

31
00:01:28,930 --> 00:01:31,270
Sa paraang iyan, kapag naghanap ka
tungkol sa biyahe sa Mars,

32
00:01:31,630 --> 00:01:33,700
ang search engine
ay mayroon na ng kung ano ang kailangan nito

33
00:01:33,700 --> 00:01:35,728
upang bigyan ka ng sagot sa totoong oras.

34
00:01:36,250 --> 00:01:37,540
Narito kung paano ito gumagana.

35
00:01:37,900 --> 00:01:42,010
Ang internet ay isang web ng mga page na
konektado sa isa't isa sa pamamagitan ng mga hyperlink.

36
00:01:42,400 --> 00:01:44,680
Ang mga search engine ay
panay na nagpapatakbo ng isang program

37
00:01:44,680 --> 00:01:47,380
na tinatawag na Spider (Gagamba) na tumatawid
sa mga web page na ito

38
00:01:47,380 --> 00:01:49,040
upang kolektahin ang impormasyon tungkol sa kanila.

39
00:01:49,780 --> 00:01:51,550
Sa bawat pagkakataon na nakahahanap ito ng hyperlink,

40
00:01:52,090 --> 00:01:55,000
sinusundan nito ito hanggang nabisita
nito ang bawat page

41
00:01:55,030 --> 00:01:57,240
na mahahanap nito sa buong
internet.

42
00:01:57,335 --> 00:01:59,170
Sa bawat page na binibisita ng spider,

43
00:01:59,200 --> 00:02:02,320
inirerekord nito ang anumang impormasyon
na maaaring kailangan nito sa paghahanap

44
00:02:02,500 --> 00:02:05,650
sa pamamagitan ng pagdaragdag dito sa isang espesyal
na database na tinatawag na search index.

45
00:02:07,166 --> 00:02:09,530
Ngayon, balik tayo sa
paghahanap na nauna

46
00:02:09,590 --> 00:02:11,990
at tingnan kung malalaman natin
kung paano ginawa

47
00:02:11,990 --> 00:02:13,333
ng search engine ang mga resulta.

48
00:02:13,640 --> 00:02:16,460
Kapag tinanong kung gaano katagal
aabutin ang biyahe sa Mars,

49
00:02:16,640 --> 00:02:18,860
tinitingnan ng search engine
ang bawat isa sa mga katagang iyon

50
00:02:18,920 --> 00:02:21,410
sa search index upang
kaagad na kumuha ng isang listahan

51
00:02:21,410 --> 00:02:24,500
ng lahat ng mga page sa
internet na naglalaman ng mga katagang iyon.

52
00:02:24,890 --> 00:02:26,870
Pero sa pagtingin lang sa mga search item na ito

53
00:02:26,870 --> 00:02:28,760
ay maaaring umani ng milyon-milyong page

54
00:02:28,760 --> 00:02:31,110
na kailangan ng search engine
upang malaman

55
00:02:31,110 --> 00:02:33,120
ang mga magaling na resulta upang ipakita muna sa iyo.

56
00:02:33,340 --> 00:02:36,010
Dito nagiging mahirap
dahil maaaring mangailangan

57
00:02:36,010 --> 00:02:38,040
ang search engine na hulaan kung ano
ang hinahanap mo.

58
00:02:38,930 --> 00:02:41,360
Bawat search engine ay
gumagamit ng sarili nitong algoritmo

59
00:02:41,360 --> 00:02:44,230
upang i-rank ang mga page base sa
kung ano ang iniisip nito na gusto mo.

60
00:02:44,930 --> 00:02:47,660
Ang algoritmo sa pag-rank
ng search engine ay magtse-check

61
00:02:47,990 --> 00:02:50,360
kung ang search term mo ay lumalabas
sa page title,

62
00:02:50,900 --> 00:02:53,820
maaari nitong i-check kung ang lahat ng 
mga kataga ay lumalabas na magkakasunod sa isa't isa,

63
00:02:54,520 --> 00:02:57,020
o anumang numero ng ibang mga kalkulasyon

64
00:02:57,020 --> 00:02:58,610
na tumutulong dito na mas mahusay na malaman

65
00:02:58,670 --> 00:03:01,420
kung aling mga page ang gugustuhin mong
makita at alin ang hindi.

66
00:03:02,960 --> 00:03:04,960
Inimbento ng Google ang pinaka
sikat na algoritmo

67
00:03:04,960 --> 00:03:08,530
sa pagpili ng mga pinaka naaayong resulta 
ng paghahanap sa pamamagitan ng pagsasaalang-alang

68
00:03:08,560 --> 00:03:11,230
kung ilang ibang Web page
ay naka-link sa ibinigay na page.

69
00:03:11,830 --> 00:03:14,140
Ang ideya ay kung
maraming website ay nag-iisip

70
00:03:14,140 --> 00:03:15,660
na ang isang web page ay interesante,

71
00:03:15,660 --> 00:03:17,940
kung gayon malamang ito
ang hinahanap mo.

72
00:03:18,190 --> 00:03:20,020
Ang algoritmong ito ay tinatawag na page rank,

73
00:03:20,590 --> 00:03:22,330
hindi dahil inira-rank nito ang mga web page,

74
00:03:22,570 --> 00:03:25,210
pero dahil ipinangalan ito
sa imbentor nito, si Larry Page,

75
00:03:25,480 --> 00:03:27,333
na isa sa mga pundador ng Google.

76
00:03:27,940 --> 00:03:30,520
Dahil ang isang website ay madalas gumagawa ng
pera kapag binibisita mo ito,

77
00:03:30,820 --> 00:03:32,950
panay na sinusubukan 
ng mga spammer na maghanap ng mga paraan

78
00:03:32,950 --> 00:03:35,741
upang manipulahin ang algoritmo ng paghahanap
para ang kanilang mga page

79
00:03:35,742 --> 00:03:37,931
ay nakalistang mas mataas sa mga resulta.

80
00:03:38,260 --> 00:03:40,750
Regular na ina-update ng
mga search engine ang kanilang mga algoritmo

81
00:03:40,750 --> 00:03:44,296
upang iwasan ang mga peke o hindi mapagkakatiwalaang
site na umabot sa tuktok.

82
00:03:44,680 --> 00:03:47,350
Sa kahulihulihan, nasa sa iyo
na magmatyag

83
00:03:47,500 --> 00:03:49,450
sa mga page na ito na hindi mapagkakatiwalaan

84
00:03:49,690 --> 00:03:52,990
sa pamamagitan ng pagtingin sa web address at
paniniguro na maaasahang batis ito.

85
00:03:53,680 --> 00:03:55,390
Palaging nagbabago ang mga search program

86
00:03:55,420 --> 00:03:58,420
upang mapabuti ang mga algoritmo
na bumabalik na may mga mas mahusay na resulta,

87
00:03:58,540 --> 00:04:00,460
mas mabilis na resulta kaysa kanilang kakumpetensiya.

88
00:04:01,000 --> 00:04:03,100
Ang mga search engine sa ngayon ay
gumagamit pa rin ng impormasyon

89
00:04:03,100 --> 00:04:06,820
na hindi mo hayagang ibinibigay
upang tulungan ka na pakitirin ang paghahanap mo.

90
00:04:07,150 --> 00:04:10,120
Kaya, halimbawa,
kung naghanap ka ng mga parke ng aso,

91
00:04:10,240 --> 00:04:12,190
maraming search engine
ay magbibigay sa iyo ng mga resulta

92
00:04:12,190 --> 00:04:13,840
para sa lahat ng mga parke ng aso na malapit,

93
00:04:14,080 --> 00:04:16,260
bagaman hindi mo
nai-type ang lokasyon mo.

94
00:04:17,800 --> 00:04:20,530
Nauunawaan din ng mga modernong
search engine na higit

95
00:04:20,530 --> 00:04:22,060
kaysa sa mga kataga lang sa isang page,

96
00:04:22,300 --> 00:04:24,970
pero ano ang tunay na kahulugan nila
para malaman ang pinakamagaling

97
00:04:24,970 --> 00:04:26,750
na tumutugma sa kung ano ang hinahanap mo.

98
00:04:27,130 --> 00:04:29,980
Halimbawa, kung naghahanap ka
ng mabilis na pitcher,

99
00:04:30,280 --> 00:04:32,300
malalaman nito na
naghahanap ka ng isang atleta.

100
00:04:32,500 --> 00:04:34,450
Pero kung naghahanap ka ng malaking pitcher,

101
00:04:34,450 --> 00:04:36,730
hahanapan ka nito ng mga opsiyon
para sa kusina mo.

102
00:04:38,420 --> 00:04:41,910
Upang mas mahusay na maunawaan ang mga kataga,
gumagamit kami ng ilang bagay na tinatawag na machine learning,

103
00:04:41,910 --> 00:04:43,985
isang uri ng artificial intelligence.

104
00:04:43,985 --> 00:04:46,050
Ginagawa nito ang mga algoritmo
ng paghahanap na hanapin

105
00:04:46,090 --> 00:04:48,400
hindi lang ang mga indibidwal na titik
o kataga sa page,

106
00:04:48,400 --> 00:04:51,280
pero para maunawaan ang nakatagong
kahulugan ng mga kataga.

107
00:04:53,690 --> 00:04:55,850
Lumalagong exponential ang internet,

108
00:04:56,210 --> 00:04:59,810
pero kung ang mga team na nagdidisenyo
ng mga search engine ay ginagawa nang tama ang ating mga trabaho,

109
00:05:00,080 --> 00:05:04,090
ang impormasyon na gusto mo ay dapat
palaging aabot ng ilang keystroke lang.